Türkiye’den Avrupa Ülkelerine Yönelik Sosyal Refah Göçü Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 280 - 294, 29.10.2024

Nurten Ebru Özdemir , Mümtaz Korkutan

https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.1476858

Öz

Çalışmanın amacı, Türkiye'den Avrupa ülkelerine yönelik sosyal refah göç akışlarının belirleyicilerini ve bu göç akışlarının sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel, siyasal ve sosyal haklar gibi faktörlerle nasıl ilişkilendirildiğini incelemektir. Bu doğrultuda, sosyal politika uygulamaları, sosyo-ekonomik büyüme ve kalkınma gibi faktörlerin sosyal refah göçü kararını nasıl etkilediği üzerine odaklanılmıştır. Çalışmada, Türkiye'den Avrupa'ya yönelik sosyal refah göçünün belirleyicilerini ve etkilerini ampirik verilere dayanarak analiz etmektedir. Bu çerçevede, göçün arkasındaki faktörlerin ve göçün hem kaynak hem de hedef ülkeler üzerindeki etkilerinin derinlemesine incelenmesi amaçlanmaktadır. Sosyal refah göçünün karar verme sürecinde rol oynayan faktörleri ortaya çıkarmak için ulusal ve uluslararası kurumların verileri kullanılmıştır. Nicel verilerin yanı sıra literatür taraması sonucu ulaşılan kaynaklar üzerinde doküman analizi yöntemi kullanılarak göç sürecinin karmaşıklığına daha iyi bir açıklama getirilmeye çalışılmıştır.
Çalışmanın önemi Türkiye'den Avrupa'ya yönelik sosyal refah göçünün belirleyicileri ve etkileri üzerine sağlam bir analiz sunarak, bu alandaki literatüre bir katkı sunmaktadır. Bu analiz, sosyal politika yapıcıları ve karar alıcılar için Türkiye'nin sosyal refah göçü üzerindeki etkisini anlamak ve gelecekteki politika önlemlerini şekillendirmek için bir kaynak oluşturmaktadır. Ayrıca, sosyal refah göçü kavramını daha geniş bir bağlamda değerlendirerek, hem göçmenlerin hem de göç alan ülkelerin ihtiyaçlarını daha iyi anlamak için bir temel sağlamaktadır.
Çalışmanın sonucu Türkiye'den Avrupa'ya sosyal refah göçünün çeşitli belirleyicilerinin ve etkilerinin karmaşık ve çok yönlü olduğunu göstermektedir. Sosyo-ekonomik faktörlerin yanı sıra sosyo-kültürel, siyasal ve sosyal haklar gibi unsurların da sosyal refah göçünü etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca, Türkiye'den Avrupa'ya sosyal refah göçü üzerindeki etkilerin anlaşılması, hem göç veren ülke olan Türkiye'nin hem de göç alan ülkelerin sosyal politika uygulamalarını ve sosyo- ekonomik kalkınma stratejilerini etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar, hem akademik dünyada hem de politika yapımında sosyal refah göçü üzerine daha etkili ve sürdürülebilir politikaların geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal refah, Göç, Sosyal Refah Göçü, Sosyal Politika

Kaynakça

• Aykut, N. & Güloğlu, F. K. (2023). Göçmenlerin sosyal uyumlarının ayrımcılığa dönüşmesine karşı çok kültürcü sosyal hizmet. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 397-412.
• Blank, R. M. (1988). The effect of welfare and wage levels on the location decisions of female-headed households. Journal of Urban Economics, 24(2), 186–211.
• Borjas, G. (1999). Immigration and welfare magnets. Journal of Labour Economics, 17(4), 607–637.
• Boeri, T., Hanson, G. H. & McCormick, B. (Eds.). (2002). Immigration policy and the welfare system: a report for the Fondazione Rodolfo Debenedetti. Oxford University Press.
• Castles, F. G. (1998). Comparative public policy: Patterns of post-war transformation. Edward Elgar Publ.
• Cengiz, İ. (2018). Türk sosyal güvenlik sistemi içerisinde yaşlılara yönelik sosyal yardım ve sosyal hizmetler. Sosyal Güvenlik Dergisi, 8(2), 23-40. https://doi.org/10.32331/sgd.492876.
• Cousins, M. (2005). Europen welfare states: Comparative perspectives. Sage Publications.
• Collins, H. (2003). Discrimination, equality and social inclusion. The modern law review, 66(1), 16-43.
• Çelik, F. (2006). İç göçlerin itici ve çekici güçler yaklaşımı ile analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (27), 149-170.
• De Giorgi, G. & Pellizzari, M. (2006). Welfare migration in Europe and the cost of a harmonised social assistance. IZA Discussion Papers, 2094.
• De Giorgi, G. & Pellizzari, M. (2009). Welfare migration in Europe. Labour Economics, 16(4), 353-363. https://doi.org/10.1016/j.labeco.2009.01.005
• Durdu, Z. (2009). Modern devletin dönüşümünde bir ara dönem: Sosyal refah devleti. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 37-50.
• Flora, P. & Heidenheimer, A.J. (Eds) (1981). The development of welfare states in Europe and America. Transaction.
• Freeman, G. P. (1986). Migration and the political economy of the welfare state. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 485(1), 51-63.
• Gramlich, E. M., Laren, D.S., 1984. Migration and income redistribution responsibilities. Journal of Human Resources, 19(4), 489–511.
• Gelbach, J. B., 2004. Migration, the life cycle, and state benefits: how low is the bottom? Journal of Political Economy, 112(5), 1091–1130.
• Geddes, A. (2003). Migration and the welfare state in Europe. The Political Quarterly, 74(1), 150-162.
• Giulietti, C. & Wahba, J. (2013). Welfare migration. In International handbook on the economics of migration. Edward Elgar Publishing.
• Kandemir, O. (2017). Refah göstergeleri bağlamında Türkiye'de iller arası iç göç hareketlerinin analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 275-288.
• Kaypak, Ş. & Bimay, M. (2016). Suriye Savaşı nedeniyle yaşanan göçün ekonomik ve sosyo-kültürel etkileri: Batman örneği. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(1), 84-110.
• Keleş, R. (1996). Kentleşme politikaları. İmge Yayınevi.
• Kleinman, M. (2002). “Kriz mi? Ne krizi? Avrupa refah devletlerinde süreklilik değişim. İçinde A. Buğra & Ç. Keyder (Der.), Sosyal Politika Yazıları (ss. 159-194). İletişim Yayınları.
• Koç, Ö. E. (2019). Sosyal devlet ve sosyal bütçe perspektifinden Türkiye’de sosyal harcamalar. İçinde N. Koç Keskin (Eds.), Güncel sosyal ve mali sorunlara yönelik seçme yazılar (ss. 53-76). Siyasal Kitapevi.
• Lübeck, P. (2004). İslami ağların meydan okuması ve vatandaşlık talepleri: Avrupa’nın küreselleşmeye sancılık uyumu. İçinde N. Alsayyad (Ed.) Müslüman Avrupa ya da Avro-İslam. Everest Yayınları.
• Mau, S. & Burkhardt, C. (2009). Migration and welfare state solidarity in Western Europe. Journal of European Social Policy, 19(3), 213-229.
• Meyer, B. D. (2000). Do the poor move to receive higher welfare benefits? (Working Paper No. 58). Northwestern University, Joint Center for Poverty Research Working Paper.
• McKinnish, T. (2005). Importing the poor: Welfare magnetism and cross-border migration. Journal of Human Resources, 40(1), 57-76.
• Norocel, O. C., Hellström, A. & Jørgensen, M. B. (2020). Nostalgia and hope: Intersections between politics of culture, welfare, and migration in Europe. Springer Nature.
• Oorschot, W. V. & Uunk, W. (2007). Welfare spending and the public’s concern for immigrants. Comparative Politics, 40(1), 63-86.
• O’Reilly, K. (2007). Intra-European migration and the mobility-enclosure dialectic. Sociology, 41(2), 277-293. Dictionary, O. E. (2000). Oxford English dictionary. Simpson, Ja & Weiner, Esc, 3.
• Özdemir Çukadar, P. (2018). Sosyal refah devleti ve Türkiye. Karahan Kitapevi.
• Özdemir, S. (2004). Küreselleşme sürecinde refah devleti. İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Razin, A. & Sadka, E. (2004). Welfare migration: Is the net fiscal burden a good measure of its economic impact on the welfare of the native-born population?. Cesifo Economic Studies, 50(4), 709-716.
• Razin, A., Sadka, E. & Suwankiri, B. (2011). Migration and the welfare state: Political-economy policy formation. MIT Press.
• Sakin, H. (2013). Ekonomik krizleri önlemede devletin rolü (Tez No. 327508) [Yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Sencer, Y. (1979). Türkiye’de kentleşme. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Südaş, İ. & Mutluer, M. (2010). Daha iyi bir hayata doğru: “Yaşam biçimi göçü”. Ege Coğrafya Dergisi, 19(1), 31-47.
• Tansel, A., & Güngör, N. D. (2004). Türkiye’den yurt dışına beyin göçü: Ampirik bir uygulama. ERC (Economic Research Center) Working Papers in Economics, 4(02), 1-10.
• Tokol, A. & Alper Y. (2018). Sosyal Politika. Dora Yayınevi.
• TÜİK, (2023). İstatistik konuları. https://data.tuik.gov.tr/.
• Tüzünkan, D. (2013). Uluslararası iş gücü göçünün uluslararası sosyal politika ve düzgün iş unsurları içinde İncelenmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1), 163-173.
• UNDP, (2019). Promoting development approaches to migration and displacement. https://www.undp.org/publications/promoting-development-approaches-migration-and-displacement-undps-four-specific-focus-areas.
• Warin, T. & Svaton, P. (2008). European migration: Welfare migration or economic migration?. Global Economy Journal, 8(3), 1850140.
• Walker, J. R. (1994). Migration among low-income households: Helping the witch doctors reach consensus (Discussion paper 94-1031). Institute for Research on Poverty. University of Wisconsin-Madison.
• Yay, S. (2020). Çağdaş İktisadi Düşünceler Perspektifinden Sosyal Refah Devleti. Astana Yayınları.
• Yılmaz, A. (2014). Uluslararası göç: Çeşitleri, nedenleri ve etkileri. Electronic Turkish Studies, 9(2), 1685-1705.
• Yılmaz, V. (2019). İç göçün nedenleri ve değerlendirilmesi: Bitlis ili örneği. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1709-1735.