Multiple Skleroz Hastalarının Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Kullanım Durumlarının Belirlenmesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 1 - 6, 15.09.2017

Güler Duru Aşiret , Ümit Düğer Sevgisun Kapucu , Aslı Tuncer Kurne Rana Karabudak5

Öz

Tanımlayıcı tipte olan bu araştırma, Multiple Skleroz’lu (MS) hastaların Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi (TAT) kullanım durumlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 15 Haziran 2013-15 Kasım 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırma örneklemini 130 MS hastası oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında bireylerin demografik özellikleri ve TAT kullanma durumlarını belirlemek amacı ile anket formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik ve ki-kare testi kullanılmıştır. Çalışmamızda 48 hastanın (%35,7) en az bir tane TAT yöntemi kullandığı ve TAT yöntemi kullanan hastaların %39,6’sı (n=19) TAT yöntemini kullanmaya bağlı yarar gördüğünü belirlenmiştir. Hastaların %23,8’sinin TAT yöntemi ile ilgili bilgi aldığı saptanmıştır. Hastaların en fazla kullandığı TAT yöntemleri arasında bitkisel ürünler (n=28), vitamin desteği (n=8), dua etme (n=7)’nin yer almaktadır. Hastaların TAT yöntemlerinin kullanma amaçlarının tıbbı tedaviye destek (%59), semptomları tedavi etme (%24,5), rahatlama (%13,3) ve atakları önleme (%3,2) olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda hastalık süresi 9 yıldan az ve Relapsing-Remitting MS öyküsü olan hastaların TAT yöntemlerini daha fazla kullandığı belirlenmiştir. MS hastaları aldıkları tıbbi tedavinin yanı sıra alternatif ve tamamlayıcı tıbbi uygulamalar kullanmaktadır. Ancak bilgi kaynaklarının profesyonel olmadığı ve bu konuda bilgi alma gereksinimi duydukları saptanmıştır.

Tanımlayıcı tipte olan bu araştırma, Multiple
Skleroz’lu (MS) hastaların
Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi (TAT) kullanım durumlarının belirlenmesi
amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 15 Haziran 2013-15 Kasım 2014 tarihleri
arasında yapılmıştır. Araştırma örneklemini 130 MS hastası oluşturmuştur.
Verilerin toplanmasında bireylerin demografik özellikleri ve TAT kullanma
durumlarını belirlemek amacı ile anket formu kullanılmıştır. Verilerin
değerlendirilmesinde yüzdelik ve ki-kare testi kullanılmıştır. Çalışmamızda 48
hastanın (%35,7) en az bir tane TAT
yöntemi kullandığı ve TAT yöntemi kullanan hastaların %39,6’sı (n=19) TAT
yöntemini kullanmaya bağlı yarar gördüğünü belirlenmiştir. Hastaların %23,8’sinin
TAT yöntemi ile ilgili bilgi aldığı saptanmıştır. Hastaların en fazla
kullandığı TAT yöntemleri arasında bitkisel ürünler (n=28), vitamin desteği
(n=8), dua etme (n=7)’nin yer almaktadır. Hastaların TAT yöntemlerinin kullanma
amaçlarının tıbbı tedaviye destek (%59), semptomları tedavi etme (%24,5),
rahatlama (%13,3) ve atakları önleme (%3,2) 
olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda hastalık süresi 9 yıldan az ve
Relapsing-Remitting MS öyküsü olan hastaların TAT yöntemlerini daha fazla
kullandığı belirlenmiştir. MS hastaları aldıkları tıbbi tedavinin yanı sıra
alternatif ve tamamlayıcı tıbbi uygulamalar kullanmaktadır. Ancak bilgi
kaynaklarının profesyonel olmadığı ve bu konuda bilgi alma gereksinimi
duydukları saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Alternatif Tıp, Tamamlayıcı Terapiler, Multiple Skleroz, Hemşirelik

Kaynakça

• Rowland PL. Merritt’s Neurology. In: Baslo B, Gürses C (eds).11th ed. Güneş Tıp Kitabevi. ISBN: 978-975-277-181-9. Ankara: 2008.
• Skovgaard L, Nicolajsen PH, Pedersen E, Kant M, Fredrikson S, Verhoef M, et al. Differences between users and non-users of complementary and alternative medicine among people with multiple sclerosis in Denmark: A comparison of descriptive characteristics. Scand J Public Health 2013;41(5):492-499.
• Olsen SA. A review of complementary and alternative medicine (CAM) by people with multiple sclerosis. Occup Ther Int 2009;16(1):57-70.
• Huntley A. A review of the evidence for efficacy of complementary and alternative medicines in MS. Int MS J 2006;13(1):5-12.
• Marrie AR, Hadjimichael O, Vollmer T. Predictors of alternative medicine use by multiple sclerosis patients. Mult Scler 2003;9(5):461-466.
• Bausell RB, Lee WL, Berman BM. Demographic and health-related correlates to visits to complementary and alternative medical providers. Med Care 2001;39(2):190-196.
• Apel A, Greim B, König N, Zettl UK. Frequency of current utilisation of complementary and alternative medicine by patients with multiple sclerosis. J Neurol 2006;253(10):1331-1336.
• Nayak S, Matheis RJ, Schoenberger NE, Shiflett SC. Use of unconventional therapies by individuals with multiple sclerosis. Clin Rehabil 2003;17(2):181-191.
• Gedizlioğlu M, Yumurtaş S, Trakyalı AU, Yıldırım F, Ortan P, Köşkderelioğlu A. Multipl sklerozda alternatif ve tamamlayıcı tedavi kullanımı: kesitsel bir anket çalışması. Turk J Neurol 2015;21(1):13-15.
• Yadav V, Shinto L, Bourdette D. Complementary and alternative medicine for the treatment of multiple sclerosis. Expert Rev Clin Immunol. 2010;6(3):381–395.
• Berkman CS, Pignotti, MG, Cavallo PF, Holland NJ. Use of alternative treatments by people with multiple sclerosis. Neurorehabil Neural Repair 1999;13(4):243-254.
• Page SA, Verhoef MJ, Stebbins RA, Metz LM, Levy JC. The use of complementary and alternative therapies by people with multiple sclerosis. Chronic Dis Can 2003;24(2-3):75–79.
• Oken BS, Kishiyama S, Zajdel D, Bourdette D, Carlsen J, Haas M, Hugos C, Kraemer DF, Lawrence J, Mass M. Randomized controlled trial of yoga and exercise in multiple sclerosis. Neurology 2004;62(11):2058-2064.
• Bowling AC. Complementary and alternative medicine in multiple sclerosis. Continuum Lifelong Learning Neurol 2010;16(5):78-89.
• Salamonsen A, Launso L, Kruse TE, Erikson SH. Understanding unexpected courses of multiple sclerosis among patients using complementary and alternative medicine: A travel from recipient to explorer. Int J Qualitative Stud Health Well-being 2010;5(2):5032(1-19).
• Stoll SS, Nieves C, Tabby DS, Schwartzman R. Use of therapies other than disease-modifying agents, ıncluding complementary and alternative medicine, by patients with multiple sclerosis: a survey study. J Am Osteopath Assoc 2012;112(1):22-28.
• Skovgaard L, Nicolajsen PH, Pedersen E, Kant M, Fredrikson S, Verhoef M, Meyrowitsch DW. Use of complementary and alternative medicine among people with multiple sclerosis in the Nordic Countries. Autoimmune Dis. 2012;2012:841085.
• Bal B, Kapucu S. Views of Turkish nurses and physicians about complementary and alternative therapies. IJCS 2014;7(3):914-924.