İnternet Gazeteleri ve Instagram Haber Sayfaları Üzerine Bir Analiz: Hürriyet, Sözcü ve Ensonhaber Örneği

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 3, 872 - 893, 29.09.2025

Gaye Demirel , Nedret Çağlar

Öz

İnternet ve dijital medya, günümüz habercilik pratiklerinin ayrılmaz bir parçasını oluşturmaktadır. İnternetin yaygınlaşmasıyla ve dijital medyanın gelişimiyle habercilik pratikleri de yoğun olarak bu mecralar üzerinden gerçekleşmektedir. İnternet gazeteciliği kapsamında değerlendirilmesi gereken bu süreç, haber üretimini zenginleştirmekte ve okurun rolünü değişikliğe uğratmaktadır. Artık pek çok yayıncı kurum ve gazeteci, haber üretim ve dağıtım faaliyetlerini internet ve sosyal medya uygulamaları üzerinden hızlı, güncel ve etkileşimli bir şekilde gerçekleştirmektedir.
Bu çalışmanın amacı, internet gazeteleri ve bu gazetelerin Instagram hesaplarındaki haber üretim sürecinin internet gazeteciliğinin özellikleri doğrultusunda nasıl ve hangi yönlerden şekillendiğini ortaya koymaktır. Bu kapsamda, Türkiye’de en çok tıklanan gazetelerden olan hurriyet.com.tr, sozcu.com.tr ve ensonhaber.com ve aynı zamanda bu gazetelerin Instagram hesapları içerisinde yer alan haberler, 1 Mart-15 Mart 2024 tarihleri arasında içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir.
Çalışma sonunda gazetelerin internet sayfaları ve Instagram sayfaları karşılaştırıldığında; haberin paylaşımı, teması, yorum alması, sunuluş ve yönlendirme biçiminde farklılaşmalar olduğu görülmüştür. Gazetelerinin web sayfalarında Instagram haber sayfalarına göre daha fazla haber paylaşıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnternet Gazeteciliği , Sosyal Medya Gazeteciliği , İnternet Gazeteciliğinde Haber Üretim Süreci , Instagram Haberciliği

An Analysis of Online Newspapers and Instagram News Pages: The Cases of Hürriyet, Sözcü, and Ensonhaber

Öz

The internet and digital media are indisputably intertwined with contemporary journalism. The spread of the internet and the development of digital media mean that journalism is now heavily focused on these channels. This process must be evaluated within the scope of internet journalism, as it enriches news production and changes the role of the reader. Many publishing institutions and journalists now use the internet and social media to produce and distribute news quickly, interactively and up-to-date.
This study reveals how the news production process on internet newspapers and their Instagram accounts is shaped in line with the characteristics of internet journalism. To this end, news content from Turkey’s most visited newspapers - hurriyet.com.tr, sozcu.com.tr, and ensonhaber.com - as well as news shared on their Instagram accounts between 1 March and 15 March 2024, was evaluated using content analysis.
The study concluded that there were clear differences in the sharing, theme, commenting, presentation and direction of the news on the newspapers’ web pages and Instagram pages. It was determined that more news content was shared on the newspapers’ web pages than on the Instagram news pages.

Anahtar Kelimeler

Internet Journalism , Social Media Journalism , News Production Process in Internet Journalism , Instagram Journalism

Kaynakça

• Akyazı, A. (2019). İletişimde dijitalleşme ve yeni nesil habercilik. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Aral, E. (2019). Yeni Bir haber mecrası olarak internet gazeteciliği: haber üretim süreçleri ve gazetecilik pratikleri, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Araslı, O. (2011). İnternet ve internet haberciliği: Türkiye’deki popüler haber sitelerinin etiksel açıdan incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aydın, S. (2015). Sosyal medya uygulamaları ve internet gazeteciliğine etkileri, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Ayvaz, Ç. (2008). Türkiye’de internet haberciliğinde fotoğraf, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Aziz, A. (2020). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri, Ankara: Nobel Yayınları.
• Bulunmaz, B. (2017). İletişim medya ve gazetecilik, İstanbul: Der Kitabevi Yayınevi.
• Can, Y.C. (2023). Türkiye’de sosyal medya haberciliği üzerine bir inceleme: instagram örneği, Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Çağlar, N., & Demirel, G. (2023). Kriz ortamında sosyal medya haberciliği: instagram haber sayfaları üzerinden bir inceleme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 78(3), 505-529.
• Çağlar, Ş. (2017). Şövalyelik mesleği gazeteciliğe sosyal medya etkisi. Konya: Literarürk Yayınları.
• Çelikli, D. (2021). Gazeteciliğin mekansal dönüşümü kapsamında yeni nesil habercilik:youtube haberciliği, Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Çetinkaya, A. (2019). Çevrimiçi Gazetelerin instagram üzerinden haber paylaşımı. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(2), 1-28.
• Demirel, S.D. (2018). Dijital medyada haber üretim sürecinde okuyucu odaklılık, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(55), 824-831.
• Ensonhaber. [@ensonhaber]. Instagram profili. https://www.instagram.com/ensonhaber/ Erişim tarihi: 1 Mart 2024
• Ensonhaber. https://www.ensonhaber.com/ Erişim tarihi: 1 Mart 2024
• Ercilasun, Y. (2020). Dijital habercilikte sosyal medya kullanımı: instagram örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (50), 213–232.
• Erol, D. D., & Tosun, O.B. (2018). Dijital dönemde fotoğraf haberciliği, 16. International Symposium Comminication in the Millennium, April 25-28, 2018, Eskişehir/Türkiye, 597-606.
• Fajriani, A. R., & Salamah, U. (2023). Analysis of Instagram social media as journalistic activity in the @kompascom account. Randwick International of Education and Linguistics Science Journal, 4(1), 164–171.
• Geray, H. (2017). İletişim Alanından Örneklerle toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş, Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Granderath, L. J. (2023). The Journalistic quality of news on instagram: a qualitative content analysis of instagram posts and stories from u.s.-american and german news outlets [Master's thesis, Ohio University]. OhioLINK Electronic Theses and Dissertations Center. http://rave.ohiolink.edu/etdc/view?acc_num=ohiou168023479661672.
• Hendrickx, J., & Vázquez-Herrero, J. (2024). Dissecting social media journalism: A comparative study across platforms, outlets and countries. Journalism Studies, 25(4), 452–471.
• Hürriyet. [@hurriyetcomtr]. Instagram profili. https://www.instagram.com/hurriyetcomtr/ Erişim tarihi: 1 Mart 2024
• Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/ Erişim tarihi: 1 Mart 2024
• İnce, M. (2018). Haber Edinme aracı olarak internet ve internet haberciliği, Konya: Eğitim Yayınevi.
• İrtem, K. S., (2018). Yazılı basın gündeminde sosyal medyanın payı: ınstagram örneği, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• Kallio, S. M., & Mäenpää, J. (2025). Visuality as an affordance on ınstagram news production. Digital Journalism, 1–19. https://doi.org/10.1080/21670811.2025.2462558.
• Kara, M. (2019). Türkiyede internet haberciliği: internet haber sitesi kullanıcıları üzerine bir araştırma, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Kocaoğlu, H. K. (2015). Alternatif haber kaynağı olarak twitter ve gazeteciliğe etkileri, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Kortak, İ. Y. (2024). Yurttaş ve ana akım gazeteciliğin sosyal medyadaki etkinliğinin ‘ınstagram’üzerinden karşılıklı değerlendirilmesi. Etkileşim, (13), 314-338.
• Kuyucu, M., Karahisar, T. (2013). Yeni iletişim teknolojileri ve yeni medya, İstanbul, Zinde Yayınları.
• Larsson, A. O. (2018). The news user on social media: A comparative study of interacting with media organizations on Facebook and Instagram. Journalism studies, 19(15), 2225-2242.
• Leloğlu, C. (2018). Geleneksel ve yeni medya haberciliği karşılaştırılması: TEOG haberleri örneği, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. (2nd Ed). Thousand Oaks, CA: Sage
• Narin, B., (2017). Gazetecilik 2.0 İnternet gazeteciliğinde hipermetinsellik, Ankara: Gece Kitaplığı.
• Okay, A. S. (2021). Gelenekselden dijitale içeriğin dönüşümü: dijital habercilik bağlamında bir araştırma, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Okkay, İ. (2017). Geleneksel Habercilikten internet haberciliğine geçiş sürecinde ortaya-çıkan etik sorunlar. tüm boyutlarıyla internet haberciliği. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Özmen, Ş. Y. (2011). Çevre iletişimi: çevre haberlerinin yapısal analizi ve okuyucu farkındalığı, Anadolu Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Açık Erişim Arşivi.
• Öztürk, Ş. (2020). Dijital kültürde gazetecilerin kimlikleri ve alandaki konumu, Yeni Medya, 9,1-17.
• Parlak, M. O. (2019). Yeni Medya ve haberciliğin dönüşümü: gazetecilik mecrası olarak twitter, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Paulussen, S., Vergeer, M., Hermida, A., & Vázquez-Herrero, J. (2024). Dissecting social media journalism: A comparative study across platforms, outlets and countries. Journalism Studies, 25(4), 452–471. https://doi.org/10.1080/1461670X.2024.2324318.
• Pınarbaşı, T. E., & Astam, F. K. (2020). haberin dönü(şü)mü: sosyal medya gazeteciliği pratikleri, İNİF E- Dergi, 5(1), 70-87.
• Saragih, B., & Natsir, M. (2023). Analysis of ınstagram social media as journalistic activity in the @kompascom account. Randwick International of Education and Linguistics Science Journal, 4(1), 164–171. https://doi.org/10.47175/rielsj.v4i1.655.
• Sevindik, E. (2019). Habercilikte dijital dönüşüm: çevrimiçi haber videoları, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• SimilarWeb. https://www.similarweb.com/ Erişim tarihi: 1 Mart 2024
• Smith, A., & Johnson, B. (2023). US regional newspapers and Instagram: A content analysis. Journal of Digital Media Studies, 12(3), 34–56.
• Sözcü. [@sozcucomtr]. Instagram profili. https://www.instagram.com/sozcucomtr/ Erişim tarihi: 1 Mart 2024
• Sözcü. https://www.sozcu.com.tr/ Erişim tarihi: 1 Mart 2024
• Taşdemir, E. (2015). Yeni medya anlayışıyla habere ulaşmada değişen alışkanlıklar, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Toruk, İ. (2008). Gutenberg’den Dijital Çağa Gazetecilik Türkiye’de Haber Siteleri, İstanbul: Literatürk Yayınları.
• Ünal, D. (2020). Yeni Medyada Gazeteciliğin Dönüşümüne Dair Nitel Bir Araştırma. 19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), ss. 238-253.
• Yapar Gönenç, A. (2004). İletişim teknolojilerinin medya üzerindeki etkileri. II. Uluslararası İletişim Sempozyumu, 17-19 Mart 2004, İstanbul, Türkiye, 437-448.
• Yavuz, M. F. (2021). Yeni medya düzeninde gazeteci emeğinin dönüşümü. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, 8, 89–102.
• Yegen, C. (2022). #kesinbilgi yeni medyada bilgi ve haberin durumu, Konya, Çizgi Kitabevi.
• Yıldırım, B. (2015). İletişim araştırmalarında yöntemler uygulama ve örneklerle, (Ed. Besim Yıldırım), Konya: Literatürk Yayınları, 105-154.
• Yıldız, E., & Özmen, Ş.Y. (2023). Sosyal medya platformlarıyla birlikte habercilik pratiklerinin dönüşümü. Düşünce ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 1-30
• Zinderen, A., & Furuncu Kutluhan, D. (2021). Dijital çağda habercilik. İletişimde dijitalleşme içinde (Ed. Serpil Kır Elitaş), 151-166. Ankara: Detay Yayıncılık.