Öz
Kırım Yarımadası en eski tarihlerden beri çeşitli kavimlerin uğrak yeri olmuş; Hunlar, Hazarlar, Kıpçaklar, Altınordu Devleti, Kırım Hanlığı ve Osmanlılar bu bölgede kalıcı izler bırakmışlardır. 17. yüzyılda bölgede Osmanlı Devleti’ne bağlı Kırım Hanlığı’nın güçlü bir hakimiyeti söz konusudur. Bu dönemde hem Osmanlı kanunları işlemekte hem de Altınordu’dan kalan bazı ananeler yaşatılmaktadır. Varlığını güçlü bir şekilde hissettiren kabile aristokrasisi bunlardan biridir.
17. yüzyılın ikinci yarısında hanlığın merkezi Bahçesaray’da yaşamış Devlet Sultan Hanım bu kabilelerden birine mensup bir mirzanın eşidir ve o tarihler için şehrin zenginleri arasında yer almaktadır. Bu çalışmada onun vefatından sonra geride bıraktığı mallar (muhallefat) incelenecek ve böylece o dönemlerde yaşayan kadınların hangi mal varlıklarına sahip oldukları hakkında genel bir değerlendirmeye varılacaktır. Bu şekliyle çalışmanın Kırım tarihi, kadın tarihi, sosyal ve ekonomik tarih incelemelerine katkı sağlayacağı umulmaktadır.
Kaynakça
- Arşiv Kaynakları
- KŞS: Kırım Hanlığı Şeriyye Sicilleri, Cilt/Defter No: 13, 23a, 27, mikrofilm, İsmail Gaspıralı Kütüphanesi, Simferopol-Kırım.
- Araştırma ve İncelemeler
- DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara 2008. FISHER, Alan, Kırım Tatarları, Çev. Eşref B. Özbilen, Selenge Yayınları, İstanbul 2009. GÖZAYDIN, Ethem Feyzi, Kırım, Kırım Türklerinin Yerleşme ve Göçmeleri, Vakit Matbaası Yayınları, İstanbul 1948. İNALCIK, Halil, “Kırım”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 25, Ankara 2002, s. 447-465. İNALCIK, Halil, “Eyalet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 11, İstanbul 1995, s. 548-550. ÖZDEM KÖSE, Zeynep, Kırım Hanlığı’nda Kölelik (1648-1699), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş 2017. ÖZTÜRK, Yücel, Osmanlı Hâkimiyetinde Kefe (1475-1600), T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2000. ŞEMSEDDİN SAMİ, Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul 1999. ŞİMŞİRGİL, Ahmet, Valide Sultanlar ve Harem, Osmanlı’nın Sır Dünyası, Timaş Yayınları, İstanbul 2014. TURAN, Ahmet Nezihi, “Kırım Hanlığı Kadı Sicilleri Hakkında Notlar”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, S. 9, İstanbul 2003, s. 1-16. ÜLKÜSAL, Müstecib, Kırım Türk-Tatarları (Dünü-Bugünü-Yarını), Baha Matbaası Yayınları, İstanbul 1980.
Öz
Kaynakça
- Arşiv Kaynakları
- KŞS: Kırım Hanlığı Şeriyye Sicilleri, Cilt/Defter No: 13, 23a, 27, mikrofilm, İsmail Gaspıralı Kütüphanesi, Simferopol-Kırım.
- Araştırma ve İncelemeler
- DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara 2008. FISHER, Alan, Kırım Tatarları, Çev. Eşref B. Özbilen, Selenge Yayınları, İstanbul 2009. GÖZAYDIN, Ethem Feyzi, Kırım, Kırım Türklerinin Yerleşme ve Göçmeleri, Vakit Matbaası Yayınları, İstanbul 1948. İNALCIK, Halil, “Kırım”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 25, Ankara 2002, s. 447-465. İNALCIK, Halil, “Eyalet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 11, İstanbul 1995, s. 548-550. ÖZDEM KÖSE, Zeynep, Kırım Hanlığı’nda Kölelik (1648-1699), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş 2017. ÖZTÜRK, Yücel, Osmanlı Hâkimiyetinde Kefe (1475-1600), T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2000. ŞEMSEDDİN SAMİ, Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul 1999. ŞİMŞİRGİL, Ahmet, Valide Sultanlar ve Harem, Osmanlı’nın Sır Dünyası, Timaş Yayınları, İstanbul 2014. TURAN, Ahmet Nezihi, “Kırım Hanlığı Kadı Sicilleri Hakkında Notlar”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, S. 9, İstanbul 2003, s. 1-16. ÜLKÜSAL, Müstecib, Kırım Türk-Tatarları (Dünü-Bugünü-Yarını), Baha Matbaası Yayınları, İstanbul 1980.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Ocak 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Aralık 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 2 Sayı: 3 |
