İskenderun örneğinde mevsimsel ölçümlere göre trafikten kaynaklanan gürültünün mekânsal analizi

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 3, 751 - 763, 15.09.2024

Sebahat Sinem Özyurt Ökten , Asuman Aysu Kapan

https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.1396704

Öz

Günümüz yaşam koşullarında artan kent içi trafik yoğunluğu gürültü kirliliğinin oluşmasına neden olmaktadır. Gürültü, insan başta olmak üzere tüm ekosistem için ciddi bir kirlilik kaynağıdır. Bu çalışma kapsamında İskenderun ilçe merkezinde trafikten kaynaklanan gürültü düzeyinin tespiti ve alan kullanımları üzerindeki dağılımları tespit edilmiştir. Bu amaçla İskenderun ilçe merkezinde kent içi yol güzergâhlarında bulunan 36 noktada 2022 yılı yaz ve kış aylarında hafta içi ve hafta sonu olmak üzere gürültü ölçümleri yapılmıştır. Ölçüm sonuçları ArcMap 10.0 programına aktarılarak kriging enterpolasyon yöntemiyle gürültü kirliliği dağılım haritaları oluşturulmuş ve Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’ne göre sınıflandırılan gürültü değerlerine göre kirlilik düzeylerinin yerleşim alanları, endüstriyel ve ticari alanlar, tarım alanları, park ve yeşil alanlar, İskenderun Teknik Üniversitesi merkez kampüsü, liman, yollar ve su yüzeyi olmak üzere toplam sekiz kullanım alanına dağılımı hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda gürültü kirliliğinin alansal olarak en fazla olduğu dönem yaz hafta içi gündüz, en az olduğu dönem ise yaz hafta sonu akşam saatleridir.

Anahtar Kelimeler

Gürültü kirliliği, İskenderun, Kriging

Spatial analysis of noise caused by traffic according to seasonal measurements in the Iskenderun example

Öz

Increasing urban traffic density in today's living conditions causes noise pollution. Noise is a serious source of pollution for the entire ecosystem, especially for humans. Within the scope of this study, the noise level caused by traffic in Iskenderun district center was determined and its distribution over area uses was determined. For this purpose, noise measurements were made at 36 points on urban road routes in Iskenderun district center on weekdays and weekends in the summer and winter months of 2022. The measurement results were transferred to the ArcMap 10.0 program and noise pollution distribution maps were created with the kriging interpolation method. According to the noise values classified according to the Regulation on the Evaluation and Management of Environmental Noise, the pollution levels were determined in residential areas, industrial and commercial areas, agricultural areas, parks and green areas, Iskenderun Technical University center. It was calculated to distribute it to a total of eight usage areas: campus, port, roads and water surface. As a result of the study, the period when noise pollution is highest is summer weekdays and the least is summer weekend evening hours.

Anahtar Kelimeler

Noise pollution, Iskenderun, Kriging

Kaynakça

• Başkan, O. (2004). Gölbaşı Yöresi Topraklarının Mühendislik, Fiziksel Özellik İlişkilerinde Jeoistatistik Uygulaması [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü].
• Chen, X., Ankenman, B.E. & Nelson, B.L. (2013). Enhancing stochastic Kriging metamodels with gradient estimators. Operations Research, 61(2), 512–528. https://dx.doi.org/10.1287/opre.1120.1143
• Deepak, J. (2016). Noise pollution: A review. Journal of Environment Pollution and Human Health, 4(3), 72-77. https://doi.org/10.12691/jephh-4-3-3.
• Delikanlı, N. E., Yücedağ, C.,& Kapdi, A. (2015). Bartın Kentinde Araç Trafiğinden Kaynaklı Gürültü Kirliliği Üzerine Bir Ön Çalışma. Journal of Engineering and Technological Sciences (2014/2)
• Deveci, S. & Yorulmaz, F. (2022). Edirne il merkezinde çevresel gürültünün değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilim Dergisi,15(2), 234-244. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.1070709
• European Environment Agency (2019). Noise in Europe 2014. Publications Office of the European Union: Luxembourg, ISSN:1977-8449. https://www.eea.europa.eu/publications/noise-in-europe-2014
• Guo, Q., Huang, R., Liu, Z., Zhang, K., & Huang, J. (2019). Assessment of China’s offshore wind resources based on the integration of multiple satellite data and meteorological data. Remote Sensing, 11(22), 2680. https://doi.org/10.3390/rs11222680
• İnal, C., Turgut, B. & Yiğit, C. Ö. (2002).Lokal alanlarda jeoit ondülasyonlarının belirlenmesinde kullanılan enterpolasyon yöntemlerinin karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yıl Sempozyumu, 16-18 Ekim 2002, Konya.https://docplayer.biz.tr/3389764-Lokal-alanlarda-jeoit-ondulasyonlarinin-belirlenmesinde-kullanilan-enterpolasyon-yontemlerinin-karsilastirilmasi.html
• İnal, C.,& Yiğit, C. Ö. (2003). Jeodezik uygulamalarda kriging enterpolasyon yönteminin kullanabilirliği, TUJK 2003 Yılı Bilimsel Toplantısı Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Jeodezik Ağlar Çalıştayı, 24-26 Eylül 2003, Konya.
• İskenderun Kaymakamlığı (2023). İskenderun Limanı, http://www.iskenderun.gov.tr/iskenderun-limani-#:~:text=KONUM%3A%20%C4%B0skenderun%20Liman%C4%B1%2C%20Akdeniz',olarak%20%C3%B6nemli%20bir%20role%20sahiptir. Erişim tarihi: 12.09.2023.
• Lumsden, K. (2013). Policing the roads: traffic cops, ‘boy racers’ and anti-social behaviour. Policing & Society, 23(2), 204-221. https://doi.org/10.1080/10439463.2012.696642
• Lv, J., & Shichang, D. (2021). Kriging method-based return prediction of waste electrical and electronic equipment in reverse logistics.Applied Sciences11(8), 3536. https://doi.org/10.3390/app11083536
• Maraş, E.E., Alkış, Z.,& Maraş, H. H. (2010). Çevresel gürültü haritalarının hazırlanmasında CBS’nin önemi, III. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, 11-13 Ekim 2010, Gebze-Kocaeli.
• Moragues, A.,& Alcaide, T. R. (1996). The use of a geographical information system to assess the effect of traffic pollution. Science of the Total Environment, 189-190, 267-273. https://doi.org/10.1016/0048-9697(96)05218-7
• Murphy, E.,& King, E. A.(2022). Environmental noise pollution: Noise mapping, public health, and policy (2nd ed.) Elsevier.
• Öden, M. K.,& Bilgin, E.(2019). Sarayönü İlçe merkezinde trafik kaynaklı gürültü kirliliğinin araştırılması, Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 34(1), 103-113.https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.601324
• Ranjan, R., Kumar, S.,& Singh, R. (2023). Monitoring of traffic noise pollution in urban Patna, Bihar, India. Noise & Vibration Worldwide, 54(4-5), 183-193. https://doi.org/10.1177/09574565231161644
• Say, N., Ökten, S.Ö., Aysu, A., & Yalçınkaya, N.M. (2017). Seasonal Change and Spatial Distribution of Traffic Noise in Seferihisar, Turkey. Archives Of Acousiics, 42(4), 631–642.
• Sheng, N.,& Tang, U. (2011). Spatial analysis of urban form and pedestrian exposure to traffic noise. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(6), 1977-1990. https://doi.org/10.3390/ijerph8061977
• Singh, C., & Deswal, S.(2023). Status and noise reduction analysis of robotics lab in an academic institute by using acoustic materials. Noise & Vibration Worldwide, 54(9), 469-476. https://doi.org/10.1177/09574565231193052
• Tandel, B. N.,& Macwan, J. E. M. (2017). Audiometric assessment of urban road traffic noise affected persons: A case study of Surat, İndia. 9th Asia Pacific Conference on Transportation & the Environment.https://doi.org/10.31705/apte.2014.24
• Taylan, E. D.,&Damçayırı, D. (2016). Isparta bölgesi yağış değerlerinin IDW ve Kriging enterpolasyon yöntemleri ile tahmini. Teknik Dergi , 27 (3) , 7551-7559.
• Tripathy, D.P., (2008). Noise pollution, A.P.H. Publishing Corporation.
• Yaprak, S., &Arslan, E. (2008) Kriging yöntemi ve geoit yüksekliklerinin enterpolasyonu, Jeodezi ve Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi, (98), 36-42.
• Yılmaz, E., & Çitçi, S.(2011). Kentlerin ortaya çıkışı ve sosyo-politik açıdan Türkiye’de kentleşme dönemleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi , 10 (35) , 252-267.
• Zuo, J., Hao, X., Shuo, L.,& Yanyou, Q. (2016). Mapping urban environmental noise using smartphones. Sensors 16(10), 1692. https://doi.org/10.3390/s16101692