AN INVESTIGATION ON TURKISH CONSUMERS’ ECOLOGICAL PURCHASING BEHAVIOURS ON CITIES BASIS IN TERMS OF THE DEMOGRAPHIC VARIABLES

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 1, 33 - 46, 01.01.2012

Ahmet Mutlu Akyüz , Hasan Ayyıldız

Öz

With this study, it is aimed to inform about ecological products of all public and private sector administrators
who offer products and services to Turkish consumers and also Turkish consumers in particular and also to
raise awareness to this issue by detecting how Turkish consumers' ecological purchasing behaviours change
according to their demographic variables. In Turkey, 1820 surveys from 28 cities which have populations
over a number of 1% of general population rate were evaluated. From the findings of the evaluation, it was
understood that in terms of demographic variables only the "income" demographic variable was showing a
significant difference conversely “Gender", "Marital Status", "Age", "Profession" and "Education" were not.
When we focus on this research that was conducted in 28 cities, considering the higher overall average at
4.07, it has been identified that while 11 cities were under the overall average, the other 17 cities were all
over it. 

Anahtar Kelimeler

Ecological Marketing, Green Marketing, Ecological Purchasing Behaviour, Eco-labels, EcoConsumption, Eco-Consumers

ŞEHİRLER BAZINDA DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE TÜRK TÜKETİCİLERİNİN EKOLOJİK SATIN ALMA DAVRANIŞLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu çalışma ile Türk tüketicilerinin kamu ve özel sektörün sunduğu ekolojik ürün ve hizmetler konusunda
bilgilendirilmesi, ayrıca her bir Türk tüketicinin konuyla alakalı bilinçlendirilmesi bunun yanı sıra, ekolojik
ürünlere olan ilgilerinin arttırılabilmesi amacıyla, Türk tüketicilerinin ekolojik satın alma davranışlarının
demografik faktörlere göre nasıl değişim gösterdiğinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Türkiye’de genel
nüfusa oranı % 1 ve üzeri olduğu tespit edilen 28 ilden 1820 anket değerlendirilmiştir. Elde edilen
bulgulardan, Cinsiyet, Medeni Durum, Yaş, Mesleki Durum ve Eğitim Durumu demografik faktörler hariç
sadece Gelir Durumu faktörü anlamlı bir farklılık göstermektedir. Araştırma üzerine odaklandığımızda 28 il
arasında 11 il ortalamanın altında kalırken, 17 ilin ortalamanın üzerinde oldukları anlaşılmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Ekolojik Pazarlama, Yeşil Pazarlama, Ekolojik Satın Alma Davranışı, Eko-etiket, EkoTüketim, Ekolojik Tüketiciler.

Kaynakça

• Akoğlu, Alp (2009), “Doğadaki Ayak İzimiz”, Bilim ve Teknik Dergisi, Yıl: 42, Sayı: 496, 46-51. Akyüz, Ahmet M. ve Ayyıldız, Hasan (2008), “Satış Noktası Tutundurma Araçlarının Tüketicilerin Kolayda Mal Satın Alma Davranışlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 24, 110-134. Akyüz, Ahmet Mutlu (2005), Kargo Taşımacılığında İnternet ve Mobil Ortamlarda Sunulabilecek Hizmet Uygulamaları İle İlgili Tüketicilerin Bilgi, Kanaat ve Beklentilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Alagöz, Selda Başaran (2007), “Yeşil Pazarlama ve Eko Etiketleme”, Akademik Bakış: Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Sayı: 11, 1-11. Altunışık ve diğerleri (2007), Pazarlamaya Giriş, 2. Baskı, Sakarya, Sakarya Yayıncılık. Ambalaj Sanayicileri Derneği (2007), “Hollanda Ambalaj Yönetmeliği Büyük Ölçüde Değişiyor”, Ambalaj Bülteni, Kasım-Aralık 2007 Sayısı, www.ambalaj.org.tr/12kasimaralik2007.PDF, 60-61. Ar, Aybeniz A. ve TOKOL, Tuncer (2010), “Tekstil İşletmelerinin Yeşil Pazarlamayı Uygulama Nedenlerinin Yeşil Pazarlama Uygulamaları Üzerindeki Etkisi”, Paradoks: Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, Ocak/2010, Cilt: 6, Sayı: 1, 7-29. Baki, Birdoğan (2004), Lojistik Yönetimi ve Lojistik Sektör Analizi, Ankara, Volkan Matbaacılık. Baş, Türker (2005), Anket Nasıl Hazırlanır, Uygulanır, Değerlendirilir, 3. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık. Başol, K. ve Gökalp, F. (1991), “Ekonomi İle Çevre Sorunları Arasındaki İlişkilere Bir Bakış-I”, Ekoloji Dergisi, Sayı: 1, 44-48. Bayramoğlu, Yener ve Tuncoğlu, Melda (2008), “Küresel Isınmayla Birlikte Önem Kazanan Yeşil Pazarlama ve Küresel Isınmayı Konu Eden Reklamlar”, 11. İktisat Öğrencileri Kongresi, İzmir, www.kongreikt.ege.edu.tr/cd/pdf/16.pdf, (15.04.2010). Büyüközkan, Gülçin ve Vardaloğlu, Zeynep (2008), “Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi”, Lojistik Dergisi, Sayı: 8, 66-73. Chan, Ricky Y. K. (2001), “Determinants of Chinese Consumers’ Green Purchase Behaviour”, Psychology & Marketing, Vol. 18, No. 4, 389-413 Çuhadar, Bahar (2008), “Yeşil Bir Yaşam Mümkün”, www.radikal.com.tr, (17.02.2010). Demirel, Neslihan Özgün ve Gökçen, Hadi (2008), “Geri Kazanımlı İmalat Sistemleri İçin Lojistik Ağı Tasarımı: Literatür Araştırması”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt: 23, No: 4, 903-912. Erbaşlar, Gazanfer (2007), “Yeşil Pazarlama”, Paradoks, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 1, http://www.paradoks.org/makale/yil3_sayi1/gerbaslar31.pdf, (20.02.2010). Esty, Daniel C. ve Winston, Andrew S. (2006), Green to Gold, London, Yale University Press. Fraj, E. and Martinez, E. (2006a), “ Environmental Values and Lifestyles As Determining Factors of Ecological Consumer Behaviour: An Empirical Analysis”, Journal of Consumer Marketing, Vol. 23 No. 3, 133–144. Fraj, E. and Martinez, E. (2006b), “Influence of Personality on Ecological Consumer Behaviour”, Journal of Consumer Behaviour, Vol. 5, 167-181. Geller, Lois K. (2004), Karlı Doğrudan Pazarlama, 2. Baskı, İstanbul, Sistem Yayıncılık. Haftacı, V. ve Soylu, K. (2007), “Çevre Kirlenmesi ve Çevre Koruma Bağlamında Çevre Muhasebesinin Önemi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 33 İslamoğlu, Ahmet Hamdi (2008), Temel Pazarlama Bilgileri, İzmit, ABP Yayınevi. İslamoğlu, Ahmet Hamdi ve diğerleri (2006), Hizmet Pazarlaması, İstanbul, Beta Basım Yayım. Keleş, Ceyda, (2007), Yeşil Pazarlama Tüketicilerin Yeşil Ürünleri Tüketme Davranışları ve Yeşil Ürünlerin Tüketiminde Kültürün Etkisi İle İlgili Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kim, Jai-Ok ve diğerleri (2002), “Cross-culturel Consumer Values And Purchase Behaviour”, Journal of Consumer Marketing, Vol. 19, No. 6, 481-502. Odabaşı, Yavuz ve Oyman, Mine (2002), Pazarlama İletişimi Yönetimi, 4. Baskı, Eskişehir, MediaCat. Paço, do Arminda ve Raposo, Ma´rio (2009), “Green Segmentation: An Application To The Portuguese Consumer Market”, Marketing Intelligence & Planning, Vol. 27, No. 3, 364-379. Sihombing, Sabrina Oktoria (2007). Predicting Environmentally Purchase Behavior: A Test of the ValueAttitude-Behavior Hierarchy”, The 2nd Indonesian Business Management Conference, (73-82), Jakarta: Prasetya Mulya Business School Press. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, (2009), “Ambalajla İlgili Kuruluşlar Plastik Poşete Karşı Birleşti”, Çevre ve İnsan Dergisi, Aralık-09, Sayı: 78, 5-12. Taşkın, Erdoğan (2001), Satış Yönetimi Eğitimi, 4. Baskı, İstanbul, Papatya Yayıncılık. Timur, Necdet (1988), Sanayi İşletmelerinde Lojistik Faaliyetlerin Organizasyonu, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları. URL, www.utexas.edu/research/ceer/che302/greenproduct/pages/ whatisgreenproducts.htm, (13.04.2010). Varinli, İnci (2006), Pazarlamada Yeni Yaklaşımlar, Ankara, Detay Yayıncılık. Velioğlu, Meltem Nurtanış (2008), “Geleceğe Sürdürülebilirlik Çerçevesinden Bir Bakış: Tersine Tedarik Zinciri Yönetimi”, Pazarlama ve iletişim Kültürü Dergisi, Yıl: 7 Sayı: 25, 4-11. Wüstenhagen, Rolf (1998), “Pricing Strategies on the Way to Ecological Mass Markets”, Greening of Industry Network Conference, Rome, http://www.p2pays.org/ref/26/25649.pdf, (05.04.2010). Yücel, Fatih (2003), “Sürdürülebilir Kalkınmanın Sağlanmasında Çevre Korumanın ve Ekonomik Kalkınmanın Karşıtlığı ve Birlikteliği”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 11, 100-120. Yüksel, Cenk Arsun ve Okumuş, Abdullah (2003), “Deodorant Kullanan Tüketicilerin, Deodorant Satın Alırken Önem Verdikleri, Unsurların Belirlenmesine Yönelik bir Araştırma”, Akdoğan, Şükrü M. (Ed.), 8. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiri Kitabı içinde (291-307), Kayseri: Kalkan Matbaacılık. Yükselen, Cemal (2003), Pazarlama İlkeler-Yönetim, Ankara, Detay Yayıncılık.