Gümüşhane Şeriyye Register (1887-1892)

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 160 - 171, 30.04.2017

Alpaslan Demir , Yasin Dönder

https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.309371

Öz

Şeriyye registers are series that contain rich data to
make sense the politic, social and economic structure of the Ottoman State.
These registers contain thousands record about trade, agriculture, culture,
education and economy. These provide enough data to light centuries-old period
of some Ottoman cities. But there is only one extant Şeriyye register about
Gümüşhane which is the subject of discussion. This notebook which recorded
between the years of 1887-1892 contains data that shed light on the history of
Gümüşhane. In this research, it will be made presentation of the Şeriyye
register and accured information from the register will be presented for the
benefit of science world.

Anahtar Kelimeler

Gümüşhane, Şeriyye Register, 19th Century, Ottoman State

Gümüşhane Şeriyye Sicili (1887-1892)

Öz

Şeriyye
Sicilleri, Osmanlı Devleti’nin idari, siyasi ve sosyo-ekonomik yapısını
anlamlandırmak için zengin bilgiler içeren önemli defter serileridir. Toplumu
ilgilendiren eğitim, sağlık, kültür, ekonomi, ziraat, ticaret gibi pek çok
konuda binlerce belgeyi bünyesinde barındırır. Şeriyye Sicilleri, bazı Osmanlı
şehirleri için yüzlerce yıllık dönemi aydınlatmak için yeterli veriler
sağlamaktadır. Ancak bahse konu olan Gümüşhane için günümüze ulaşmış tek bir
şeriyye defteri vardır. 1887-1892 yılları arasında tutulan bu defter, Gümüşhane
tarihine ışık tutacak veriler içermektedir. Bu çalışma ile mevcut Şeriyye Sicili’nin
tanıtımı gerçekleştirilerek elde edilen bilgiler ilim dünyasının faydasına
sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Gümüşhane, Şeriyye Sicili, 19. Yüzyıl, Osmanlı Devleti

Kaynakça

• AKGÜNDÜZ, Ahmet (1988). Şer‘iye Sicilleri Mahiyeti, Toplu Kataloğu ve Seçme Hükümler, C. I, İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları.
• AKGÜNDÜZ, Ahmet (2002). “İslam Hukukunun Osmanlı Devleti’nde Tatbiki: Şer’iye Mahkemeleri ve Şer’iye Sicilleri”, Türkler, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 10: 54-68.
• BOZATAY ANBARLI, Şeniz ve Konur Alp DEMİR (2014). “Osmanlı Adli ve İdari Sisteminde Kadılık: Kurumsal Bir Değerlendirme”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(10): 71-89.
• ÇETİN, Osman (1987). “Bursa Şer‘i Mahkeme Sicillerinden Notlar”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, II/2: 59-71.
• ÇETİN, Osman (1993). “Bursa Şer’iyye Sicilleri Işığında Osmanlılarda İlk Tıp Fakültesi Bursa Darüşşifası ve Tıbbî Faaliyetler”, OTAM, 4: 121-150.
• DEMİR, Alpaslan (2012). “Konya Şer’iye Sicillerinde Rıza Senedi Örnekleri (1659-1749)”, History Studies, (Prof.Dr. Enver Konukçu Armağanı), ss. 31-46.
• DEMİR, Alpaslan ve Yasin DÖNDER (2015). “Amasya Tarihine Işık Tutacak Yeni Bir Şeriyye Sicili”, III. Uluslararası Geçmişten Günümüze Merzifon ve Amasya Yöresi Sempozyumu Bildiri Kitabı, ss. 75-81, Edge Akademi Yayınları.
• EKİNCİ, Ekrem Buğra (2004). Osmanlı Mahkemeleri (Tanzimat ve Sonrası), İstanbul: Arı Sanat Yayınevi.
• SAYLAN, Kemal (2104). Gümüşhane İdari, Sosyal ve Ekonomik Tarih (1850-1918), İstanbul: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.
• UĞUR, Yunus (1999). “Şeriyye Sicilleri”, TDVİA, 39: 8-11.
• UZUNÇARŞILI, İ. Hakkı (1988). İlmiye Teşkilâtı, Ankara: TTK Yayınları.