После смерти Мухаммеда между мусульманами возникли разногласия по поводу феномена халифата, и это расхождение во взглядах привело к появлению двух основных сект суннитов и шиитов. На протяжении всей истории ислама обе секты объявлялись официальными сектами разными государствами и передавались ими. Государства разработали и внедрили политику в различных областях против людей или государств, принадлежащих к другим сектам. Одна из таких практик - это проклятие противоположных сект, которое наблюдалось в обеих сектах на протяжении всей истории. Во времена правления Сефевидов шах Исмаил I. после государственного устройства последовал этой традиции. Член семьи суннитов Шах Исмаил I. после создания государства выбрал шиитов в качестве официальной секты и начал политику распространения секты и основал Теберрайскую организацию в этом направлении. Шах Исмаил I. использовал Табаррайяна как средство распространения шиизма и как политический инструмент против суннитской секты Узбекской и Османской империй, с которыми он в то время находился в конфликте. После престола шаха Исмаила II. Деятельность табарре, которые прожили свой самый блестящий период во время правления шаха Тахмаспа, была ограничена. На это решение повлияли два фактора: первая мысль самого шаха Исмаила, а вторая - ожесточенное сопротивление суннитских и некоторых шиитских масс деятельности Теберры. В период шаха Аббаса и других правителей Сефевидов деятельность Табарры также была ограничена. Несмотря на наложенные ограничения, деятельность Табарры осуществлялась небольшими группами общества. После эпохи Сефевидов, во время династий Афшаридов, Зандов и Каджаров, традиция проклятия, которая была закреплена в культуре шиитов, была продолжена некоторыми группами, несмотря на запреты.
After the death of Muhammad, there was a difference of opinion on the phenomenon of caliphate took place between Muslims and this difference of opinion caused the emergence of two major sects Sunni and Shia. Throughout the history of Islam, both of the sects has been declared as an official sect by different states and communicated by them. Policies have been developed and implemented in various fields by states against people or states belonging to other sects. One of these practices is the cursing of the opposite sects that seen in both sects throughout history. During the Safavid State, Shah Ismail I. followed this tradition after the state organization. Sunni family member, Shah Ismail I. after establishing the state choose the Shia as an official sect and started the policy of spreading the sect and established the Teberrai Organization in this direction. Shah Ismail I. used Tabarraiyan both as a means of spreading Shiism and as a political tool against Sunni sect Uzbek and Ottoman Empires which he was in conflict at that time. After the throne of Shah Ismail II. the activities of the Tabarrais, who lived their most brilliant period during the reign of Shah Tahmasp, was restricted. Two factors was effective on this decision, the first Shah Ismail's own thought and the second one was fierce opposition of Sunni and some Shiite masses against Teberra activities. In the period of Shah Abbas and other Safavid rulers, Tabarra activities were also restricted. Although restrictions were imposed, Tabarra activities were carried out by small groups in society. After the Safavid Era, during the Afsharid, Zand and Qajar Dynasties, the tradition of cursing, which was settled in the culture of the Shia people was continued by some groups despite the prohibitions.
Müslümanlar arasında Hz. Muhammed’in vefatı ardından hilafet ve imamet olgusu üzere fikir ayrılığı yaşanmış ve bu fikir ayrılığı iki önemli mezhep olan Sünnilik ve Şiiliğin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. İslam tarihi boyunca her iki mezhepte farklı devletler tarafından resmi mezhep olarak ilan edilmiş ve tebliğ edilmiştir. Devletler tarafından diğer mezhebe mensup halk veya devletlere karşın çeşitli sahalarda politikalar geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Bu uygulamalardan birisi de tarih boyunca her iki mezhepte de görülen karşıt mezhebe yürütülen lanet ve aşağılama faaliyetidir. Safevi Devleti dönemindeyse Şah I. İsmail ile birlikte devlet teşkilatlandıktan sonra bu gelenek yerine getirmiştir. Sünni bir aileye mensup olan Şah I. İsmail devletini kurduktan sonra Şia mezhebini resmileştirerek mezhebin yayma politikasına başlamış ve bu doğrultuda Teberrai Teşkilatını kurmuştur. Şah I. İsmail Teberraileri hem Şiiliği yayma aracı hem de o dönemde komşuları ve çekişme halinde olduğu Sünni mezhep Özbek ve Osmanlı Devletine karşın siyasi bir araç olarak kullanmıştır. Şah I. İsmail’in temellerini attığı bu teşkilat Safevi Devletinin ikinci hükümdarı Şah Tahmasb döneminde daha sistematik bir hale bürünerek devletin bir parçası haline gelmiştir. En parlak dönemini Şah Tahmasb saltanatında yaşayan Teberrailer’in faaliyetleri Şah II. İsmail’in tahta geçmesiyle birlikte kısıtlanmış ve neredeyse bitme noktasına ulaşmıştır. Burada hem hükümdarın kendi düşüncesi hem de Sünni ve Teberra karşıtı bazı Şii kitlelerin şiddetli muhalefetleri etkili olmuştur. Şah Abbas ve diğer Safevi hükümdarları dönemindeyse aynı şekilde Teberra faaliyetleri kısıtlanmıştır. Lakin her ne kadar kısıtlanmalar getirilse de Teberra faaliyetleri irili ufaklı zümreler tarafından yürütülmüştür. Safevi Devletinin ardından Afşar, Zend ve Kaçar Devletleri döneminde Şii halkın kültürüne yerleşmiş olan bu gelenek yasaklamalara rağmen bazı zümreler tarafından devam ettirilmiştir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 20 Ocak 2021 |
Gönderilme Tarihi | 16 Ekim 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 3 Sayı: 5 |