SIHRİYETİN OLUŞMASINDA ZİNANIN ETKİSİ
Yıl 2017,
Cilt: 5 Sayı: 2, 51 - 68, 30.12.2017
Ali Kumaş
,
Muharrem Yılmaz
Öz
İslam
hukukunda sürekli evlenme engellerinden biri olan ve nikâh akdi
neticesinde oluşan akrabalık bağına, sıhriyet adı verilmektedir. Bu çalışmada sıhriyet
bağının teşekkülünde, zina vasıtasıyla erkek ve kadın arasında kurulan
ilişkinin etkisi, fıkıh doktrinleri ekseninde ele alınarak incelenmiş, söz
konusu meseleye ilişkin mezhep görüşleri yanında, tartışmanın ortaya çıkmasında
etkili olan ana unsurlar irdelenmiş ve bu noktada mezheplerin görüşlerini
temellendirme hususunda ortaya koydukları gerekçeler üzerinde durulmuştur.
Kaynakça
- Abdullah ‘İzâm, Delâletü’l-kitâb ve’s-sünne ‘ale’l-ahkâm min haysü’l-beyân ve’l-icmal ve’z-Zuıhûr ve’l-hafâ, ys: Dâru’l-Cem‘, 2001.
- Abdülmuhsin et-Türkî, Esbâbu ihtilâfi'l-fukahâ, Dımaşk: Müessesetü’r-Risâle, 2010.
- Abdüsselâm Tavîle, Eserü’lüğa fî ihtilâfi’l-müctehidîn, Kahire: Dâru’s-Selam, 2000.
- Aktan, Hamza, “Sıhriyet”, DİA, XXXII, s. 111-112.
- Ali Hasan Tavîl, ed-Delâlâtü’l-lafziyye ve eseruha fî istinbati’l-ahkâm mine’l-Kur’ani’l-Kerîm, y.y.: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 2006.
- Atar, Fahrettin, “Muharremât”, DİA, XXXI, s. 6-8.
- Aynî, Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed , el-Binâye şerhu’l-Hidâye, Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2000, I-XII.
- Beyhakî, Ahmed b. Hüseyn, e-Sünenü’l-Kübrâ, (thk. Muhammed Abdulkadir Ata), Lübnan: Dâru’l-kütübi’l-İlmiyye, 2003, X.
- Bilmen, Ömer, Hukuk-ı İslamiyye ve Istılahat-ı Fıkhiyye Kâmusu, İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1985, I-VIII.
- Buhârî, Abdülaziz b. Ahmed, Keşfü’l-esrâr an Usûli Fahru’l-İslâm el-Bezdevî, (thk. Abdullah Mahmud Muhammed Ömer), Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1997.
- Cessâs, Ahmed b. Ali Ebû Bekir er-Râzî, Ahkâmü’l-Kur’ân, (thk. Muhammed Ali Şâhin), Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, 1994, I-II.
- Cessâs, Ahmed b. Ali Ebû Bekir er-Râzî, el-Fusûl fi’l-usûl, y.y.: Vizâretü’l-Evkafi’l-Kuveytiyye, 1994, I-IV.
- Cezîri, Muhammed b. Ahmed, el-Fıkh ale’l-Mezâhibi’l-Erbaa, Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2003, I-V.
- Cüveynî, Abdülmelik b. Abdillah, Nihâyetü’l-matlab fî dirayeti’l-mezheb, (thk. Abdülazîm Mahmude d-Dîb), ys: Dâru’l-minhâc, 2007, I-XX.
- Çolak, Abdullah, İslam Aile Hukuku, Malatya: Medipres Yay., 2013.
- Dârekutnî, Ebu’l-Hasan Ali b. Ömer, es-Sünen, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2004, I-V.
- Desûkî, Muhammed b. Ahmed, Hâşiyetü’d-Desûkî ‘aleş-Şerhi’l-kebîr, y.y.: Dâru’l-Fikr, t.y., I-IV.
- Ebû Dâvûd, Süleyman b. El-Eşas, es-Sünen, (thk. Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd), Beyrût: el-Mektebetü’l-Asriyye, I-IV.
- Erturhan, Sabri, Zina İşleyen Bir Şahısla Yapılacak Nikâh Akdine Fıkhî Bir Bakış, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2 (2003), s. 157-183.
- Heyet, el-Mevsû‘atu’l-fıkhiyye el-Kuveytiyye, Kuveyt: Vizaretü’l-evkaf ve’ş-şuûni’l-İslamiyye, 1983-2006, I-XXXXV.
- Hişâm Kureyşe, el-İstidlâl ve eseruhû fi’l-hilâfi’l-fıkhî, y.y.: Dâru İbn Hazm, 2005.
- İbn Ebî Şeybe, Abdullah b. Muhammed, el-Kitabu’l-Musannef fi’l-Ehâdîsi ve’l-Âsâr, (thk. Kemal Yusuf el-Hût), Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1409, I-VII.
- İbn Fâris, Ahmed b. Fâris el-Kazvînî er-Râzî, Mu‘cemu Mekâyîsi’l-lüğa, (thk. Abdüsselâm Muhammed Harun), ys: Dârü'l-fikr, 1979.
- İbn Hazm, Ebû Muhammed Ali b. Ahmed, el-Muhallâ bi’l-âsâr, Beyrut: Dârü’l-Fikr, t.y., I-XII.
- İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn, el-Muğnî, Kahire: Mektebetu’l-Kahire, 1968, I-X.
- İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemâlüddin Muhammed b. Mükri, Lisânü’l-‘Arab, Beyrut: Dâru’s-Sâdır, 1990, I-XV.
- İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrahim, el-Eşbâh ve’n-nezâir ‘alâ mezhebi Ebî Hanife en-Nu‘mân, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
- İbn Rüşd, Ebu’l-Velîd Muhammed Ahmed, Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-muktesid, Kahire: Dârü’l-Hadîs, 2004, I-IV.
- İbnü’l-Hümâm, Kemalüddîn Mumammed b. Abdilvahid, Fethu’l-kadîr, ys: Daru’l-Fikr, t.y., I-X.
- İsnevî, Ebû Muhammed Abdurrahman, et-Temhîd fî tahrîci’l-fürû‘ ‘ale’l-usûl, (thk. Muhammed Hasan Hîtû), Beyrût: Müessesetü’r-Risâle, 1981.
- İsnevî, Ebû Muhammed Abdurrahman, Nihayetü’s-sûl şerhu Minhâcü’l-vusûl, Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-İlmiyye, 1999.
- Karafî, Şihabüddîn Ahmed b. İdris, Şerhu Tenkîhi’l-fusûl, Şihâbü’d-dîn Ahmed b. İdris, (thk. Taha Abdürraûf), y.y.: Şirketü’t-tıbaatü’l-fenniyye el-Müttehide, 1973.
- Karaman, Hayrettin vd., Kur’an Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir, Ankara: DİB Yayınları, 2014, I-V.
- Karaman, Hayrettin, Mukayeseli İslam Hukuku, İstanbul: İz Yayıncılık, 2013, I-III.
- Kâsânî, Ebû Bekr b. Mesud, Bedâi‘u’s-sanâi fî tertîbi’ş-şerâi‘, ys: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1986, I-VII.
- Kiyâ el-Herrâsî, Ali b. Muhammed, Ahkâmü’l-Kur’an, (thk. Musa Muhammed Ali), Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1405, I-IV.
- Kudûrî, Ahmet b. Muhammed, et-Tecrîd, (thk. Muhammed Ahmed Sirac vd.), Kahire: Dâru’s-Selâm, 2006, I-XII.
- Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi‘ li ahkâmi’l-Kur’an, (thk. Ahmed el-Berdûnî), Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-Mısriyye, I-XX.
- Lahmî, Ahmed b. Farh, Muhtasaru Hilafiyyâti’l-Beyhakî, (thk. Zeyyâb Abdülkerîm), Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1997, I-V.
- Mâverdî, Ebû Hasan Ali b. Muhammed, el-Hâvi’l-Kebîr, (thk. Ali Muhammed Muavviz), Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999, I-XIX.
- Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd, el-Ahvâlü’ş-şahsiyye fi’ş-şerî‘ati’l-İslâmiyye, Beyrût: el-Mektebetü’l-İlmiyye, 2007.
- Müslim b. Haccâc, el-Müsnedü’s-sahîh, (thk. Muhammed Fuad Abdülbakî), Beyrut: Dâru İhyâü’t-Türâsi’l-Arabî, I-V.
- Neşemî, Uceyl Casim, Turuku istinbâti’l-ahkâm mine’l-Kur’ani’l-Kerîm, Kuveyt: Câmiatu’l-Kuveyt, 1997.
- Nevevî, Ebû Zekeriyya Muhyiddin Yahya b. Şeref, el-Mecmu‘ Şerhu’l-Mühezzeb, Beyrut: Dârul-Fikr, 1970, I-X.
- Râzî, Zeynüddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ebî Bekr, Muhtâru’s-sıhâh, (thk. Yusuf eş-Şeyh Muhammed), Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, 1999.
- San‘ânî, Adürrezzâk hemmâm b. Nâfi‘, el-Musannef, (thk. Habîbü’r-rahman el-Azamî), Hindistan: el-Meclisü’l-İlmî, t.y., I-XII.
- Serahsî, Ebu Bekr Muhammed b. Ahmed, el-Mebsût, Beyrut: Dâru’l-Marife, 1993, I-XXX.
- Siğnakî, Hüseyn b. Ali, el-Kâfî şerhu’l-Bezdevî, (thk. Fahruddîn Seyyid Muhammed Kanıt), y.y.: Mektebetü’r-Rüşd, 2001, I-V.
- Şâfiî, Ebû Abdillah Muhammed b. İdris, el-Ümm, Beyrut: Dâru’l-Marife, 1990, I-VIII.
- Taberânî, Süleyman b. Ahmed, el-Mu‘cemu’l-evsat, (thk. Târık b. Avdullah), Kahire: Dâru’l-Harameyn, t.y., I-X.
- Tahâvî, Ebû Cafer Ahmed b. Muhammed, Muhtasaru ihtilâfi’l-ulemâ, (thk. Abdullah Nezir Ahmed), Beyrut: Dâru Beşâiri’l-İslâmiyye, 1417, I-V.
- Tilemsânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed, Miftahü’l-vusûl ilâ binâi’l-furû‘ ‘ale’l-usûl, Beyrût: Müessesetü’r-Reyyân, 1998.
- Zencânî, Mahmud b. Ahmed, Tahrîcü’l-fürû‘ ‘ale’l-usûl, (thk. Muhammed Edib Salih), Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1398.
- Zuhaylî, Vehbe b. Mustafa, el-Fıkhu’l-İslamî ve edilletuhu, Dımaşk: Dârü’l-Fikr, t.y.,I-X.
- http://www.jinekolojivegebelik.com/2007/09/akraba-evlilii.html (28.04.2017)
Yıl 2017,
Cilt: 5 Sayı: 2, 51 - 68, 30.12.2017
Ali Kumaş
,
Muharrem Yılmaz
Kaynakça
- Abdullah ‘İzâm, Delâletü’l-kitâb ve’s-sünne ‘ale’l-ahkâm min haysü’l-beyân ve’l-icmal ve’z-Zuıhûr ve’l-hafâ, ys: Dâru’l-Cem‘, 2001.
- Abdülmuhsin et-Türkî, Esbâbu ihtilâfi'l-fukahâ, Dımaşk: Müessesetü’r-Risâle, 2010.
- Abdüsselâm Tavîle, Eserü’lüğa fî ihtilâfi’l-müctehidîn, Kahire: Dâru’s-Selam, 2000.
- Aktan, Hamza, “Sıhriyet”, DİA, XXXII, s. 111-112.
- Ali Hasan Tavîl, ed-Delâlâtü’l-lafziyye ve eseruha fî istinbati’l-ahkâm mine’l-Kur’ani’l-Kerîm, y.y.: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 2006.
- Atar, Fahrettin, “Muharremât”, DİA, XXXI, s. 6-8.
- Aynî, Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed , el-Binâye şerhu’l-Hidâye, Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2000, I-XII.
- Beyhakî, Ahmed b. Hüseyn, e-Sünenü’l-Kübrâ, (thk. Muhammed Abdulkadir Ata), Lübnan: Dâru’l-kütübi’l-İlmiyye, 2003, X.
- Bilmen, Ömer, Hukuk-ı İslamiyye ve Istılahat-ı Fıkhiyye Kâmusu, İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1985, I-VIII.
- Buhârî, Abdülaziz b. Ahmed, Keşfü’l-esrâr an Usûli Fahru’l-İslâm el-Bezdevî, (thk. Abdullah Mahmud Muhammed Ömer), Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1997.
- Cessâs, Ahmed b. Ali Ebû Bekir er-Râzî, Ahkâmü’l-Kur’ân, (thk. Muhammed Ali Şâhin), Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, 1994, I-II.
- Cessâs, Ahmed b. Ali Ebû Bekir er-Râzî, el-Fusûl fi’l-usûl, y.y.: Vizâretü’l-Evkafi’l-Kuveytiyye, 1994, I-IV.
- Cezîri, Muhammed b. Ahmed, el-Fıkh ale’l-Mezâhibi’l-Erbaa, Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2003, I-V.
- Cüveynî, Abdülmelik b. Abdillah, Nihâyetü’l-matlab fî dirayeti’l-mezheb, (thk. Abdülazîm Mahmude d-Dîb), ys: Dâru’l-minhâc, 2007, I-XX.
- Çolak, Abdullah, İslam Aile Hukuku, Malatya: Medipres Yay., 2013.
- Dârekutnî, Ebu’l-Hasan Ali b. Ömer, es-Sünen, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2004, I-V.
- Desûkî, Muhammed b. Ahmed, Hâşiyetü’d-Desûkî ‘aleş-Şerhi’l-kebîr, y.y.: Dâru’l-Fikr, t.y., I-IV.
- Ebû Dâvûd, Süleyman b. El-Eşas, es-Sünen, (thk. Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd), Beyrût: el-Mektebetü’l-Asriyye, I-IV.
- Erturhan, Sabri, Zina İşleyen Bir Şahısla Yapılacak Nikâh Akdine Fıkhî Bir Bakış, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2 (2003), s. 157-183.
- Heyet, el-Mevsû‘atu’l-fıkhiyye el-Kuveytiyye, Kuveyt: Vizaretü’l-evkaf ve’ş-şuûni’l-İslamiyye, 1983-2006, I-XXXXV.
- Hişâm Kureyşe, el-İstidlâl ve eseruhû fi’l-hilâfi’l-fıkhî, y.y.: Dâru İbn Hazm, 2005.
- İbn Ebî Şeybe, Abdullah b. Muhammed, el-Kitabu’l-Musannef fi’l-Ehâdîsi ve’l-Âsâr, (thk. Kemal Yusuf el-Hût), Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1409, I-VII.
- İbn Fâris, Ahmed b. Fâris el-Kazvînî er-Râzî, Mu‘cemu Mekâyîsi’l-lüğa, (thk. Abdüsselâm Muhammed Harun), ys: Dârü'l-fikr, 1979.
- İbn Hazm, Ebû Muhammed Ali b. Ahmed, el-Muhallâ bi’l-âsâr, Beyrut: Dârü’l-Fikr, t.y., I-XII.
- İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn, el-Muğnî, Kahire: Mektebetu’l-Kahire, 1968, I-X.
- İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemâlüddin Muhammed b. Mükri, Lisânü’l-‘Arab, Beyrut: Dâru’s-Sâdır, 1990, I-XV.
- İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrahim, el-Eşbâh ve’n-nezâir ‘alâ mezhebi Ebî Hanife en-Nu‘mân, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
- İbn Rüşd, Ebu’l-Velîd Muhammed Ahmed, Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-muktesid, Kahire: Dârü’l-Hadîs, 2004, I-IV.
- İbnü’l-Hümâm, Kemalüddîn Mumammed b. Abdilvahid, Fethu’l-kadîr, ys: Daru’l-Fikr, t.y., I-X.
- İsnevî, Ebû Muhammed Abdurrahman, et-Temhîd fî tahrîci’l-fürû‘ ‘ale’l-usûl, (thk. Muhammed Hasan Hîtû), Beyrût: Müessesetü’r-Risâle, 1981.
- İsnevî, Ebû Muhammed Abdurrahman, Nihayetü’s-sûl şerhu Minhâcü’l-vusûl, Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-İlmiyye, 1999.
- Karafî, Şihabüddîn Ahmed b. İdris, Şerhu Tenkîhi’l-fusûl, Şihâbü’d-dîn Ahmed b. İdris, (thk. Taha Abdürraûf), y.y.: Şirketü’t-tıbaatü’l-fenniyye el-Müttehide, 1973.
- Karaman, Hayrettin vd., Kur’an Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir, Ankara: DİB Yayınları, 2014, I-V.
- Karaman, Hayrettin, Mukayeseli İslam Hukuku, İstanbul: İz Yayıncılık, 2013, I-III.
- Kâsânî, Ebû Bekr b. Mesud, Bedâi‘u’s-sanâi fî tertîbi’ş-şerâi‘, ys: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1986, I-VII.
- Kiyâ el-Herrâsî, Ali b. Muhammed, Ahkâmü’l-Kur’an, (thk. Musa Muhammed Ali), Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1405, I-IV.
- Kudûrî, Ahmet b. Muhammed, et-Tecrîd, (thk. Muhammed Ahmed Sirac vd.), Kahire: Dâru’s-Selâm, 2006, I-XII.
- Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi‘ li ahkâmi’l-Kur’an, (thk. Ahmed el-Berdûnî), Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-Mısriyye, I-XX.
- Lahmî, Ahmed b. Farh, Muhtasaru Hilafiyyâti’l-Beyhakî, (thk. Zeyyâb Abdülkerîm), Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1997, I-V.
- Mâverdî, Ebû Hasan Ali b. Muhammed, el-Hâvi’l-Kebîr, (thk. Ali Muhammed Muavviz), Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999, I-XIX.
- Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd, el-Ahvâlü’ş-şahsiyye fi’ş-şerî‘ati’l-İslâmiyye, Beyrût: el-Mektebetü’l-İlmiyye, 2007.
- Müslim b. Haccâc, el-Müsnedü’s-sahîh, (thk. Muhammed Fuad Abdülbakî), Beyrut: Dâru İhyâü’t-Türâsi’l-Arabî, I-V.
- Neşemî, Uceyl Casim, Turuku istinbâti’l-ahkâm mine’l-Kur’ani’l-Kerîm, Kuveyt: Câmiatu’l-Kuveyt, 1997.
- Nevevî, Ebû Zekeriyya Muhyiddin Yahya b. Şeref, el-Mecmu‘ Şerhu’l-Mühezzeb, Beyrut: Dârul-Fikr, 1970, I-X.
- Râzî, Zeynüddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ebî Bekr, Muhtâru’s-sıhâh, (thk. Yusuf eş-Şeyh Muhammed), Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, 1999.
- San‘ânî, Adürrezzâk hemmâm b. Nâfi‘, el-Musannef, (thk. Habîbü’r-rahman el-Azamî), Hindistan: el-Meclisü’l-İlmî, t.y., I-XII.
- Serahsî, Ebu Bekr Muhammed b. Ahmed, el-Mebsût, Beyrut: Dâru’l-Marife, 1993, I-XXX.
- Siğnakî, Hüseyn b. Ali, el-Kâfî şerhu’l-Bezdevî, (thk. Fahruddîn Seyyid Muhammed Kanıt), y.y.: Mektebetü’r-Rüşd, 2001, I-V.
- Şâfiî, Ebû Abdillah Muhammed b. İdris, el-Ümm, Beyrut: Dâru’l-Marife, 1990, I-VIII.
- Taberânî, Süleyman b. Ahmed, el-Mu‘cemu’l-evsat, (thk. Târık b. Avdullah), Kahire: Dâru’l-Harameyn, t.y., I-X.
- Tahâvî, Ebû Cafer Ahmed b. Muhammed, Muhtasaru ihtilâfi’l-ulemâ, (thk. Abdullah Nezir Ahmed), Beyrut: Dâru Beşâiri’l-İslâmiyye, 1417, I-V.
- Tilemsânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed, Miftahü’l-vusûl ilâ binâi’l-furû‘ ‘ale’l-usûl, Beyrût: Müessesetü’r-Reyyân, 1998.
- Zencânî, Mahmud b. Ahmed, Tahrîcü’l-fürû‘ ‘ale’l-usûl, (thk. Muhammed Edib Salih), Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1398.
- Zuhaylî, Vehbe b. Mustafa, el-Fıkhu’l-İslamî ve edilletuhu, Dımaşk: Dârü’l-Fikr, t.y.,I-X.
- http://www.jinekolojivegebelik.com/2007/09/akraba-evlilii.html (28.04.2017)