From Immigration to Settlement: Marriage Experiences of Gagauz Women

Yıl 2021, , 250 - 274, 24.04.2021

Nesibe Ayşe Sağlam

https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.834898

Öz

The number of people married to immigrant groups has increased on the occasion of intensifying international human mobility with the globalization process in Turkey. One of the groups that Turkish men widely married is immigrant Gagauz women who are citizens of Moldova. Gagauz women first came/come to Turkey for business purposes generally with the disintegration of the USSR. Afterwards, some of them are married to Turkish men and integrated into Turkish society. These marriages shed light significantly on ethnic relations, social boundaries, and the extent of social distance between the two communities. In this study, the changes Gagauz women experienced in their daily lives and in their sense of identity by marrying Turkish men are tried to understand and explain. It also examines how women and their husbands approach the issue of raising and identifying children. In this context, in-depth interviews were conducted with 11 Gagauz women who were married to Turkish men in the 1996-2018 year range and lives in İstanbul and İzmir. The research was conducted using the one-to-one interview technique based on semi-structured form, one of the qualitative research methods, 6 of interviews are conducted face-to-face, and 5 of which are conducted online, in December 2020.
As a result of the research, it is observed that the changes in women's daily life first began with the migration to Turkey, gained continuity with marrying Turkish men and new ones have been added to them over time. These changes generally include religious-cultural rituals and ceremonies, eating-drinking-dressing practices, speaking Turkish as well as Gagauz-Russian, etc. It has been pointed out that the main social boundary between the two groups is the "religion" difference. It has been found that this social boundary does not cause problems in the family regarding relations between spouses or the upbringing and identification of children. The long-term interactions of Gagauz women with Turkish society, which gained continuity with their marriage, also affected their identity. According to the extent of their belonging to Turkish society, some of them define themselves as Gagauz and some as Gagauz Turks, while others feel like Turks

Anahtar Kelimeler

immigrant Gagauz Women, Turkısh man, Intergroup Marriage, Daily Life Change, Multiple Identification

Göçmenlikten Yerleşikliliğe: Gagauz Kadınların Evlilik Deneyimleri

Öz

Türkiye’de küreselleşme süreciyle yoğunlaşan uluslararası insan hareketliliğiyle göçmen gruplar ile evlenenlerin sayısı artmıştır. Türkiyeli erkeklerin yaygın olarak evlendiği gruplardan biri Moldova vatandaşı olan göçmen Gagauz kadınlardır. SSCB’nin dağılmasıyla Gagauz kadınlar, genellikle ilk olarak iş amacıyla Türkiye’ye gelmiş/gelmektedir. Sonrasında onlardan bazıları Türkiyeli erkeklerle evlenerek Türk toplumuna entegre olmuşlardır. Bu evlilikler, iki toplum arasındaki etnik ilişkilere, sosyal sınırlara ve sosyal mesafenin boyutuna önemli bir ışık tutmaktadır. Bu çalışma, Gagauz kadınların Türkiyeli erkeklerle evlenmeleriyle gündelik yaşamları ve kimlik algılarında ne gibi değişiklikler yaşadıklarını anlamaya ve açıklamaya çalışmaktadır. Ayrıca çocukların yetiştirilmesi ve kimliklenmesi konusuna kadınların ve eşlerinin nasıl bir yaklaşım sergilediklerini incelemektedir. Bu çerçevede 1996-2018 yılları aralığında Türkiyeli erkeklerle evlenmiş, şuanda İstanbul ve İzmir’de yaşayan 11 Gagauz kadınla derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırma, 2020 Aralık ayında 6’sı yüzyüze 5’i internet üzerinden çevrimiçi olarak gerçekleştirilen nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış forma dayanan birebir görüşme tekniğiyle yapılmıştır.
Araştırma sonucunda, kadınların gündelik yaşamlarındaki değişimlerin ilk olarak Türkiye’ye göçleriyle başladığı, Türkiyeli erkeklerle evlenmeleriyle süreklilik kazandığı ve onlara zamanla yenilerinin eklendiği görülmüştür. Bunların genellikle dini-kültürel ritüel ve törenleri, yeme-içme-giyim pratikleri, Gagauzca-Rusça’nın yanısıra Türkçe konuşmaları vb. ilgili değişimler olduğu anlaşılmıştır. İki grup arasındaki temel sosyal sınırın “din” farklılığı olduğuna işaret edilmiştir. Bu sosyal sınırın aile içerisinde gerek eşler arasındaki ilişkilerde gerek çocukların yetiştirilmesi ve kimliklenmesi konusunda sorunlara yol açmadığı bulgulanmıştır. Gagauz kadınların evlilikleriyle süreklilik kazanan Türk toplumuyla uzun süreli etkileşimleri kimliklerini de etkilemiştir. Türk toplumuna aidiyetlerinin boyutuna göre onların bazısı kendini Gagauz, bazısı Gagauz Türkü olarak tanımlarken bazıları kendilerini Türk gibi hissetmektedir.

Anahtar Kelimeler

Göçmen Gagauz Kadınlar, Türkiyeli Erkekler, Gruplararası Evlilik, Gündelik Yaşam Değişimi, Çoklu Kimliklenme

Kaynakça

• AKALIN, Ayşe (2000). “‘Yukarıdakiler-Aşağıdakiler’ İstanbuldaki Güvenlikli Sitelerde Göçmen ve Ev Hizmetlisi İstihdamı”, Türkiye’ye Uluslararası Göç (Toplumsal Koşullar-Bireysel Yaşamlar), ed. Barbara Pusch, Tomas Wilkoszewski, çev.Mutlu Çomak-Özbatır, İstanbul: Kitap Yayınevi.
• AKSOY, Bülent (2016). “Post Sovyet Dönemde Jeopolitik Açıdan Gagauz Nüfusu”, Hamidullah Suphi ve Gagauzlar, ed. Mehmet Şahingöz ve Alper Alp, ss.245-255, Ankara: Türk Yurdu Yayınları.
• ANDERSON, Michael (1999). “Children In-Between: Constructing Identities in the Bicultural Family”, Erişim Tarihi: 06.08.2020, (https://www.jstor.org/stable/2660960?seq=1#metadata_info_tab_contents).
• ASPİNALL, Peter, J. and Miri SONG, (2013). “Mixed Race Identities”, Erişim Tarihi: 26.07.2020,(https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=hRA0AAAAQBAJ&oi=fnd&pg=PP1&dq=miri+song+mixed&ots=ZiN5q2phfx&sig=USbmfAq3zvbuD_uWnGzp023ebio&redir_esc=y#v=onepage&q=miri%20song%20mixed&f=false).
• BALKANLIOĞLU, Mehmet Ali (2012). “Alevi-Sünni Evliliklerinin Aile İlişkileri ile Çocuk Yetiştirme Üzerine Etkileri ve Sosyal Damgalama”, Erişim Tarihi: 04.05.2020, (https://scholar.google.com/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=AleviS%C3%BCnni+Evliliklerinin+Aile+%C4%B0li%C5%9Fkileri+%C4%B0le+%C3%87ocuk+Yeti%C5%9Ftirme+%C3%9Czerine+Etkileri+ve+Sosyal+Damgalama&btnG=).
• CANBAZOĞLU, Oya (2019). “Gagauz Yeri Dünden Bugüne”, Erişim Tarihi: 01.05.2019, (http://www.gagauzya.com/gazete/Gokoguz4.pdf).
• CASTELS, Stephen and Mark J. MİLLER, (2008). Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, çev: Bülent Uğur Bal ve İbrahim Akbulut, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• CHAMBERS, Iain., (2014). Göç, Kültür, Kimlik, çev. İsmail Türkmen ve Mehmet Beşikçi, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• CHİRCİU, Dimitri (2014). “Günümüzde Gagauz Yeri’nde Yaşanan Göçler ve Nedenleri”, Erişim Tarihi: 03.08.2016, (https://tehlikedekidiller.com/turkce/wp-content/uploads/Dmitri-CHIRCIU-G%C3%9CN%C3%9CM%C3%9CZDE-GAGAUZ-YER%C4%B0.pdf).
• CRESWELL, John W. (2017). “Etnografik Desenler”, Eğitim Araştırmaları Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi, çev. Seyda Çakır, İstanbul: Edam Yayınları.
• CUCHE, Denys (2004). Sosyal Bilimlerde Kültür Kavramı, çev. Turgut Arnas, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• ÇATAK, Bilge Deniz (2015). “Mezhep Farklılıklarının Evli Çiftlerin İlişkileri Üzerindeki Etkileri: Berlin - İstanbul Örneği”, Erişim Tarihi: 04.05.2020, (https://scholar.google.com/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=Mezhep+Farkl%C4%B1l%C4%B1klar%C4%B1n%C4%B1n+Evli+%C3%87iftlerin+%C4%B0li%C5%9Fkileri+%C3%9Czerindeki+Etkileri%3ABerlin-%C4%B0stanbul+%C3%96rne%C4%9Fi&btnG=).
• DEDEOĞLU, Saniye ve Çisel EKİZ GÖKMEN, (2011). Göç ve Sosyal Dışlanma –Türkiye’de Yabancı Göçmen Kadınlar, Ankara: Efil Yayınevi.
• DENİZ, Ayla ve E. Murat ÖZGÜR, (2013). “Antalya’daki Rus Gelinler: Göçten Evliliğe, Evlilikten Göçe”, Erişim Tarihi: 04.05.2020, (https://www.researchgate.net/publication/272496198_Antalya'daki_Rus_Gelinler_Gocten_Evlilige_Evlilikten_Goce_The_Russian_Brides_in_Antalya_From_Migration_to_Marriage_from_Marriage_to_Migration)
• DEMİRDİREK, Hülya (2007). “New Modes of Capıtalıst Domınatıon: Transnatıonal Space Between Turkey And Moldova,” Erişim Tarihi: 03.09.2016(https://www.academia.edu/1278601/New_Modes_of_Capitalist_Domination_Transnational_Space_Between_Turkey_and_Moldova).
• DRİBE, Martin and Christer LUNDH, (2008). “Intermarriage and Immigrant Integration in Sweden: An Exploratory Analysis”, Erişim Tarihi: 19.07.2020, (https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0001699308097377).
• ERTİT, Volkan (2019). Sekülerleşme Teorisi, Ankara: Liberte Yayınları.
• ERTUĞRUL, Nejdet ve Olga RADOVA, Türkiye’de yaşayan Gagauzları anlatmaktadır: ErişimTarihi:18.02.2019,(https://www.facebook.com/watch/live/?v=222818945222961&ref=watch_permalink).
• GARCÍA, Dan Rodríguez (2008). “Socio-Cultural Dynamics in Intermarriage in Spain: Beyond Simplistic Notions of Hybridity”, Erişim Tarihi: 11.08.2020 (https://www.researchgate.net/publication/263088699_SocioCultural_Dynamics_in_Intermarriage_in_Spain_Beyond_Simplistic_Notions_of_Hybridity).
• GARCÍA, Dan Rodríguez, (2010). “Beyond Assimilation and Multiculturalism: A Critical Review of the Debate on Managing Diversity”, Erişim Tarihi: 11.08.2020, (https://link.springer.com/article/10.1007/s12134-010-0140-x).
• GÜLER, Ahmet; HALICIOĞLU, Mustafa Bülent ve Serkan TAŞĞIN (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınları.
• GORDON, Albert I. (1967). İntermarriage: interfaith, interracial, ınterethnic, Boston: Beacon Press.
• GÜNDÜZ HOŞGÖR, Ayşe ve Jeroen SMİTH, (2002). “Intermarriage between Turks and Kurds in Contemporary Turkey Inter-ethnic Relations in an Urbanizing Environment”, Erişim Tarihi:07.05.2020,(https://www.researchgate.net/publication/31412034_Intermarriage_between_Turks_and_Kurds_in_Contemporary_Turkey_Interethnic_Relations_in_an_Urbanizing_Environment).
• KALMİJN, Matthijs (1991). “Shıftıng Boundarıes: Trends ın Relıgıous and Educatıonal Homogamy”, Erişim Tarihi: 07.05.2020, (https://www.jstor.org/stable/2096256?seq=1#metadata_info_tab_contents).
• KALMİJN, Matthijs (1998). “Intermarrıage and Homogamy: Causes, Patterns, Trends”, Erişim Tarihi: 07.05.2020, (https://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev.soc.24.1.395).
• KARANFİL, Güllü (2015). “Gagauziyada Gagauz Dilinin Durumu,” Erişim Tarihi: 12.08.2016, (http://eurasian.eurasianacademy.org/dergi//gagauziyada-gagauz-dilinin-durumu201510.pdf).
• KAŞKA, Selmin (2007). “Ev içi Hizmetlerin Küreselleşmesi ve Türkiye’deki Göçmen Kadınlar”, Türkiye’de Yabancı İşçiler Uluslararası Göç, İşgücü ve Nüfus Hareketleri, der. Aylan Arı, ss.225-240, İstanbul: Derin Yayınları.
• KAŞKA, Selmin (2016). “Yeni Uluslararası Göç Hareketleri ve Türkiye’deki Moldovalı Kadın Hizmetçiler”, Erişim Tarihi: 21.11.2017, (http://menadoc.bibliothek.unihalle.de/menalib/content/pageview/1876400)
• KEOUGH, Leyla J. (2003). “Drıven Women: Reconceptualızıng The Traffıc In Women In The Margıns Of Europe Through The Case Of Gagauz Mobıle Domestıcs In Istanbul”, Erişim Tarihi:22.11.2017,(https://scholar.google.com/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=Dr%C4%B1ven+Women%3A+Reconceptual%C4%B1z%C4%B1ng+The+Traff%C4%B1c+In+Women+In+The+Marg%C4%B1ns+Of+Europe+Through+The+Case+Of+Gagauz+Mob%C4%B1le+Domest%C4%B1cs+In+Istanbul&btnG=).
• KOFMAN, Eleonore; PHİZACKLEA, Annie; RAGHURAM, Parvati and Rosemary SALES, (2000). Gender and International Migration in Europe: Employment, Welfare, and Politics, Erişim Tarihi:11.07.2020,(https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=TKZ0iG49UNkC&oi=fnd&pg=PA1&dq=gender+and+international+migration+in+europe:+employment,+welfare+and+politics&ots=9SRWhGm1Qv&sig=mKqpGiwJxHoXQqZwkykb3QFHeb4&redir_esc=y#v=onepage&q=gender%20and%20international%20migration%20in%20europe%3A%20employment%2C%20welfare%20and%20politics&f=false).
• KÜMBETOĞLU, Belkıs (2017). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• LORDOĞLU, Kuvvet (2007). “Çalışma Hayatımızda Yeni Yabancılar: Bir Araştırmanın Bazı Sonuçları ve Değerlendirmeler”, Türkiye’de Yabancı İşçiler Uluslararası Göç, İşgücü ve Nüfus Hareketleri, F. Aylan Arı, ss.83-121, İstanbul: Derin Yayınları
• LUCASSEN, Leo and Charlotte LAARMAN, (2009). “Immigration, İntermarriage and The Changing Face of Europe in The Post War Period,” Erişim Tarihi: 17.05.2020, (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1081602X08000882).
• MANASTIRLI, Serghei. “Turkiye’deki Gagauzları ve Gagauzlar Derneğini Anlattı” Erişim Tarihi: 27.06.2019, (https://www.facebook.com/gagauzdayanisma/videos/597229030776184).
• ÖZATEŞLER ÜLKÜCAN, Gül; TÜRNÜKLÜ, Abbas; ERARSLAN İNGEÇ, Özge ve Sedef TULUM AKBULUT, (2019). “Gruplar Arası Temas ve Çapraz Evlilikler:İzmir'de Alevi-Sünni Evlilikleri”, Erişim Tarihi: 29.04.2020 (https://www.researchgate.net/publication/332427299_Gruplar_Arasi_Temas_ve_Capraz_Evlilikler_Izmir'de_Alevi-Sunni_Evlilikleri_Intergroup_Contact_and_Intermarriages_Alevi-Sunni_Marriages_in_Izmir).
• PARK, Robert E. (1928). “Human Migration and the Marginal Man,” Erişim Tarihi: 13.08.2020 (https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/214592).
• ROCKQUEMORE, Kerry, A. (1998). “Between Black and White Exploring The “Biracial” Experience,” Erişim Tarihi: 29.04.2020, (https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1090952499800448).
• SAĞLAM, Nesibe Ayşe (2019). Post-Sovyet Süreçte Gagauz Kimliğinin Yeniden Üretilmesi Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• SCHNAPPER, Dominique (2005). Sosyoloji Düşüncesinin Özünde Öteki ile İlişki, çev. Ayşegül Sönmezay, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• TÖRNGREN, Sayaka Osanami; IRASTORZA, Nahikari and Miri SONG, (2016). “Toward building a conceptual framework on intermarriage,” Erişim Tarihi: 22.04.2020, (https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1468796816638402).
• ÜNAL, Bayram (2012). “Sürdürülebilir Yasadışılık, İstanbul’da Gagauz Kadınlar,” Erişim Tarihi:01.09.2017,(https://econpapers.repec.org/article/migjournl/v_3a9_3ay_3a2012_3ai_3a4_3ap_3a387-400.htm).
• ÜNLÜTÜRK ULUTAŞ, Çağla ve Alıcan KALFA, (2009). “Göçün Kadınlaşması ve Göçmen Kadınların Örgütlenme Deneyimleri,” Erişim Tarihi: 01.09.2017, (https://cins.ankara.edu.tr/goc.pdf).
• YILDIRIM, Ali ve Hasan ŞİMŞEK (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• QİAN, Zhenchao and Daniel T. LİCHTER, (2011). “Changing Patterns of İnterracial Marriage in a Multiracial Society,” Erişim Tarihi: 28.04.2020, (https://psycnet.apa.org/record/2011-22409-012).
• QİAN, Zhenchao (1997). “Breakıng the Racıal Barrıers: Varıatıons In Interracıal Marrıage Between 1980 and 1990”, Erişim Tarihi: 28.04.2020, (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9169282/).
• QİAN, Zhenchao and Daniel T. LİCHTER, (2001). “Measuring Marital Assimilation: Intermarriage among Natives and Immigrants”, Erişim Tarihi: 28.04.2020 (https://www.researchgate.net/publication/237259145_Measuring_Marital_Assimilation_Intermarriage_Among_Natives_and_Immigrants).