Covid-19 Pandeminin Sağlık Çalışanlarında Vicdani Zekânın Vicdan Algısı Üzerindeki Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 4, 667 - 677, 29.12.2021

Ali Arslanoglu , Döne Tütüncü , Aylin Günay , Güven Bektemür

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.887950

Cited By: 2

Öz

Vicdan sağlık çalışanlarını yanlış yapmaya karşı uyaran, rehberlik eden önemli bir kavramdır. Bu bağlamda sağlık çalışanlarında vicdanın araştırılması önemlidir. Çalışmanın amacı, sağlık çalışanlarında vicdani zekânın vicdan algısı üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Araştırmanın örneklemini Türkiye’de görev yapan 389 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Araştırmada daha önceden geçerlilik ve güvenilirliği yapılan ölçeklerden oluşan anket kullanılmıştır. Ölçeklerin güvenirliği Cronbach Alpha yöntemi ile test edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS Programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson korelasyon, ANOVA Testi, t-Testi ve Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırmada vicdani zekâ ve vicdan algısı ortalamalarına göre cinsiyet ve eğitim durumu açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Öte yandan medeni durum ve meslek grupları açısından anlamlı bir farklılık gözlemlenmiştir. Yine vicdani zekâ ve vicdan algısı ortalamalarına göre yaş önemli bir belirleyici olarak belirlenmiş olup, literatürde farklı çalışmalar bulunmaktadır. Çalışmada vicdani zekâ ile vicdan algısı arasında pozitif yönlü, orta düzey bir ilişki tespit edilmiştir (r=,527, p<,001). Ayrıca vicdani zekânın vicdan algısı üzerine etkisi istatistiksel olarak anlamlı (p<,001) olduğu ve vicdani zekânın vicdan algısının %28’sini açıkladığı bulunmuştur. Çalışmada sağlık çalışanlarında vicdani zekâ düzeyinin vicdan algısını olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vicdan, Vicdan Algısı, Vicdani Zekâ

Destekleyen Kurum

Çalışmayı destekleyen kurum yoktur.

Proje Numarası

Proje numarası yoktur.

The Effect of Conscientious Intelligence on the Perception of Conscience in Healthcare Professionals During the Covid-19 Pandemic Process

Öz

The purpose of the study is to evaluate the effect of conscientious intelligence on perception of conscience in healthcare professionals. The sample of the study consisted of 389 health workers serving in Turkey. In the research, a questionnaire consisting of scales whose validity and reliability was previously made was used. The scales was tested by Cronbach Alpha. SPSS Program was used to analyze the data. Relationship analysis was carried out by Pearson's correlation coefficient. ANOVA and t Tests were used for sociodemographic variables, and regression analysis was used for study impact analysis. In the study, no significant difference was found in terms of gender and educational status according to the averages of conscientious intelligence and perception of conscience. On the other hand, a significant difference was observed in terms of marital status and occupational groups. Again, according to the averages of conscientious intelligence and perception of conscience, age was determined to be an important determinant, and there are different studies in the literature. In the study, a positive, moderate relationship was found between conscientious intelligence and perception of conscience (r =, 527, p <, 001). In addition, where conscientious intelligence is significant (p <, 001) as its effect on perception of conscience, and conscientious intelligence explains 28% of the perception of conscience. In the study, it was concluded that the level of conscientious intelligence positively affected the perception of conscience among healthcare workers.

Anahtar Kelimeler

Conscience, Perception of Conscience, Conscientious Intelligence

Proje Numarası

Proje numarası yoktur.

Kaynakça

• TDK. (2011). Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Vithoulkas, G. and Muresanu, D. (2014). “Conscience and Consciousness: A Definition”. Journal of Medicine and Life, 7 (1), 104-108.
• Aksoy, S. Mert, K. ve Çeti̇n, İ. (2019). “Vicdan Algısı Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik Güvenilirliği”. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6 (3), 148-153
• Jokwiro, Y, Pascoe, E, Edvardsson, K, Rahman, M.A, McDonald, E, Lood, Q. and Edvardsson, D. (2020). “Stress of Conscience Questionnaire (SCQ): Exploring Dimensionality and Psychometric Properties at A Tertiary Hospital İn Australia”. BMC Psychol. 8, 109.
• Crosby, A.W. (2003). America's Forgotten Pandemic: The Influenza of 1918. United States of America: Cambridge University Press.
• Bozkurt, Y, Zeybek, Z. ve Aşkın, R. (2019). “Covid-19 Pandemisi: Psikolojik Etkileri ve Terapötik Müdahaleler”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37, Covid-19 Özel Sayısı, 304-318.
• Dahlqvist, V, Eriksson, S, Glasberg, A.L, Lindahl, E, Lützén, K, Strandberg, G, Söderberg, A, Sørlie, V. and Norberg, A. (2007). “Development of The Perceptions of Conscience Questionnaire”. Nursing Ethics, 14 (2), 181-193.
• Glasberg, A.L, Eriksson, S, Dahlqvist, V, Lindahl, E, Strandberg, G, Soderberg, A. and Norberg, A. (2006). “Development and Initial Validation of the Stress of Conscience Questionnaire”. Nursing Ethics, 13 (6), 633-648.
• Cleary, M. and Lees, D. (2019). “The Role of Conscience in Nursing Practice”. Issues Mental Health Nursing, 40 (3), 281-283.
• Mayer, J.D, Salovey, P. and Caruso, D.R. (2004). “Emotional Intelligence: Theory, Findings, and Implications”. Psychological Inquiry, 15 (3), 197-215.
• Tarhan, N. (2019). Mesnevi Terapi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Aktı, Ü, Giderler, C, Duran, C, Behdioğlu, S. ve Boz, D. (2017). “Vicdani Zekâ Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”. İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 2 (3), 329-349.
• Arslanoğlu, A. and Tabur, A. (2019). “The Effect of Conscientious Intelligence on the Ability to Manage Patient Expectations: Example From a University Hospital”. Medicine Science, 8 (4), 1017-24.
• Urgan, S. (2020). “Gönüllü Hizmetlerde Vicdanî Zekânın Yaşam Tatmini Ve İş Performansına Etkisi: Eskişehir Akut Örneği”. Busıness & Management Studıes: An International Journal, 8 (3), 2727-2749.
• Şengül, H. ve Bulut, A. (2020). “Bir Vakıf Üniversitesinin Sağlık Bilimleri Fakültesinde Okuyan Öğrencilerin Vicdani Zekâ Seviyelerinin Analizi”. Turkish Studies-Social, 15 (6), 3131-3148.
• Boz, D, Duran, C. ve Narin, İ. (2019). Vicdanî Zekânın İş Performansı ile İlişkisi: Kamuda Örnek Bir Uygulama. Ankara: Gece Akademi.
• Juthberg, C, Eriksson, S, Norberg, A. and Sundin, K. (2007). “Perceptıons of Conscıence in Relation to Stress of Conscience”. Nursing Ethics, 14 (3), 329-343.
• Ahlin, J, Lidman-Ericson, E, Norberg, A. and Strandberg, G. (2015). “A Comparison of Assessments and Relationships of Stress of Conscience, Perceptions of Conscience, Burnout and Social Support between Healthcare Personnel Working at Two Different Organizations for Care of Older People”. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 277-282.
• Juthberg, C, Eriksson, S, Norberg, A. and Sundin, K. (2010). “Perceptions of Conscience, Stress of Conscience and Burnout Among Nursing Staff in Residential Elder Care”. Journal of Advanced Nursing. 1708-1718.
• Juthberg, C, Eriksson, S, Norberg, A. and Sundin, K. (2008). “Stress of Conscience and Perceptions of Conscience in Relation to Burnout Among Care-providers in Older People”. Journal of Clinical Nursing, 17 (14), 1897-1906.
• Glasberg, A, Eriksson, B. and Norberg, A. (2008). “Factors Associated with 'Stress of Conscience' in Healthcare”. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 22 (2), 249-258.
• Altunşık, R, Coşkun, R, Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Glasberg, A.L, Eriksson, S. and Norberg, A. (2007). “Burnout and Stress of Conscience among Healthcare Personnel”. Journal of Advanced Nursing, 57 (4), 392.
• Sonmaz, S. (2002). Problem Çözme Becerisi ile Yaratıcılık ve Zekâ Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Alpullu, A, Uslu, A. ve Demir, G. (2010). “Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Farkındalıklarının İncelenmesi”. 01-03 Kasım 2010 Uluslararası Spor Kongresi, Ankara.
• Çoban, B, Karademir, T, Açak, M. ve Devecioğlu, S. (2010). “The Emotional Intelligence of Students Who are Sitting a Specialability Examination”. Social Behavior and Personality, 38 (8), 1123-1134.
• Gujjar, A.A, Naoreen, B, Aslam, S. and Khattak, Z.I. (2010). “Comparison of the Emotional Intelligence of the University Students of the Punjab Province”. Procedia Social Behavioral Sciences, 2, 847-853.
• Adiloğulları, İ. (2011). “The Teachers level of Emotional Intelligence Some of the Demographic Variables for Investigation”. Educational Research and Reviews, 6 (13), 786-792.
• Kalantarkousheh, S.M, Nickamal, N, Amaollahi, Z. and Dehghani, E. (2014). “Spiritual Intelligence and Life Satisfaction among Married and Unmarried Females.” Open Journal of Social Sciences, 2, 172-177.
• Drahma R.S. and Kanaga, L. (2014). “Relationship Between Spiritual Intelligence and Job Satisfaction-A Conceptual Study”. Global Journal for Research Analysis, 3 (3), 95-97.
• Ravikumar, T. and Dhamodharan, D. (2014). “Impact of Spiritual Intelligence on Organizational Commitment and Job Satisfaction of Employees in Banking Sector”. The International Journal Research Journal of Economics & Business Studies, 5 (3), 1-9.
• Kalantarkousheh, S.M, Sharghi, N, Soleimani M. and Ramezani, S. (2013). “The Role of Spiritual Intelligence on Organizational Commitment in Employees of Universities in Tehran Province, Iran”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 140, 499-505.
• Savaş, A.C. ve Çobanoğlu, N. (2016). “Öğretmenlerin Ruhsal Zekâsı ve Örgütsel Bağlılıkları: İş Memnuniyetinin Aracılık Rolü”. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 496-511.
• Aydıntan, B. (2009). “Ruhsal Zekânın Dönüştürücü Liderlik Üzerine Etkisini Araştıran Uygulamalı Bir Çalışma”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23 (2), 257-274.
• Akgemci, T. ve Bekiş, T. (2013). Liderlikte Ruhsal Zekâ Üzerine Bir Alan Araştırma. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13 (26), 283-300.