GEBE KADINLARIN SİGARA KULLANIMI VE PASİF SİGARA DUMANINA MARUZİYETİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 78 - 89, 24.12.2021

Hande Cengizoğlu Zehra Gölbaşı

https://doi.org/10.52881/gsbdergi.938147

Öz

Bu araştırma, gebe kadınların sigara kullanımı ve pasif sigara dumanına maruziyetinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini bir devlet hastanesi kadın hastalıkları ve doğum polikliniklerine başvuran gebe kadınlar oluşturmuştur. Örneklem araştırmanın yapıldığı kuruma gebelik kontrolü için gelen ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan kadınlar arasında seçilen 272 gebeden oluşmuştur. Araştırmanın verileri, Kişisel Bilgi Formu, Sigara Kullanımı ve Pasif Sigara Dumanına Maruziyetini Belirleme Formu ve Fagerström Nikotin Bağımlılık Ölçeği ile toplanmıştır. Veri toplama formları araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23.0 programında değerlendirilmiştir. Veriler frekans dağılımı olarak sunulmuştur. Gebelerin yaş ortalaması 26.9±5.17 ve %78.6’sı gebeliğinin üçüncü trimesterindedir. Gebelerin %20.2’sinin bu gebeliğinden önce düzenli bir şekilde sigara içtiği, gebelik öncesi sigara içen kadınların %30.9’unun bu gebelikleri sırasında sigara içmeye devam ettikleri bulunmuştur. Örneklemde yer alan tüm gebelerde sigara içme yaygınlığı ise %6.2 olarak bulunmuştur. Gebeliği sırasında sigara kullanmaya devam eden gebelerin %11.8’inin bağımlılık düzeyinin yüksek olduğu ve gebelerin %64.3’ünün evde sigara dumanına maruz kaldığı belirlenmiştir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlara göre gebelikte aktif ve pasif sigara içiciliği önemsenecek düzeydedir. Genel olarak tüm toplumun, sigaranın gebelikteki tehlikeli etkileri hakkında bilgilendirilmesi ve farkındalık oluşturulması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, sigara kullanımı, sigara dumanına maruziyet

DETERMINATION OF CIGARETTE SMOKING AND EXPOSURE OF PASSIVE CIGARETTE SMOKE AMONG PREGNANT WOMEN

Öz

This descriptive study was conducted to determine the situations of smoking and exposure to secondhand smoke for pregnant women. The population for the study consists of pregnant women who consult gynecology and obstetrics polyclinics of a public hospital. The sample was constituted of 272 pregnant women, who were chosen from the volunteers among pregnant women who came for prenatal care. Data for the study were collected using Personal Information Form, Smoking and Exposure to Secondhand Smoke Form and Fagerström Test of Nicotine Dependence. The data collection forms were applied by the researcher through face-to-face interviews. The data acquired were assessed on SPSS 23.0 software. The frequency analyse was done. The age average of the pregnant women was 26.9±5.17 and 78.6% of them were in the third trimester of their pregnancies. The study showed that 20.2% of the pregnant women regularly smoked before this pregnancy, and 30.9% of these women ,who smoked before pregnancy, continued to smoke during this pregnancy. It has been found that the prevelance of smoking is 6.2% among all of the pregnant women who were in the sample of this study. It has been determined that 11.8% of the pregnant women who continued smoking during their pregnancy has high level of dependence and 64.3% of the pregnant women were exposed to cigarette smoke at home. The results of this study indicate that the smoking behaviour and exposure to secondhand smoke among pregnant women are at a significant level. In general, it is important to inform all of the society and raise awareness about the harmful effects of smoking in pregnancy.

Anahtar Kelimeler

Pregnancy, Smoking, Exposure to Secondhand Smoke

Kaynakça

• 1. WHO global report on trends in prevalence of tobacco use 2000–2025, third edition. Geneva: World Health Organization; 2019.
• 2. Elbek O, Kılınç O, Salepçi B, et al. Tobacco control in Turkey in the light of the Global Adult Tobacco Survey. Turk Thorac J 2021; 22(1): 90-2.
• 3. Pektaş Danagöz A, Öner C, Çetin H ve ark. Sigara içmeyen gebelerde pasif sigara içicilik düzeyleri ve ilişkili faktörler. Bağımlılık Dergisi 2020; 21(4): 265-274.
• 4. Şeker FD, Aydoğdu M, Akgür SA. Gebelerde sigara ve kafein kullanımının depresyon ve anksiyete düzeyleri ile ilişkisi. Bağımlılık Dergisi. 2019; 20(1): 21-31.
• 5. Abu-Baker N, Haddad L, Savage C. The influence of secondhand smoke exposure on birth outcomes in Jordan. International Journal Of Environmental Research And Public Health 2010; 7(2), 616-634.
• 6. Kahyaoğlu S, Özel Ş, Üstün YE ve ark. Gebelik ve sigara bırakma. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi 2018; 15(1): 24-27.
• 7. Salması G, Grady R, Jones J et al. Environmental tobacco smoke exposure and perinatal outcomes: a systematic review and meta-analyses. Acta Obstetricia et Gynecologica; 2010; 89: 423–441.
• 8. Çınar N, Topal S, Altınkaynak S. Gebelikte sigara kullanımı ve pasif içiciliğin fetüs ve yenidoğan sağlığı üzerine etkileri. Journal of Human Rhythm 2015;1(2):52-57.
• 9. Altıparmak S, Altıparmak O, Avcı HD. Manisa'da gebelikte sigara kullanımı; Yarı kentsel alan örneği. Türk Toraks Dergisi 2009; 10(1): 20-25.
• 10. Kısacık G, Gölbaşı Z. Gebe kadınların sigara içme davranışları ve gebelikte sigaranın etkilerine yönelik bilgileri. Türkiye Klinikleri Journal of Gynecology and Obstetrics 2009; 19(4): 197-205.
• 11. Marakoğlu K, Sezer RE. Sivas’ta gebelikte sigara kullanımı. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2003; 25(4): 157-164.
• 12. Marakoğlu K, Erdem D. Konya’da gebe kadınların sigara içme konusundaki tutum ve davranışları. Erciyes Tıp Dergisi 2007; 29(1): 47-55.
• 13. Bal Erbaş G, Şengezer T, Yıldırım U ve ark. Ankara’da bir kadın doğum hastanesine başvuran gebelerde sigara kullanımı ve sigara dumanından pasif etkilenme durumlarının araştırılması. Konuralp Tıp Dergisi 2020; 12(2): 261-269.
• 14. Yılmaz T, Tarhan P. Gebelikte sigara kullanımı ve etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2016; 3: 140-147.
• 15. Mohsin M, Bauman AE. Sociodemographic Factors Associated with Smoking and Smoking Cessation Among 426.344 Pregnant Women In New South Wales, Australia, BMC Public Health 2005; 5:138.
• 16. Gilman SE, Breslau J, Subramanian SV et al. Social Factors, Psychopathology and Maternal Smoking During Pregnancy, American Journal of Public Health 2008; 98(3): 448-453.
• 17. Higgins ST, Heil SH, Badger GJ et al. Educational disavantage and cigarette smoking during pregnancy. Drug Alcohol Depend 2009; 104(Supp1): 100-105.
• 18. Ergin I, Hassoy H, Tanik FA ve ark. Maternal age, educational level and migration: socioeconomic determinants for smoking during pregnancy in a field study from Turkey. BMC Public Health 2010; 10 : 325.
• 19. Scott TJL, Heil SH, Higgins ST et al. Depressive symptoms predict smoking status of pregnant women. Addict Behav 2009; 34(8): 705-708.
• 20. Kutlu R. Aktif ve pasif sigara içiciliğinin gebelik ve fetüs üzerine etkileri, Taf Prev Med Bull 2008; 7(5): 445-448.
• 21. Hofhuis W, de Jongste JC, Merkus PJ. Adverse health effects of prenatal and postnatal tobacco smoke exposure on children. Arch Dis Child 2003; 88(12): 1086-90.
• 22. Ceyhun AG, Bülbül SH. Pasif sigara içiciliği. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2007; 10(3): 123-128.
• 23. Uysal MA, Kadakal F, Karşidağ C, et al. Fagerström test for nicotine dependence: reliability in a Turkish sample and factor analysis. Tuberk Toraks 2004; 52: 115-121.
• 24. Başlı M, Aksu H. Prekonsepsiyonel danışmanlık ve bakım. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2018; 34 (3): 128-140.
• 25. Doğaner G, Gölbaşı Z. Prekonsepsiyonel Danışmanlık. STED 2011;20(5):215-221
• 26. Curtin SC, Matthews TJ. Smoking prevalence and cessation before and during pregnancy: Data from the birth certificate 2014. National Vital Statistics Reports 2016; 65(1): 1-14.
• 27. Dokuzcan DA, Gördes Aydoğdu N, Kılınç O. Yoksulluk kapsamında gebelikte sigara kullanımı ve sigara bırakma yöntemleri. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi 2020; 17(Ek sayı): 77-81.
• 28. WHO Recommendations on Antenatal Care for A Positive Pregnancy Experience. Geneva: World Health Organization 2016; https://www.who.int/reproductivehealth/publications/maternal_perinatal_health/anc-positivepregnancy-experience/en/. (10 Kasım 2019’da ulaşıldı)
• 29. Kılıç H. Gebelik ve postpartum dönemde sigara bırakma. Güncel Göğüs Hastalıkları Serisi 2016; 4 (1): 136-145.
• 30. Yalnız Dilcen H, Öztürk A, Nebioğlu Yıldız M. Gebelikte sigara kullanımının algılanan sosyal destek, benlik saygısı ve psikolojik sağlamlık ile ilişkisi. Bağımlılık Dergisi 2021; 22(2):161-170.
• 31. Kadir MM, McClure EM, Goudar SS, Garces AL, Moore J, Onyamboko M, Parida S. Exposure of pregnant women to indoor air pollution: a study from nine low and middle income countries. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica 2010; 89(4): 540-548.
• 32. Gönenç I, Vural ZT, Köse G, et al. Gebelerde sigara kullanımını etkileyen faktörler ve pasif sigara dumanına maruziyet durumu. Medical Journal of Haydarpaşa Numune Training and Research Hospital 2014; 54: 99-101.
• 33. Atalay S, Dağhan Ş, Kalkım A. Gebelerin pasif içiciliğin fetüs ve yenidoğan sağlığına etkileri konusundaki bilgileri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2014; 23(1): 16-24.