Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi

Yıl 2023, , 468 - 475, 18.06.2023
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1051584

Öz

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) yüksek mortalitesi nedeniyle önemli bir sağlık sorunudur. Çoğunlukla kene ile bulaşan bu hastalığın sıklığı bölgemizde artış halindedir. Araştırmanın amacı hastanemize kene ısırığı ile gelen olguların epidemiyolojik özelliklerini araştırmak, KKKA açısından değerlendirmek ve hastaneye yatış ilişkili risk faktörlerini belirlemektir.Retrospektif tipteki bu araştırmada 2018-2020 tarihleri arasında hastanemize ‘zehirsiz böcek tarafından sokulma’ ile başvuran ve kene tarafından sokulduğu tespit edilen 1606 olgunun 3744 başvurusu incelendi. Yıllar arasındaki farklar değerlendirildi. KKKA tanısı alan ve almayan hastalar karşılaştırıldı. Lojistik regresyon analiziyle hastane yatışını etkileyen risk faktörleri belirlendi.KKKA RT-PCR testi, sevk edilen toplam 47 kişinin 42’sinde pozitif geldi. Bu hastaların tedavilerinin hastanede yatarak gerçekleştirildiği görüldü. Tek değişkenli lojistik regresyon analizi yapıldığında, KKKA nedeniyle hastane yatışı ile keneyi sağlık çalışanı dışında birinin çıkarması (‘odds ratio’ (OR):48,0; güven aralığı (GA): 6,56-360,0), ilk başvuru sırasında ek şikayet olması (OR:10,0; GA:41,0-253,0), Alanin Aminotransferaz, Aspartat Aminotransferaz, Laktat Dehidrogenaz, C-Reaktif Protein, Aktive Parsiyel Tromboplastin Zamanı ve Uluslararası Düzeltme Oranı (INR), Trombosit/ Lenfosit ve Nötrofil/Lenfosit oranı yüksekliği; Lökosit ve Trombosit düşüklüğü arasında istatistiksel anlamlı ilişki bulundu.
Bölgemizde KKKA vakaları son 3 yılda giderek artan bir seyir izlemiştir. KKKA hastalarında, kenenin sağlık çalışanı dışında biri tarafından çıkarılma oranı belirgin şekilde yüksekti. Bu nedenle endemik bölgelerde kene konusunda ek önlemler alınmasını ve hayvancılıkla uğraşan kişilere eğitim verilmesini öneriyoruz. Ayrıca gelişinde ek şikayeti bulunan veya belirtilen laboratuvar parametrelerinde anormallik tespit edilen olgular yakından takip edilmelidir.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Hastanemizin bilgi işlem birimi sorumlusu Ömer Yenici’ye katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • 1. Fillâtre P, Revest M. and Tattevin P. (2019). “Crimean-Congo hemorrhagic fever: An update”. Médecine et Maladies Infectieuses, 49 (8), 574-585. doi: 10.1016/j.medmal.2019.09.005.
  • 2. Duygu, F, Sari, T. and Celik, H. (2018). “Effects Of Platelet Function On The Haemorrhagic Manifestations And Mortality in Crimean-Congo Haemorrhagic Fever”. Le Infezioni in Medicina, 26 (4), 341-346.
  • 3. Yilmaz, H, Yilmaz, G, Menteşe, A, Kostakoğlu, U, Karahan, S.C. and Köksal, İ. (2016). “Prognostic Impact Of Platelet Distribution Width in Patients With Crimean-Congo Hemorrhagic Fever”. Journal Of Medical Virology, 88 (11), 1862-1866.
  • 4. Whitehouse, C.A. (2004). “Crimean–Congo Hemorrhagic Fever”. Antiviral Research, 64 (3), 145-160.
  • 5. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı. (2011). “Zoonotik Hastaliklar Katilimci Kitabi”. Erişim adresi: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/Zoonotik%20Hastaliklar%20Katilimci%20Kitabi.pdf. (Erişim tarihi:24.12.2020)
  • 6. Yilmaz, G, Koksal, I, Topbas, M, Yilmaz, H. and Aksoy, F. (2010). “The effectiveness of routine laboratory findings in determining disease severity in patients with Crimean–Congo hemorrhagic fever: Severity prediction criteria”. Journal of Clinical Virology, 47 (4), 361–365.
  • 7. Cevik, M.A, Erbay, A, Bodur, H, Gülderen, E, Baştuğ, A, Kubar, A. and Akinci, E. (2008). “Clinical and laboratory features of Crimean-Congo hemorrhagic fever: predictors of fatality”. International Journal of Infectious Diseases, 12 (4), 374-379.
  • 8. Hatipoglu, C.A, Bulut, C, Yetkin, M.A, Ertem, G.T, Erdinc, F.S, Kilic, E.K, Sari, T, Kinikli, S, Oral, B. and Demiroz, A.P. (2010). “Evaluation of clinical and laboratory predictors of fatality in patients with Crimean-Congo haemorrhagic fever in a tertiary care hospital in Turkey”. Scandinavian Journal of Infectious Diseases, 42 (6-7), 516-521.
  • 9. TC Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2017). “KKKA Türkiye 2008-2017 istatistik verileri”. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/zoonotikvektorel-kkka/zoonotikvektorel-kkka-istatistik. (Erişim tarihi: 20.04.2021).
  • 10. European Centre for Disease Prevention and Control. (2021). “Crimean-Congo haemorrhagic fever. In: ECDC. Annual epidemiological report for 2019”. Erişim adresi: https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/crimean-congo-haemorrhagic-fever-annual-epidemiological-report-2019 (Erişim tarihi: 05.05.2021).
  • 11. Celikbas A.K, Dokuzoğuz B, Baykam N, Gok S.E, Eroğlu M.N, Midilli K, Zeller H. and Ergonul O. (2014). “Crimean-Congo hemorrhagic fever among health care workers, Turkey”. Emerging Infectious Diseases, 20 (3), 477-479. doi: 10.3201/eid2003.131353.
  • 12. Dünya Sağlık Örgütü. (2019). “International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems 10th Revision”. Erişim adresi: https://icd.who.int/browse10/2019/en (Erişim tarihi: 20.04.2021).
  • 13. Alkan Çeviker, S, Günal, Ö. and Kılıç, S.S. (2019). “Retrospective Analysis of Crimean-Congo Haemorrhagic Fever Cases”. Klimik Dergisi, 32 (3), 275-280.
  • 14. Avcı, O. and Gündoğdu, O. (2020). “The Relationship Between Platelet/Lymphocyte And Neutrophil/Lymphocyte Ratios And Mortality İn Intensive Care Patients With Crimean-Congo Hemorrhagic Fever”. Erciyes Medical Journal, 42 (4), 425-430.
  • 15. Duru, F. and Fışgın, T. (2009). “Hematological Aspects Of Crimean-Congo Hemorrhagic Fever”. Turkish Journal of Hematology, 26 (4), 161-166.
  • 16. Connolly-Andersen, A.M, Moll, G, Andersson, C, Akerström, S, Karlberg, H, Douagi, I. and Mirazimi, A. (2011). “Crimean-Congo Hemorrhagic Fever Virus Activates Endothelial Cells”. Journal of Virology, 85 (15), 7766-7774.
  • 17. Hunt, B.J. and Jurd, K.M. (1998). “Endothelial cell activation. A central pathophysiological process”. British Medical Journal, 316 (7141), 1328-1329. 18. Wahid, B, Altaf, S, Naeem, N, Ilyas, N. and Idrees, M. (2019). “Scoping Review of Crimean-Congo Hemorrhagic Fever (CCHF) Literature and Implications of Future Research”. Journal of the College of Physicians and Surgeons Pakistan, 29 (6), 563-573.
  • 19. Doğan, E, Girişgin, AS, Ertekin, B. ve Demirci, O.L. (2021). “Kırım Kongo Kanamalı Ateşinde Hemogram Parametrelerinin Tanısal Değeri”. Genel Tıp Dergisi, 31 (2), 101-104.
  • 20. Alan, S, Tuna, S. and Türkoğlu, E.B. (2015). “The Relation Of Neutrophil-To-Lymphocyte Ratio, Platelet-To-Lymphocyte Ratio, And Mean Platelet Volume With The Presence And Severity of Behçet's Syndrome”. The Kaohsiung Journal of Medical Sciences, 31 (12), 626-31.
  • 21. Kocer, D, Sariguzel, FM, Gözütok, F, Yagci, D, Karakukcu, C. and Godekmerdan, A. (2015). “Mean Platelet Volume and Neutrophil-to-Lymphocyte Ratio in Patients with Crimean–Congo Hemorrhagic Fever”. Acta Medica Anatolia, 3 (1), 5-9.
  • 22. Aktaş, T, Aktaş, F, Özmen, C, Özmen, Z , Kaya, T. and Demir, O. (2017). “Mean Platelet Volume (MPV): A New Predıctor Of Pulmonary Fındıngs And Survıval In CCHF Patıents?”. Acta Medica Mediterranea, 33, 183-190.
  • 23. Korkmaz, T, Sırmatel, F, and Boztaş, G. (2011). “Evaluation of the Patients Applying to the Hospital for a Tick Bite”. Klimik Dergisi, 24 (1), 44-47.
  • 24. Oteo, J.A, Martínez de Artola, V, Gómez-Cadiñanos, R, Casas, J.M, Blanco, J.R. and Rosel, L. (1996). “Evaluation Of Methods Of Tick Removal in Human İxodidiasis”. Revista Clínica Española, 196 (9), 584-587.
  • 25. Garrison, A.R, Smith, D.R. and Golden, J.W. (2019). “Animal Models for Crimean-Congo Hemorrhagic Fever Human Disease”. Viruses, 11 (7),590.
  • 26. Burt, F.J, Swanepoel, R. and Braack, L.E. (1993). “ Enzyme-Linked Immunosorbent Assays For The Detection Of Antibody To Crimean-Congo Haemorrhagic Fever Virus in The Sera Of Livestock And Wild Vertebrates”. Epidemiology and Infection, 111 (3), 547-557.
  • 27. Nasirian, H. (2019). “Crimean-Congo Hemorrhagic Fever (CCHF) Seroprevalence: A Systematic Review And Meta-Analysis”. Acta Tropica, 196, 102-120.
  • 28. Büyüktuna, S.A, Öksüz, C. and Hasbek, M. (2019). “Concurrent Brucellosis And Crimean-Congo Haemorrhagic Fever: A Case Report”. Klimik Dergisi, 32 (3), 338-340.
  • 29. Yavuz, R. and Bozkurt Yavuz, H. (2021). “Dead End For Ticks: External Auditory Canal”. Kulak Burun Boğaz Ve Baş Boyun Cerrahisi Dergisi, 29 (4), 293-296.

Evaluation of Tick and Crimean Congo Hemorrhagic Fever Cases Admitted to a State Hospital

Yıl 2023, , 468 - 475, 18.06.2023
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1051584

Öz

Crimean-Congo Hemorrhagic Fever (CCHF) is an important health problem due to high mortality. The frequency of this disease, mostly transmitted by ticks, is also on the rise in our region. The aim of this study is to reveal the epidemiological characteristics of tick bite and CCHF cases, and also to determine the risk factors associated with hospitalization. In this retrospective study, 3744 applications of 1606 cases who admitted to our hospital with "Non-venomous insect bites" between 2018 and 2020 were examined. The differences between the years were evaluated. Patients with and without the diagnosis of CCHF were compared. Risk factors affecting hospitalization were determined. Forty two of 47 patients’ CCHF RT-PCR tests were positive and their treatment were carried out by hospitalization. Univariate logistic regression analysis showed statistically significant relationships between hospitalization and the removal of the tick by someone other than the healthcare worker (odds ratio (OR):48.0, confidence interval (CI):6.56-360.0); additional complaints at first admission (OR:102.0, CI:41.0-253.0); increased Alanine Aminotransferase, Aspartate Aminotransferase, Lactate Dehydrogenase, C-Reactive Protein, Activated Partial Thromboplastin Time, International Normalized Ratio (INR), Platelet /Lymphocyte ratio and Neutrophil/Lymphocyte ratio results; and decreased Leukocyte and Platelet results.
CCHF cases in our region have followed an increasing course in the last 3 years. The rate of tick removal by someone other than a healthcare worker was significantly higher in CCHF patients. Therefore, we recommend taking additional precautions regarding ticks and providing, training especially to farmers. In addition, cases with additional complaints or abnormalities in the specified laboratory parameters should be followed closely.

Proje Numarası

-

Kaynakça

  • 1. Fillâtre P, Revest M. and Tattevin P. (2019). “Crimean-Congo hemorrhagic fever: An update”. Médecine et Maladies Infectieuses, 49 (8), 574-585. doi: 10.1016/j.medmal.2019.09.005.
  • 2. Duygu, F, Sari, T. and Celik, H. (2018). “Effects Of Platelet Function On The Haemorrhagic Manifestations And Mortality in Crimean-Congo Haemorrhagic Fever”. Le Infezioni in Medicina, 26 (4), 341-346.
  • 3. Yilmaz, H, Yilmaz, G, Menteşe, A, Kostakoğlu, U, Karahan, S.C. and Köksal, İ. (2016). “Prognostic Impact Of Platelet Distribution Width in Patients With Crimean-Congo Hemorrhagic Fever”. Journal Of Medical Virology, 88 (11), 1862-1866.
  • 4. Whitehouse, C.A. (2004). “Crimean–Congo Hemorrhagic Fever”. Antiviral Research, 64 (3), 145-160.
  • 5. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı. (2011). “Zoonotik Hastaliklar Katilimci Kitabi”. Erişim adresi: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/Zoonotik%20Hastaliklar%20Katilimci%20Kitabi.pdf. (Erişim tarihi:24.12.2020)
  • 6. Yilmaz, G, Koksal, I, Topbas, M, Yilmaz, H. and Aksoy, F. (2010). “The effectiveness of routine laboratory findings in determining disease severity in patients with Crimean–Congo hemorrhagic fever: Severity prediction criteria”. Journal of Clinical Virology, 47 (4), 361–365.
  • 7. Cevik, M.A, Erbay, A, Bodur, H, Gülderen, E, Baştuğ, A, Kubar, A. and Akinci, E. (2008). “Clinical and laboratory features of Crimean-Congo hemorrhagic fever: predictors of fatality”. International Journal of Infectious Diseases, 12 (4), 374-379.
  • 8. Hatipoglu, C.A, Bulut, C, Yetkin, M.A, Ertem, G.T, Erdinc, F.S, Kilic, E.K, Sari, T, Kinikli, S, Oral, B. and Demiroz, A.P. (2010). “Evaluation of clinical and laboratory predictors of fatality in patients with Crimean-Congo haemorrhagic fever in a tertiary care hospital in Turkey”. Scandinavian Journal of Infectious Diseases, 42 (6-7), 516-521.
  • 9. TC Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2017). “KKKA Türkiye 2008-2017 istatistik verileri”. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/zoonotikvektorel-kkka/zoonotikvektorel-kkka-istatistik. (Erişim tarihi: 20.04.2021).
  • 10. European Centre for Disease Prevention and Control. (2021). “Crimean-Congo haemorrhagic fever. In: ECDC. Annual epidemiological report for 2019”. Erişim adresi: https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/crimean-congo-haemorrhagic-fever-annual-epidemiological-report-2019 (Erişim tarihi: 05.05.2021).
  • 11. Celikbas A.K, Dokuzoğuz B, Baykam N, Gok S.E, Eroğlu M.N, Midilli K, Zeller H. and Ergonul O. (2014). “Crimean-Congo hemorrhagic fever among health care workers, Turkey”. Emerging Infectious Diseases, 20 (3), 477-479. doi: 10.3201/eid2003.131353.
  • 12. Dünya Sağlık Örgütü. (2019). “International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems 10th Revision”. Erişim adresi: https://icd.who.int/browse10/2019/en (Erişim tarihi: 20.04.2021).
  • 13. Alkan Çeviker, S, Günal, Ö. and Kılıç, S.S. (2019). “Retrospective Analysis of Crimean-Congo Haemorrhagic Fever Cases”. Klimik Dergisi, 32 (3), 275-280.
  • 14. Avcı, O. and Gündoğdu, O. (2020). “The Relationship Between Platelet/Lymphocyte And Neutrophil/Lymphocyte Ratios And Mortality İn Intensive Care Patients With Crimean-Congo Hemorrhagic Fever”. Erciyes Medical Journal, 42 (4), 425-430.
  • 15. Duru, F. and Fışgın, T. (2009). “Hematological Aspects Of Crimean-Congo Hemorrhagic Fever”. Turkish Journal of Hematology, 26 (4), 161-166.
  • 16. Connolly-Andersen, A.M, Moll, G, Andersson, C, Akerström, S, Karlberg, H, Douagi, I. and Mirazimi, A. (2011). “Crimean-Congo Hemorrhagic Fever Virus Activates Endothelial Cells”. Journal of Virology, 85 (15), 7766-7774.
  • 17. Hunt, B.J. and Jurd, K.M. (1998). “Endothelial cell activation. A central pathophysiological process”. British Medical Journal, 316 (7141), 1328-1329. 18. Wahid, B, Altaf, S, Naeem, N, Ilyas, N. and Idrees, M. (2019). “Scoping Review of Crimean-Congo Hemorrhagic Fever (CCHF) Literature and Implications of Future Research”. Journal of the College of Physicians and Surgeons Pakistan, 29 (6), 563-573.
  • 19. Doğan, E, Girişgin, AS, Ertekin, B. ve Demirci, O.L. (2021). “Kırım Kongo Kanamalı Ateşinde Hemogram Parametrelerinin Tanısal Değeri”. Genel Tıp Dergisi, 31 (2), 101-104.
  • 20. Alan, S, Tuna, S. and Türkoğlu, E.B. (2015). “The Relation Of Neutrophil-To-Lymphocyte Ratio, Platelet-To-Lymphocyte Ratio, And Mean Platelet Volume With The Presence And Severity of Behçet's Syndrome”. The Kaohsiung Journal of Medical Sciences, 31 (12), 626-31.
  • 21. Kocer, D, Sariguzel, FM, Gözütok, F, Yagci, D, Karakukcu, C. and Godekmerdan, A. (2015). “Mean Platelet Volume and Neutrophil-to-Lymphocyte Ratio in Patients with Crimean–Congo Hemorrhagic Fever”. Acta Medica Anatolia, 3 (1), 5-9.
  • 22. Aktaş, T, Aktaş, F, Özmen, C, Özmen, Z , Kaya, T. and Demir, O. (2017). “Mean Platelet Volume (MPV): A New Predıctor Of Pulmonary Fındıngs And Survıval In CCHF Patıents?”. Acta Medica Mediterranea, 33, 183-190.
  • 23. Korkmaz, T, Sırmatel, F, and Boztaş, G. (2011). “Evaluation of the Patients Applying to the Hospital for a Tick Bite”. Klimik Dergisi, 24 (1), 44-47.
  • 24. Oteo, J.A, Martínez de Artola, V, Gómez-Cadiñanos, R, Casas, J.M, Blanco, J.R. and Rosel, L. (1996). “Evaluation Of Methods Of Tick Removal in Human İxodidiasis”. Revista Clínica Española, 196 (9), 584-587.
  • 25. Garrison, A.R, Smith, D.R. and Golden, J.W. (2019). “Animal Models for Crimean-Congo Hemorrhagic Fever Human Disease”. Viruses, 11 (7),590.
  • 26. Burt, F.J, Swanepoel, R. and Braack, L.E. (1993). “ Enzyme-Linked Immunosorbent Assays For The Detection Of Antibody To Crimean-Congo Haemorrhagic Fever Virus in The Sera Of Livestock And Wild Vertebrates”. Epidemiology and Infection, 111 (3), 547-557.
  • 27. Nasirian, H. (2019). “Crimean-Congo Hemorrhagic Fever (CCHF) Seroprevalence: A Systematic Review And Meta-Analysis”. Acta Tropica, 196, 102-120.
  • 28. Büyüktuna, S.A, Öksüz, C. and Hasbek, M. (2019). “Concurrent Brucellosis And Crimean-Congo Haemorrhagic Fever: A Case Report”. Klimik Dergisi, 32 (3), 338-340.
  • 29. Yavuz, R. and Bozkurt Yavuz, H. (2021). “Dead End For Ticks: External Auditory Canal”. Kulak Burun Boğaz Ve Baş Boyun Cerrahisi Dergisi, 29 (4), 293-296.
Toplam 28 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Hatice Bozkurt Yavuz 0000-0003-0468-2486

Ramazan Yavuz 0000-0001-9662-1087

Proje Numarası -
Yayımlanma Tarihi 18 Haziran 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023

Kaynak Göster

APA Bozkurt Yavuz, H., & Yavuz, R. (2023). Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2), 468-475. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1051584
AMA Bozkurt Yavuz H, Yavuz R. Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. Haziran 2023;12(2):468-475. doi:10.37989/gumussagbil.1051584
Chicago Bozkurt Yavuz, Hatice, ve Ramazan Yavuz. “Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların Ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12, sy. 2 (Haziran 2023): 468-75. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1051584.
EndNote Bozkurt Yavuz H, Yavuz R (01 Haziran 2023) Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12 2 468–475.
IEEE H. Bozkurt Yavuz ve R. Yavuz, “Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi”, Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 12, sy. 2, ss. 468–475, 2023, doi: 10.37989/gumussagbil.1051584.
ISNAD Bozkurt Yavuz, Hatice - Yavuz, Ramazan. “Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların Ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12/2 (Haziran 2023), 468-475. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1051584.
JAMA Bozkurt Yavuz H, Yavuz R. Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12:468–475.
MLA Bozkurt Yavuz, Hatice ve Ramazan Yavuz. “Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların Ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 12, sy. 2, 2023, ss. 468-75, doi:10.37989/gumussagbil.1051584.
Vancouver Bozkurt Yavuz H, Yavuz R. Bir Devlet Hastanesine Başvuran Kene Temaslı Vakaların ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vakalarının Değerlendirilmesi. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12(2):468-75.