Öğrencilerin Okuma ve Yazma Tutumlarını Geliştirmeye Yönelik Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri / Opinions of Elementary School Classroom Teachers Towards Improving Students' Reading and Writing Attitudes

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 32 - 45, 28.07.2020

Nida Eminoğlu , Birsen Bağçeci

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğrencilerin okuma ve yazma tutumlarını olumlu yönde geliştirmeye yönelik sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerilerinin belirlenmesidir. Nitel araştırma yöntemi kullanılan çalışmada; sınıf öğretmenlerinin ilkokul öğrencilerinin okuma ve yazma tutumlarını olumlu yönde geliştirmeye yönelik görüşlerinin belirlenebilmesi amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilmiş Gaziantep ili Şahinbey ve Şehitkâmil ilçelerinde 2017-2018 eğitim-öğretim yılında görev yapan toplam 30 öğretmen ile görüşme yapılmıştır.
Araştırma bulgularına göre; okuma tutumu geliştirmede anne babaya düşen görevler sırasıyla; kitap okuyarak örnek olma (model olma) , evde okuma saati yapma, çocuğun ilgisine göre kitap almadır. Yazma tutumu geliştirmede anne-babaya düşen görevlerin çocuğun günlük tutmasını sağlama, yazarak örnek olma (model olma) olduğu bulunmuştur. Bunun yanı sıra öğretmen ve okul idaresinin öğrencilerin okuma ve yazma tutumunu geliştirmeye yönelik sırasıyla; model olma ve özendirici etkinlikler yapılması elde edilen bulgular arasındadır.

Anahtar Kelimeler

okuma tutumu, yazma tutumu, ilkokul öğrencileri

Kaynakça

• Abeyrathna, A. S., Zainab A. N. (2004). The status of habit and interest among secondary children in Sri Lanka, Malaysian Journal of Information Science, 9(2),107–121.
• Arslan, Y., Çelik, Z., ve Çelik, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının belirlenmesi. PÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 113-124.
• Baş, G. ve Şahin, C. (2012). İlköğretim öğrencilerinin okuma tutumları, yazma eğilimleri ile Türkçe dersindeki akademik başarıları arasındaki ilişki. Turkish Studies, 7(3), 555 -572.
• Başaran, M., ve Seyit, A. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1),110-224.
• Bayram, O. (1990). İlkokul çağı çocuklarının okuma alışkanlığı ve Yenimahalle ilçe halk kütüphanesi gezici kütüphane hizmeti. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, R., Türkyılmaz, M., ve Karadeniz, A. (2010). Ergenlik dönemi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21.
• Curenton, S.M. ve Justice, L.M. (2008). Children’s preliteracy skills: Influence of mothers’ education and beliefs about shared-reading interactions. Early Education and Development, 19(2), 261-283.
• Çiftçi, Ö., ve Temizyürek, F. (2008). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9),140-156.
• Edmunds, K. M. and Bauserman, K. L. (2006). What teachers can learn about reading motivation through conversation with children. The Reading Teacher, 59(5), 414-424.
• Evans, M.A., Shaw, D. (2008). Home grown for reading: Parental contributions to young children's emergent literacy and word recognition. Canadian Psychology, 49(2), 89-95.
• Greaney,V. (1980). Factors related to amount and type of leisure-time reading. Reading Research Quarterly, 15, 337-357.
• Gündüz, O. ve Şimşek T. (2011). Anlama teknikleri bir uygulamalı okuma eğitimi. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Güney, N. (2016). Öğretmenlerin yazma eğitimine yönelik düşünceleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 2(1),970-985.
• Güngör, E. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığı ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Dergisi, 6(2),334-362.
• Hawthorne, J. (2010). The effects of the delivery style of teacher feedback on the writing self-efficacy and dispositions of young students (Yayınlanmamış doktora tezi). ProQuest Dissertations ve Theses Tam Metin veri tabanından erişildi. (UMI No: 3458703).http://search.proquest.com/docview/872940534?accountid=16645 adresinden erişildi.
• İsmail, N., Elias, S., Albakri, I. S. M. A., Perumal, P. D., & Muthusamy, I. (2010). Exploring ESL Students' Apprehension Level and Attitude towards Academic Writing. International Journal of Learning, 17(6), 475-483.
• Karadağ, R. (2014). Okuma ilgisi, tutumları ve alışkanlığı konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi: YÖK ve Proquest veri tabanları örneklemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,(35)1,1-17.
• Karahan, B. Ü. (2016). 5. Ve 6. sınıf öğrencilerinin okumaya karşı tutum ve motivasyonlarının okuduğunu anlama becerileri ile ilişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 5(2),102-116.
• Karatay, H. (2011). Süreç temelli yazma modelleri: Planlı yazma ve değerlendirme. M. Özbay (Ed.).Yazma Eğitimi içinde (s. 21-40). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kırmızı, F. S. (2009). Türkçe dersinde yaratıcı drama yöntemine dayalı yaratıcı yazma çalışmalarının yazmaya yönelik tutuma etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 4(7), 51-68.
• Kurulgan, M. ve Çekerol, G. S. (2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanmaları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2),237-258.
• MEB, (2018). Türkçe Dersi Öğretim Programı (1-8. Sınıflar). Ankara.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. (Çev. S. Akbaba Altun ve A. Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
• Oğuz, E., Yıldız, A., & Hayırsever, F. (2009). Assessing reading habits of future classroom teachers in the context of their socio-demographic features. International Journal of Behavioral Cognitive, Educational and Psychological Sciences, 1(2), 141-144.
• Progress in International Reading Literacy Study International Report.(2006).[Online] http://timssandpirls.bc.edu/pirls2006/intl_rpt.html adresinden 29.06.2017 tarihinde indirilmiştir.
• Uysal, P. (2010). İlköğretim okullarında düzenlenen kitap okuma saatlerine ilişkin öğretmen görüşleri: Bir durum çalışması, Sincan ilçesi örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Williams, R. H. (1990). Notes on the underground: an essay on technology, society, and the imagination (p. 1). Cambridge, MA: MIT press.
• Yavuzer, H. (2012). Çocuk psikolojisi (34. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, M. ve Akyol, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3),237-242.
• Yıldız, M. ve Kaman, Ş. (2016). İlköğretim (2-6. sınıf) öğrencilerinin okuma ve yazma tutumlarının incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 507.
• Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5 (2), 115 – 136.