İSLAM DÜŞÜNCESİNDE “ÖLÇÜLÜ VE DENGELİ OLMAK” BİR DEĞER OLARAK NASIL ELE ALINMIŞTIR?

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 191 - 202, 30.12.2017

Mehmet Demirtaş

Öz

Bu
çalışmamızda İslam düşüncesinde “ölçülü ve dengeli olma” değerinin İslam
düşünürleri tarafından nasıl anlaşıldığını ve bu değerin insanların
karakterleri üzerinde ne tür bir etki yaptığını ele almaya çalışacağız. Bu
bağlamda çalışmamız boyunca “ölçülü olma” değerinin İslam düşüncesinde ve onun
temel kaynaklarında ne şekilde ortaya konulduğuna değinilecektir.Kuşkusuz İslam
ahlak filozoflarının ahlak ve değerlerle ilgili düşünceleri büyük oranda Kur’an
ve hadis ekseninde oluşmuştur. Ancak filozofların bu düşünceleri sadece bu iki
kaynakla sınırlı olmayıp, antik Yunan düşüncesiyle özellikle Sokrates, Platon
ve Aristoteles’in fikirleriyle de paralellik arz etmektedir. Bu bağlamda bu
çalışma boyunca kısmen de olsa bu filozoflara atıf yapılarak “ölçülü olma”
değerini teorik boyutta açıklamaya çalışacağız. 

Anahtar Kelimeler

Ahlak, Değer, Erdem, Ölçülü Olma, Adalet

Kaynakça

• Aristoteles, Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür, BilgeSu Yayıncılık, Ankara, 2014.
• Bayraklı, Bayraktar. Farabi’de Devlet Felsefesi, Şehir Yayınları, İstanbul, 2000.
• Çağrıcı, Mustafa. İslam Düşüncesinde Ahlak, Dem yayınları, İstanbul, 2014.
• Cevizci, Ahmet. Felsefe Tarihi, Say Yayınları, 4. Baskı, İstanbul, 2012.
• Çetinkaya, Bayram Ali. İlkçağ Felsefesi Tarihi, İnsan Yayınları, İstanbul, 2011.
• Çetinkaya, Bayram Ali. İslam Felsefesi Tarihi, Grafiker Yayınları, Ankara, 2012.
• Eflatun, Menon, Çev. Adnan Cemgil, Maarif Matbaası, Ankara, 1942.
• Farabi, Fusûlü’l-Medenî ve Tenbih alâ sebili’s-Sa’âde, çev. Hanifi Özcan, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 2005.
• Farabi, Fusulü’l-Medeni, Çev. Hanifi Özcan, Neşr: D.M.Dunlop, İstiklal Matbaası, 1. Baskı, İzmir, 1987.
• Farabi, El-Medinetü’l Fazıla, Çev. Nafiz Danışman, Maarif Basımevi, İstanbul, 1956.
• İbn Miskeveyh, Tehzibu’l-Ahlak, çev. Abdulkadir Şener-İsmet Kayaoğlu-Cihat Tunç, Büyüyen ay Yayınları, İstanbul, 2013.
• Karl Vorlander. Felsefe Tarihi, İz yayıncılık, 2. Baskı, İstanbul, 2008.
• Kaya, Cüneyt. Sokrat, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 37, İstanbul,2009.
• Platon, Devlet, çev. Cenk Saraçoğlu-Veysel Atayman, Bordo-Siyah Yayınları, İstanbul, 2006.
• Platon, Sokrates’in Savunması, çev. Füsun Dikmen, Tutku Yayınevi, Ankara, 2014.
• Saruhan, M. Selim, İslam Ahlak Esasları ve Felsefesi, Grafiker Yayınları, Ankara, 2013.
• Topkaya, Arslan. Adalet Kavramı Bağlamında Aristoteles-Platon Karşılaştırması,” Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi”, Sayı. 6, 2008, ss. 27-46.
• Tusi, Nasreddin. Ahlak-ı Nâsırî, çev. A. Vahap Taştan-Habil Nazlıgül, Fecr Yayınları, Ankara, 2005.
• Türkeri, Mehmet. Aristoteles’in Etiğinde Nefsine Hâkim Olma ve Erdemle İlişkisi, “D.E.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi”, Sayı, XXI, ss. 77-94, 2005.