Yeni Medya Çağında Çocuk Youtuberlar Üzerinden Çocukluğun Yok Oluşu

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 3, 1141 - 1156, 25.09.2021

Burhan Kılıç Sertaç Kaya

Öz

Yeni medya çağında bireylerin teknolojik aletleri yoğun kullanımı ile birlikte artık iletişim neredeyse tamamıyla teknoloji ile aracılanmış hâle gelmiştir. Bu durum toplumların kültürlerinde değişikliklere yol açmaktadır. Bu değişikliklerin çocukların hayatlarında geri döndürülemez sonuçlara neden olması kaçınılmaz görülmektedir. İş kanununda belli bir yaşın altında bulunan kişilerin çalışmasının yasak olduğu bilinmektedir. Fakat yeni medya çağında sosyal medya platformlarının yoğun kullanımı ve kitlelerin ilgilerinin yoğun bir şekilde bu ortamlara yönelmesi ile birlikte “çocuk” olarak nitelenebilecek bireyler de yeni medya platformlarından gelir kazanma imkânı yakalamaktadır. Özellikle YouTube’un kullanıcı pratiklerinden doğan gelirin bir kısmını kullanıcılara çeşitli koşullar öne sürerek pay etmesi ek gelir veya yeni bir meslek edinmek isteyen kullanıcılara cazip gelmektedir. Fakat çocuk olarak nitelendirilebilecek kullanıcıların da bu platformdan gelir elde etmesi yasal bir durum olarak görülmemektedir. Çünkü hem Youtube’da bir kanal açmak için belli bir yaşın (13) üzerinde olmak gerekmekte hem de iş kanununda 16 yaşın altında bulunan kişilerin çalıştırılmasının yasak olduğu bilinmektedir. Çalışmamızda dünya genelinde YouTube üzerinden en fazla gelir kazanan 9 yaşında bir çocuğa ait olan “Ryan’s World” kanalı ve Türkiye genelinde çocuk YouTuber’lar arasında en fazla gelir kazanan 10 yaşında bir çocuğa ait olan “Prenses Elif” kanalında yer alan içerikler nitel veri analizi ile incelenebilecek başlıklara ayrılmıştır. Bu teknik yardımıyla kanala içerik hazırlayan çocukların bir YouTube işçisine dönüşme süreci incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

YouTube, Sosyal Medya, Maddi Olmayan Emek, Kullanıcının Ürettiği İçerik, Çocuk İşçi.

The Destruction of Childhood Over Chıld Youtubers in the New Media Age

Öz

In the new media age, with the extensive use of technological devices by individuals, communication has now become almost entirely mediated by technology. This situation leads to changes in the cultures of societies. It seems inevitable that this change will cause irreversible consequences in the lives of children. It is known that persons under a certain age are prohibited from working in the labor law. However, in the new media age, the intense use of social media platforms and the intense interest of the masses in these environments offer the platform owners the income they earn, as well as the opportunities for individuals to earn income. Particularly, Youtube's sharing of some of the income arising from user practices by putting forward various conditions to users is attractive to users who want to gain additional income or a new profession. However, it is not seen as a legal situation for users who can be described as children to earn income from this platform. Because it is known that it is necessary to be over a certain age (13) to open a channel on Youtube, and it is known that employment of persons under the age of 16 is prohibited in the labor law. In our study, the contents of the "Ryan's World" channel, which belongs to a 9-year-old child who earns the most income on YouTube, and the "Princess Elif" channel, which belongs to a 10-year-old child who earns the most income amongst child YouTubers in Turkey, separated into topics that can be examined with qualitative data analysis. With the help of this technique, the process of turning children into a YouTube worker has been examined.

Anahtar Kelimeler

YouTube, Social Media, Immaterial Labor, User Generated Content, Child Labor.

Kaynakça

• “Bir Tanesi Hariç Türkiye’deki Tüm YouTuberları Sollayan Tuhaf Kanal: Prenses Elif” https://www.webtekno.com/prenses-elif-youTube-h76594.html [04.05.2021]
• “Çocukların Yer Aldığı İçerikler için En İyi Uygulamalar” https://support.google.com/youtube/answer/9229229?hl=tr [09.02.2021]
• “Terms of Service” https://www.youtube.com/static?template=terms [09.02.2021]
• “The Highest-Paid YouTube Stars Of 2020” https://www.forbes.com/sites/maddieberg/2020/12/18/the-highest-paid-youtube-stars-of-2020/?sh=76fcf3926e50 [05.05.2021]
• “YouTube kullanım istatistikleri” https://wearesocial.com/digital-2020 [01.07.2021]
• “YouTube kullanım istatistikleri” https://wearesocial.com/digital-2021 [01.07.2021]
• Adler, A. (2000). Yaşama Sanatı. (K. Şipal, Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
• Alver, F. (2004). Neil Postman'in Çocukluğun Yok Oluş Sürecinde İletişim Teknolojisi Eleştirisinin Eleştirisi. İletişim Araştırmaları Degisi, 2(2), 129-141.
• Andrejevic, M. (2009). Exploiting YouTube: Contradictions of User-Generated Labor. Pelle Snickars ve Patrick Vonderau (Ed.), The YouTube Reader. (406-424). Stockholm: Wallflower Press.
• Atalay, G. E. (2019). New-age Child Labour in Turkey: Child İnfluencers on YouTube. M. Ellis içinde, Critical Global Semiotics (s. 186-198). London: Routledge
• Burgess, J., Green, J. (2009). YouTube: Online Video and Participatory Culture. Cambridge: Polity Press.
• Castells, M. (2000). Materials for an Exploratory Theory of the Network Society. British Journal of Sociology. Vol. 51, Issue 1, 5-24.
• Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2018). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. New York: SAGE Publications.
• Erikson, H. E. (1987). Childhood and Society. London: Paladin Grafton Books.
• Fuchs, C. (2015). Dijital Emek ve Karl Marx. Tahir Emre Kalaycı ve Senem Oğuz (Çev.), Ankara: NotaBene Yayınları.
• Freud, S. (1993). Yaşamım ve Psikanaliz. (K. Şipal, Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
• Gorenšek, T., & Kohont, A. (2018). Conceptualization of Digitalization: Opportunities and Challenges for Organizations in the Euro-Mediterranean Area. International Journal of Euro-Mediterranean Studies, 11(2), 93-115.
• Guzman, N. (2020). The Children of YouTube: How an Entertainment Industry Goes Around Child Labor Laws, Child and Family Law Journal: Vol. 8, Iss. 1, Article 4.
• Holland, M. (2016). How YouTube Developed into a Duccessful Platform for User-Generated Content. Elon Journal of Undergraduate Research ın Communications, 7(1). 53-65.
• Kim, J. (2012). The Institutionalization of YouTube: From User-Generated Content to Professionally Generated Content. Media, Culture & Society, 34(1), 53-67.
• Knorr, C. (2016). What Kids Are Really Watching on YouTube. https://www.commonsensemedia.org/blog/what-kids-are-really-watching-on-youtube
• Kozinets, R. V., Cerone, S. (2014). Between the Suit and the Selfie: Executives' Lessons On the Social "Micro-Celebrity". GfK Marketing Intelligence Review, 6(2), 21.
• Lazzarato, M. (1996). Immaterial Labor. Paolo Virno ve Michael Hardt (Ed.), Radical Thought in Italy: A Potential Politics. (133-151). Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Leonhard, G. (2018). Teknolojiye Karşı İnsanlık: İnsan ile Makinenin Yaklaşan Çatışması. Cihan Akkartal, İlker Akkartal (Çev.), İstanbul: Siyah Kitap.
• Lira, A. C. M., Yaegashi, S. F. R., Dominico, E. (2019). Disguise Me That I Devour You: Children Youtubers, Consumption and Semi-formation of the Child. Revista Ibero-Americana de Estudos em Educação, 14(4), 1960-1977.
• Livingstone, S. (2020). Çocuklar: Mahremiyet İçin Özel Bir Durum mu? Filiz Aydoğan (Ed.), Yeni Medya Kuramları II (Ü. Sarı, Çev., s. 51-68). İstanbul: Der Kitabevi.
• Martinez, C., & Olsson, T. (2019). Making sense of YouTubers: How Swedish children construct and negotiate the YouTuber Misslisibell as a girl celebrity. journal of Children and Media, 36-52.
• Morreale, J. (2014). From Homemade to Store Bought: Annoying Orange and the Professionalization of Youtube. Journal of Consumer Culture, Vol. 14(1), 113-128.
• Palfrey, J., Gasser, U. (2017). Doğuştan Dijital: Dijital Yerlilerin İlk Kuşağını Anlamak. Nagihan Aydın (Çev.), İstanbul: İKÜ Yayınevi.
• Postman, N. (1995). Çocukluğun Yok Oluşu. Kemal İnal (Çev.), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Van Dijk, J. (2006). The Network Society: Social Aspects of New Media. London: SAGE Publications.
• Vickery, G. Wunsch-Vincent, S. (2007). Participative Web and User-created Content: Web 2.0, Wikis and Social Networking. Paris: OECD.
• Wasko, J., & Erickson, M. (2020). YouTube'un Ekonomi Politiği. Filiz Aydoğan (Ed.), Yeni Medya Kuramları II (s. 129-144). İstanbul: Der Kitabevi.