Kırşehir (Akpınar) Bölgesi Lösititlerinin Kaplama Taşı Olarak Kullanılabilirliği

Yıl 2019, , 655 - 663, 15.10.2019

Zeynel Başıbüyük , Gökhan Ekincioğlu

https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.529599

Öz

Lösitit, dünyada nadir olarak gözlenen foidolit kaya
grubu içerisinde tanımlanan bir magmatik kayaçtır. Bu çalışma kapsamında
Kırşehir ili kaman ilçesi İsa Hocalı köyünün 1 km kuzey batısında bulunan
lösitit kayacının yayılımı,  renk ve doku
devamlılığı, mineralojik-petrografik, fiziksel-mekanik özellikleri belirlenmiş
ve jeokimyasal analizleri yapılmıştır. Elde edilen verilere göre TS 6234
standardına göre lösititin zemin ve duvar kaplaması olarak kullanılabilir
olduğu belirlenmiştir.

Ülkemizde üretimi gerçekleştirilen granitler çoğunlukla
gri renklidir.  Çalışma alanındaki lösititlerin
koyu rengi ve kendine has leopar dokusundan dolayı “Kırşehir Leopar”  ismi ile ticari değere sahip olabileceği
öngörülmektedir. Kırşehir bölgesi lösititlerinin üretime kazandırılması ile
doğal taş sektör ürün portföyünde farklı renk ve dokuda kayaç kazandırılarak
hem bölge, hem de ülke ekonomisine katkı sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Doğal Taş, Fiziksel ve Mekanik Özellikler, Kırşehir Leopar, Lösit

Usability of Lösitites of Kırşehir (Akpınar) Region as Covering Stone

Öz

Leucitits 
is a magmatic rock, which is rarely found in the foidolite rock group. Leucitits rock is
located 1 km north-west of Isa Hocalı village in the Kaman district of Kirsehir
province.  In this study, the distribution of leucite, color and texture
continuity, mineralogical-petrographical and physical-mechanical properties
were determined and geochemical analyzes were performed. According to the data
obtained, it has been identified that leucitite can be used as floor and wall
covering according to TS 6234 standard.

Granites produced in our country are mostly gray colored.
The Leucitite
in the study area has a dark color and unique leopard tissue. Therefore, it is
predicted that it may have commercial value with the name” Kırşehir Leopar”. By
bringing the leucites of Kırşehir region into production, it is thought that
the natural stone sector will contribute to the economy of the region and the
country by adding rock in different color and texture in the product portfolio.

Anahtar Kelimeler

Natural Stone, Physical and Mechanical Properties, Kirsehir Leopard, Leucite

Kaynakça

• Boztuğ, D., Güney, Ö., Heizler, M., Jonckheer, R. J., Tichomirowa, M., Otlu, N. 2009. 207Pb-206Pb,40Ar-39Ar and Fission-Track Geothermochronology Quantifying Cooling and Exhumation History of the Kaman-Kırşehir Region Intrusions, Central Anatolia, Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences, 18(1), 85-108.
• Deer, W.A.; Howie, R.A. ve Russman, J., 1965, Rock Forming Minerals: Longmans, London.
• Erler, A. ve Bayhan, H., 1995. Orta Anadolu Granitoidlerinin Genel Değerlendirilmesi ve Sorunları. Yerbilimleri, 17, 49-67.
• ISRM, 2007. Rock Characterization, Testing and Monitoring –ISRM Suggested Methods. Brown, E.T. (ed), Pergamon Pres, 211p.
• Kara, H. Dönmez, M. 1990. 1:100.000 ölçekli açınsama nitelikli Türkiye jeoloji Haritalarıserisi, Kırşehir–G 17 paftası. MTA yayınları.
• Lünel, A. T., Akman, O., 1985. Hamitköy, Kaman, Kırşehir bölgesinde bulunan psodolosit oluşuğu ve basınç göstergesi olarak kullanımı. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 103(103,104).
• Otlu, N., 1998. Kortundağ-Baranadağ Arası (D Kaman, KIRŞEHİR) Plütonik Kayaçlarının Petrolojik İncelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Otlu, N., Boztuğ, D., 1998. The coexistence of the silica oversaturated (ALKOS) and undersaturated alkaline (ALKUS) rocks in the Kortundağ and Baranadağ plutons from the Central Anatolian alkaline plutonism, E Kaman/NW Kırşehir, Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences 7, 241–257.
• Özkan, M., 2005. Lösit ve Nefelin Siyenitin Değerlendirilmesi ve Diş Porseleni Yapımı . Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üni. Fen Bil. Enst. Kayseri, 91s.
• Seymen, İ. 1981. Kaman (Kırşehir) dolayında Kırşehir masifinin stratigrafisi ve metamorfizması. TJK Bült., 24, 2, 101-108.
• Taşlıgil, N., & Şahin, G., 2016. Yapı Malzemesi Olarak Kullanılan Türkiye Doğal Taşlarının İktisadi Coğrafya Odağında Analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 33, 607-640.
• TCTB, 2018. Doğal Taşlar Sektör Raporu. T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü Maden, Metal ve Orman Ürünleri Dairesi, 8s. Ankara.
• TS 6234, “Granit Yapı ve Kaplama Taşı olarak Kullanılan”, TSE, Ankara. 1988
• TS EN 13755, 2014. Doğal Taşlar -Deney yöntemleri- Atmosfer basıncında su emme tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• TS EN 14157, 2017. Doğal taşlar -Deney yöntemleri- Aşınma direncinin tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• TS EN 1926, 2013. Doğal taşlar -Deney yöntemleri- Tek eksenli basınç dayanım tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.