Diyarbakır Lice'de meydana gelen LPG tankeri kazasının fiziksel etkilerinin modellenmesi

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 4, 748 - 764, 30.12.2022

Ahmet Durmuş , Saliha Çetinyokuş

https://doi.org/10.29109/gujsc.1147339

Öz

Bu çalışmada, 21/07/2014 tarihinde Diyabakır Lice’ de gerçekleşen tanker kazasının fiziksel etkilerinin modellenmesi amaçlanmıştır. Kazada LPG yüklü tanker, Diyarbakır-Bingöl karayolunun 90'ıncı kilometresinde devrilmiş, 34 kişi hayatını kaybetmiş ve 36 kişi yaralanmıştır. Kazanın modellenmesi, hem kazanın olduğu yaz mevsimi koşullarında hem de örnek seçilen kış mevsimi koşullarında ALOHA yazılımı ve korelasyonlar kullanılarak yapılmıştır. Kaza görgü tanıklarının ifadeleri ve kaza raporlarında belirtilen mesafeler ile modelleme sonuçları karşılaştırılmıştır. Modelleme çalışması sonucu elde edilen tüm fiziksel etki alanları, MARPLOT üzerine taşınarak kazadan etkilenen/etkilenebilecek yapılar, nüfus ortaya konulmuştur. Modelleme sonuçları ile görgü tanıklarının ifadelerindeki kaza sonuçlarının BLEVE(Kaynayan Sıvı Genleşen Buhar Patlaması) fiziksel etkisi üzerinde uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Kazaya karışan tehlikeli maddenin cinsi ve miktarı ile atmosferik koşulların kaza sonuçlarına doğrudan etki ettiği gösterilmiştir. Tehlikeli maddelerin karayolu taşımacılığında yerleşim yerleri içerisinden geçişleri esnasında tüm sürüş ve trafik kurallarına azami derecede riayet edilmesi, mümkün ise güzergâhın nüfus yoğun yerleşim yerleri dışında oluşturulması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG), BLEVE, kaza etki modellemesi, korelasyon, ALOHA yazılımı.

Kaynakça

• Duan, Z., Ren, T., Ding, G. (2017). Experimental and modeling studies on the transient pressurization inresponse to boiloff vapor recondensation in liquefied gas storage tanks. Experimental Thermal and Fluid Science 88, 93.
• Bariha, N., Mishra, I. M., Srivastava, V. C. (2016). Fire and explosion hazard analysis during surface transport of liquefied petroleum gas (LPG): A case study of LPG truck tanker accident in Kannur, Kerala, India. Journal of Loss Prevention in the Process Industries 40, 449-460.
• Wang, K., Hu, Q., Qian, X., Li, M., Shi, T. (2022). Cause analysis and damage mechanism of explosive destruction with case investigation involving LPG tank trailer. Engineering Failure Analysis 133, 1-27.
• Dhurandher, B. K., Kumar, R., Dhiman, A. (2015). Impact Assessment of Thermal Radiation Hazard from LPG Fireball. Procedia Earth and Planetary Science 11, 499 – 506.
• Mishra, K.B.(2016). Multiple BLEVE's and fireballs of gas bottles: Case of a Russian road carrier accident. Journal of Loss Prevention in the Process Industries 41, 60-67.
• Hemmatian, B., Casal, J., Planas, E., Rashtchian, D. (2019). BLEVE: The case of water and a historical survey. Journal of Loss Prevention in the Process Industries 57, 231–238.
• Planas, E., Pastor, E., Casal, J., Bonilla, J.M. (2015). Analysis of the boiling liquid expanding vapor explosion (BLEVE) of a liquefied natural gas road tanker: The Zarzalico accident. Journal of Loss Prevention in the Process Industries 34, 127-138.
• İnternet: https://www.kmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=1725, Erişim Tarihi: 04/02/2022
• Zengin, Y., Dursun, R., İçer, M., Gündüz, E., Durgun, H.M., Erbatur, S., Damar, Ö., Güloğlu, C. (2015). Fire Disaster Caused By Lpg Tanker Explosion At Lice In Diyarbakır (Turkey): July 21, 2014. Burns 41 (6), 1347-1352.
• İnternet:https://www.aksam.com.tr/guncel/tanker-faciasinin-bilirkisi-raporu-tamamlandi/haber-340778, Erişim Tarihi: 27/12/2021
• İnternet:http://www1.mmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=39824&tipi=1&sube=6#.Yf2Uf-pBxPY, Erişim Tarihi: 04/02/2022
• İnternet: https://www.haberler.com/lice-de-tanker-patladi-70-yarali-6287850-haberi/, Erişim Tarihi: 27/12/2021
• Synçka, F., Čulíka, K., Rievaja, V., Gaňa, J.(2019). Liquefied Petroleum Gas as an Alternative Fuel. 13th International Scientific Conference on Sustainable, Modern and Safe Transport (TRANSCOM 2019), Slovakya. 527-534.