KONUT SEKTÖRÜNDE BÜYÜK EV ALETLERİ STOKUNUN BELİRLENMESİ VE ELEKTRİK TÜKETİMLERİNİN İNCELENMESİ: EX-POST VE EX-ANTE ANALİZLER

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 182 - 199, 27.06.2021

Bilal Düzgün , Ramazan Bayındır , Merih Aydınalp Köksal

https://doi.org/10.29109/gujsc.871922

Cited By: 1

Öz

Enerji verimliliği iklim değişikliği ile mücadelenin yanı sıra israfın önlenmesi, enerjinin ekonomi üzerindeki baskısının hafifletilmesi ve enerjide dışa ola bağımlılığın azaltılması gibi birçok fırsat sunmaktadır. Bu çalışma kapsamında politika yapıcılara yön gösterici olacak gerekli veri setlerinin oluşturulması ve kamunun uygulamaya alacağı enerji verimliliği politika seçeneklerinin belirlenebilmesi için konutlarda elektrik tüketiminde önemli bir yere sahip olan beyaz eşya stoku ve elektrik tüketimi üzerine 2005-2019 dönemini kapsayan ex-post analizler gerçekleştirilmiş ve elde edilen bulgular eşliğinde 2020-2030 dönemi için elektrik tüketim tahminleri yapılmıştır. Yapılan analizlere göre stok miktarındaki artışlara rağmen verimlilikte sağlanan iyileşmeler sayesinde buzdolabı ve çamaşır makinesi ürün gruplarının toplam stok tüketimleri bir platoya ulaşarak sürekli yükselme eğilimlerini geride bıraktığı görülmüştür. Derin dondurucu, çamaşır kurutma makinesi ve bulaşık makinelerinde hanehalkı sahiplik oranlarındaki artışa bağlı olarak stok tüketimleri önemli oranlarda artış göstermiştir. Büyük ev aletleri stoku toplam elektrik tüketimi 2005 yılındaki 17,973 GWh’ten 2019 yılında 23,067 GWh’e yükseldiği belirlenmiştir. 2030 yılına ilişkin yapılan projeksiyonlara göre buzdolabı stoku elektrik tüketiminde bir düşüş trendine gözlemleneceği, derin dondurucu, çamaşır kurutma makinesi, bulaşık makinesi ve elektrikli fırınlarda ise farklı oranlarda yükselmenin gerçekleşeceği öngörülmüştür. Çamaşır makineleri içinse sonuçlar daha belirsiz olup stok elektrik tüketiminin göstereceği eğilimde yıllık satış rakamlarının belirleyici olacaktır.

Anahtar Kelimeler

beyaz eşya, stok modellemesi, elektrik tüketim tahmini, konutlarda elektrik tüketimi

Estimation of Large Household Appliances Stock in the Residential Sector and Forecasting of Stock Electricity Consumption: Ex-Post and Ex-Ante Analyses

Öz

Energy efficiency offers a wide variety of opportunities that will provide efficient resource utilization, alleviate the pressure of energy costs on the economy and reduce foreign energy dependency, and support in combating the harmful effects of climate change. This paper aims to develop necessary data sets to guide policymakers in their decision-making process to identify energy efficiency policy options through an ex-post analysis. One of the targets of this paper is to determine the large household appliances stock and its electricity consumption, which constitutes an important share in residential electricity consumption over the period of 2005-2019. In light of the findings from the ex-post analysis, electricity consumption scenarios for large household appliances were developed from 2020 to 2030. According to the results, the total stock consumption of the refrigerator and washing machine appliances has reached a plateau, leaving behind an increasing trend due to the improvements in efficiency despite the growth in the stock amounts. Besides, the electricity consumption of freezer, tumble dryer, and dishwasher stock has increased significantly due to the increase in the household ownership rates. The analyses also showed that the total electricity consumption of the large household appliances’ stock increased from 17,973 GWh in 2005 to 23,067 GWh in 2019. In addition, the ex-ante analysis revealed that the electricity consumption of refrigerator stock would show most likely a downward trend until 2030, while deep freezers, tumble dryers, dishwashers, and electric ovens stocks would demand more electricity with the increase in ownership rates. However, the analysis showed an uncertain pathway for the electricity consumption of washing machine stock since annual sales during the projection period would show in which direction their consumption would evolve.

Anahtar Kelimeler

Stock accounting modeling, Large household appliances, Forecasting of electricity consumption, Electricity consumption in the residential sector

Kaynakça

• [1] Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı, Resmî Gazete Tarihi: 02.01.2018 Resmî Gazete Sayısı: 30289 (mükerrer).
• [2] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, "Kamuoyunda Enerji Verimliliğine İlişkin Bilgi, İlgi ve Davranış Boyutunu Tespit Etme Araştırması, Kantitatif Araştırma Raporu", Ankara, 2020.
• [3] I. Ş. SELÇUK, "Türkiye Hanehalkı Elektrik Tüketim Yapısı: Elektrikli Ev Aletleri ve Enerji Verimliliği", Fiscaoeconomia, cilt 2(2), pp. 125-140, 2018.
• [4] Mustafa Çağrı Şahin, Konutlardaki Elektrikli Cihazların Bekleme Konumunda Elektrik Tüketiminin ve Buna Bağlı CO2 Emisyonunun Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2012.
• [5] TEVEM, Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu, 2010.
• [6] Elektrik Mühendisleri Odası, "Elektrik Faturasını Yarıya İndirin", 2014. [Çevrimiçi]. Available: http://www.emo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=104918&tipi=2.
• [7] Z. Yumurtacı ve A. H. Dönmez, "Konutlarda Enerji Verimliliği", Mühendis ve Makina, cilt 54, no. 637, pp. 38-43, 2013.
• [8] Eurostat, Manual for Statistics on Energy Consumption in Households, 2013, p. 32.
• [9] Odyssee-Mure, "Definition of Data and Energy Efficiency Indicators in ODYSSEE Database", t.y.
• [10] TÜRKBESD, "İç Satış Rakamları" [Çevrimiçi]. Available: http://www.turkbesd.org/bilgiler.php?P=25 . [Erişildi: 17 Mayıs 2020].
• [11] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, UNDP/GEF Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi, "Konutlarda Enerji Tüketimi İzleme Planı Anket Değerlendirme Raporu", Ankara, 2016.
• [12] M. Heidari, D. Majcen, N. van der Lans, I. Floret ve M. K. Patel, "Analysis of the Energy Efficiency Potential of Household Lighting in Switzerland Using a Stock Model", Energy and Buildings, cilt 158, p. 536–548, 2018.
• [13] S. Martínez-Montejo ve C. Sheinbaum-Pardo, "The Impact of Energy Efficiency Standards on Residential Electricity Consumption in Mexico", Energy for Sustainable Development, cilt 32, p. 50–61, 2016.
• [14] T. M. I. Mahlia, H. H. Masjuki ve I. A. Choudhury, "Theory of Energy Efficiency Standards and Labels", Energy Conversion and Management, cilt 43, no. 6, p. 743–761, 2002.
• [15] C. Welch ve B. Rogers, "Estimating the Remainin Useful Life of Residential Appliances", %1 içinde ACEEE Summer Study on Energy Efficiency in Buildings, California, 15-20 August 2010.
• [16] T. Zachariadis, Z. Samaras ve K. H. Zierock, "Dynamic Modeling of Vehicle Populations - An Engineering Approach for Emissions Calculations", Technological Forecasting and Social Change, cilt 50, no. 2, p. 135–149, 1995. [17] F. A. Diawuo, M. Sakah, A. Pina, P. Baptista ve C. A. Silva, "Disaggregation and Characterization of Residential Electricity Use: Analysis for Ghana", Sustainable Cities and Society, cilt 48 , 2019.
• [18] F. A. Diawuo, A. Pina, P. C. Baptista ve C. A. Silva, "Energy Efficiency Deployment: A Pathway to Sustainable Electrification in Ghana", Journal of Cleaner Production, cilt 186, pp. 544-557, 2018.
• [19] Natural Resources Canada, "Survey of Household Energy Use 2003", Office of Energy Efficiency, Ottawa, 2006.
• [20] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Soğutma Cihazları İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/17), Resmî Gazete Tarihi: 23.09.2011, Resmî Gazete Sayısı: 28063.
• [21] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Soğutma Cihazlarının Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (SGM-2012/4), Resmî Gazete Tarihi: 22.06.2012, Resmî Gazete Sayısı: 28331.
• [22] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Çamaşır Makineleri İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2011/18), Resmî Gazete Tarihi: 23.09.2011, Resmî Gazete Sayısı: 28063.
• [23] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Çamaşır Makinelerinin Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (SGM-2012/6), Resmî Gazete Tarihi: 22.06.2012, Resmî Gazete Sayısı: 28331.
• [24] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Çamaşır Kurutma Makineleri İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2013/2), Resmî Gazete Tarihi: 17.07.2013, Resmî Gazete Sayısı: 28710.
• [25] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Çamaşır Kurutma Makinelerinin Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (SGM-2013/6), Resmî Gazete Tarihi: 15.05.2015, Resmî Gazete Sayısı: 28648.
• [26] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Bulaşık Makineleri İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2011/19), Resmî Gazete Tarihi: 23.09.2011, Resmî Gazete Sayısı: 28063.
• [27] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Bulaşık Makinelerinin Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (SGM-2012/5), Resmî Gazete Tarihi: 22.06.2012, Resmî Gazete Sayısı: 28331.
• [28] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Fırınlar, Ocaklar ve Aspiratörler İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2015/7), Resmî Gazete Tarihi: 14.01.2015, Resmî Gazete Sayısı: 29236.
• [29] Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ev Tipi Fırınların ve Aspiratörlerin Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (SGM-2015/8), Resmî Gazete Tarihi: 14.01.2015, Resmî Gazete Sayısı: 29236.