Çocuk Hemşirelerinin İlaç Hatası Yapma Durumları ve Eğilimlerinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 41 - 49, 30.09.2018

Gülay Manav , Seray Başer

Öz

Bu
çalışma, çocuk hemşirelerinin ilaç hatası yapma durumları ve eğilimlerinin
incelenmesi amacıyla yapılmıştır.

Bu
araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte bir çalışmadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, "Pediatri
Hemşirelerinin Demografik Bilgileri İçin Soru Formu", “Pediatri Hemşirelerinin Karşılaştığı İlaç Uygulama Hatalarına İlişkin Soru
Formu”, “Tıbbi Hatalarda Tutum Ölçeği”, "Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği"nden oluşturulmuş dört bölümden oluşan anket formu, pediatri kliniklerinde çalışan 90 hemşireye
uygulanmıştır.

Hemşirelerin
%48,9’u çalışma hayatı boyunca en az bir kez pediatrik ilaç uygulama hatası
yaptığını belirtmiştir. Hemşirelerin %72,2’si çalışma hayatı boyunca en az bir
kez çalışma arkadaşlarının pediatrik ilaç uygulama hatasına şahit olduğunu
belirtmiştir. Bu çalışmada, çocuk hemşirelerinin yaptığı hatalı ilaç
uygulamalarından en çok yanlış dozda ilaç uygulamaları yaptıkları saptanmıştır.
Şu an çalıştığı klinikten memnun olmayan hemşirelerin tıbbi hataya eğilimi, şu
an çalıştığı klinikten memnun olan hemşirelerin tıbbi hataya eğiliminden daha
yüksek bulunmuştur.

Çalışma
sonuçları, konuyla ilgili araştırılan diğer çalışma sonuçlarının bir çoğuyla
benzerlik içindedir. Çalışmaya katılan çocuk hemşirelerinin düşük düzeyde tıbbi
hataya eğilim gösterdikleri, buna karşılık tıbbi hatalarda tutum puanlarının
yüksek düzeyde olumsuz olduğu söylenebilir. Bu çalışma konusuyla ilgili olarak
ve hemşirelerin tutumlarını da kapsayan, daha geniş örneklemlerin
değerlendirileceği çalışmaların yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk hemşireliği, Çocuk güvenliği, Pediatrik ilaç hataları

Kaynakça

• 1. Özkan S, Kocaman G, Öztürk C. (2013) “Çocuklarda ilaç uygulama hatalarının önlenmesine yönelik yöntemlerin etkinliği. Türk Pediatri Arşivi, s.299-302.
• 2. Törüner K.E., Erdemir F.(2010).” Pediatrik Hastalarda İlaç Uygulama Hatalarının Önlenmesi”. Sağlık Bilimleri Dergisi. 63-71.
• 3. Çetinkaya Ş., Tengir T. (2006). “Pediatri Hemşireliğinde İlaç Yönetimi”. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 9(1): 86-97.
• 4. The Joint Commission (2008). Preventing pediatric medication errors. Issue 39, April 11. http://www.jointcommission.org/assets/ 1/18/sea_39.pdf (Ulaşım: 18 Mart 2016).
• 5. Gonzales K. (2010). “Medication Administration Errors and the Pediatric Population: A Systematic Search of the Literature”, Journal of Pediatric Nursing, 25(6):555-565.
• 6. Manias E. et al.(2013). “Medication errors in hospitalised children”. Journal of Paediatrics and Child Health, 50(1): 71–77.
• 7. Lemoine J. B., Hurst H. M . (2012). Using Smart Pumps to Reduce Medication Errors in the NICU. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22900773 (Ulaşım: 10 Eylül 2016).
• 8. Özen İ. (2015). “Yalın Düşünce Uygulaması: Hastanelerde Değer Katmayan Faaliyetlerin Ortadan Kaldırılması”. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(44): 205-219.
• 9. Boztepe ve ark (2014) “Çocuk hemşirelerinin ilaç uygulama ve hazırlama bilgi durumunun değerlendirilmesi. Türk Pediatri Arşivi, 49:333.
• 10. Güvenç Y. D. (2013). Kadın doğum kliniklerinde çalışan hemşirelerin ilaç hatalarının belirlenmesi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı Yüksek Lisans Tezi. Yüksek Öğretim Kurumu, Ulusal Tez Merkezi (Ulaşım: 20 Mart 2016).
• 11. Ersun A., Başbakkal Z., Yardımcı F. ve ark.(2013). Çocuk Hemşirelerinin Tıbbi Hata Yapma Eğilimlerinin İncelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 29(2):33-45
• 12. Ateş Ç. (2010). Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Hemşirelerin İlaç Uygulama Hataları Ve Hata Nedenlerinin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı Yüksek Lisans Tezi. Yüksek Öğretim Kurumu, Ulusal Tez Merkezi
• 13. Özata M. ve Altunkan H.(2009). Hemşirelikte tıbbi hataya eğilim ölçeğinin geliştirilmesi ve geçerlilik güvenilirlik analizinin yapılması. 2. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi. T. C. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı.
• 14. Tural Büyük E, Güdek E, Güney Z, Yıldırım S, Akkoca S. (2014) “Pediatrik onkoloji birimlerinde çalışan hemşirelerin kemoterapi ilaçları ile ilgili deneyimledikleri ilaç uygulama hataları”. The Journal of Pediatric Research, 1(4):207-211
• 15. Bülbül A, Kunt A, Selalmaz M, Sözeri Ş, Uslu S, Nuhoğlu A. (2014). “Çocuk hemşirelerinin ilaç uygulama ve hazırlama bilgi durumunun değerlendirilmesi”. Türk Pediatri Arşivi 49: 333-9.
• 16. Savaşer S., Çimen S., Yıldız S. (2008). “Flakon Şeklindeki Antibiyotiklerde Kuru Toz Hacminin Uygulanacak Doz Üzerine Etkisi”. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 16(61): 7-15.
• 17. Çoban İ.G, Şirin M, Kavuran E, Çiftçi B. (2015) “Üniversite hastanesinde hemşirelerin oral ilaç uygulama güvenliğini tehdit eden faktörlerin incelenmesi”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 4(1):28-43.
• 18. Dikmen Y.D., Yorgun S, Yeşilçam N. (2014) “Hemşirelerin tıbbi hatalara eğilimlerinin belirlenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, s.44-56.
• 19. Özata M. (2009). “Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapmaya Eğilimlerinin ve Hasta Bakımında Gösterdikleri Özenin Belirlenmesi.” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi 12(1-2): 417-430.
• 20. Alan N., Khorshtd L. (2016). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışsan Hemşirelerin Tıbbi Hataya Eğilim Düzeylerinin Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 32(1):1-18