E-Ticaret Şirketlerinin Diyalogsal Halkla İlişkiler Kapsamında Sosyal Medya Kullanımı

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 389 - 402, 27.10.2023

Serkan Öztürk

https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.1361041

Öz

Dijital çağ olarak da adlandırılan içinde bulunduğumuz dönemde bireyler, çoğunlukla dijital ortamlarda ve özellikle de sosyal medya platformlarında çok fazla vakit geçirmektedirler. Bu bağlamda internet ve sosyal medya, kuruluşlar için hedef kitleleri ile buluşabilecekleri en etkili ortamlar hâline gelmektedir. Bir kurum veya kuruluşun sürekli güncel tutulan, hedef kitlenin geri bildirimine imkân sunulan ve aktif kullanılan bir web sitesine sahip olması ve sosyal medya uygulamalarını aktif kullanarak hedef kitleleri ile karşılıklı etkileşime girmesi halkla ilişkilerin diyalogsal bağlamı açısından çok önemli avantaj sağlamaktadır. Halkla ilişkiler faaliyetleri temelde kuruluş ile hedef kitle arasında karşılıklı iyi niyet ve anlayışın tesis edilmesini hedeflerken klasik yöntemlerle diyaloğun kurulması zahmetli ve zaman alıcı olmaktadır. Diğer taraftan özellikle web 2.0 teknolojisinin etkileşimli yapısı sayesinde sosyal medya ortamları kuruluşlara hedef kitleleri ile diyalog kurabilmeleri açısından önemli kolaylıklar sağlamaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de 2023 yılı Ağustos verilerine göre en çok ziyaret edilen e-ticaret sitelerinin, 2023 yılında Türkiye’de en çok kullanılan sosyal medya uygulaması olan Instagram platformunu diyalogsal halkla ilişkiler anlayışına göre ne seviyede kullandıkları araştırılmıştır. Araştırmada Kent ve Taylor tarafından oluşturulan diyalogsal halkla ilişkiler kriterleri kapsamında uygulanan içerik analizi neticesinde elde edilen verilere göre e-ticaret şirketlerinin sosyal medya hesaplarını diyalogsal halkla ilişkiler ilkeleri bağlamında orta düzeyde kullandıkları, diyalogsal öğelere orta düzeyde yer verdikleri görülmüştür. Hedef kitle ile diyalog kurmada önemli avantajları olan sosyal medya uygulamalarının bütün kurum ve kuruluşlar için daha yüksek seviyede ve aktif olarak kullanılmaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Diyalogsal Halkla İlişkiler, Sosyal Medya, Diyalog

Kaynakça

• Alikılıç, Ö. A. (2011). Halkla ilişkiler 2.0. Efil Yayınevi.
• Breakenridge, D. (2008). Pr 2.0: New media, new tools, new audiences. Pearson Education Inc.
• Bortreea, D. S. & Seltzer, T. (2009) Dialogic strategies and outcomes: An analysis of environmental advocacy groups facebook profiles. Public Relations Review, 35(3), 317-319. https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2009.05.002
• Botan, H. C. & Taylor, M. (2004) Public relations: State of the field. Journal of Communication, 54(4), 645-661. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2004.tb02649.x
• Botan, C. (1997). Ethics in strategic communication campaigns: The case for a new approach to public relations. The Journal of Business Communication, 34(2), 188-202. https://doi.org/10.1177/002194369703400205
• Bozart, J. (2010). Social media for trainers: Techniques for enchancing and extending learning. Pfeiffer.
• Buber, M. (1958). I and thou (2nd ed.). Charles Scribner’s Sons.
• Deneçli, C. (2019). Dijital itibar yönetimi. İçinde B. Sarıoğlu (Ed.), Dijital halkla ilişkiler (ss. 29-50). Eğitim Yayınevi.
• Grunig, J. & White, J. (2005). Halkla ilişkiler kuram ve uygulamasında dünya görüşlerinin etkisi. In J. Grunig (Ed.), Halkla ilişkiler ve iletişim yönetiminde mükemmellik (E. Özsayar, Çev., ss. 43-78). Rota Yayınları.
• Grunig, J. E. (2005). Halkla ilişkiler ve iletişim yönetiminde mükemmellik. Rota Yayınları.
• Johannesen, R. L. (1971). The emerging concept of communication as dialogue. The Quarterly Journal of Speech, 57(4), 373-382.
• Kahraman, M. (2010). Sosyal medya 101 2.0 pazarlamacılar için sosyal medyaya giriş. Mediacat.
• Kaplan, A. M. & Hainlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media. Business Horizons, 53(1), 59-68. https://doi.org/10.1016/j.bushor.2009.09.003
• Kent, M. L. (2013). Using social media dialogically: Public relations role in reviving democracy. Public Relations Review, 39(4), 337-345. https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2013.07.024
• Kent, M. L. & Taylor, M. (2011), How intercultural communication theory informs public relations practice in global settings. In N. Bardhan & C. K. Waver (Eds.) Public relations in global cultural contexts multi-paradigmatic perspectives (pp.50-76). Routledge.
• Kent, M. L. & Taylor, M. (2002). Toward a dialogic theory of public relations. Public Relations Review, 28(1), 21-37. https://doi.org/10.1016/S0363-8111(02)00108-X
• Kent, M. L. & Taylor, M. (1998). Building dialogic relationships through the world wide web. Public Relations Review, 24(3), 321-334. https://doi.org/10.1016/S0363-8111(99)80143-X
• Köseoğlu, Ö. & Köker, N. E. (2014). Türk üniversiteleri Twitter’ı diyalogsal iletişim açısından nasıl kullanıyor: Beş Türk üniversitesi üzerine bir içerik analizi. Global Media Journal: TR Edition, 4(8), 213-239.
• Kvernbekk, T. (2012) Revisiting dialogues and monologues. Educational Philosophy and Theory, 44(9), 966-978. https://doi.org/10.1111/j.1469-5812.2010.00695.x
• Leiva, F. M., Montoro, F. J. & Martinez, T. L. (2006), Assessment of interjudge reliability in the open-ended questions coding process, Quality & Quantity, 40, 519–537. https://doi.org/10.1007/s11135-005-1093-6
• Mangold, W. G. & Faulds, D. J. (2009). Social media: The new hybrid element of the promotion mix. Business Horizons, 52(4), 357-365. https://doi.org/10.1016/j.bushor.2009.03.002
• Mavnacıoğlu, K. (2018). Kurumsal iletişimde sosyal medya yönetimi kurumsal blog odaklı bir yaklaşım (2. baskı), Beta Yayınları.
• Musser, J. & O’Reilly, T. (2007). Web 2.0 principles and best practices. O’reilly Media.
• Nam, H. & Kannan, P. K. (2014). The informational value of social tagging networks. Journal of Marketing, 78(4), 21-40. https://doi.org/10.1509/jm.12.0151
• Pearson, R. (1989). Business ethics as communication ethics: Public relations practice and the idea of dialogue. In C. H. Botan & V. Hazleton Jr. (Eds.), Public relations theory (pp. 17-44), Lawrence Erlbaum Associates.
• Pelenk Özel, A. & Yılmaz Sert, N. (2015). Dijital halkla ilişkiler kavram ve araçları. Derin Yayınları.
• Pieczka, M. (2011). Public relations as dialogic expertise. Journal of Communication Management, 15(2), 108-124.
• Richardson, K. B. & Hinton, M. (2015). Applied public relations (3rd ed.). Routledge.
• Rybalko, S. & Seltzer, T. (2010). Dialogic communication in 140 characters or less: How fortune 500 companies engage stakeholders using twitter. Public Relations Review, 36(4), 336–341. https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2010.08.004
• Sarıoğlu, E. B. (2019). Kuşaklar ve halkla ilişkilerin dijital evrimi. İçinde B. Sarıoğlu (Ed.), Dijital halkla ilişkiler (ss. 141-168). Eğitim Yayınevi.
• Sayımer, İ. (2012). Sanal ortamda halkla ilişkiler. Beta Yayınları.
• Seyfi, M. (2017). Halkla ilişkiler perspektifinde dijital etkinlik yönetimi. Der Yayınları.
• Solis, B. & Breakenridge, D. (2009). Putting the public back in public relations. Pearson.
• Taylor, M., Kent, M. L. & White, W. J. (2001). How activist organizations are using the internet to build relationships. Public Relations Review, 27, 263-284.
• Theaker, A. (2006). Halkla ilişkilerin el kitabı (M. Yaz, Çev.). Mediacat.
• Türkal, İ. & Güllüpunar, H. (2017). Diyalogsal halkla ilişkiler bağlamında sosyal medya kullanımı: Türkiye’de ilk 100’de yer alan şirketler üzerine bir inceleme. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2), 591-618. https://doi.org/10.19145/e-gifder.330682
• Top websites. (2023). https://tr.semrush.com/website/top/turkey/e-commerce-and-retail/
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (t.y.). Diyalog. 2 Eylül 2023’te https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı.
• Dijital 2023 Türkiye raporu. (2023). https://omgiletisim.com/we-are-social-dijital-2023-global-ve-turkiye-raporu-yayinlandi/
• Yeniçeri Alemdar, M. & Kocaömer, C. (2020). Çevreci sivil toplum kuruluşlarının Instagram paylaşımlarını diyalogsal ilkeler ve halkla ilişkiler modelleri bağlamında okumak. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, (59), 299-331. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2020-0026