Cerrahi Hekimlerin Ameliyathanedeki Gergin Davranışlarının Hemşireler Üzerindeki Etkileri

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 4, 502 - 515, 01.10.2015

Kezban Koraş Dilek Öcalan Okan Solak

Öz

Bu çalışmada cerrahi branştaki hekimlerle ameliyathane hemşirelerinin arasında gerginliğe neden olan olayların tespiti ve bu durumun hemşireler üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlandı.
Araştırmanın evrenini, Afyon, Ankara, Bursa, İstanbul, Karaman, Konya illerindeki üniversite, eğitim-araştırma, devlet ve özel hastanelerinin ameliyathanesinde çalışan 550 hemşire oluşturdu. Olasılıksız rastlantısal örnekleme yöntemiyle gönüllü 100 hemşire araştırmaya katıldı. Veri toplama aracı olarak; Sosyo- demografik Bilgi Formu, Maslach Tükenmişlik Envanteri (MTE), Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği (SÖTÖ) uygulandı. Analizlerde, t testi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis ve ANOVA testleri kullanıldı.
Cerrahların ameliyathanedeki gergin davranışlarına hemşirelerin %96’sının maruz kaldığı, %49’unun bu durumdan olumsuz yönde etkilendikleri ve bu davranışlar karşısında öfkelendikleri; hemşirelerin %52’sinin ise öfkelerini belli etmedikleri belirlendi. Katılımcıların %46’sı tarafından cerrahları ameliyathanede sinirlendiren olayların genellikle çevresel faktörlerden kaynaklandığı belirtildi. Hemşirelerin eğitim düzeyleri ile MTE ve SÖTÖ puanları arasında anlamlı fark saptandı. Üniversite ve eğitim-araştırma hastanesi hemşirelerinin MTE ve SÖTÖ puan ortalamaları, devlet ve özel hastane hemşirelerinin puan ortalamalarından fazla bulundu.
Cerrahların gösterdikleri negatif tepkilerden hemşirelerin çoğunun olumsuz etkilendiği, performanslarının düştüğü, gerginliklerin en sık üniversite veya eğitim-araştırma hastanelerinde yaşandığı, bu davranışlara maruz kalan hemşirelerin tükenmişlik ve öfke ölçeği puanları yüksek olduğu bulundu.

Anahtar Kelimeler

Hemşire-Doktor İlişkileri, Hemşirelik, Cerrahi

Surgeons In The Operating Room Effects On Nervous Behaviors In Nurses

Öz

This study were planned to detection of events causing tension in communication between surgeons and surgical nurses. The reflection of this on nurses’ working motivation.
Population of our researchconsists of 550 nurses working in university, government, private, training research hospitals in Afyon, Ankara, Bursa, İstanbul, Karaman, Konya. With convenient sampling method 100 nurses participated. Tools of data collection’re; Socio- demographic form, Maslach Burnout Inventory (MBI), State-trait AngerScale (STAS). In analyses; t-test, ANOVA, Kruskal Wallis, ANOVA, Man Whitney U-Tests were used.
%96 of nurses encounter with nervous behaviours of surgeons in operating room, %49 of them’ re negatively affected, get angry. %52 of them don’t response. %46 of participants indicate; many events causing surgeons’ nervosity arise from environmental factors. Significant difference between nurses’ education level and MBI, STAS points were found. Averages of MBI and STAS values in university and training research hospital nurses were higher thanthe government, private hospital nurses.
It’s seen that; most of the nurses’re negatively affectedby surgeons’ negative reactions, their working performance decreases, this agitation’s often encountered in university, training research hospitals. Burnout and STAS values of nurses undergoing negative behavioursof surgeons were high.

Anahtar Kelimeler

Nurse- Physicianrelations, Nursing, Surgical

Kaynakça

• 1. İlhan O, Akçay G. İyileştirme Ekipleri Kalite Ve Hasta Güvenliği. Kırılmaz H. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı. 1. Baskı. Ankara: Turunç Matbaacılık, 2009; 389-397.
• 2. Cangelosi JD. Factors Related To Nurse Retention And Turnover:An Updated Study. Health MarkQ1998; 15(3): 25-43.
• 3. Greenfield LJ. Doctors And Nurses A Troubled Partnership. AnnSurg1999; 230(3): 279-288.
• 4. Patrick S. Managers Shoulder Burden Of Retaining Staff. Dallas Business Journal 2000; 14(7): 11.
• 5. Bates B. Doctor and Nurse: Changing Roles and Relations. N Engl J Med 1970; 203 (3): 129-134.
• 6. Stevens J B. Nurse/ Physician Relations: A Perspective From Nursing. Bull N Y Acad Med 1984; 60 (8): 799-806.
• 7. Öz F. Sorgulanması Gereken Bir İlişki: Hekim-Hemşire İlişkisi. Turk Hemsıre Derg. 2003; 55(3-4): 9-14.
• 8. Karaöz S. Cerrahi hemşireliği ve etik. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2000; 4 (1): 1-8.
• 9. Kalisch B, Kalisch P. An Analysis of the Sources of Physician Nurse Conflict. Journal of Nursing Administration 1977; 7(1): 51-7.
• 10. Katzman M E, Roberts J. Nurse-Physıcıan Confilicts as Barriers to the Enactment of Nursing Roles. Western Journal of Nursing Research 1988; 10 (5): 576-579.
• 11. Dizer B, İyigün E, Kılıç S. Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi. Determining the Burnout Levels of Intensive Care Nurses Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2008; 12(1-2): 1-11.
• 12. Ergin C. Doktor Ve Hemşirelerde Tükenmişlik Ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği’nin Uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları; 1993, Ankara. Türk Psikologlar Derneği Yayını; s. 143-54.
• 13. Spielberger C D, Jacobs G, Russel F. Assessment Of Anger: The State Trait Anger Scale: Advances in Personality Assessment; 1983: 159-187.
• 14. Özer A K. Sürekli Öfke (SL-Öfke) Ve Öfke İfade Tarzı (Öfke-Tarz) Ölçekleri Ön Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi 1994; 9: 26-35.
• 15. Whittington R, Wykes T. An Evaluation Of Staff Training In Psychological Techniques For The Management Of Patient Aggression. J Clin Nurs 1996; 5: 257- 261.
• 16. Oktay, S. (1990). Etkin Sağlık Hizmetleri için Disiplinler Arası Ekip Yaklaşımı. Hemşirelik Bülteni 1990; 15 (4): 27-32.
• 17. Bölükbaş N, Karabulut N, Özer H. Ameliyathane Ortamının Çalışan Ekip Üzerinde Yarattığı Anksiyete Düzeyinin İncelenmesi. Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 1998; 11(1): 27-31.
• 18. Barutçu E, Serinkan C. Günümüzün Önemli Sorunlarından Biri Olarak Tükenmişlik Sendromu Ve Denizli’de Yapılan Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi 2008; 8(2): 541-561.
• 19. Özgür G, Yıldırım S, Aktaş N. Bir Üniversite Hastanesinin Ameliyathane ve Yoğun Bakım Hemşirelerinde Ruhsal Durum Değerlendirmesi C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2008; 12(2)
• 20. Demir A, Ulusoy M, Ulusoy M F. Investigation Of Factors İnfluencing Burnout Levels İn Theprofessional And Private Lives Of Nurses. Int J Nurs Stud 2003; 40: 807-827.
• 21. Dolunay A B. (2002). Keçiören İlçesi “Genel Liseler Ve Teknik-Ticaret-Meslek Liselerinde Görevli Öğretmenlerde Tükenmişlik Durumu” Araştırması. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2002; 55: 51-62.
• 22. Bryant E. When The Going Gets Tough. The Canadian Nurse 1994; 90: 36-39.
• 23. Moreira D S, and et al. Prevalence Of Burnout Syndrome İn Nursing Staff In A Large Hospital In South Of Brazil. Cadernos de Saude Publica 2009; 25(7): 1559-1568.
• 24. Kissoon N, Lapenta S, Armstrong G. Diagnosis And Theraphy For The Disruptive Physician. Physician Exec 2002; 28(1): 54-58.
• 25. Rosenstein A H. Nurse- Physician Relationships. Impact On Nurse Satisfaction And Retention. Am J Nurs. 2002; 102(6): 26-34.
• 26. Akyürek B, Özer S, Argon G, Conk Z. Hekim Davranışlarının Hemşire Memnuniyeti Ve Hemşirelerin İşine Devam Etme Durumu Üzerine Etkisi. Ege Tıp Dergisi 2005; 44(3): 167-172