FACTORS AFFECTING DEMAND AND CHOOSING THE MOST IDEAL INVENTORY CONTROL AND MONITORING MODEL: AN APPLICATION ON ORDU PROVINCE FOOD ENTERPRISES

Yıl 2022, , 114 - 131, 31.12.2022

Elif Memiş , Selçuk Korucuk

https://doi.org/10.46849/guiibd.1165234

Öz

With the transformation of the world into a global market situation, the logistics concept has increased its importance for enterprises and has been included in the main costs. The logistics sector has a great importance in terms of delivering the products and services produced by enterprises around the world to markets faster and with minimal cost due to the impact of globalization. In this regard, both the end consumer and industrial customers demand the best quality in finished products and services, and manufacturers also want to meet these expectations of buyers. In today's conditions where globalization is happening in every sense, it is an important situation to carry out inventory control and monitoring of finished products along with storage, stocking and protection operations in the process until the finished products reach consumers from raw materials in logistics activities. In order to create the most ideal inventory policy, it includes all kinds of models and methods that are preferred according to current conditions. Different assumptions of decision makers about these conditions also bring about different inventory problems. Within these assumptions, heuristic approaches should be developed that give the most ideal decision-making model or a result that is close to the most ideal decision and can achieve this result in less time or easier than the most appropriate model. The main purpose of this study is to make the most ideal model selection from inventory control and monitoring models based on the factors affecting demand.
In the study, the most ideal inventory control and monitoring model selection was determined by using multi-criteria decision-making methods by weighting the factors affecting demand in the food sector. As a result of the research, the element with the highest weight in the factors affecting demand was determined as the “Brand Image”. On the other hand, it has been determined that “Consumer Tastes and Preferences” are the element that has the least weight among the factors affecting demand. The most ideal inventory control and monitoring model has been the “Number of Stages”.

Anahtar Kelimeler

Entropy, Grey Relational Analysis, Inventory Control and Monitoring, Logistics, Factors Affecting Demand

TALEBE ETKİ EDEN FAKTÖRLER VE EN İDEAL ENVANTER KONTROLÜ VE İZLENMESİ MODELİ SEÇİMİ: ORDU İLİ GIDA İŞLETMELERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Öz

Dünyanın küresel bir pazar durumuna dönüşmesiyle birlikte lojistik kavramı da işletmeler açısından önemini arttırmış ve ana maliyetler içerisinde yer almıştır. Lojistik sektörünün küreselleşmenin de etkisi ile dünya üzerinde işletmelerin imal ettikleri mamul ve hizmetlerin pazarlara daha hızlı ve minimum maliyet ile ulaştırılması bakımından büyük önemi bulunmaktadır. Bu bağlamda hem son tüketici hem de endüstriyel müşteriler, mamul ve hizmetlerde en iyi kaliteyi talep etmekte, üreticiler de alıcıların bu beklentilerini karşılamak istemektedirler. Küreselleşmenin her anlamda yaşandığı günümüz koşullarında, lojistik faaliyetlerinde mamullerin hammaddeden tüketicilere ulaşıncaya kadar ki süreçte depolanma, stoklanma ve korunması işlemleriyle birlikte mamullerin envanter kontrolü ve izlenmesinin de gerçekleştirilmesi önemli bir durumdur. En ideal envanter politikasının oluşturulabilmesi, mevcut şartlara göre tercih edilmesi söz konusu olan türlü model ve yöntemleri içerisinde barındırmaktadır. Karar vericilerin bu şartlarla alakalı farklı varsayımları, farklı envanter problemlerini de beraberinde getirmektedir. Bu varsayımlar dahilinde en ideal kararı veren model veya en ideal karara yakın bir sonuç veren ve bu sonuca en uygun modelden daha az zamanda ya da daha kolay bir şekilde ulaşmayı sağlayabilen sezgisel yaklaşımlar geliştirilmelidir. Bu çalışmadaki ana amaç talebe etki eden faktörler üzerinden envanter kontrolü ve izlenmesi modellerinden en ideal model seçiminin yapılmasıdır.
Çalışmada gıda sektöründe talebe etki eden faktörlerin ağırlıklandırılması yapılarak en ideal envanter kontrolü ve izlenmesi modeli seçimi için çok kriterli karar verme yöntemlerinden yararlanılarak tespit edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda talebe etki eden faktörlerde en yüksek ağırlığa sahip unsur “Marka İmajı” olarak tespit edilmiştir. Diğer taraftan talebe etki eden faktörler içinde en az ağırlığa sahip olan unsur ise “Tüketici Zevk ve Tercihleri” olduğu belirlenmiştir. En ideal envanter kontrolü ve izlenmesi modeli ise “Aşama Sayısı” olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Lojistik, Entropi, Envanter Kontrolü ve İzlenmesi, Gri İlişkisel Analiz, Talebe Etki Eden Faktörler

Kaynakça

• Abdullah, L. ve Otheman, A. (2013), “A New Weight for Sub-Criteria in Interval Type- 2 Fuzzy TOPSIS and Its Application”, I. J. Intelligent Systems and Applications, 2, 25-33.
• Abdul-Muhmin, A. G. (2007), “Explaining Consumers Willingness to Be Environmetally Friendly”, International Journal of Consumer Studies, 31(3), 237-247.
• Alikar, N., Mousavi, S.M, Raja Ghazilla R.A., Tavana, M. ve Olugu, E.U. (2017), “Application of the NSGA-II Algorithm to a Multi-Period InventoryRedundancy Allocation Problem in A SeriesParallel System”, Reliability Engineering & System Safety, 160, 1-10.
• Ayanoğlu, M. (2005), Üretim Yönetimi (Ders Notları). Adapazarı: Sakarya Kitabevi.
• Aydın, M.Ç. (2017), Giyim Endüstrisinde Talep Tahmin Yöntemlerinin Uygulanması: Örnek Bir Uygulama, YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi. Bai, Q.-G., Zhang, Y.Z. ve Dong, G.L. (2010), “A Note on an Economic Lot-Sizing Problem with Perishable Inventory and Economies of Scale Costs: Approximation Solutions and Worst Case Analysis”, International Journal of Automation and Computing, 7, 132–136.