A Systematic Process Research on Space Design

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 1, 272 - 281, 10.02.2022

Gamze Demirci Burçin Cem Arabacıoğlu

Öz

Design and planning areas seek solutions to the technical, aesthetic and functional requirements of the spaces for social and economic needs. These solutions focus on the mutual benefits of spaces and their users. While every space exists for a user, the expectations of the user from the place manage this existence process. From the smallest scale to the largest scale, the design process is an organization where the designer evaluates the function of the space and the expectations of the space users together. For this reason, it is important to investigate the design requirements that have existed from the beginning or emerged over time in the design and planning process of architectural structures. This study aims to determine the process starting from the perception of space and the necessity of the spatial arrangement method in order to prepare a design guide for environmental character and experiential evaluations as a requirement of the spatial organization. It includes screening subject-oriented studies in the literature and displaying methodological and critical approaches to the literature.

Anahtar Kelimeler

Space, space organization, space syntax, space design, design guideline.

Mekân Tasarımı Üzerine Sistematik Bir Süreç Araştırması

Öz

Tasarım ve planlama alanları, sosyal ve ekonomik gereksinimler için mekânların teknik, estetik ve işlevsel gerekliliklerine çözüm yolları aramaktadır. Bu çözümler mekanların ve mekan kullanıcılarının karşılıklı faydaları üzerine odaklanmaktadır. Her mekan bir kullanıcı için var olurken, kullanıcının mekandan beklentileri bu var oluş sürecini yönetmektedir. En küçük ölçekteki tasarım öğesinden en büyük ölçeğe kadar tasarım süreci, tasarımcının mekanın işlevi ve mekan kullanıcılarının beklentilerini birlikte değerlendirdiği bir organizasyondur. Bu nedenle mimari yapıların tasarım ve planlama sürecinde başından beri var olan veya zamanla ortaya çıkan tasarım gerekliliklerini araştırmak önem taşımaktadır. Bu çalışma mekân organizasyonu gereği, çevre karakteri ve deneyimsel değerlendirmelere yönelik bir tasarım rehberi hazırlamak için, mekân algısından başlayarak gelişen süreci ve mekân dizimi yönteminin gerekliliğini saptamayı amaçlamaktadır. Literatürde konu odaklı çalışmaların taranmasını ve literatüre ilişkin yöntemsel ve eleştirel yaklaşımların sergilenmesini içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Mekân, mekân organizasyonu, mekân dizimi, mekân tasarımı, tasarım rehberi

Kaynakça

• Aktaş, G. G. (2009). Rekreasyon amaçlı ortak mekanların alışveriş merkezleri örneğinde iç mekan oluşumlarının analizi. Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Aktaş, G. G. (2011). Çağdaş alışveriş merkezlerinde, rekreasyonel iç mekan organizasyonu önerileri. Anadolu Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(1), 1-14.
• Arabacıoğlu, Cem, B., & AYTIS, S. (2016). Bilgi-İletişim Teknolojileri Destekli Etkileşimli Mekân Tasarımı Süreci. Megaron, 11(2).
• Arabacıoğlu, B. C. (2007). Mimarlıkta Mekân Analizi İçin Bulanık Çıkarım Sistemi Temelli Bir Model Önerisi. 512-513.
• Altan, A. (2003). Hastane yapıları (Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Altınkoç, P. Ö. (2005). Büro binaları tasarımında temel ilkeler ve iç mekan organizasyonu (Yüksek Lisans Tezi,MSGSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Bafna, S. (2003). Space syntax: A brief introduction to its logic and analytical techniques. Environment and behavior, 35(1), 17-29.
• Bhatia, S., Chalup, S. K., & Ostwald, M. J. (2013). Wayfinding: a method for the empirical evaluation of structural saliency using 3d isovists. Architectural Science Review, 56(3), 220-231.
• Ching, F. D. (2014). Architecture: Form, space, and order. John Wiley & Sons. Czerkauer Yamu, C. (2010). Space Syntax Understanding, Hiller’s Concept of a Spatial Configuratiın and Space Syntax Analiysis. Unıversite de Franche-Comte, Unıversity College London, İngiltere.
• Çakmak Y.B. (2010).Sayısal Analiz Yöntemlerinden Mekânsal Dizin (Space Syntax) Yönteminin Mimari Tasarım Eğitiminde Kullanılması. Mimarlık Eğitiminin Dünü, Bugünü, Yarını Sempozyumu, Konya, (In Turkish)
• Dalton, R. C. (2003). The secret is to follow your nose: Route path selection and angularity. Environment and Behavior, 35(1), 107-131.
• Demirci, G. (2017). Kapalı Kayak Merkezlerinin Mekân Algısının Sporcu Davranışı Üzerindeki Etkileri (Yüksek Lisans Tezi, MSGSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Dinler, Ö. (2015). İstanbul Adalet Yapılarının Mekânsal Analizi (Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Doruk, B. (1973). Mimari Tasarıma Giriş Programı Üzerine Bir Araştırma. (Doçentlik tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi), İstanbul.
• Duerk, D. P. (1993). Architectural programming: Information management for design. Wiley.
• Dursun, P. (2007, June). Space syntax in architectural design. In 6th International Space Syntax Symposium (pp. 01-56).
• Esin, N., Ozsoy, A. (2003). Environmental Quality: Concepts. Contradictions, and Some Questions, Quality of Urban Life Policy Versus Practice, Edited by Nuran Zeren Gülersoy, Nur Esin, Ahsen Özsoy, Istanbul Technical University, Istanbul, Turkey, 24-32.
• Evensen, T.T. (1997). Archetypes in Architecture, Scandinavian University Press, Oslo.
• Friedow, B. (2012). An evidence based design guide for interior designers. İç Mekân Tasarımı Programı Tezi. University of Nebraska.
• Güven, S. (1990). Mimarlık Üzerine On Kitap-Vitrivius. Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı Yayını, (2), 131-132.
• Hanson, J. (2003). Decoding homes and houses. Cambridge university press.
• Hiller, B., Hanson, J. (1984). The Social Logic of Space Cambridge. DF: Cambridge.
• Hillier, B. (1996). Space is the machine. Chapter 6: Time as an aspect of space.
• Hillier B., Turner A., Yang T., Park H. T. (2007). Metric and topo-geometric properties of urban street networks: Some convergences, divergences, and new results. In A. S. Kubat O. Ertekin Y. I. ,Güney, E. Eyuboğlu (Eds.), Proceedings of the Sixth International Space Syntax Symposium (Vol. 001, pp. 01–22). Istanbul, Turkey: ITU Faculty of Architecture. İnceoğlu, N. (1982). Mimarlıkta Bina Planlama Olgusu. Profesörlük Tezi,İTÜ, İstanbul.
• Karakaş, B., Türk, S. A.(2017). Odtü Ve Ktü Mimarlık Bölümleri Mekan Organizasyonları Üzerine Bir İnceleme (1950-1970). Social Sciences, 12(4), 199-211. Kırcı, N. (2010). Müzelerde Sentaktik ve Biçimsel Analiz Üzerine Bir Değerlendirme. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 25(2).
• Lynch, K. (1960). The image of the city (Vol. 11). MIT press. Cambridge.
• Özdoğlar, E. (2008). Hastane yapılarında iç mekan organizasyonu (Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Peponis, J., Bafna, S., Dahabreh, S. M., & Dogan, F. (2015). Configurational meaning and conceptual shifts in design. The Journal of Architecture, 20(2), 215-243.
• Preiser, W. F. (2015). 18. Design Innovation and the Challenge of Change. Design Intervention (Routledge Revivals): Toward a More Humane Architecture, 335.
• Psarra, S. (2010). The ghost of conceived space – What kind of work does or should space syntax perform for architecture. The Journal of Space Syntax 1(1): 17–29.

• Sanoff, H. (2016). Integrating Programming, Evaluation and Participation in Design (Routledge Revivals): A Theory Z Approach. Routledge.
• Sıramkaya, S. B. (2015). Mekan konfigürasyonunun sosyal etkileşime olan etkisinin fakülte binalarında sentaktik analizi (Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Unlu, A., Ozener, O. O., Ozden, T., & Edgu, E. (2001, May). An evaluation of social interactive spaces in a university building. In Proceedings, 3rd International Space Syntax Symposium.
• Von, M. P. (2013). Elements of Architecture: from Form to Place.
• White, R., & Sutton, A. (2001). Social planning for mall redevelopment: An Australian case-study. Local Environment, 6(1), 65-80.
• Yararel, B. (2010). İngiliz Pub Kültürü Ve Pub İç Mekân Organizasyonunun İngiltere Ölçeğinde İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, MSGSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Yıldız, P. (2007). Sinema salonlarının iç mekân düzenlemesi ve günümüzdeki kullanımı. e-Journal of New World Sciences Academy. 2.3: 195-207.
• Yollu D. (2006). Mekân Organizasyonu ve Biçim Kavramlarının Tarihi Yarımada Örneğinde İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, YTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü).