INTERNATIONAL SUBMARINE TELEGRAPHIC COMMUNICATION FROM THE EASTERN MEDITERRANEAN TO THE INDIAN OCEAN DURING THE 19TH CENTURY: ACCORDING TO THE BRITISH ARCHIVAL DOCUMENTS

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 11, 175 - 190, 20.01.2024

Recep Kürekli

https://doi.org/10.53718/gttad.1373889

Öz

ABSTRACT
The telegraph is a good example of the concretization of scientific and technical developments, which have been increasing since the beginning of the 19th century, and their transformation into technological devices. Thanks to the invention of the telegraph, communication over long distances became possible for short periods. Telegraph lines, which previously ran across the continents via copper cables laid on poles erected on the ground, provided the opportunity for communication on lands and under seas, with the addition of underwater telegraph lines to these lines in a short time, in parallel with technological transitions. However, the development and regular maintenance of the lines were vital to the global communication network. By the 1850s, a strong communication network consisting of telegraph lines and hundreds of telegraph stations had been established in many European countries such as England, France, Spain, Italy, Switzerland, and Germany, with telegraph lines of over 4000 km. This infrastructure, which was used effectively in both world wars, starting from the Crimean War, also formed the basis of military communication. Industrialized countries such as Great Britain have dramatically increased their influence in the world by using these technological developments, thus gaining a great military, political, and economic advantage by directing the logistical support provided by communication to the real political field. The brilliant ideas developed on telegraphy during this time would be very important for today's digital communication infrastructure.
In this context, in our study, using British and Ottoman archive documents, we tried to reveal, in parallel with the technological development of telegraphy, scientific studies carried out to lay telegraph lines under seas, established submarine telegraph companies, and their activities, the process of laying submarine telegraph lines in the areas from the Eastern Mediterranean basin to the Indian Ocean and Australia during the 19th century and finally how this communication network infrastructure contributed to the construction of the contemporary today's world.
Key Words: Submarine Telegraph Systems, Submarine Telegraph Companies, International Communication, Eastern Mediterranean, Late Ottoman Period

Anahtar Kelimeler

Submarine Telegraph Systems, Submarine Telegraph Companies, International Telegraphic Communication, Eastern Mediterranean, Late Ottoman Period

19. YÜZYILDA DOĞU AKDENİZ’DEN HİNT OKYANUSUNA ULUSLARARASI DENİZALTI TELEGRAF HABERLEŞMESİ: İNGİLİZ ARŞİV BELGELERİNE GÖRE

Öz

ÖZ
Telgraf, 19. yüzyılın başlangıcından itibaren artarak devam eden bilimsel ve teknik alanda yaşanan gelişmelerin somutlaşarak teknolojik cihazlara dönüşmesine güzel bir örnektir. Telgrafın icadıyla çok uzak mesafelerle iletişim kısa süreler için mümkün hale gelmiştir. Önceleri yer yüzene dikilen direkler üzerine döşenen bakır kablolar aracığıyla kıta üzerinden ilerleyen telgraf hatları teknolojik geçişmelere paralel olarak kısa bir süre içerisinde sualtı telgraf hatlarının da bu hatlara eklemlenmesiyle karadan ve denizden haberleşme imkânı sağlanmış oldu. Bununla birlikte hatların geliştirilmesi ve düzenli bakımının sağlanması küresel iletişim ağı için hayati öneme sahipti. 1850’lere gelindiğinde İngiltere, Fransa, İspanya İtalya, İsviçre, Almanya gibi birçok Avrupa ülkesinde 4000 km’nin üzerinde yüzlerce telgraf istasyonundan oluşan güçlü bir haberleşme ağı tesis edilmişti. Kırım Savaşından başlamak üzere iki dünya savaşında da etkin bir şekilde kullanılacak olan bu altyapı askeri haberleşmenin de temelini oluşturmaktaydı. İngiltere gibi sanayileşmiş ülkeler bu teknolojik gelişmeleri kullanarak dünya üzerinde nüfuzlarını dramatik bir şekilde artırmış, böylece haberleşmenin sağladığı lojistik desteği reel politik alana kaydırarak askeri, siyasi ve ekonomik açıdan büyük bir avantaj sağlamışlardır. Bu süre zarfında telgraf üzerine geliştirilen parlak fikirler günümüz dijital haberleşme altyapısı için oldukça önemli olacaktır.
Bu bağlamda çalışmamızda, İngiliz ve Osmanlı arşiv belgelerini kullanmak suretiyle telgrafın teknolojik gelişmesine paralel olarak telgraf hatlarının deniz altına döşenebilmesi için yapılan bilimsel çalışmalar, kurulan denizaltı telgraf şirketleri ve faaliyetleri, 19. Yüzyıl boyunca Doğu Akdeniz havzasından Hint Okyanusu ve Avusturalya’ya kadar olan alanlarda denizaltı telgraf hatlarının döşenme süreci ve netice itibariyle bu haberleşme ağı altyapısının günümüz modern dünyasının inşasına nasıl bir katkı sağladığı ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Denizaltı Telgraf Sistemleri, Denizaltı Telgraf Şirketleri, Uluslararası Telegrafik Haberleşme, Doğu Akdeniz, Geç Osmanlı Dönemi

Anahtar Kelimeler

Denizaltı Telgraf Sistemleri, Denizaltı Telgraf Şirketleri, Uluslararası Telegrafik Haberleşme, Doğu Akdeniz, Geç Osmanlı Dönemi

Kaynakça

• Tabii ki, aşağıda verdiğiniz metni her satır arasına enter ile bir satır boşluk ekleyerek düzenledim:
• ``` AKYILDIZ, Ali, “Tercüme Odası”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 40, Ankara 2011, p. 504-506.
• BEAUCHAMP, Ken, History of Telegraphy, The Institution of Engineering and Technology, London 2001.
• BEKTAŞ, Yakup, “The Sultan’s Messenger: Cultural Constructions of Ottoman Telegraphy, 1847-1880” Technology and Culture, v. 41, no. 4, 2000, p. 669–696.
• BRIGHT, Sir Charles, Submarine Telegraphs: Their History, Construction, and Working, C. Lockwood and Son, 7. Stationers Hall Court, Ludgate Hill, 1898.
• ÇAKILCI, Diren, “Doğu Akdeniz’de Denizaltı Telgraf Bağlantıları: Yunanistan’ın Uluslararası Şebekeye Dahil Edilmesi”, Tarih İncelemeleri Dergisi , 2018, c.33, s.1, p. .21-39.
• ÇAKILCI, Diren, Kıbrıs'ta Osmanlı Telgraf İşletmesi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, s. 62, İstanbul, 2016, p. 65-90.
• ÇAKILCI, Diren, Rumeli Telgraf Hatları (1854-1876), Türk Tarih Kurumu, 2019, Ankara.
• ÇAKILCI, Diren, “Osmanlı Devleti’nde Denizaltı Telgraf Hatları ve Eastern Telegraph Company”, XVIII. Türk Tarih Kongresi, Ankara, Türkiye, 1-05 Ekim 2018, p. 289-309.
• ÇAKILCI, Diren, “Yemen’i Payitaht’a Bağlamak: Yemen Vilayeti Telgraf Şebekesi ve Bağlantı Hatları” Türkiyat Mecmuası, v. 32, no. 1, 2022, p. 61-92.
• DURAN, Saltuk, “Transportation, Steamships and the Rise of Postal Protectionism in the Ottoman Empire under the Reign of Abdülaziz (r. 1861–1876)”, DIYÂR, v.1, 2020, p. 84-107.
• GLOVER, Bill, "British Submarine Cable Manufacturing Companies," History of the Altantic Cable and Undersea Communications, https://atlantic-cable.com/CableCos/BritishMfrs/index.htm, 2.12.2023, 11:51 AM.
• HAMILL, Lynne, “The Social Shaping of British Communications Networks prior to the First World War”, Historical Social Research / Historische Sozialforschung , 2010, v. 35, No. 1 (131), p. 260-286.
• HARRIS, Christina Phelps, “The Persian Gulf Submarine Telegraph of 1864”, The Geographical Journal , Jun., 1969, v. 135, No. 2 (Jun., 1969), p. 169-190.
• HIBBERT, Christopher, The Great Mutiny: India 1857, Penguin Books, 1980.
• İHSANOĞLU, Ekmeleddin; Salim Aydüz, “Yenileşme Döneminde Osmanlı Bilim ve Eğitimi”, Türkler Ansiklopedisi, c.14, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2011, p. 881-896.
• KNÜSEL, Ariane, “British Diplomacy and the Telegraph in Nineteenth-Century China”, Diplomacy and Statecraft. v. 18, 2007, p. 517-537.
• MAHAJAN, Sneh, British Foreign Policy 1874-1914, Taylor&Francis e-Library 2003. (First published 2002 by Routledge).
• McCOAN, J.C., Egypt, Peter Fenelon Collier, New York, MDCCCXCVIII (1898).
• MINAWI, Mostafa, “Telegraphs and Territoriality in Ottoman Africa and Arabia during the Age of High Imperialism”, Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 18:6, 2016, p. 567-587,
• MUKHERJEE, Rudrangshu, Awadh in Revolt 1857-1858: A Study of Popular Resistance, Permanent Black, 2002.
• SAĞDIÇ, Zafer, “Osmanlı Politik Sisteminin Osmanlı Saray Mimari Mekan Örgütlenmesi Üzerindeki Etkileri”, Türkler Ansiklopedisi, c.12, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, p. 211-217.
• SHAHVAR, Soli, “Concession Hunting in the Age of Reform: British Companies and the Search for Government Guarantees; Telegraph Concessions through Ottoman Territories, 1855-58”, Middle Eastern Studies, Vol. 38, No. 4 (Oct. 2002), p. 169-193.
• STOKES, Eric, The Peasant Armed: The Indian Revolt of 1857, Clarendon Press, 1986.
• ÜÇER, Sırrı Emrah, “Telegraphic Protectionism: Growth of Ottoman Telegraph Business as A Public Enterprise, 1854-1914”, Muhasebe ve Finans Tarihi Dergisi, s.21, Temmuz 2021, p.21.34.
• YAZICI, Nesimi, “Tanzimat Döneminde Osmanlı Posta Örgütü”, Tanzimat’tan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, c. 6, İletişim Yayınları, İstanbul 1985, p. 1636-1652.