Finansal Krizlerin Önlenmesinde Tobin Vergisinin Bir Türevi Olarak Spahn Vergisi

Yıl 2013, Sayı: 1, 86 - 99, 01.01.2013

Doğan Bozdoğan Selçuk Buyrukoğlu Kübra Bozdoğan

Öz

Bretton Woods sisteminin 1970’lerde yaşanan krizleri taşıyamayıp çöküşünün ardından uluslararası sermaye hareketlerinin boyutlarında ve türlerinde önemli değişimler olmuştur. Bu değişimlerden birisi de finansal serbestleşmedir.çalışmada, finansal serbestleşme ve küreselleşme sürecini arkasına alarak, herhangi bir engelle karşılaşmadan hareket edebilen kısa vadeli spekülatif sermaye hareketlerinin, gelişmekte olan ülkelerde dönemler itibari ile yaşanan finansal krizlerde ne denli etkili olduğu araştırılarak bu bağlamda söz konusu spekülatif hareketlerin engellenmesine yönelik, spot döviz işlemleri üzerine vergi konulması fikrinin sonucu olan Tobin vergisi’ne bir alternatif olarak Spahn vergisi incelenmiştir. Bu inceleme yapılırken özellikle Tobin vergisi’ne yönelik eleştiriler dikkate alınmıştır. çalışmada ayrıca Spahn vergisi ile birlikte özellikle şili’de uygulanan sermaye girişlerine yönelik kontrollerin de önemine değinilmiş ve bir takım önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Spahn vergisi, Tobin vergisi, Spekülasyon, krizler

Kaynakça

• • açıkgöz, ş. (2008), “Kısa Vadeli Sermaye Hareketleri- ni Kontrol Etmede Kullanılabilecek Araçlar”, kocatepe üniversitesi, Sosyal Bilimler enstitüsü, Yayınlanma- mış Yüksek lisans Tezi.
• • aktan, can c., kesik, a. ve Dileyici, D. (2012), “Yeni” maliye: Değişim çağında kamu maliyesi: Yeni Trend- ler, Yeni paradigmalar, Yeni Öğretiler, Yeni perspek- tifler, maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, ankara.
• • aktan, c. c. ve h. şen (2001) “ekonomik kriz: neden- ler ve çözüm Önerileri”, Yeni Türkiye Ekonomik Kriz Özel Sayısı II, Sayı 42, s. 1225-1230.
• • Balseven, h. ve m erdoğdu (2005). “mali kriz riski Bağlamında Tobin vergisi ve Türkiye’de uygulanabi- lir Bir versiyonu”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt:10, sayı1, s.297-319.
• • Başçı, S. e. (2003). “vadeli işlem piyasası aracı Olarak Swap’ın işleyişi ve finansal piyasalardaki kullanımla- rı”, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fa- kültesi Dergisi, 2003, no:12, s.18-33.
• • Başyiğit, z. m. (2010). “2008 Küresel Finansal Krizinin Türk Bankacılık Sektörüne Etkileri”, kocaeli üniversi- tesi Sosyal Bilimler enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi.
• • Batırel, f. Ö. (2008). “Global ekonomik kriz ve Türk kamu maliyesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 7, Sayı 13, s.1-9(2).
• • cassımon, D. (2001). “financing Sustainable Deve- lopment using a feasible Tobin Tax”, Journal of In- ternational Relations and Development, 4(2), s.157- 173.
• • çelik, ş. f. (2012). “Spekülatif Sermaye hareketleriyle Baş etmede Bir Yöntem: Tobin vergisi”, coşkun can aktan (ed)-ahmet kesik (ed)-Dilek Dileyici (ed), Yeni maliye, içinde, maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayını, s.381-395).
• • çiçek, h., m. Sağlam ve D. Bozdoğan (2012). “krizler, avrupa Birliği’nde kriz ve finansal işlem vergisi”, halit çiçek (ed.)-Deniz şahin (ed), Teoriden Pratiğe Güncel Mali Konular, içinde, nobel Yayınevi, ankara, s.75-110.
• • Delice, G. (2003). “finansal krizler: Teorik ve Tarih- sel Bir perspektif”, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı 20, ss. 57- 81.
• • Demirtaş, e. (2008). “ülke uygulamaları ışığında To- bin vergisi ve uluslararası finansal istikrarsızlıkları Önlemedeki rolü”, kırıkkale üniversitesi Sosyal Bilim- ler enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi.
• • Duman, k. (2002). “finansal krizlerin nedenleri, et- kileri ve Bankacılık Sektörüne Yansımaları”, Finans- Politik&Ekonomik Yorumlar Dergisi, s.38-50.
• • Durusoy, S. (2000).“finansal liberalleşmenin Sorgu- lanmasının nedenleri”, Dış Ticaret Dergisi, Sayı.18, s.15-25.
• • edwards, S. (1995). “Crisis and Reform in Latin Ame- rica From Despair to Hope”, The World Bank publica- tion, Wahington.
• • eğilmez, m. (2009). “Küresel Finans Krizi”, 5.Baskı, remzi kitabevi, istanbul.
• • eichengreen, Barry, and charles Wyplosz. (1993). “The unstable emS,” Brookings Papers on Economic Activity (Washington D.C., No. 1), s. 51-139.
• • erdoğdu, m. (2007). “Türkiye’nin mali kriz riskini azaltabilecek vergi politikaları”, Marmara Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:27, cilt.7, s.259-279.
• • erdoğdu, m. (2009). “neo-liberal iktisatta Sonun Başlangıcı ve keynezyen iktisadın reenkarnasyonu”, hakan kapucu (ed)-murat aydın (ed)-ismail şiriner (ed)-farhang morady (ed)-ümit çetin (ed), politik ik- tisat ve adam Smith, içinde, Yön Yayınları, s.329-358.