MENTAL RETARDASYON VE ŞİZOFRENİDE EVDE BAKIM; OLGU SUNUMU

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 4, 126 - 133, 31.12.2016

Nesibe Günay Molu Birgül Özkan Ayşe Özcan

Öz

Kronik psikiyatri hastalarının uygun tedavi, takip ve
bakımının sağlanabilmesi için hastalara evde de uygun yaklaşımlar
gerekmektedir. Olgumuzda tıbbi tanı olarak Mental Retardasyon, tanımlanmamış
şizofreni, sol spastik hemiparazi sekeli mevcuttur. Hasta uzun süreli işlerde
çalışmamakta, özbakımını yerine getirmek istememekte, annesi ve ablası ile
birlikte yaşamaktadır. Çalışmada hastaya, ailesi de çalışmaya dahil edilerek
davranışçı yaklaşıma uygun evde bakım yapılmıştır. Sonuçta ise annesinin ve
ablasının desteği azaltılarak hastanın kendi özbakımını yapması ve ilaçlarını
kendiliğinden alması sağlanmıştır. Hastanın yaşadığı ortamda olumlu davranışlar
geliştirmesi ve devam ettirmesi, bununla birlikte ailenin de yükünün azalması
sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mental Retardasyon, Davranışçı Yaklaşım, Tanımlanmamış Şizofreni, Evde Bakım İzlemi

Kaynakça

• Alataş, G., Kahiloğulları Akfer, K., Medaim, Y. Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı (2011-2023). http://www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1-73168/h/ulusal-ruh-sagligi-eylem-plani.pdf Erişim tarihi: 02.08.2015
• Çam O., (2014). Psikiyatrik Rehabilitasyon/İyileştirim ve Evde Bakım. Olcay Çam. (Ed.), Esra Engin, (Ed.), Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. (s:1049-1073). İstanbul Medikal Yayıncılık Hiz. Tic. Ltd. Şti: 1. Baskı
• Duman, Z.Ç., Bademli, K. (2013). Families of Chronic Psychiatric Patients: A Systematic Review. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 5(1):78-94. doi: 10.5455/cap.20130506
• Schoenmakers, B., Buntinx, F., DeLepeleire, J. (2010). Supporting The Dementia Family Caregiver: The Effect of Home Care Intervention on General Well-Being. Aging and Mental Health. 14(1):44-56. doı: 10.1080/13607860902845533
• Tel, H., Ertekin, Ş.P. (2013). Kronik Ruhsal Sorunlu Hastaların Primer Bakım Vericilerinde Tükenmişlik ve Depresyon Arasındaki İlişkinin Incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 4(3): 145-52. doi: 10.5505/phd.2013.58088
• Ak, M., Yavuz, K.F., Lapsekili, N., Türkçapar, M.H. (2012). Kronik Psikiyatrik Bozukluğu Bulunan Hastaların ve Bakım Verenlerinin Bakım Yükü Açısından Değerlendirilmesi.. Düşünen Adam: The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences. 25(4): 330-7. doi: 10.5350/DAJPN2012250405
• Gutiérrez-Maldonado, J., Caqueo-Urízar, A. (2007). Effectiveness of a Psycho-Educational Intervention for Reducing Burden in Latin American Families of Patients with Schizophrenia. Quality of Life Research. 16(5): 739-47. doi: 10.1007/s11136-007-9173-9
• Hallberg, I.R., Cabrera, E., Jolley, D., Raamat, K., Renom-Guiteras, A., Verbeek, H., et al. (2014). Professional Care Providers In Dementia Care in Eight European Countries; Their Training and Involvement in Early Dementia Stage and in Home Care. Dementia. 0(0): 1-27. doi: 10.1177/1471301214548520
• Doğangün, B. (2008). Özel Eğitim Gerektiren Psikiayatrik Durumlar. İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. 62: 27.
• Demiralp, M., Oflaz, F. (2007). Bilişsel-Davranışçı Terapi Teknikleri ve Psikiyatri Hemşireliği Uygulaması. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 8: 132-9.
• Zanello, A., Mohr, S., Merlo, M.C., Huguelet, P., Rey-Bellet, P. (2014). Effectiveness of a Brief Group Cognitive Behavioral Therapy for Auditory Verbal Hallucinations: A 6-Month Follow-Up Study. The Journal of Nervous and Mental Disease. 202(2): 144-53. doi: 10.1097/NMD.0000000000000084.
• Mortan, O., Sütcü, S.T. (2011). İşitsel Varsanılarda Bilişsel-Davranışçı Terapi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 3(4). doi:10.5455/cap.20110329
• Addington, J., Epstein, I., Liu, L., French, P., Boydell, K.M., Zipursky, R.B. (2011). A Randomized Controlled Trial of Cognitive Behavioral Therapy for Individuals at Clinical High Risk of Psychosis. Schizophrenia Research. 125(1): 54-61. doi:10.1016/j.schres.2010.10.015
• Türkçapar, M.H., Sargın, A.E. (2012). Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler: Tarihçe ve Gelişim. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi. 1: 7-14.
• Stuart, G., Sundeen, S.J. (1987). Principles and Practice of Psychiatric Nursing. C.V. Mosby Comp.: Saint Louis; 41-59.
• Dikeç, G., Kutlu, Y. (2015). Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak Için Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 6(1): 40-6. doi:10.5505/phd.2015.69875
• Soylu, C., Topaloğlu, C. (2015). Bilişsel Davranışçı Terapide Ev Ödevi Uygulamaları. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 7(3): 280-8. doi:10.5455/cap.20141029012248
• Arslantaş, H., Adana, F. (2011). Şizofreninin Bakım Verenlere Yükü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 3(2).
• Çetin, N., Demiralp, M., Oflaz, F., Özşahin, A. (2013). Şizofreni Hastalarının Günlük Yaşam Aktivite Düzeyi ile Aile Üyelerinin Bakım Yükü ve Dışa Vuran Duygu Durumu İlişkisi. Anadolu Psikiyatri Derg. 14(1): 19-26. doi:10.5455/apd.34460
• Çoban, S.A., Özkan, B., Medik, K., Saraç, B. (2013). Bipolar Bozukluğu Olan Bireyler ve Bakımverenlerinin Yaşam Kalitesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 4(2): 61-6. doi: 10.5505/phd.2013.58070
• Ertem, G., Kaklım, A., Bulut, S., Sevil, Ü. (2009). Radyoterapi Alan Hastaların Evde Bakım Gereksinimleri ve Yaşam Kaliteleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2(2): 3-12.
• Ishak, W.W., Greenberg, J.M., Balayan, K., Kapitanski, N., Jeffrey, J., Fathy, H., et al. (2011). Quality of Life: The Ultimate Outcome Measure of Interventions in Major Depressive Disorder. Harvard Review of Psychiatry. 19(5): 229-39. doi: 10.3109/10673229.2011.614099.
• Özer, Ö., Şantaş, F. (2012). Kamunun Sunduğu Evde Bakım Hizmetleri ve Finansmanı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. (3)2: 96-103.
• Kavak, F., Ekinci, M. (2014). Kendi Evlerinde Yaşayan ve Korumalı Evlerde Yaşayan Şizofreni Hastalarının Yaşam Niteliklerinin ve Işlevsel Iyileşme Düzeylerinin Karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 3(1).
• Kaya, H., Özkan, B., Ayhan, F., Gökalp, G. (2015). Evde Bakımda Kanıta Dayalı Psikososyal Müdahaleler. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hemşirelik E-Dergisi. 2(2).
• Markle‐Reid, M., Browne, G., Gafni, A. (2013). Nurse‐led Health Promotion Interventions Improve Quality of Life in Frail Older Home Care Clients: Lessons Learned from Three Randomized Trials in Ontario, Canada. Journal of Evaluation in Clinical Practice. 19(1): 118-31. doi:10.1111/j.1365-753.2011.01782.x