Tarihi Fil Köprüsü’nün yapısal ve dinamik özelliklerinin incelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 47 - 61, 15.01.2021

Muammer Özbek , Sıddık Şener

https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.732008

Öz

Bu çalışmada, 1932 yılında İstanbul ili, Eyüpsultan ilçesinde, Alibeyköy Deresi üzerine inşa edilen ve 2018 yılında kontrollü bir şekilde yıkılana kadar 86 yıl boyunca hizmet veren tarihi Fil Köprüsü’nün yapısal ve dinamik özellikleri incelenmiş ve kayıt altına alınmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, yerinde alınan ölçümlerle, köprünün rölevesi çıkarılmış, hasarsız test metotları kullanılarak malzeme özellikleri belirlenmiştir. Elde edilen bilgiler ışığında köprü, SAP2000 programı kullanılarak modellenmiş, dinamik özellikleri (titreşim periyotları ve mod şekilleri) hesaplanmıştır. Bilgisayar modeli yardımıyla bulunan bu sonuçlar, yapı üzerinde alınan serbest titreşim ölçümlerinden hesaplanan titreşim periyotlarıyla da karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Betonarme kemer köprüler, Hasarsız malzeme testleri, Sistem tanımlama, Titreşim ölçümü, Yapısal analiz

Investigation of the structural and dynamic properties of Historical Fil Bridge

Öz

In this work, the structural and dynamic characteristics of the historic Fil (Elephant) Bridge, which was built on the Alibeyköy Creek in Eyupsultan district of Istanbul in 1932 and served for 86 years until it was demolished in 2018, were investigated. For this purpose, the structural layout plans of the bridge were re-produced by on-site measurements and material properties were determined by non-destructive test methods. In the light of the obtained information, the bridge was modeled by using SAP2000 Structural Analysis Program and the dynamic characteristics such as vibration periods and mode shapes were calculated. The modal parameters obtained from SAP2000 model were then compared with those extracted from the vibration measurements taken on the structure.

Anahtar Kelimeler

Reinforced concrete arch bridges, Non-destructive material testing, System identification, Vibration measurement, Structural analysis

Kaynakça

• Akbaş, Ş., 2012. Tarihi Yatağan Demirköprü Yapısal Analiz Raporu, Tarihi Yatağan Demirköprü Rölöve-Restitüsyon-Restorasyon Projesi: Karayolları Genel Müdürlüğü Arşivi, Ankara.
• Bakırtaş, İ., 2013. Tarihi Fil Köprüsü Teknik Raporu. İTÜ, Tarihi Fil Köprüsü Rölöve-Restitüsyon-Restorasyon Projesi. Karayolları Genel Müdürlüğü Arşivi, Ankara.
• Bayraktar, A., 2014. Tarihi Birecik Köprüsü Yapısal Analiz Raporu. KTÜ, Tarihi Birecik Köprüsü Rölöve-Restitüsyon-Restorasyon Projesi, Karayolları Genel Müdürlüğü Arşivi, Ankara.
• Cho, K., Park, Y.H. & Cho, J.R., 2019. Model Updating Using Measurements from Sensors Installed in Arbitrary Positions and Directions. Applied Sciences (Switzerland), 9(20). doi: 10.3390/app9204309
• Forsyth, M., 2007. Structures and Construction in Historic Building Conservation: Wiley-Blackwell. ISBN-13: 978-1405111713.
• Hester, D., Koo, K. & Xu, Y., Brownjohn, J., and Bocian, M., 2019. Boundary Condition Focused Finite Element Model Updating for Bridges. Engineering Structures, 198. doi: 10.1016/j.engstruct.2019.109514
• İlhan İ., 2000. Beton (Schmidt) Çekici Ne İşe Yarar? TMH Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi, 6(410), 27-29. KGM Karayolları Genel Müdürlüğü, 2012. Tarihi Fil (Silahtarağa) Köprüsü Ek Rapor. Sanat Yapıları Dairesi Başkanlığı, Traihi Yapılar Şube Müdürlüğü, Ankara.
• Öngören, C., 2014. Tarihi Çamçavuş Köprüsü Yapısal Analiz Raporu, Tarihi Çamçavuş Köprüsü Rölöve-Restitüsyon-Restorasyon Projesi: Karayolları Genel Müdürlüğü Arşivi, Ankara.
• Sert, H., Partal, E.M., Nas, M., Yılmaz, S., Demirci, H., Avşin, A. ve Korkmaz, H.İ., 2015. Restorations Of The Historical Iron/Steel Bridges. 8th International Symposium on Steel Bridges, Türk Yapısal Çelik Derneği, September 14-16, İstanbul.
• Sert, H., Partal, E.M., Nas, M., Yılmaz, S., Demirci, H., Avşin, A. ve Turan G.S., 2015. Tarihi Köprülerin Restorasyonları Kapsamında Yürütülen Yapısal Analiz Çalışmaları ve Sonuçları. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu. Ekim 2015, Erzurum, Türkiye.
• Şener, S., ve Şener, K.C., 2015. Fil Köprü’nün Yapısal Özellikleri. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu. Ekim 2015, Erzurum, Türkiye.
• TS 500 – Betonarme Yapıların Tasarım ve Kuralları Yönetmeliği. Ankara; 2000.
• URL-1, http://kopriyet.blogspot.com/2016/06/silahdaraga-koprusu.html. 20 Nisan 2020.
• URL-2, https://www.pcb.com/products?model=393b04. 20 Nisan 2020.
• URL-3, http://www.tdg.com.tr/tr/urun/8/testbox2010. 20 Nisan 2020.
• URL-4, https://svibs.com/wp-content/uploads/2019/10/Overview_versions.pdf. 20 Nisan 2020.
• URL-5, https://www.csiamerica.com/products/sap2000. 20 Nisan 2020.
• URL-6, http://www.habereyup.com/eyupsultan-da-bir-tarih-yok-oluyor_9619.html. 20 Nisan 2020.
• Xia, Z., Li, A., Li, J., Shi, H., Duan, M. & Zhou, G., 2020. Model Updating of an Existing Bridge with High-Dimensional Variables Using Modified Particle Swarm Optimization and Ambient Excitation Data. Measurement: Journal of the International Measurement Confederation, 159. doi: 10.1016/j.measurement.2020.107754