Determination of Health Employees Knowledge of Ionızed Radiation and Radioactive Ingredients

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 4, 876 - 882, 29.12.2021

Ayşegül Dönmez Aytuğ Türk Askeri Bacak Özgür Şentürk

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.850202

Öz

In this study, it was aimed to determine the knowledge of healthcare professionals for protection from ionizing radiation and radioactive materials.
The sample group of this descriptive study consists of radiology and radiation oncology clinicians in a university hospital (N = 97). In the research, introductory information form and radiation protection information form were used as data collection tools. Introductory information form; It consists of nine introductory questions such as age and occupation. Information Form for Radiation Protection; This is a 19-item information form that includes radiation protection prepared in the acrostic structure created by the researchers by searching the literature. University ethics committee approval was obtained for our study. The analysis of the research data was done with the SPSS 15.0 program.
It was determined that 36.1% of the participants did not use protective equipment such as gloves, glasses, lead apron, 45.4% of them thought that they gave information about the amount of radiation received by the whole body when they put the dosimeter into the apron, 60.8% of them were given to the patient during radiological examinations. It was determined that 46.4% of pregnant workers could not work in controlled areas even if they protected their abdominal areas with lead aprons and 63.9% of them could not be employed in supervised areas.
According to the results of the research, it can be said that healthcare professionals need information and need training for radiation protection.

Anahtar Kelimeler

Radiation, Health Workers, Protection, Radioactive Material

Sağlık Çalışanlarının İyonize Radyasyon ve Radyoaktif Maddelerden Korunmaya Yönelik Bilgilerinin Belirlenmesi

Öz

Bu araştırmada sağlık çalışanlarının iyonize radyasyon ve radyoaktif maddelerden korunmaya yönelik bilgilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örnek grubunu bir üniversite hastanesindeki radyoloji ve radyasyon onkolojisi klinik çalışanları oluşturmaktadır (N=97). Araştırmada veri toplama aracı olarak tanıtıcı bilgi formu ve radyasyondan korunmaya yönelik bilgi formu kullanılmıştır. Tanıtıcı bilgi formu; yaş, meslek gibi dokuz tanıtıcı sorudan oluşmaktadır. Radyasyondan Korunmaya Yönelik Bilgi Formu; araştırmacılar tarafından literatür taranarak oluşturulan akrostiş yapısında hazırlanan radyasyondan korunmayı içeren 19 maddeli bilgi formudur. Çalışmamız için üniversite etik kurulu onayı alınmıştır. Araştırma verilerinin analizleri SPSS 15.0 programı ile yapılmıştır.
Katılımcıların %36,1’inin eldiven, gözlük, kurşun önlük gibi koruyucu donanımı kullanmadığı tespit edilmiş, %45,4’ü dozimetreyi önlük içine taktığında tüm vücudun aldığı radyasyon miktarı hakkında bilgi verdiğini düşündüğü, %60,8’i radyolojik tetkikler sırasında hastaya dokunmaması gerektiğini, %46,4’ü gebe çalışanların batın bölgelerini kurşun önlükle korusalar dahi denetimli alanlarda çalışamayacağını ve %63,9’u denetimli alanlarda 18 yaş altı stajyerlerin çalıştırılamayacağını bilmediği belirlenmiştir.
Araştırma sonucuna göre, sağlık çalışanlarının radyasyondan korunmaya yönelik bilgiye ihtiyaçları olduğu ve eğitim almaları gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Radyasyon, Sağlık Çalışanları, Korunma, Radyoaktif Madde

Kaynakça

• Aydıngöz, İ.E. (1996). İyonize Radyasyonun Deri ve Yara İyileşmesi Üzerine Etkileri. In: C. Erdem, C.R. Çelebi (Ed.) Tüm Yönleriyle Yara İyileşmesi (47-56). Ankara: Ayrıntı Matbaacılık Ltd.
• Eijkelhof, H. and Millar, R. (1988). “Reading about Chernobyl: The Public Understanding of Radiation and Radioactivity”. School Science Review, 70 (251), 35-41.
• Oyar, O. (1998). Radyolojide Temel Fizik Kavramlar, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
• Köklü, N. (2006). Radyasyonun İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri ve Tıpta Uygulama Alanları. (Yüksek Lisans Tezi9. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Türkiye Atom Enerjisi Kurumu. (2019). “Radyasyonla Birlikte Yasıyoruz: Doğal Radyasyon Kaynakları”. Erişim adresi: http://www.taek.gov.tr. (Erişim tarihi: 15.04.2019).
• Coşkun, Ö. (2011). “İyonize Radyasyonun Biyolojik Etkileri”. Teknik Bilimler Dergisi, 1 (2), 13-17.
• Türkiye Atom Enerjisi Kurumu. (2010). “Radyasyon, İnsan ve Çevre El Kitabı”, http://kurumsalarsiv.taek.gov.tr/handle/1/22. (ET:18.04.2019).
• Saygın, M, Yaşar, S, Çetinkaya, M, Kayan, M, Özgüner, M.F. ve Korucu, C.Ç. (2011). “Radyoloji Çalışanlarında Depresyon ve Anksiyete Düzeyleri”. S.D.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2 (3), 139-144.
• Solmaz Alkaya, F. ve Özatamer, O. (2012). “Radyasyon ve Radyoaktif Madde Toksisitesi”. Turkiye Klinikleri J Anest Reanim, 10 (1), 28-34.
• Mendelsohn, D, Strelzow, J, Dea, N, Ford, N. L, Batke, J, Pennington, A, Yang, K, Ailon, T, Boyd, M, Dvorak, M, Kwon, B, Paquette, S, Fisher, C. and Street, J. (2016). Patient And Surgeon Radiation Exposure during Spinal İnstrumentation Using İntraoperative Computed Tomography-Based Navigation. The Spine Journal: Official Journal of The North American Spine Society, 16 (3), 343-354.
• Riis, J, Lehman, R.R, Perera, R.A, Quinn, J.R, Rinehart, P, Tuten, H.R. and Kuester, V. (2017). A Retrospective Comparison Of İntraoperative CT And Fluoroscopy Evaluating Radiation Exposure İn Posterior Spinal Fusions for Scoliosis. Patient Safety in Surgery, 11, 32.
• Güden, E, Öksüzkaya, A, Balcı, E, Tuna, R, Borlu, A. ve Çetinkara, K. (2012). “Radyoloji Çalışanlarının Radyasyon Güvenliğine İlişkin Bilgi, Tutum ve Davranışı”. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 3 (1), 29-45.
• Çimen, B, Erdoğan, M. ve Oğul, R. (2017). “İyonlaştırıcı Radyasyon ve Korunma Yöntemleri”. S.Ü. Fen Fakültesi Fen Dergisi, 43 (2), 139-147.
• Awosan, K.J, Ibrahim, M, Saidu, S.A, Ma'aji, S.M, Danfulani, M, Yunusa, E.U, Ikhuenbor, D.B. and Ige, T.A. (2016). “Knowledge of Radiation Hazards, Radiation Protection Practices and Clinical Profile of Health Workers in a Teaching Hospital in Northern Nigeria”. Journal of Clinical and Diagnostic Research JCDR, 10 (8), 6.
• Khamtuikrua, C. and Suksompong, S. (2020). “Awareness About Radiation Hazards and Knowledge About Radiation Protection Among Healthcare Personnel: A Quaternary Care Academic Center-Based Study”. SAGE Open Medicine, 8, 4.
• Paolicchi, F, Miniati, F, Bastiani, L, Faggioni, L, Ciaramella, A, Creonti, I, Sottocornola, C, Dionisi, C. and Caramella, D. (2016). “Assessment of Radiation Protection Awareness And Knowledge about Radiological Examination Doses among Italian Radiographers”. Insights Into Imaging, 7 (2), 233-242.
• Bratschitsch, G, Leitner, L, Stücklschweiger, G.P, Sadoghi, P, Puchwein, A.L. and Radl, R. (2019). “Radiation Exposure of Patient and Operating Room Personnel by Fluoroscopy and Navigation during Spinal Surgery”. Sci Rep, 9, 17652.
• Bindman, R.S, Lipson, J, Marcus, R, Pyo Kim, K, Mahesh, M, Gould, R, González, A.B. and Miglioretti, D.L. (2009). “Radiation Dose Associated With Common Computed Tomography Examinations and the Associated Lifetime Attributable Risk of Cancer”. Arch Intern Med, 169 (22), 2078-2086.
• Sodickson, A, Baeyens, P.F, Andriole K.P, Prevedello L.M, Nawfel R.D. and Hanson, R.K. (2009). “Recurrent CT, Cumulative Radiation Exposure, and Associated Radiationinduced Cancer Risks From CT of Adults”. Radiological Society of North America, 251 (1), 175-184.
• Shiralkar, R.S. (2003). ”Doctors’ Knowledge of Radiation Exposure: Questionnaire Study”. BMJ, 327 (3), 371-372.
• Özel, D, Özel, B.D, Özkan, F, Akan, D, Özer, Ö. ve Halefoğlu, A.M. (2015). “Physicians' Knowledge About İonising Radiation And Radiological İmaging Techniques: A Cross Sectional Survey”. Acta Radiologica, 52(5), 537–539.
• Koçyiğit, A.S, Kaya, F.A, Çetin, T, Kurban, I, Erbas, T, Ergin, A.D, Ağladıoğlu, K, Herek, D. ve Karabulut, N. (2014). “Radyolojik Tetkikler Sırasında Maruz Kalınan Radyasyon Hakkında Sağlık Personelinin Bilgi Düzeyleri”. Pamukkale Tıp Dergisi, 7 (2), 137-142.
• Ramanathan, S. and Ryan, J. (2015). “Radiation Awareness Among Radiology Residents,Technologists, Fellows And Staff: Where Do We Stand?”, Insights Imaging, 6, 133-139.
• Karataşlı, M. ve Özer, T. (2018). “İş Güvenliğinde Dozimetreler”. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 10 (1), 15-31.
• Mudun, A. (2009). “Meme Kanserinde İntraoperatif Gama Prob Kullanımında Radyasyon Güvenliği”. The Journal of Breast Health, 5 (3), 115-118.