Covid 19 Pandemi Sürecinde Geliştirilen Aşılara Karşı Bireylerin Tutumlarının Değerlendirilmesi Üzerine Uygulamalı Bir Çalışma

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 3, 877 - 889, 25.09.2021

Zafer Yıldız , Erol Gencer , Nuran Feyza Gezegen

Öz

, , , Aşı iletişimi
Dünyayı etkisi altına alan salgın hastalık 2019 yılı sonlarından itibaren insanlığın temel sorunu haline gelmiştir. Covid-19 virüsü olarak tanınan ve insan hayatlarında dramatik değişikliklere yol açan bu pandemi süreci, tüketim alışkanlığından, medya izleme alışkanlığına, sağlığın korunması ve hastalıkları önleme davranışlarından, beslenme düzenine kadar kimi olumlu kimi olumsuz değişiklikleri zorunlu kılmıştır. Hastalığın seyri ve etkisi hızla devem ettiği son zamanlarda ise en önemli gündem olarak yer alan aşı tartışmalarını da beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada, dünyada ve Türkiye’de aşının önemi ve özellikle teknolojik aygıtların gelişmesiyle birlikte insanlar arasında yayılan aşıya ilişkin “karşıt” tutumların değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Özellikle pandemi sürecinin devam ettiği bu günlerde, artan vaka ve ölüm sayılarına rağmen aşı karşıtı olduğunu ifade eden insanların varlığı bu araştırmayı gerekli kılmaktadır. Nicel bir yöntemle yapılan araştırmada son derece çarpıcı veriler elde edilmiştir. Katılımcıların yaş ve eğitim düzeylerine bağlı olarak aşı karşıtlığı tutumlarında olumlu değişiklikler gözlenmiştir. Ayrıca, araştırmaya katılanların güvenilir bilgi kaynağı olarak %70,1 düzeyinde Sağlık Bakanlığı açıklamalarına güvendikleri sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 Pandemisi, Aşı Karşıtlığı, Bilgi Kaynağı Güvenilirliği, Aşı iletişimi

Evaluation of Individuals' Attitudes towards Vaccines Developed in the COVID-19 Pandemic Process

Öz

The pandemic, which has affected the world, has become the main problem of humanity since the end of 2019. This pandemic process, known as the Covid-19 virus and causing dramatic changes in human lives, has made some positive and some negative changes in some areas of human life such as consumption habits, media watching habits, health protection and disease prevention behaviors, and diet. Recently, the course and effect of the disease has rapidly increased, bringing along the vaccine discussions, which have become the most important agenda of the world. This study aims to evaluate the importance of the vaccine in the world and Turkey and the "negative" attitudes towards vaccination that has spread among people especially with the development of the technology. Especially in these days in which the pandemic process continues, the presence of people who state that they are against vaccination despite the increasing number of cases and deaths makes this research necessary. This study, which was conducted using a quantitative method, reported striking results. The study observed positive changes in the anti-vaccine attitudes depending on the age and education levels of the participants. In addition, the study concluded that the participants trusted the statements of the Ministry of Health at a level of 70.1% as a reliable source of information.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 Pandemic, Vaccine Opposition, Information Source Reliability, Vaccine Communication

Kaynakça

• Akan, H., Gurol, Y., Izbirak, G., Ozdatlı, S., Yilmaz, G., Vitrinel, A., ve Hayran, O. (2010). Knowledge and attitudes of university students toward pandemic influenza: a cross-sectional study from Turkey. BMC Public Health, 10 (413).
• Beşirbellioğlu B. (2014). Antimikrobiyal aşılar. (Murray P. R., Rosenthal K. S. & Pfaller M. A. Eds.) Tıbbi Mikrobiyoloji. 6. Baskı. Ankara: Atlas Kitapçılık.
• Christini, B. A., Shutt, K. A. ve Byers, K. E. (2007). Influenza vaccination rates and motivators among healthcare worker groups. Infect Control Hosp Epidemiol, 28(2), 171-7. doi: 10.1086/511796.
• Eskiocak, M. ve Porsuk, A. Ö. (2011). Ücretsiz mevsimsel grip aşılarını yaptıran kişilerin, ücretsiz pandemik grip aşısı karşısındaki tutum ve davranışları. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 9(2), 108-112.
• Erdem, İ. (2020). Koronavirüse (Covid-19) Karşı Türkiye’nin Karantina ve Tedbir Politikaları, Turkish Studies, 15(4), 377-388. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43703
• Geniş, B., Gürhan, N., Koç, M., Geniş, Ç., Şirin, B., Çırakoğlu, O. C., ve Coşar, B. (2020). Development of perception and attitude scales related with Covid-19 pandemia. Pearson Journal Of Social Sciences & Humanities, 5(7), 306-328. 10.46872/pj.127.
• Gürbüz, Y., Tütüncü, E. E., Şencan, İ., Şendağ, E., Callak, F., Sevinç, G., ve Tekin, A. (2013). İnfluenza A (H1N1) 2009 pandemisinde hastane çalışanlarının grip aşısına yaklaşımlarının araştırılması. Pamukkale Tıp Dergisi, (1), 12-17.
• Hofmann, F., Ferracin, C., Marsh, G. ve Dumas, R. (2006). R. Influenza vaccination of healthcare workers: A literature review of attitudes and beliefs. Infection, 34(3), 142-7. 10.1007/s15010-006-5109-5.
• International Standards for Clinical Trial Registries, (2018). World Health Organization:Switzerland
• Kutlu, H. H. ve Altındiş, M. (2018). Aşı karşıtlığı. Flora Dergisi, 23(2), 47-58.
• Kader, Ç. (2019). Aşı Karşıtlığı: Aşı Karasızlığı ve Aşı Reddi. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 4(3), 377-88.
• Okyay, P., (2020,20.09). Covid-19 Aşı Çalışmaları. Türk Tabipler Birliği, Covid-19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu, Erişim Adresi: https://www.ttb.org.tr/yayin_goster.php?Guid=42ee49a2-fb2d-11ea-abf2-539a0e741e38 Erişim Tarihi: 25.12.2020,
• Plotkin, S. A. ve Plotkin, S. L. (2011). The development of vaccines: how the past led to the future. Nat Rev Microbiol, 9(12), 889-93.
• Polack, F.P., Thomas, S.J., Kitchin, N., Absalon, J., Gurtman, A., Lockhart, S., Perez, J.L., Pérez Marc, G., Moreira, E.D., Zerbini, C., Bailey, R., Swanson, K.A., Roychoudhury, S., Koury, K., Li, P., Kalina, W.V., Cooper, D., Frenck, R.W. Jr., Hammitt, L.L., Türeci, Ö., Nell, H., Schaefer, A., Ünal, S., Tresnan, D.B., Mather, S., Dormitzer, P.R., Şahin, U., Jansen, K.U., Gruber, W.C. ve C4591001 Clinical Trial Group. (2020). Safety and Efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 Vaccine. N Engl J Med, 383(27), 2603-2615. 10.1056/NEJMoa2034577.
• Sinovac, Coronavac Vaccine News, Erişim Adresi: www.sinovac.com Erişim Tarihi: 02.01.2021.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2020). Türkiye'de Aşının Tarihçesi. Erişim Adresi: https://asi.saglik.gov.tr/genel-bilgiler/33-a%C5%9F%C4%B1n%C4%B1n-tarih%C3%A7esi.html Erişim Tarihi: 12.12.2020
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2020). COVID-19 Pandemisi ve Aşılama. Erişim Adresi: https://asi.saglik.gov.tr/genel-bilgiler/57-covi%CC%87d-19-pandemisi-ve-a%C5%9F%C4%B1lama.html Erişim Tarihi: 12.12.2020
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Haber ve Duyurular. Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/Genel/MansetHaberListesi.aspx Erişim Tarihi: 03.01.2021.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Covid 19 Bilgilendirme Sayfası. Erişim Adresi: https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html Erişim Tarihi: 06.01.2021.
• Töreci, K. (2012). Aşıların tarihçesi. (Badur, S. ve Bakır, M. Eds.). Aşı Kitabı. 1.Baskı. İstanbul: Akademi Yayıncılık, 1-12.
• WHO. Coronavirus disease (Covid-19). Erişim Adresi: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019 Erişim Tarihi: 05.01.2021.