Determining the Environmental Risk Perception of Adolescents

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 142 - 150, 30.06.2020

Adile Tümer , Adem Sümen

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.630434

Cited By: 1

Öz

This study aimed to examine the environmental
risk perception of adolescents and its relationship with some variables.

This descriptive and cross-sectional study
was conducted in two different high schools in Muğla in 2015. Samples were not
selected; instead, data were obtained from 473 students who agreed to
participate. The data were collected using a “Descriptive Characteristics
Questionnaire” and the “Environmental Risk Perception Scale.” The data were
analyzed using descriptive statistics, independent group t-tests, and one-way
analysis of variance. Permission to implement the scale, ethical committee
approval, institutional permissions, and written permission from students were
obtained.

The mean age of students was 16.22 ± 1.07
years, and 70.2% of them were female. Of the students, 74.8% said that the
subject of the environment was discussed in their family, and 72.7% said that
they were interested in this subject. The mean score of students on the
Environmental Risk Perception Scale was 5.75 ± 1.23. The three highest risks
perceived by the students were canalization, radiation, and hazardous waste.
The three lowest risks perceived by the students were overgrazing, commercial
fishery, and sportive hunting. Class level, income level, being interested in
the environment, discussing the environment in family settings, and learning
about these subjects in classes in high school affected the mean scores of
environmental risk perception (p<0.05).

Students had good levels of environmental
risk perception. This might have been strengthened by the fact that this
subject is taught in school and discussed in the students’ families. All school
syllabi should include the subject of environmental health and generalize the
information to increase student awareness of this subject. This may contribute to
community health.

Anahtar Kelimeler

Environment, Environmental health, Adolescent

Ergenlerde Çevresel Risk Algısının Belirlenmesi

Öz

Araştırma ergenlerin çevresel risk algısını
ve bazı değişkenlerle ilişkisini incelenmek amacıyla yapılmıştır.

Tanımlayıcı ve kesitsel tipte tasarlanan
bu araştırma 2015 yılında Muğla’da iki farklı lisede yapılmıştır (N=525).
Örnekleme yöntemine gidilmemiş, çalışmaya katılmayı kabul eden ve yazılı izin
alınan 473 öğrenciden veri toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak,
“Tanımlayıcı özellikler soru formu” ve “Çevresel Risk Algısı Ölçeği”
kullanılmıştır. Verilerin değerlendirmesi SPSS 20,0 paket programında,
tanımlayıcı istatistikler, bağımsız guruplarda t testi ve tek yönlü varyans
analizi ile yapılmıştır. Araştırma için ölçek kullanım izni, etik kurul izni,
araştırmanın yapıldığı kurumdan ve öğrencilerden yazılı izin alınmıştır.

Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin
yaş ortalaması 16,22±1,07 ve %70,2’si kız öğrencidir. Öğrencilerin %74,8’inin
ailesinde çevre konusunun konuşulduğu, %72,7’sinin konuyu ilgi çekici bulduğu
ve %50,3’ünün derslerde çevre konusunun işlendiğini ifade ettiği
belirlenmiştir. Araştırmada öğrencilerin Çevresel Risk Algısı Ölçeği puan
ortalamasının 5,75±1,23 olduğu saptanmıştır. Sınıf düzeyi, gelir durumu, çevre
konusunun ilgisini çekmesi, ailede çevre konusunun konuşulması ve lisedeki
derslerde işleniyor olması gibi bağımsız değişkenlere göre çevresel risk algısı
puan ortalamasında anlamlı fark belirlenmiştir (p<0,05).  

Öğrencilerin çevresel risk algısının iyi
düzeyde olduğu; ailede ve okulda çevre konusunun ele alınıyor olmasının bu
algıyı daha da güçlendirdiği söylenebilir. Tüm okul müfredatlarında çevre
sağlığı derslerinin olması ve yaygınlaştırılmasının, konuyla ilgili
farkındalığı artıracağı, dolayısıyla toplum sağlığına katkı sağlayacağı
düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çevre, Çevre sağlığı, Ergen

Kaynakça

• Çelik S, Başaran T, Gökalp MR, Yeşildal M, Han O. (2016) Hemşirelik ve Tıp Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3 (2), 91-98.
• Doğan Y. (2017). Ortaokul öğrencilerinin Çevre Kavramına İlişkin Sezgisel Algıları: Bir Metafor Analizi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 721-740.
• Aydın AH, Çamur Ö. (2017). Avrupa Birliği Çevre Politikaları ve Çevre Eylem Programları Üzerine Bir İnceleme. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (13), 21-44.
• Çavuşoğlu F, Altay B, Nuriyeva G, Öngör B. (2017). İlköğretim Öğrencilerinin Çevre Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20 (4), 254-259.
• Bahar Z, Aydoğdu NG. (2015). Çevre, Sağlık, Araştırma ve Hemşirelik. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8 (2), 119-122.
• Özsoy SA, Şimşek H. (2018). Hemşirelik Uygulamalarına Yön Veren Uluslararası Hemşirelik Kuruluşlarının Çevre Sağlığı Yaklaşımları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 21 (1), 51-59.
• Bodur G, Taşocak G. (2013). Nursing Students’ Views About Environmental Sensitivity in Turkey. Journal of Human Sciences, 10 (1), 820-831.
• Gök E, Afyon A. (2015). İlköğretim Öğrencilerinin Çevre Bilgisi ve çevresel Tutumları Üzerine Alan Araştırması. Journal of Turkish Science Education, 12 (4), 77-93.İncekara S, Tuna F. (2010). Ortaöğretim Öğrencilerinin Çevresel Konularla İlgili Bilgi Düzeylerinin Ölçülmesi: Çankırı İli Örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 168-182.
• Demir E, Yalçın H. (2014). Türkiye’de Çevre Eğitimi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7 (2), 07-18.
• Vural H, Yılmaz S. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Çevre ve Doğa ile İlgili Konularda Bilgi ve Davranış Düzeylerinin Belirlenmesi; Erzurum İli Örneği. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6 (1), 107-115.
• Altunoğlu BD, Atav E. (2009). Ortaöğretim Öğrencilerinin Çevre Risk Algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 01-11.
• Kahyaoğlu M. (2016). Türkiye’de Çevre Eğitimi Üzerine Yapılan Araştırmalar: Bir İçerik Analizi Çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi., (34), 50-60.
• Sam N, Gürsakal S, Sam R. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Risk Algısı ve Çevresel Tutumlarının Belirlenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 20, 1-16.
• Kaya MF, Kahyaoğlu M, Birel GF. (2012). An Evaluation of Elementary Teacher Candidates’ Environmental Approaches, Environmental Risk Perceptions and
• Environmental Behaviours. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 55, 655-660.
• Sayan B, Kaya H. (2016). Assessment of the Environmental Risk Perceptions and Environmental Attitudes of Nursing Students. Contemp Nurse, 52 (6), 771-781.
• Selçuk KT, Mercan Y, Çevik C. (2016). Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinde Çevresel Risk Algısı ve İlişkili Etmenler. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 7, 116-135.
• Muğla Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü. Muğla İli 2017 Yılı Çevre Durum Raporu. (Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019, Erişim adresi: https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/son-2017-mugla-il-cevre-durum-raporu-20181103082044.pdf).
• Slimak MW, Dietz T. (2006). Personal Values, Beliefs, and Ecological Risk Perception. Risk Analysis, 26 (6), 1689-1705.
• Şenyurt A, Temel AB, Özkahraman Ş. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Konulara Duyarlılıklarının İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2 (1), 8-15.
• Beyhun NE, Vaizoğlu SA, Mete A, Okur S, Ongun M, Orçan S, ve ark. (2007). Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 2005-2006 Öğretim Dönemi Son Sınıf Öğrencilerinde Çevresel Risk Algılama Düzeyi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6 (5), 345-350.
• Ek HN, Kılıç N, Öğdüm P, Düzgün G, Şeker S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin Farklı Akademik Alanlarında Öğrenim Gören İlk ve Son Sınıf Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları ve Duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1), 125-136.
• Erol GH, Gezer K. (2006). Prospective of Elementary School Teachers’ Attitudes Toward Environment and Environmental Problems. International Journal of Environmental and Science Education, 1 (1), 65-77.
• Özmen D, Çetinkaya AÇ, Nehir S. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4 (6), 330-344.
• Yurtseven E, Vehid S, Köksal S, Erdoğan MS. (2010). İstanbul Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerinin Çevresel Riskler Konusundaki Duyarlılıkları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 24 (3), 193-199.
• Aydın F, Kaya H. (2010). Sosyal Bilimler Lisesi Öğrencilerinin Çevre Duyarlılıklarının Değerlendirilmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 229-257.
• Palancı E, Sarıkaya M. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Çevre Risk Algı Puanları ile Fen Bilimleri Dersi Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin Araştırılması. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3 (1), 15-25.
• Kaya E, Akıllı M, Sezek F. (2009). Lise Öğrencilerinin Çevreye Karşı Tutumlarının Cinsiyet Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (18), 43-54.
• Yılmaz A, Morgil İ, Aktuğ P, Göbekli İ. (2002). Ortaöğretim ve Üniversite Öğrencilerinin Çevre, Çevre Kavramları ve Sorunları Konusundaki Bilgileri ve Öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (22), 156-162.
• Çınar N, Akduran F, Dede C, Altınkaynak S. (2010). Hemşirelik Bölümü Son Sınıf Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, (Sempozyum Özel Sayısı), 242-252.
• Özdemir O, Yıldız A, Ocaktan E, Sarışen Ö. (2004). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Çevre Sorunları Konusundaki Farkındalık ve Duyarlılıkları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57 (3), 117-127.