BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 7, 0 - , 01.01.2013

Muhammet Kemaloğlu , Ebülfez Elçibey

Öz

The first Abbasid periods due to contradictory information, policies, status of the Turkish commanders, Babekiler Operation could not be explained clearly. Mu'tasim Caliph gave special attention to the Turks. He has formed a large army of Turks, the Turks of Central Asia steppes Mu'tasim gathering, also bought the slave markets. This is among the Turks çıkmıştı. Afşin great commanders, al-Kebir Taurus, Taurus es-Deaf, located in the active state, the rising of them in a kaçıdır. Bu Turks had come to a situationcan be changed in later periods such as the inheritors of the wish. Abbasid period, many separatist sect emerged. IX of them. century was marked bysectarian Hurremiye led by Babak. In 816 the Caliphate of Baghdad threatens to spread the rebellion launched by Babek'in. Mu'tasim famous Turkish descent, the commander of the caliph appointed Afşin'i repressing the rebellion. Afsin, Babek'i scrape the root of the rebellion in 838 arrests. Babak, head cut off by the executioner before the people executed in Samarra edildi. Ebulfez Elchibey the topics covered in this study will set out clearly.

Anahtar Kelimeler

Caliph Mu'tasim The Turkish Commanders Babekiler Operation Ebulfez Elchibey Afsin

Kaynakça

  • AHMED B. ALİ EN-NECÂŞÎ; 1317,Kitâbu’r-ricâl, Bombay, s. 214.
  • A'SGHAR ALİ ENGİNEER, The Origin and Development of Islam, s. 207-208. AYKAÇ, Mehmet;1993, Abbasi Devletinin İlk Dönemi İdâri Teşkilatında Dîvânlar, TTK, Ankara.
  • AZERBAYCAN TARİHİ, Bakü, I hisse, seh. 141. 17 Tabataba, age. seh.243 18 Şimdiki İran’da Mazenderan, Gülistan ve Gilan eyaletlerini içine alan İran'daki tarihi bölge. 19 Hazar Denizi'nin batısındaki dağlık bölgenin tarihî adı. Doğusundaki Taberistan (bugünkü Mazenderan) batısındaki Gilan da geniş anlamla tarihî Deylem bölgesinin içine alınır. Deylem bölgesinin merkezlerinden Alamut kalesi İsmaililer’in kolu olan Nizariler’in eline geçince onların fedai olarak da kullanılmışlardır. AZİZ SAMİH, Berberîler Maddesi, Şimalî Afrika’da Türkler, İstanbul, İslam Ansiklopedisi. BARTOLD, V.;1912, Xalif i Sultan, "Mir İslama" kitabı, S. Peterburq, I cild, N1, seh. 215-216. BELYAYEV, E.; 1965, Arabı, İslam İ Arabskiy Xalifat V Ranee Srednevekovye, Moskva, seh. 2
  • BROKKELMAN, K. ;1953, Tarih eş-Şuub el-İslamiyye, Beyrut, II cild, seh. 54 ( dekabrın 9da). BÜNYADOV, Z.; 1965, Azerbaycan VII-IX asırlarda. B., seh. 31-32 (Rusça).
  • CALMARD, J.;1971, “Le Chiisme İmamite En Iran A L’epoque Seldjoukide, D’apres Le Kitab Al-Naqd”, Le Monde İranien Et L’ıslam, I, Cenova ve Paris, ss. 43-67 arası s. 51.
  • CEHŞİYÂRÎ, el-Vüzerâ ue'l-küttâb, s. 285-408. Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, I-XIV, İstanbul, III, 240-241. EBDÜRREHMAN İBN XELDUN EL-MEĞRİBİ; 1958, Kitab el-İber Va Divan El-Mübteda Va El-Xeber Fi Eyyam El-Arab Va-L-Ecem Va El-Berber, Beyrut, IV cild I hisse, seh. 4
  • EBÛ BEKR MUHAMMED B. CA'FER EN-NARŞÂHÎ,Târîhu Buhâra, Çev. E. Abdülmecîd Bedevî-Nasrullah Mübeşşir, Kahire, Trz., s. 105. EBÛ CA‘FER ET-TÛSÎ; 1961, Kitâbu’r-ricâl, nşr. Muhammed Sâdık Bahru’l-ulûm, Necef, s. 2
  • EBU CEFER MUHAMMED İBN CERİR ET-TEBERİ, Tarih er-Rusul va El-Muluk, Qahire, cild :V,10cu hisse, seh. 226. EBU CEFER MUHAMMED İBN CERİR ET-TEBERİ, Tarih er-rusul va el-muluk, Qahire, XI cild 11ci hisse, seh. EBU YUSİF YEQUB İBN İBRAHİMİ; 1346h,Kitab el-Xerac, Qahire, seh. 75-76.
  • EBU-L-FİDA; 1959,El-Müxteser Fi Exbar El-Beşer, Beyrut, III cild, seh. 57 .
  • EBU-L-HESEN Eli bin el-Hüseyn el-Mesudi;1893, Kitab et-Tenbih va-l-Eşraf, Leyden, seh. 193 .
  • EHMED BİN ZEYNİ;1989, Kitab Tarih Ed-Duvel El-İslamiyye, Qahire, seh. 19.
  • EHMED EMİN; 1952, Zuhr el-İslam, Qahire, seh. 3-5
  • EL-BERQÎ;1964, Kitâbü'l-Mehâsin, (nşr. Muhammed Sâdık Bahru'l-ulûm), Necef.
  • EL-FAKÎ; 1987, İsamüddin Abdurrauf, ed-Devletü’l Abbasiyye, Kahire.
  • EL-MÂMEKÂNÎ; 1350, Tenkîhu’l-ma‘kûl, Necef, II, 243-244.
  • EL-MES‘ÛDÎ; 1990, Mûrûcu’z-Zeheb, IV, Darul Kutubil İlmiyye,Beyrut.
  • Encyclopedia of Islam (New edition), “al-A‘mash”, (C. Brockelmann, Ch. Pellat). EN-NUVEYRÎ, Şihâbuddîn Ebu'l-Abbâs; 1985, NihâyetüH-Ereb fi Funüni'l-Edeb. XXVI, (tah. M. F.Anîtil-M. T. el-Hacerî), Mısır,Hicri:1405, s. XXV. 332.
  • FRİEDLEANDERİ; 1908, “The heterodoxies of Shiites in the Presentation of Ibn Hazm”, JAOS, 29, ss. 137-159.
  • FRYE, R. Nclson; 1975,"The Samanids", Cambridge History of Iran, Cambridge, IV, 136-161, s. 1
  • H. QASIM EL-EZİZ; 1966, El-Babakiyye (Av İntifadetu Eş-Şeb El-Azerbaycaniyye Dıdda ElHilafeti-l Abbasiyye), Musku, seh. 330-334.
  • HALÎFE B. HAYYÂT; 1405/1985,et-Târîh, nşr. Ekrem Ziya Ömer, I-II, Riyad.
  • HÂNDMÎR,DüstûruI-Vüzerâ, Tahran,s. 61-67. HASAN İBRAHİM HASAN; 1970, en-Nuzumu’l İslamiyye, Kahire, s. 82.
  • HASAN İBRAHİM HASAN;1985, İslâm Tarihi, çev. Komisyon, İstanbul, IV, 1974
  • HATÎB, Târîhu Bağdâd, XII, Beyrut, tsz. HESEN, H. İ.,Tarih el-İslam es-siyasi va ed-dini..., Qahire, III cild, seh. 1-2 HİTTİ, Philip K. ; 1980, Siyasî ve Kültürel İslâm Tarihi, Trc. Salih Tuğ, Boğaziçi Yayınları, İstanbul.
  • HOSSEİN Sadıghi, G.,Les Mouvements Religieux Iraniens,s. 276-277. İBN BÂBEVEYH, Cüyûnü Ahbâ-Ri'r-Rızâ, Kum 1377, II, 154-159.
  • İBN ET-TİQTAQA MUHEMMED İBN ELİ BİN TABATABA;1960, Tarih ed-duvel elİslamiyye, Beyrut, seh. 243.
  • İBN XORDADBEH, Kitab el-Mesalik Va-L-Memelik, seh. 97. İbnu'I-Esir, el-Kamil Fi't-Tarih, I-IX, Mı, sır 1347-1357, VI. 4.
  • KARA, Seyfullah; 2007,Büyük Selçuklular ve Mezhep Kavgaları, İstanbul, s. 37.
  • KURT, Hasan; 2002, Türk-İslâm Dönemine Geçişte Tâhiroğulları, Ankara, s. 95.
  • MADELUNG, W.; 1992,"New Documents Concerning al-Ma'mün, al-Fadl b. Sahi and cAlî alRıdâ", Religious and Ethnic Mouements in Medieual İslam, London, s. VI/333-346.
  • MEDNİKOV, N., 1907, O Priçinax Raspadenii Arabskoy İmperii, S. Peterburq.
  • MERÇİL, Erdoğan; 1992, “Büveyhîler”, DİA, İstanbul, VI, 499.
  • MERZÜBÂNÎ;1402/1982,Mu'cemü'ş-Şu'arâ , Kahire 1354-Beyrut, s. 313.
  • MES'ÛDÎ, Mürûcü'z-zeheb (Meynard), VI, 424, 438; VII, 2-3, 61. METS, A. ; 1966, Musulmanskiy Renessas, Moskva, seh. 13-15.
  • MEVDUDÎ; 1971, Ebu’l A’la, Selçuklular Tarihi, çev. Ali Genceli, Ankara, s. 29.
  • Miah the Reign al-Mutawakil Thesis;1969, P. 40 Asiatic Society of Pakistan.
  • MONTGOMERY Watt.(1963), “The Rafıdıtes: A. Prelımınayr Study”, Oriens, XVI.
  • MONTGOMERY,Watt;1993, İslâm Nedir, çev. Elif Rıza, İstanbul, s. 167.
  • MUHAMMED B. EBİ’L-KÂSIM ET-TABERÎ;1963, Bişârâtu’l-mustafâ, Necef, s. 276.
  • MUHAMMED BÂKIR EL-MECLİSÎ;1305-1315, Bihâru’l Envâr, Persia, XV/i, s. 127.
  • MUHEMMED EL-XUDARİ BEK; 1935,Muhadaratu Tarihi-L-Umemi-L-İslamiyye, Qahire, III cild, seh. 24059.
  • MUİR, W. ;1984, The Caliphate, London, s. 484, 492, 494, 496-497.
  • MURTAZÂ RÂZÎ;1313/1934, Tabsirâtü’l-‘avâmm, nşr. A. İkbal,Tahran, ss. 32-33.
  • MÜLLER, A.;1895, İslam Tarihi, S. Peterburq, II cild, seh. 199 (Rusça).
  • MÜNECCİMBAŞI; 1269h, Sehaifu-l-Exbar, Misir, II cild, seh. 138.
  • NİZAMÜLMÜLK; 1949, Siyasetname, Moskva, seh. 188 (Rusça).
  • NÜVEYRÎ, Nihâyetü't-Ereb, XXII, 208-210. ÖZDEMİR, Mehmet Nadir, “Abbasi Halifesi Mu'tasım'ın Ordusunda Bulunan Türklerin “Köle” Olup Olmadığı Meselesi”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 18. SAYIS. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, s.211-230. ÖZEN, Şükrü; 2001, İslam Hukukuna Göre Zındıklık Suçu ve Molla Lutfî'nin İdamının Fıkfîliği, Makale, İslam Araştırmaları,6, 17-62.
  • QRİQORYAN, T. Ter;1942, Borba Arsaxa Arabskimi Zaxvtçikami v IX veke, Baku, seh. 1119 A. MASSE; 1964, İslam, Baku, seh. 64-65.
  • SÂMİ, Şemseddin,Kamus'ü l-A'lâm, 2/1270-1271.
  • SEİD NEFİSİ;1335h (1956), Tarihe Xanedane Tahiri, Tehran, seh. 167.
  • Sir Harry II. Johnston, A History of the Colonization of Africa by Alien Races, Cambridge, 19 SOURDEL, D.; 1959-60,Le Vizirat Abbaside de 749 a 936, Damas, I, 196-213.
  • STANLEYLANE-Poole; 1890, The Story of the Barbary Corsairs, NewYork and London.
  • SUYÛTÎ;1964, Tarihu'l-Hulefâ, el-Kâhire, s. 226.
  • ŞEMSEDDÎN EZ-ZEHEBÎ; 1956, Tezkiratü’l-huffâz, Haydarabad, I, 154.
  • ŞEREFUDDÎN EL-MÛSEVÎ; 1963, Kitâbu’l-murâca‘ât, Necef, ss. 99-101.
  • TABERÎ, Târih İde Goeje, m, 709, 771-773, 778-794, 802-805, 808, 830, 841, 925, 977, 997, 1013, 1025-1027.
  • TARİH-İ İBN-İ HALDUN; 1366, terc. Abdulmuhammed Ayeti, Müsesesey-i Mutaleat-i ve Tahkik Pejuheş, Tahran s. 145.
  • THE RAFİDİTES; 1963, A preliminary study”, Oriens, 16, ss. 110-121 arası sy. 119.
  • ULEBİ, E. ;1961, Savrat ez-zinc ve Qaidihe Eli bin Muhemmed, Beyrut, seh. 54-55.
  • UMER, Fâruk; 1972,“Nazrâtun fî Siyâseti’l-Mutevekkil”, el-Mecelletu’t-târihiyye, Bağdat.
  • VSEMİRNAYA İSTORİYA; 1951, III cild, Moskva, seh. 119.
  • XEYYAT, M.; 1955, Et-Tarih el-İslamiyye, Sayda, 1375h, seh. 51.
  • YA'KÜBÎ; 1960,Târih, II, Beyrut.
  • YILDIZ, Hakkı Dursun;1976,İslâmiyet ve Türkler, İstanbul, s. 62-65
  • YUSUF EL-IŞ;1982, Tarihu’l Asri’l Hilâfeti’l Abbasiyye, thk. Muhammed Ebu’l Ferec el-Iş, Dımaşk, s. 187.
  • ZAXODER, B. N.; 1944, İstoriya Vostoçnoqo Srednevekovya (Xalifat i Blijniy Vostok), Moskva, seh. 48-51.
  • ZETTERSTEEN, K. V. "Fazıl", İA, IV, 532. ZEYDAN, C.,Et-Temeddun el-İslamiyye, I cild, seh. 107-108. http://www. alwaraq.com. (10. 12. 2002), 5822.

Abbasiler Hilafetinin Tenezzülü ve Parçalanmasına Dair

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 7, 0 - , 01.01.2013

Muhammet Kemaloğlu , Ebülfez Elçibey

Öz

Çelişik bilgilerden dolayı Abbasilerin ilk dönemlerini, politikalarını, Türk Komutanların durumunu, Babekiler Harekatı net bir şekilde açıklanamamaktadır. Halife Mutasım Türklere özel bir öne vermiştir. O, Türklerden oluşan büyük bir ordu oluşturmuştur. Bu Türkleri Mutasım Orta Asya steplerinden topluyor, aynı zamanda köle pazarlarından satın alıyordu. Bu Türkler arasından büyük komutanlar çıkmıştı. Afşin, Boğa el-Kebir, Boğa es-Sağır, bunlardan bir kaçıdır. Bu dönemde devlette etkin bir konuma yükselen Türkler sonraki dönemlerde halifeleri istedikleri gibi değiştirilebilecek bir duruma gelmişlerdi. Abbasî döneminde pek çok ayrılıkçı mezhep ortaya çıktı. Bunlardan IX. yüzyıla damgasını vuran Babek liderliğindeki Hurremiye Mezhebi oldu. 816 yılında Babek’in başlattığı isyan yayılarak Bağdat Hilafetini tehdit etmeye başladı. Halife Mutasım ünlü Türk asıllı kumandanı Afşin’i isyanı bastırmakla görevlendirdi. Afşin, 838 yılında isyanı kökünden kazıyarak Babek’i tutukladı. Babek, Samarra’da halkın önünde cellat tarafından başı kesilerek idam edildi. Ebulfez Elçibey’in bu çalışması bahsedilen konular açık bir şekilde ortaya koyacaktır.

Anahtar Kelimeler

Halife Mutasım Türk Komutanlar Babekiler Harekatı Ebulfez Elçibey Afşin

Kaynakça

  • AHMED B. ALİ EN-NECÂŞÎ; 1317,Kitâbu’r-ricâl, Bombay, s. 214.
  • A'SGHAR ALİ ENGİNEER, The Origin and Development of Islam, s. 207-208. AYKAÇ, Mehmet;1993, Abbasi Devletinin İlk Dönemi İdâri Teşkilatında Dîvânlar, TTK, Ankara.
  • AZERBAYCAN TARİHİ, Bakü, I hisse, seh. 141. 17 Tabataba, age. seh.243 18 Şimdiki İran’da Mazenderan, Gülistan ve Gilan eyaletlerini içine alan İran'daki tarihi bölge. 19 Hazar Denizi'nin batısındaki dağlık bölgenin tarihî adı. Doğusundaki Taberistan (bugünkü Mazenderan) batısındaki Gilan da geniş anlamla tarihî Deylem bölgesinin içine alınır. Deylem bölgesinin merkezlerinden Alamut kalesi İsmaililer’in kolu olan Nizariler’in eline geçince onların fedai olarak da kullanılmışlardır. AZİZ SAMİH, Berberîler Maddesi, Şimalî Afrika’da Türkler, İstanbul, İslam Ansiklopedisi. BARTOLD, V.;1912, Xalif i Sultan, "Mir İslama" kitabı, S. Peterburq, I cild, N1, seh. 215-216. BELYAYEV, E.; 1965, Arabı, İslam İ Arabskiy Xalifat V Ranee Srednevekovye, Moskva, seh. 2
  • BROKKELMAN, K. ;1953, Tarih eş-Şuub el-İslamiyye, Beyrut, II cild, seh. 54 ( dekabrın 9da). BÜNYADOV, Z.; 1965, Azerbaycan VII-IX asırlarda. B., seh. 31-32 (Rusça).
  • CALMARD, J.;1971, “Le Chiisme İmamite En Iran A L’epoque Seldjoukide, D’apres Le Kitab Al-Naqd”, Le Monde İranien Et L’ıslam, I, Cenova ve Paris, ss. 43-67 arası s. 51.
  • CEHŞİYÂRÎ, el-Vüzerâ ue'l-küttâb, s. 285-408. Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, I-XIV, İstanbul, III, 240-241. EBDÜRREHMAN İBN XELDUN EL-MEĞRİBİ; 1958, Kitab el-İber Va Divan El-Mübteda Va El-Xeber Fi Eyyam El-Arab Va-L-Ecem Va El-Berber, Beyrut, IV cild I hisse, seh. 4
  • EBÛ BEKR MUHAMMED B. CA'FER EN-NARŞÂHÎ,Târîhu Buhâra, Çev. E. Abdülmecîd Bedevî-Nasrullah Mübeşşir, Kahire, Trz., s. 105. EBÛ CA‘FER ET-TÛSÎ; 1961, Kitâbu’r-ricâl, nşr. Muhammed Sâdık Bahru’l-ulûm, Necef, s. 2
  • EBU CEFER MUHAMMED İBN CERİR ET-TEBERİ, Tarih er-Rusul va El-Muluk, Qahire, cild :V,10cu hisse, seh. 226. EBU CEFER MUHAMMED İBN CERİR ET-TEBERİ, Tarih er-rusul va el-muluk, Qahire, XI cild 11ci hisse, seh. EBU YUSİF YEQUB İBN İBRAHİMİ; 1346h,Kitab el-Xerac, Qahire, seh. 75-76.
  • EBU-L-FİDA; 1959,El-Müxteser Fi Exbar El-Beşer, Beyrut, III cild, seh. 57 .
  • EBU-L-HESEN Eli bin el-Hüseyn el-Mesudi;1893, Kitab et-Tenbih va-l-Eşraf, Leyden, seh. 193 .
  • EHMED BİN ZEYNİ;1989, Kitab Tarih Ed-Duvel El-İslamiyye, Qahire, seh. 19.
  • EHMED EMİN; 1952, Zuhr el-İslam, Qahire, seh. 3-5
  • EL-BERQÎ;1964, Kitâbü'l-Mehâsin, (nşr. Muhammed Sâdık Bahru'l-ulûm), Necef.
  • EL-FAKÎ; 1987, İsamüddin Abdurrauf, ed-Devletü’l Abbasiyye, Kahire.
  • EL-MÂMEKÂNÎ; 1350, Tenkîhu’l-ma‘kûl, Necef, II, 243-244.
  • EL-MES‘ÛDÎ; 1990, Mûrûcu’z-Zeheb, IV, Darul Kutubil İlmiyye,Beyrut.
  • Encyclopedia of Islam (New edition), “al-A‘mash”, (C. Brockelmann, Ch. Pellat). EN-NUVEYRÎ, Şihâbuddîn Ebu'l-Abbâs; 1985, NihâyetüH-Ereb fi Funüni'l-Edeb. XXVI, (tah. M. F.Anîtil-M. T. el-Hacerî), Mısır,Hicri:1405, s. XXV. 332.
  • FRİEDLEANDERİ; 1908, “The heterodoxies of Shiites in the Presentation of Ibn Hazm”, JAOS, 29, ss. 137-159.
  • FRYE, R. Nclson; 1975,"The Samanids", Cambridge History of Iran, Cambridge, IV, 136-161, s. 1
  • H. QASIM EL-EZİZ; 1966, El-Babakiyye (Av İntifadetu Eş-Şeb El-Azerbaycaniyye Dıdda ElHilafeti-l Abbasiyye), Musku, seh. 330-334.
  • HALÎFE B. HAYYÂT; 1405/1985,et-Târîh, nşr. Ekrem Ziya Ömer, I-II, Riyad.
  • HÂNDMÎR,DüstûruI-Vüzerâ, Tahran,s. 61-67. HASAN İBRAHİM HASAN; 1970, en-Nuzumu’l İslamiyye, Kahire, s. 82.
  • HASAN İBRAHİM HASAN;1985, İslâm Tarihi, çev. Komisyon, İstanbul, IV, 1974
  • HATÎB, Târîhu Bağdâd, XII, Beyrut, tsz. HESEN, H. İ.,Tarih el-İslam es-siyasi va ed-dini..., Qahire, III cild, seh. 1-2 HİTTİ, Philip K. ; 1980, Siyasî ve Kültürel İslâm Tarihi, Trc. Salih Tuğ, Boğaziçi Yayınları, İstanbul.
  • HOSSEİN Sadıghi, G.,Les Mouvements Religieux Iraniens,s. 276-277. İBN BÂBEVEYH, Cüyûnü Ahbâ-Ri'r-Rızâ, Kum 1377, II, 154-159.
  • İBN ET-TİQTAQA MUHEMMED İBN ELİ BİN TABATABA;1960, Tarih ed-duvel elİslamiyye, Beyrut, seh. 243.
  • İBN XORDADBEH, Kitab el-Mesalik Va-L-Memelik, seh. 97. İbnu'I-Esir, el-Kamil Fi't-Tarih, I-IX, Mı, sır 1347-1357, VI. 4.
  • KARA, Seyfullah; 2007,Büyük Selçuklular ve Mezhep Kavgaları, İstanbul, s. 37.
  • KURT, Hasan; 2002, Türk-İslâm Dönemine Geçişte Tâhiroğulları, Ankara, s. 95.
  • MADELUNG, W.; 1992,"New Documents Concerning al-Ma'mün, al-Fadl b. Sahi and cAlî alRıdâ", Religious and Ethnic Mouements in Medieual İslam, London, s. VI/333-346.
  • MEDNİKOV, N., 1907, O Priçinax Raspadenii Arabskoy İmperii, S. Peterburq.
  • MERÇİL, Erdoğan; 1992, “Büveyhîler”, DİA, İstanbul, VI, 499.
  • MERZÜBÂNÎ;1402/1982,Mu'cemü'ş-Şu'arâ , Kahire 1354-Beyrut, s. 313.
  • MES'ÛDÎ, Mürûcü'z-zeheb (Meynard), VI, 424, 438; VII, 2-3, 61. METS, A. ; 1966, Musulmanskiy Renessas, Moskva, seh. 13-15.
  • MEVDUDÎ; 1971, Ebu’l A’la, Selçuklular Tarihi, çev. Ali Genceli, Ankara, s. 29.
  • Miah the Reign al-Mutawakil Thesis;1969, P. 40 Asiatic Society of Pakistan.
  • MONTGOMERY Watt.(1963), “The Rafıdıtes: A. Prelımınayr Study”, Oriens, XVI.
  • MONTGOMERY,Watt;1993, İslâm Nedir, çev. Elif Rıza, İstanbul, s. 167.
  • MUHAMMED B. EBİ’L-KÂSIM ET-TABERÎ;1963, Bişârâtu’l-mustafâ, Necef, s. 276.
  • MUHAMMED BÂKIR EL-MECLİSÎ;1305-1315, Bihâru’l Envâr, Persia, XV/i, s. 127.
  • MUHEMMED EL-XUDARİ BEK; 1935,Muhadaratu Tarihi-L-Umemi-L-İslamiyye, Qahire, III cild, seh. 24059.
  • MUİR, W. ;1984, The Caliphate, London, s. 484, 492, 494, 496-497.
  • MURTAZÂ RÂZÎ;1313/1934, Tabsirâtü’l-‘avâmm, nşr. A. İkbal,Tahran, ss. 32-33.
  • MÜLLER, A.;1895, İslam Tarihi, S. Peterburq, II cild, seh. 199 (Rusça).
  • MÜNECCİMBAŞI; 1269h, Sehaifu-l-Exbar, Misir, II cild, seh. 138.
  • NİZAMÜLMÜLK; 1949, Siyasetname, Moskva, seh. 188 (Rusça).
  • NÜVEYRÎ, Nihâyetü't-Ereb, XXII, 208-210. ÖZDEMİR, Mehmet Nadir, “Abbasi Halifesi Mu'tasım'ın Ordusunda Bulunan Türklerin “Köle” Olup Olmadığı Meselesi”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 18. SAYIS. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, s.211-230. ÖZEN, Şükrü; 2001, İslam Hukukuna Göre Zındıklık Suçu ve Molla Lutfî'nin İdamının Fıkfîliği, Makale, İslam Araştırmaları,6, 17-62.
  • QRİQORYAN, T. Ter;1942, Borba Arsaxa Arabskimi Zaxvtçikami v IX veke, Baku, seh. 1119 A. MASSE; 1964, İslam, Baku, seh. 64-65.
  • SÂMİ, Şemseddin,Kamus'ü l-A'lâm, 2/1270-1271.
  • SEİD NEFİSİ;1335h (1956), Tarihe Xanedane Tahiri, Tehran, seh. 167.
  • Sir Harry II. Johnston, A History of the Colonization of Africa by Alien Races, Cambridge, 19 SOURDEL, D.; 1959-60,Le Vizirat Abbaside de 749 a 936, Damas, I, 196-213.
  • STANLEYLANE-Poole; 1890, The Story of the Barbary Corsairs, NewYork and London.
  • SUYÛTÎ;1964, Tarihu'l-Hulefâ, el-Kâhire, s. 226.
  • ŞEMSEDDÎN EZ-ZEHEBÎ; 1956, Tezkiratü’l-huffâz, Haydarabad, I, 154.
  • ŞEREFUDDÎN EL-MÛSEVÎ; 1963, Kitâbu’l-murâca‘ât, Necef, ss. 99-101.
  • TABERÎ, Târih İde Goeje, m, 709, 771-773, 778-794, 802-805, 808, 830, 841, 925, 977, 997, 1013, 1025-1027.
  • TARİH-İ İBN-İ HALDUN; 1366, terc. Abdulmuhammed Ayeti, Müsesesey-i Mutaleat-i ve Tahkik Pejuheş, Tahran s. 145.
  • THE RAFİDİTES; 1963, A preliminary study”, Oriens, 16, ss. 110-121 arası sy. 119.
  • ULEBİ, E. ;1961, Savrat ez-zinc ve Qaidihe Eli bin Muhemmed, Beyrut, seh. 54-55.
  • UMER, Fâruk; 1972,“Nazrâtun fî Siyâseti’l-Mutevekkil”, el-Mecelletu’t-târihiyye, Bağdat.
  • VSEMİRNAYA İSTORİYA; 1951, III cild, Moskva, seh. 119.
  • XEYYAT, M.; 1955, Et-Tarih el-İslamiyye, Sayda, 1375h, seh. 51.
  • YA'KÜBÎ; 1960,Târih, II, Beyrut.
  • YILDIZ, Hakkı Dursun;1976,İslâmiyet ve Türkler, İstanbul, s. 62-65
  • YUSUF EL-IŞ;1982, Tarihu’l Asri’l Hilâfeti’l Abbasiyye, thk. Muhammed Ebu’l Ferec el-Iş, Dımaşk, s. 187.
  • ZAXODER, B. N.; 1944, İstoriya Vostoçnoqo Srednevekovya (Xalifat i Blijniy Vostok), Moskva, seh. 48-51.
  • ZETTERSTEEN, K. V. "Fazıl", İA, IV, 532. ZEYDAN, C.,Et-Temeddun el-İslamiyye, I cild, seh. 107-108. http://www. alwaraq.com. (10. 12. 2002), 5822.
Toplam 67 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Muhammet Kemaloğlu

Ebülfez Elçibey Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Ocak 2013
Gönderilme Tarihi 1 Şubat 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 4 Sayı: 7

Kaynak Göster

APA Kemaloğlu, M., & Elçibey, E. (2013). Abbasiler Hilafetinin Tenezzülü ve Parçalanmasına Dair. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7).
Creative Commons License