THE PERCEPTION OF LONELINESS AND LIFE SATISFACTION AT OLDER PEOPLE

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 3, 60 - 69, 01.07.2016

Saime Erol Ayşe Sezer Fatma Nevin Şişman Selma Öztürk

Öz

Increasing population of older peoples, prolongation of life time, changes in socio-demographic structure effect on older people’s life areas, loneliness and life satisfaction. This descriptive research has been performed to determined perception of loneliness, life satisfaction and influencing factors at individuals who aged 65 and over, who lives in rural and urban areas. The subject for the research were 210 elderly people (70 elderly individuals living in five villages in Bartin, 140 elderly individuals who admitted to a Family Health Center in Kocaleli). Data collected by using Sociodemographic Features Diagnostic Forms, Life Satisfaction Scale, UCLA Loneliness Scale, Standardized Mini Mental Test. T test, Mann-Whitney U test, Kruskall-wallis test used for statistical analysis of data. 33.3% of the people who joined research are lives at the rural area and 67.7% of lives at urban area. 57.1% of women living in rural areas, 42.9% was man. 44.3% of them between 70-74 ages. 40% of women living urban area and 60% was man. 40% of them between 65-69 ages. Statistically significant difference was found between average Life Satisfaction Scale mean score with living rural (25.32±5.54) and urban area (20.60±6.10) (p<0.00).
Statistically significant difference was found between UCLA loneliness score with living rural (49.7±3.49) and urban area (50.63±2.84) (p<0.05). Statistically significant difference was found between chronic diseases, use of assistive devices, number of child with life satisfaction score (p<0.05). It found that life satisfaction score of individuals in rural areas is higher than score of individuals in urban areas life. Individual perception of loneliness in urban areas was higher than living in rural areas.

Anahtar Kelimeler

Old Age, Loneliness, Life Satisfaction

YAŞLILARDA YALNIZLIK ALGISI VE YAŞAM DOYUMU

Öz

Yaşlı nüfusun artması, yaşam süresinin uzaması ve sosyo-demografik yapıdaki değişiklikler yaşlı bireylerin yaşam alanlarını, yalnızlık ve yaşam doyumlarını etkilemiştir. Bu tanımlayıcı araştırma kırsal ve kentsel alanda yaşayan 65 yaş ve üzeri bireylerin yalnızlık algısı, yaşam doyumu ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapıldı. Araştırma grubunu 210 yaşlı birey oluşturdu (Bartın ili merkezine bağlı beş köyde yaşayan 70 yaşlı birey, Kocaeli ilinde bir Aile Sağlığı Merkezine başvuran 140 yaşlı birey). Veriler Sosyo-demografik Özellikleri Tanılama Formu, Yaşam Doyum Ölçeği, UCLA Yalnızlık Ölçeği, Standardize Mini Mental Test  kullanılarak toplandı. Verilerin istatistiksel analizi T testi, Mann-Whitney U, Kruskall-wallis testi ile yapıldı. Araştırmaya katılan yaşlıların %33,3’ü kırda, %67,7’si kentte yaşamaktadır. Kırda yaşayanların %57,1’i kadın, %42,9’u erkektir ve %44,3’ü 70-74 yaş arasındadır.
Kentte yaşayan yaşlıların ise %40’ı kadın, %60’ı erkektir ve %40’ı 65-69 yaş grubundadır. Kırda yaşayan bireylerin Yaşam Doyumu Ölçeği puan ortalaması (25,32±5,54) ile kentte yaşayanların puan ortalamaları (20,60±6,10) arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Yalnızlık Algısı, Yaşam Doyumu

Kaynakça

• TUİK (2013) http://www.tuik.gov.tr/ prehaberbultenleri .do?İd=13466 (Erişim Tarihi19.04.2015).
• Köse N,Erkan NÇ. Kentsel mekan örgütlenmesinin yaşlıların kentsel etkinlikleri üzerindeki etkisi. METU JFA 2014; 31(1): 39-66.
• Konak A, Çiğdem Y. Yaşlılık olgusu huzurevi örneği. C.Ü Sosyal Bilimler Dergisi 2005; 29(1): 23-63.
• Danış MZ. Yaşlılık yoksulluk ve yalnızlık. http://www.gebam.hacettepe.edu.tr/ sosyal boyut/yaslilik yoksuluk_yanlizlik. pdf (Erişim Tarihi: 07.11.2014).
• Yılmaz E, Altınok V. Okul yöneticilerinin yalnızlık ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 2009; 15(59): 451-469.
• Recepoğlu E. Analyzing the relationship between prospective teachers ‘life satisfaction and attitudes concerning teaching profession. H.U. Journal Of Education 2013; 1: 311-326.
• Şener A. Yaşlılık, yaşam doyumu ve boş zaman faaliyetleri. http://www.sdergi. hacettepe.edu.tr/yasamdoyumu.pdf (Erişim Tarihi:07.11.2014).
• Altay B, Avcı İ. Huzurevinde yaşayan yaşlılarda öz bakım gücü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Dicle Tıp Derg. 2009; 36(4): 275-282.
• Karabulut ÖÖ, Özer M. Yaşlılarda yaşam doyumu. Geriatri Dergisi 2003; 6(2): 72-74.
• Buffell T, Phillipson C, Scharf T. Ageing in Urban Environments: Developing Age-Friendly Cities. Critical Social Policy, 2012; 32(4): 597-617.
• Karadakovan A (Ed). Yaşlı ile İlgili Sorunlar ve Politikalar. Yaşlı Sağlığı ve Bakım. Akademisyen Kitabevi. Ankara-2014. ss: 17-18.
• Diener E, Emmons RL, Griffin S. The Satisfaction with life scale. J Pers Assess 1985; 49 (1): 71-75.
• Yetim Ü. Life satisfaction: A study based on the organization of personal projects. Social Indicators Research 1993; 29 (3): 277-289.
• Russell D, Peplau LA, Ferguson ML. Developing a measure of loneliness. Journal of Personality Assessment 1978; 42(3): 290294.
• Demir A. UCLA yalnızlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi 1989; 7(23): 14-18.
• Folstein MF, Anthony JC, Parhad I, Duffy B. The Meaning of cognitive impairment in elderly. Journal Of American Geriatric Society 1985; 33(4): 228-235.
• Güngen C, Ertan T, Eker E, Yaşar R, Engin F. Standardize mini mental testin Türk toplumunda hafif demans tanısında geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2002; 13(4): 273-281.
• GÜN F. Yüksek Lisans Tezi; “Kent Kültüründe Yalnızlık Duygusu”. Ankara Üniversitesi Antropoloji Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Zafer İlbars. Ankara-2006.
• Savikko N, Routasalo P, Tilvis RS, Strandberg TE, Pitkala KH. Predictors and subjective cause of loneliness in an aged population. Archives of Gerontology and Geriatrics 2005; 41(3): 223-233.
• AYDIN T. Yüksek Lisans Tezi; “Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Geleceğe Yönelik Beklentilerinin Öz Bakım Gücü ve Yaşam Doyumuna Etkisi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi: Yrd. Doç. Dr. Birsen Altay. Samsun-2010.
• ÖNER FS. Yüksek Lisans Tezi; “Huzurevinde Kalan Yaşlı Bireylerde Yaşam Doyumunu Etkileyen Faktörler”. İstanbul Bilim Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Lisans Programı, Tez Yöneticisi: Yrd. Doç. Dr. Özlem Işıl. İstanbul-2014.
• AKGÜN E. Yüksek Lisans Tezi; “Huzurevlerinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Algıladıkları Yalnızlık Duyguları ve Yaşam Kaliteleri Üzerine Etkileri”. İstanbul Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Sevim Buzlu. İstanbul-2003.
• Hazer O, Aydıner Boylu A. The examination of the factors affecting the feeling of loneliness of the elderly. Procedia Social and Behavioral Sciences 2010; 9: 2083-2089.
• CEYHAN S. Yüksek Lisans Tezi; “Kayseri Nuh Naci Yazgan Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan 65 Yaş ve Üstü Bireylerin Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi”. Erciyes Üniversitesi Hemşirelik Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi: Yrd. Doç. Dr. Mürüvvet Başer. Kayseri-2005.
• Khorshid L, Eşer İ, Zaybak A, Yapucu Ü, Arslan G, Çınar Ş. Huzurevinde kalan yaşlıların yalnızlık düzeyinin incelenmesi. Turkish Journal of Geratrics 2004; 7(1): 45-50.
• Pierce LL, Wilkinson LK, and Anderson J. Analysis of the concept of aloneness: As applied to older women being treated for depression. J Gerontol Nurs 2003; 29(7): 20-25.
• Bookwala J, Jacobs J. Marital process and depressed affect. The Gerontologist 2004; 44(3): 328-338.
• Altıparmak S. Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam doyumu, sosyal destek düzeyleri ve etkileyen faktörler. F.Ü. Sağ. Bil. Tıp Dergisi 2009; 23(3): 159-164.
• KARADELİOĞLU P. Yüksek Lisans Tezi, “Huzurevinde ve Ev Ortamında Yaşayan Yaşlıların Yaşam Doyumlarının Ölüm Kaygı Düzeyine Etkisi”. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Sevim Buzlu. İstanbul-2011.
• Arslantaş D, Metintaş S, Ünsal A, Kalyoncu C. Mahmudiye ilçesi yaşlılarında yaşam kalitesi. Osmangazi Tıp Dergisi 2006; 28(2): 81-89.
• Kılıçoğlu A, Yenilmez Ç. Huzurevindeki yaşlı bireylerde yaşam kalitesi ve bireye özgü etkenler ile ilişkisi. Düşünen Adam Dergisi 2005; 18(4): 187-195.
• DÖNMEZ G. Yüksek Lisans Tezi, “Yaşlılarda Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Necmiye Ün Yıldırım. Bolu-2010.
• İçli G. Yaşlılar ve yetişkin çocuklar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2008; 1: 29-38.
• Kaçan Softa H, Ulaş Karaahmetoğlu G, Erdoğan O, Yavuz S. Yaşlılarda yaşam doyumunu etkileyen bazı faktörlerin incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2015(1): 12-21.
• AKAL DEĞİRMENCİ Ç. Yüksek Lisans Tezi, “Evde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Kalitesine Etki Eden Etmenlerin Değerlendirilmesi”. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı, Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Nuran Güler. Sivas-2005.
• YAĞCIOĞLU R. Yüksek Lisans Tezi, “Huzurevinde Kalan 65 Yaş Üstü Yaşlıların Yaşam Kalitesini Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi”. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü sosyal Hizmetler Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Prof. Dr. Aliye Mavili Aktağ. Konya-2013.
• Melendez JC, Toma JM, Oliver A, Navarro E. Psychological and physical dimensions explaining life satisfaction among the elderly: A structural model examination. Arc Gerontol Geriatr 2009: 48(3); 291-295.
• Ho HK, Matsubayashi K et al. What determines the life satisfaction of the elderly. Comparative study of residential care home and community in Japan. Geriatrics and Gerontology International 2003; 3(2): 79-85.