Marius Outrey’nin 1835 Yılında Trabzon’dan Erzurum’a Seyahati ve Erzurum Şehri Hakkında Raporu

Yıl 2016, Sayı: 7, 150 - 167, 30.10.2016

Özgür Yılmaz

Öz

1830’lu yıllar, İran’a yönelik uluslararası ticaretin yeni bir yol üzerinden gelişmeye başladığı bir dönem olmuştur. İngilizlerin teşebbüsleri ile ortaya çıkan bu gelişme, öncelikli olarak Trabzon ve Erzurum gibi transit ticaret noktalarının ticari açıdan daha da önem kazanmalarına neden olmuştur. İngilizlerin başını çektiği ticari faaliyetler bölgede uzun zamandan beri nüfuz kazanmaya çalışan Fransızların da takibinde olmuş ve Fransız konsolosları gelişen ticaretten istifade etmek için gerek Trabzon’dan yazdıkları raporlar gerekse de diğer bilgi kaynaklarından istifade ile Fransız tüccar ve girişimcilere yol göstermeye çalışmışlardır. Marius Outrey’nin bu çalışmaya konu olan raporu da bu açıdan Erzurum’un önemine ve bölgede gelişen ticarete dikkat çekme amacı ile hazırlanmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Erzurum, Transit ticaret; Marius Outrey; Fransız konsolosluğu

Kaynakça

• A. Arşiv Kaynakları
• Archives du ministère des Affaires étrangères (AMAE), Centre des Archives diplomatiques de Nantes, (CADN), Archives des postes diplomatiques, (APD), Constantinople (Ambassade), Série D. Trébizonde, Tome III.
• B. Diğer Kaynaklar
• BİLİCİ, Faruk (2003). “La France et la mer Noire sous le Consulat et l’Empire : « la porte du harem ouverte », Méditerranée, Moyen-Orient : deux siècles de relations internationales, recherches en hommages à Jacques Thobie (dir. W. Arbid, S. Kançal, J.-D Mizrahi, S. Saul), Paris : L’Harmattan : 655-676.
• FONTANIER, Victor (1834). Voyages en Orient, entrepris par ordre du gouvernement français de 1830 à 1833, deuxième voyage en Anatolie, Paris: Librarie de Dumont.
• http://www.levantineheritage.com/pdf/Consuls_of_the_Dardanelles.pdf (Ekim 2016)
• ISSAWI, Charles (1970). “The Tabriz-Trabzon Trade, 1830–1900: The Rise and Decline of A Route”, International Journal of Middle East Studies, I: 18-27.
• ISSAWI, Charles (1980). The Economic History of Turkey 1800-1914, Chicago: The University of Chicago Press.
• OUTREY, Marius (1860). Dictionnaire de toutes les localitées de l'Algérie, Paris.
• TURAN, Şerafettin (1951). “1829 Edirne Antlaşması”, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, IX/1-2: 111-151.
• TURGAY, A. Üner (1983). “Ottoman-British Trade Through Southeastern Black Sea Ports During the Nineteenth Century”, Economie et Sociétés dans L’empire Ottoman (fin du XVIIIe- début du XXe siècle), der. J.-Louis Bacqué-Grammont, P. Dumont, Paris : Editions du Centre national de la recherche scientifique, pp. 297-315.
• TURGAY, A. Üner (1994). “Trabzon”, Doğu Akdeniz’de Liman Kentleri, çev. Gül Çağalı Güven, ed. Ç. Keyder, Y. E. Özveren, D. Quataert, pp. 45-73, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• TURGAY, A. Üner (1982). “Trade and Merchants in Nineteenth-Century Trabzon: Elements of Ethnic Conflict”, Chiristians and Jews in the Ottoman Empire, Volume 1, ed. B. Braude-B. Lewis, pp. 287-313, New York.
• YILMAZ, Özgür (2013). “19. Yüzyılda Trabzon’da Fransız Ticareti ve Yatırımları. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 15: 39-76.
• YILMAZ, Özgür (2014). “Victor Fontanier’nin Trabzon Konsolosluğu (1830-1832)”, OTAM, 35:153-195.
• YILMAZ, Özgür (2015). “Erzurum Fransız Konsolosu Challaye’nin Kırım Savaşı Döneminde Askeri İstihbarat Faaliyetleri (1853-1854)”, History Studies, 7(4): 157-174.