Süleymaniye (Gümüşhane) Kış Turizm Merkezi İçin Bir Uygunluk Analizi Araştırması

Yıl 2022, , 453 - 474, 28.10.2022

Harun Reşit Bağcı , Halil İbrahim Zeybek , Serdar Demir

https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.1123825

Cited By: 1

Öz

Turizm yatırımları yapılmadan önce doğal ve beşerî özellikler göz önüne alınarak uygunluk analizlerinin yapılması, kaynak israfını ve yanlış arazi kullanımını önleme açısından önemlidir. Bu çalışmada, Gümüşhane Şehrinde kurulması planlanan Süleymaniye Kış Turizmi Merkezi için yörenin coğrafi özellikleri doğrultusunda bir uygunluk analizi gerçekleştirilmiştir. Gümüşhane Şehri, Doğu Karadeniz’in iç kesiminde, Süleymaniye Mahallesi ise Gümüşhane şehir merkezindeki Tenceli Tepe’nin doğu yamacında yer almaktadır. Çalışma kapsamında kış turizmi faaliyetlerini etkileyen parametrelerin sahadaki durumunun belirlenmesi, bulgulardan yola çıkarak sürdürülebilir turizme yönelik öneriler sunmak amaçlanmıştır. Bu amaçla arazi çalışmaları, literatürden faydalanarak sahanın kış turizmi potansiyelini etkileyebilecek faktörler tespit edilmiş, bu parametrelerin sahadaki durumu Türkiye’deki bazı kış turizm merkezleriyle kıyaslanarak açıklanmıştır. Bunun yanı sıra belirlenen parametrelere etki ve ağırlık değerleri verilerek CBS ile uygunluk analizi yapılmıştır. Çeşitli kuruluşlardan sahayla ilgili ikincil veriler temin edilerek değerlendirilmiştir. Bulgulara göre, beş sınıftan oluşan uygunluk analizinde Süleymaniye Mahallesinde kış turizmi yatırımlarının yapılması planlanan sahanın büyük bölümü orta seviyede; az bir kısmı ise uygun sınıfında yer almaktadır. Sahanın, Gümüşhane Şehrinin merkezinde yer alması, ana yollara yakınlığı, ulaşım kolaylığı, eğim, bakı ve arazi örtüsünün kış turizmine uygunluğu en önemli avantajlardır. Ancak sahada kar kalınlığını ideal seviyede tutmak, kış turizmi süresini uzatabilmek için yapay kara ihtiyaç duyulması muhtemeldir. Sahada kurulacak tesisin kendi enerjisini kendi üretecek şekilde tasarlanması maliyetin düşürülmesinde, yöredeki diğer turistik destinasyonlarla ilişkilendirilmesi ise kış mevsimi dışında da kullanılmasına olanak tanıyacaktır.

Anahtar Kelimeler

Gümüşhane, Kış Turizmi, Süleymaniye Mahallesi, CBS, Uygunluk Analizi.

A Suitability Analysis Study for the Süleymaniye Winter Tourism Center (Gümüşhane)

Öz

Before making tourism investments, it is important to carry out suitability analyzes by considering natural and human characteristics, in order to prevent waste of resources and wrong land use. In this study, a suitability analysis was carried out for the Suleymaniye Winter Tourism Center, which is planned to be established in the city of Gümüşhane, in line with the geographical characteristics of the region. Gümüşhane City is located in the inner part of the Eastern Black Sea Region, and Süleymaniye District is located on the eastern slope of Tenceli Hill in Gümüşhane city center. Within the scope of the study, it is aimed to determine the situation in the field of the parameters affecting the winter tourism activities and to offer suggestions for sustainable tourism based on the findings. For this purpose, by making use of field studies and literature, the factors that will affect the winter tourism potential of the area have been determined, and the situation of these parameters in the field has been explained by comparing them with some winter tourism centers in Turkey. In addition, a suitability analysis was carried out by giving effect and weight values to the determined parameters. Secondary data about the field from various organizations were obtained and evaluated. According to the findings, in the suitability analysis consisting of five classes, most of the area where winter tourism investments are planned in Süleymaniye District is at a medium level; few of them are in the appropriate class. The most important advantages are that the site is located in the center of Gümüşhane City, close to the main roads, ease of transportation, slope, aspect and suitability of the land cover for winter tourism. However, artificial snow is likely to be needed in order to keep the snow thickness at an ideal level and to extend the winter tourism period. Designing the facility to be established in the field to produce its own energy will reduce the cost, while its association with other touristic destinations in the region will allow it to be used outside of the winter season.

Anahtar Kelimeler

Gümüşhane, Winter Tourism, Süleymaniye District, GIS, Suitability Analysis.

Kaynakça

• Akın, A., & Erdoğan, M. A. (2017). Uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla Aladağlar’da kış sporları için uygun alanların belirlenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 18(2), 201-210.
• Albayrak, A. (2013, 05-08 Aralık). Kış turizmi turistlerinin seyahat motivasyonları [Bildiri Sunumu]. 14. Ulusal Turizm Kongresi, Kayseri, Türkiye. https://utk14.erciyes.edu.tr/utk14_bildiri_kitabi.pdf
• Altaş, N. T., Çavuş, A., & Zaman, N. (2015). Türkiye'nin kış turizm koridorunda yeni bir kış turizm merkezi: Konaklı. Marmara Coğrafya Dergisi (31), s. 347.
• ArcMAP. (2022). ArcMAP: https://desktop.arcgis.com/en/arcmap/10.3/tools/spatial-analyst-toolbox/how-weighted-overlay-works.htm.
• Atalay, İ. (2013). Doğa bilimleri sözlüğü (2. baskı). Meta Basım ve Matbaacılık.
• Avcı, V., & Esen, F. (2019, 20-22 Haziran). Kış turizm merkezlerine yeni bir örnek: Hesarek Dağı (Bingöl- Türkiye) [Bildiri Sunumu].İstanbul Uluslararası Coğrafya Kongresi Bildiri Kitabı, İstanbul, Türkiye. http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/KITAP/ekt0000003.pdf
• Aydın, B., & Alaeddinoğlu, F. (2020). Kayak merkezlerinde yer seçimi: Van ve Bitlis ili örnekleri. Journal of Academic Tourism Studies, 1(1), 59-83.
• Aytaç, A. S., Çağlak, S., Bozdağ, E., & Çiftçi, C. (2014). Karacadağ'da (Şanlıurfa-Diyarbakır) kış turizmi potansiyelini belirleyen fiziki coğrafya etmenleri. Electronic Turkish Studies, 9(5), 293-305.
• Bağcı, H. R., Şirin, M., & Zeybek, H. İ. (2019). Torul Kalesi (Gümüşhane) cam seyir terası. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(Ek Sayı), 111-123.
• Çalık, İ., Kaya, F., Akdu, U., Sezerel, H., Aras, G., & Köstepen, A. (2012). Gümüşhane ili turizm potansiyeli (2. baskı). Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.
• Deng, J., Che, T., Xiao, C., Wang, S., Dai, L., & Meerzhan, A. (2019). Suitability analysis of ski areas in China: An integrated study based on natural and socioeconomic conditions. The Cryosphere, 13(8), 2149-2167.
• Dezsi, S., Nistor, M.-M., Man, T., & Rusu, R. (2015). The gis assessment of a winter sports resort location. case study: Bel's dıstrıct, western carpathians. Carpathian Journal of Earth and Environmental Sciences, 1(10), 223-230.
• Discover Erciyes. (2022). https://www.kayserierciyes.com.tr/Haberler/Haber?id=2200.
• Doğanay, S. (2001). Gümüşhane şehir coğrafyası (Tez No. 105204), [Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Doğaner, S. (1991). Dağ turizmine coğrafi bir yaklaşım: Uludağ’da turizm. Coğrafya Araştırmaları Dergisi, 3, 137-159.
• Doğaner, S. (2012). Türkiye'nin dağlık alanlarında kış turizmini etkileyen coğrafi etmenler. Coğrafya Dergisi, (5), 19.
• DOKA. (2022). Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı: https://www.doka.org.tr/bolgemiz_Gumushane-TR.
• Dursun, A., Erçin, A. İ., Kansız, H., & Yılmaz, H. (1985). Gümüşhane yöresinin jeolojisine ve cevherleşmesine ait jeoloji raporu. Gümüşhane: Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı.
• Evren, S., Zeybek, H. İ., & Taş, S. (2020). Küçük ölçekli kayak merkezlerinde destinasyon rekabetçiliği: Zigana Kış turizmi merkezi örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(2), 1269-1290.
• Fatsa, M. (2016). Akademik Haberler: ''Harşit Vadisi sempozyumunun ardından''. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 11(21), 293-300.
• Geçen, R., & Varol, M. (2017, 12-14 Ekim). Coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama yöntemleri kullanılarak Cilo (Buzul) Dağı’nda aktif buzul ve değişiminin incelenmesi [Bildiri Sunumu]. Uluslararası Jeomorfoloji Sempozyumu, Elazığ, Türkiye. https://l24.im/798l
• Govsa, O. (2022). İzmir dağ projesi: İzmir Bozdağ kayak merkezi eleştirileri ve geleceği. Dağ Projeleri: http://www.dagprojeleri.com/tr_izmirdagprojeleri.aspx?id=1.
• Işık, D. (2010). Erciyes Dağı'nın turizm ve rekreasyon bakımından Kayseri kenti için önemi (Tez No. 262139) [Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Jing, Y., Li, X., & Shen, H. (2022). Star NDSI collection: A cloud-free MODIS NDSI dataset (2001–2020) for China. Earth System Science Data Discussions, 1-20. https://doi.org/10.5281/zenodo.5644386
• Kaenzig, R., Rebetez, M., & Serquet, G. (2016). Climate change adaptation of the tourism sector in the Bolivian Andes. Tourism Geographies, 2(18), 111-128. https://doi.org/ https://doi.org/10.1080/14616688.2016.1144642
• Koca, O. & Usta, E. N., (2017), İmar planına esas jeolojik, jeoteknik etüt raporu, Jeotek Mühendislik. Kurtuluş, M. (2007). Gümüşhane'nin ekonomik yapısı ve organik tarım (Tez No. 211264) [Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı [KTB]. (2022). Kış sporları turizm merkezlerine ilişkin genel bilgiler. https://yigm.ktb.gov.tr/TR-10177/kis-sporlari-turizm-merkezlerine-iliskin-genel-bilgiler.html
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü [MGM]. (2022). Gümüşhane, Süleymaniye, Zigana, Karayayla, Sargınkaya,
• Sungurbeyli, Aşağıyuvalı, Uludağ, Palandöken, Erciyes, Sarıkamış, meteoroloji istasyonlarının yayınlanmamış rasat verileri. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=GUMUSHANE.
• Mityók, Z., Bolton, D., Coops, N., Berman, E., & Senger, S. (2018). Snow cover mapped daily at 30 meters resolution using a fusion of multi-temporal MODIS NDSI data and Landsat surface reflectance. Canadian Journal of Remote Sensing, 5(44), 413-434.
• Nişancı, A. (1990). Torul-Kürtün arası Orta Harşit vadi yöresi ve heyelanları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 209-220.
• Oğuz, A. (2018). Kış turizm merkezi seçimi için kriter ağırlıklarının bulanık AHP kullanılarak belirlenmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 790.
• Özgüç, N. (2017). Turizm coğrafyası özellikler ve bölgeler (9. baskı). Çantay Kitabevi. Rixen, C., Teich, M., Lardelli, C., Gallati, D., Pohl, M., Pürtz, M., & Bebi, P. (2011). Winter tourism and climate change in the Alps: An assessment of resource consumption, snow reliability and future snowmaking potential. Mountain Research and Development, 31(3), 229-236.
• Salomonson, V., & Appel, I. (2006). Development of the Aqua MODIS NDSI fractional snow cover algorithm and validation results. IEEE Transactions on geoscience and remote sensing, 7(44), 1747-1756.
• Scott, D., McBoyle, G., & Mills, B. (2003). Climate change and the skiing industry in southern Ontario (Canada): Exploring the importance of snowmaking as a technical adaptation. Climate Research, 2(23), 171-181. https://doi.org/https://doi.org/10.3354/cr023171
• Scott, D., Mvboyle, G., & Minogue, A. (2007). Climate change and Quebec's ski industry. Global Environmental Change, 17(2), 181-190.
• Scott, D., Steiger, R., Rutty, M., Pons, M., & Johnson, P. (2017). The differential futures of ski tourism in Ontario (Canada) under climate change: The limits of snowmaking adaptation. Current Issues in Tourism, 1327–1342. https://doi.org/https://doi.org/10.1080/13683500.2017.1401984
• Spulerova, J., Hrntiarova, T., Piscova, V., Vlachovicova, M., Kalivoda, H., Kanka, R., Dobrovodska, M., Kenderessy, P., Miklosova, V., Drabova, M., Belcakova, I. (2016). Sustainable tourism development in a selected area of the low tatras national park – landscape planning versus urban planning. Carpathian Journal of Earth and Environmental Sciences, 11(2), 485-496.
• Devlet Su İşleri [DSİ]. (2022). SVT rasatlar bilgi bankası.. dsi.gov.tr.
• Tervo, K. (2008). The operational and regional vulnerability of winter tourism to climate variability and change: The case of the Finnish nature‐based tourism entrepreneurs. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 4(8), 317-332. https://doi.org/https://doi.org/10.1080/15022250802553696
• Tsuyuzaki, S. (1994). Environmental deterioration resulting from ski-resort construction in Japan. Environmental Conservation, 21(2), 121-125. https://doi.org/https://doi.org/10.1017/S0376892900024541
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2022). Gümüşhane il nüfus verileri. https://data.tuik.gov.tr/Search/Search?text=n%C3%BCfus&dil=1
• United States Geological Survey [USGS]. (2022). Science for a changing world. https://www.usgs.gov/landsat-missions/normalized-difference-snow-index.
• Ülker, İ. (2006). Dağlarımız: Dağ sporları ve dağ turizmi, yüksek dağlarımız ve kayak merkezleri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Yurttaş, H. (2008). Gümüşhane/Süleymaniye mahallesi (Eski Gümüşhane) kültür varlıkları. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (17), 348.
• Zaman, M. (2000). Gümüşhane ilinin turizm potansiyeli. Doğu Coğrafya Dergisi, 6(4), 218.
• Zeybek, H. İ., Bağcı, H. R., & Şirin, M. (2018, 20-22 Eylül). Gümüşhane ilindeki başlıca turistik çekiciklerin ulaşılabilirlik durumları [Bildiri Sunumu]. II. Uluslararası Sürdürülebilir Turizm Kongresi, Gümüşhane, Türkiye. https://l24.im/giZ52q