Triyaj Karar Verme Envanteri’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 4, 547 - 562, 01.10.2015

Dilek Küçük Alemdar Funda Kardaş Özdemir Fatma Güdücü Tüfekci

Öz

Bu çalışma, Triyaj Karar Verme Envanterinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. 
Metodolojik türde yapılan araştırmanın örneklemini Giresun’da bulunan hastanelerde çalışmakta olan ve araştırmaya katılmaya gönüllü toplam 207 hemşire oluşturmuştur. Ölçeğin dil geçerliği için uzman görüşlerine başvurulmuş, yapı geçerliği için faktör analizi yapılmıştır. Triyaj Karar Verme Envanterinin güvenilirliğini değerlendirmek için Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı ve madde analizleri yapılmıştır. 
Triyaj Karar Verme Envanterinin dil geçerliğinde,  biri dilbilimci ve ikisi öğretim üyesi olmak üzere üç kişi orijinal dili İngilizce olan ölçeği Türkçeye çevirmişlerdir.  Türkçeye çevrilen ölçeğin İngilizce geri çevirisi farklı bir dilbilimci tarafından yapılmıştır. Ölçekte yer alan maddelere ilişkin uzman görüşleri arasında uyum gözlenmiştir. Ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı 0,88 olup yüksek güvenirlik derecesine sahiptir. Sonuç olarak Triyaj Karar Verme Envanterinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle Türk hemşirelerinin triyaj yeteneklerini değerlendirmede kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Triyaj, Triyaj Karar Verme Envanteri, Geçerlik, Güvenirlik

Adaptation Of The Triage Decision Making Inventory Into Turkish: Validıiy And Relıability Study

Öz

The objective of this study was to determine the validity and reliability of the Turkish form of the Triage Decision Making Inventory.
The sample group of this methodological study consisted of totally 207 nurses who were working at the hospitals in the city of Giresun and accepted to participate in the study. The expert opinions were asked for the language validity of the inventory and a factor analysis was conducted for the construct validity. The Cronbach's Alpha reliability coefficient and item analyses were performed to assess the reliability of the Triage Decision Making Inventory.
Three people (one linguist and two academic members) translated the original English version of the Triage Decision Making Inventory into Turkish for the language validity of the inventory. Another linguist translatedits Turkish version back into English. It was determined that there was coherence between the expertopinions regarding the items in the inventory. The inventory has a Cronbach’s Alpha coefficient of 0,88 and a high reliability degree. As a consequence, the Turkish form of Triage Decision Making Inventory was determined to have high validity and reliability. Thus, it is recommended to be used to assess the triage skills of Turkish nurses.

Anahtar Kelimeler

Triage, Triage Decision Making Inventory, Validity, Reliability

Kaynakça

• Çalıdağ E. Uzmanlık Tezi; “Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Erişkin Acil Servisinde Triyajda Kıdemli Acil Tıp Doktoru Bulunmasının Hastaların Triyajda Bekleme ve Acil Serviste Geçirdiği Toplam Süre Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi” Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, Ankara-2007.
• Akyolcu N. Acil Birimlerde Triyaj. İ.Ü.F.N. Hemşirelik Dergisi 2007;15(58):7-17.
• Dong SL, Bullard M. Emergency department triage, “Rowe B, Lang E, Brown M et al. (eds): Evidence-Based Emergency Medicine.” pp.58-65, Wiley-Blackwell. Oxford2009
• Smith A, Cone KJ. Triage Decision-Making Skills. A Necessity For All Nurses. Journal For Nurses In Staff Development 2010;26(11):14-19
• Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması İçin Rehber II: Psikometrik Özellikler ve Kültürlerarası Karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003;5(1):3-14.
• Şencan H. Sosyal Ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik Ve Geçerlilik.1.Baskı, s.107113, 166-169, 381-390, Seçkin Yayınevi. Ankara - 2005.
• Ercan İ, Kan İ. Ölçeklerde Güvenirlik Ve Geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004; 30 (3): 211-216
• Cone KJ. The Development And Testing Of An İnstrument To Measure Decision Making In Emergency Department Triage Nurses. Unpublished Doctoral Dissertation. Saint Louis University, Missouri-2000.
• Smith A. Assessing Confidence İn Triage Decision Making. Evaluation Of An İnventory In A Sample Of Navyand Çivili An Nurses. Journal For Nurses In Staff Development 2012; 28(3): 132-36.
• Erefe İ. Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri.1. Basım, Odak Ofset. İstanbul2002.ss: 169-188.
• Aksayan S, Bahar Z, Bayık A. Hemşirelikte Araştırma İlke, Süreç ve Yöntemleri.1. Basım, Odak Ofset, İstanbul - 2002. ss: 114-210.
• Akgül A, Çevik O. İstatistiksel Analiz Teknikleri: SPSS'te İşletme Yönetimi Uygulamaları. Emek Ofset. Ankara - 2003. ss: 5-9.
• Ergin DY. Ölçeklerde Geçerlik ve Güvenirlik. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 1995; 4: 125-148.
• Öner N. Güvenirliği Ve/Veya Geçerliği Sınanmış Psikolojik Testler. Türk Psikoloji Dergisi Özel Sayı, Psikolojik Testler 1994;6(33):9-18.
• Sümbüloğlu V, Sümbüloğlu K. Sağlık Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri.4. Baskı, Hatipoğlu Basım ve Yayım San. Tic. Ltd. Şti. Ankara - 2002.ss: 9-12.
• Harrington D. Confirmatory Factor Analysis. Oxford University Press. New York2009.pp: 21-99.
• Baykul Y. Eğitimde Ve Psikolojide Ölçme, Klasik Test Teorisi Ve Uygulaması. ÖSYM Yayınları. Ankara- 2000.ss:141-233.
• Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 6. Basım. Pegem Yayıncılık. 2006.ss: 167-169.
• Peykerli G. Ölümcül Hastalıklara Psikolojik Yaklaşım. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi2003;25(4):62-65.
• Atılgan, H. Eğitimde Ölçme Ve Değerlendirme. Anı Yayıncılık. Ankara - 2006.ss: 88138.
• Özdamar K. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. Genişletilmiş 5. Baskı. Kaan Kitabevi. Eskişehir - 2004.ss: 661-673.
• Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. 10. Baskı. Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti. Ankara - 2000.ss: 136-153.