Türkiye Ekonomisinde 2001 Öncesi ve Sonrası Özelleştirme Politikalarının Mali Analizi: Bankacılık Sektörü Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2018, Sayı: 13, 58 - 77, 01.07.2018

Mustafa Alpin Gülşen , Ali Gökhan Gölçek

Öz

2001 yılı sonrasında Türkiye ekonomisinde hukuki, siyasi ve iktisadi dönüşüme neden olan özelleştirme uygulamaları hız kazanmıştır. Bu dönüşümün mali etkisi, hem merkezi bütçe gelirlerinde artış olarak hem de Türkiye bankacılık sektörünün mali yapısının güçlü olması şeklinde iki açıdan olmuştur. Söz konusu mali faydalarının yanı sıra özelleştirme uygulamalarının getirdiği işsizlik ve kamu kesiminin piyasadan çekilmesi sonucu emek kesiminin ücretlerinin esnekleştirilmesi, tartışmanın kamu yararı ekseninde yürütülmesini de zorunlu kılmaktadır. Çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisinde bankacılık sektörünün 2001 yılı öncesi ve sonrasının özelleştirmelerin neden olduğu etkiler bağlamında analiz edilmesi olarak düşünülmüştür. Teorik bir nitelikte olan mevcut çalışmada özelleştirme uygulamalarına kamu yararı teorisi, hukuki ve iktisadi altyapı ve son olarak mali tablo analizi zemininin incelenmesi konularına değinilecektir

Anahtar Kelimeler

Bankacılık Sektörü, Özelleştirme, Türkiye

Financial Analysis of Pre-2001 and PostPrivatization Policies in Turkey’s Economy: A Study on Banking Sector

Öz

The privatization practices that caused legal, political and economic transformation in Turkey accelerated after 2001. Because of the financial impact of this transformation, both the central budget revenues increased and the financial structure of the Turkish banking sector strengthened. In addition to the financial benefits, unemployment caused by privatization practices and the flexibility of the wages of the public sector’s withdrawal-end-of-labor sector make it necessary for the debate to be carried out in the public interest. The aim of the study is to analyze the effects of the privatization before and after 2001 in the Turkish economy on the banking sector. In the present study, which is of a theoretical quality, the issues of public benefit theory, legal and economic infrastructure and finally the analysis of financial statement analysis will be discussed

Anahtar Kelimeler

Banking Sector, Privatization, Turkey

Kaynakça

• • Ateş, A. (2014). “Türkiye’de Liman Özelleştirmeleri İskenderun Liman Örneği”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 427-457.
• • Atiyas, İ. & Oder, B. (2008). Türkiye’ de Özelleştirmenin Hukuk ve Ekonomisi. TEPAV-Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı.
• • Chamberlain, F. A. (1992). Privatization of buildings and land: the case of El Salvador (Doctoral dissertation, Massachusetts Institute of Technology).
• • Doğan, M. N. (2012). Rakamlarla Özelleştirme: Türkiye’de ve Dünyada Özelleştirme Uygulamaları ve Özelleştirme Fonu’nun Kaynak ve Kullanımları. Ankara: Özelleştirme İdaresi Başkanlığı.
• • Doğan, M. N. (2016). Türkiye’de özelleştirmenin 30.yılı: Türkiye’de ve Dünyada Özelleştirme Uygulamaları ve Özelleştirme Fonu’nun Kaynak ve Kullanımları. Ankara: Özelleştirme İdaresi.
• • İnam, B., Giray, F., & Tüzüntürk, S. (2016). “Liberalleşme Sürecinde Özelleştirme, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Ve Ticaret Serbestliği: Bazı AB Ülkeleri İle Türkiye Karşılaştırması”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), 251-270.
• • İnan, Ö. (1989). “Türkiyeıde Özelleştirme Uygulamaları”, Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 47(1-4), 133-151.
• • Karahanoğulları O., Özelleştirme Örgütü, http://80.251.40.59/ politics.ankara.edu.tr/karahan/makaleler/ozellestirmeorgutu. pdf (Erişim Tarihi: 30.03.2018).
• • Kilci, M. (1994). Başlangıcından Bugüne Türkiye’de Özelleştirme Uygulamaları (1984-1994). Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı.
• • Leibenstein, H., 1976. Beyond Economic Man. A New Foundation for Microeconomics. Harvard University Press, Cambridge, MA.
• • Maskin, E. S. (2000). “Auctions, development, and privatization: Efficient auctions with liquidity-constrained buyers”, European Economic Review, 44(4), 667-681.
• • ÖİB. (Özelleştirme İdaresi Başkanlığı), (2017a). Türkiye’de Özelleştirme 1, Ankara: ÖİB Yayınları.
• • ÖİB. (Özelleştirme İdaresi Başkanlığı), (2017a). Türkiye’de Özelleştirme 2, Ankara: ÖİB Yayınları.
• • Öniş, Z. (2011). “Power, Interests and Coalitions: the political economy of mass privatisation in Turkey”, Third World Quarterly, 32(4), 707-724.
• • Perkins, Gillis, M., D. H., Roemer, M. & Snodgrass, D. R. (2013). Economics of development (No. Ed. 7). WW Norton & Company, Inc.
• • Resmî Gazete, tarih/sayı: 09.11.2004/25638 numaralı Anayasa Mahkemesi Kararı.
• • Rodrik, D. (2006). “Goodbye Washington consensus, hello Washington confusion? A review of the World Bank’s economic growth in the 1990s: learning from a decade of reform”, Journal of Economic literature, 44(4), 973-987.
• • Shirley, M. M. (1991). “The What, Why, and How of Privatization: A World Bank Perspective”, Fordham L. Rev. 23-60.
• • Starr, P. (1988). “The meaning of privatization”, Yale Law & Policy Review, 6(1), 6-41.
• • Tan, T. (1992). “KİT’lerin Özelleştirilmesi ve Sorunlar”, Amme İdaresi Dergisi, 25(1), 27-64.
• • TBB, (2017) İstatistiki Raporlar, https://www.tbb.org.tr/tr/ bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59 ( Erişim Tarihi: 30.03.2018).
• • Uçarkaya, S. (2006). Kamu Bankalarının Bankacılık Sistemindeki Rolü. Ankara: TCMB.
• • UNCTAD, G. (2014). Trade and Development Report 2014. Global Governance and Policy Space for Development, UN New York and Geneva.
• • Vickers, J., & Wright, V. (1988). “The politics of industrial privatisation in Western Europe: An overview”, West European Politics, 11(4), 1-30.
• • Wacziarg, R., & Welch, K. H. (2008). Trade liberalization and growth: New evidence. The World Bank Economic Review, 22(2), 187-231.
• • Williamson, J. (2004). A Short History of the Washington Consensus. Paper commissioned by Fundación CIDOB for a conference―From the Washington Consensus towards a new Global Governance, Barcelona, September 24–25.
• • Young, A. (1991). “Privatisation in Africa”, Review of African Political Economy, 51(18), 50-60.
• • Yıldırım, O. (2004), “Türk Bankacılık Sektöründe Yeniden Yapılandırma ve Düzenlemeler”, Finans-Politik & Ekonomik Yorumlar, Yıl: 41, Sayı: 480.