Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları ile Bazı Antropometrik Ölçüm ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki

Seyit Ramazan Karadoğan; Funda Pınar Çakıroğlu

doi:10.37989/gumussagbil.1227272

Araştırma Makalesi

The Relationship Between Some Anthropometric Measurement and Blood Values with Sleep Status of Individuals with Type 2 Diabetes

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 3, 1097 - 1105, 26.09.2023

Seyit Ramazan Karadoğan , Funda Pınar Çakıroğlu

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227272

Öz

Type 2 diabetes is a metabolic and chronic disorder that affects approximately 190 million people worldwide and accounts for 95% of individuals with diagnosed diabetes. Type 2 diabetes can be caused by genetics, nutrition, obesity, sedentary life, stress, etc. Insufficient sleep and negative sleep quality are among the current approaches that may also be important risk factors for diabetes. Therefore, this study, which was performed in analytical and cross-sectional research design, was performed the study between January 2021 and April 2021. The study was carried out with individuals with type-2 diabetes who volunteered to participate in the study, who came to the Diet Polyclinic registered in Internal Medicine Polyclinic in Eğirdir Bone Joint Diseases Treatment and Rehabilitation Hospital. The aim of the study was to evaluate the relationship between some anthropometric measurement values and blood parameters with sleep status of these individuals. After obtaining the necessary ethics committee and institutional permissions, the study was completed with 191 individuals, 127 women and 64 men, between the ages of 30-65. In order to determine the sleep quality of the participants, the Pittsburg Sleep Quality Index (PSQI), the validity and reliability of which was made by Ağargün et al. in 1996, was used. As a result, the women who participated in the study with poor sleep quality status had significantly lower body weight, BMI, waist circumference and body fat mass; blood HbA1c, creatine, LDL-cholesterol, HDL-cholesterol, ferritin and Hb values were determined to be higher. It was determined that the men with poor sleep quality had higher blood creatine, insulin, total cholesterol and LDL-cholesterol values, and lower vitamin B12 levels than the men with high sleep quality. In addition, as the daily sleep duration of all participants in the study decreased, blood HbA1c and TG values increased, while BMI values decreased (p<0.05).

Anahtar Kelimeler

Anthropometric Measurement, Blood Parameters, Tip 2 Diabetes, Sleep Quality, Sleep Duration

Kaynakça

1. Lunsford-Avery, J.R, Engelhard, M.M, Navar, A.M. and Kollins, S.H. (2018). “Validation of the Sleep Regularity Index in Older Adults and Associations with Cardio Metabolic Risk”. Scientific Reports, 8 (1), 1-11.
2. Sopalı, T. (2019). Yetişkinlerde Beslenme Durum ve Alışkanlıkları, Antropometrik Ölçümleri ile Uyku Kalite İlişkisinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
3. Şayık, D, Açıkgöz, A. ve Mutlu, F. (2021). “Koronavirüs Pandemisinde Sağlık Personellerinin Uyku Kalitesi: Meta-analiz”. Journal of Turkish Sleep Medicine, 8 (1), 1-6. https://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_46862/JTSM-8-1-En.pdf
4. Lin, L, Lu, C, Chen, W. and Guo, V.Y. (2021). “Daytime Napping and Night Time Sleep Duration with Incident Diabetes Mellitus: A Cohort Study in Chinese Older Adults”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (9), 5012-5024. doi: 10.3390/ijerph18095012
5. Sakman, Z. (2019). Koroner Arter Hastalığı Olan Bireylerde Uyku Kalitesi ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
6. Yazdanpanah, M.H, Farjam, M, Naghizadeh, M.M, Jedi, F, Mohebi, K. and Homayounfar, R. (2021). “Sleep Duration and Anthropometric Indices in an Iranian Population: The Fasa PERSIAN Cohort Study”. Scientific Reports, 11 (1), 1-10. https://doi.org/10.1038/s41598-021-95796-9
7. Tobaldini, E, Fiorelli, E.M, Solbiati, M, Costantino, G, Nobili, L. and Montano, N. (2019). “Short Sleep Duration and Cardiometabolic Risk: From Pathophysiology to Clinical Evidence”. Nature Reviews Cardiology, 16 (4), 213-224. https://doi.org/10.1038/s41569-018-0109-6
8. Al-Musharaf, S, Alabdulaaly, A, Bin Mujalli, H, Alshehri, H, Alajaji, H, Bogis, R, Alnafisah, R, Alfehaid, S, Alhodaib, H, Murphy, A.M, Hussain, S.D, Sabico, S, McTernan, P.G. and Al-Daghri, N. (2021). “Sleep Quality is Associated with Vitamin B12 Status in Female Arab Students”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (9), 4548-4560. https://doi.org/10.3390/ijerph18-094548
9. Peltzer, K. and Pengpid, S. (2017). “Sleep Duration, Sleep Quality, Body Mass Index, and Waist Circumference among Young Adults from 24 low-andmiddle Income and Two High-Income Countries”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14 (6), 566-577. https://doi.org/10.3390/ijerph-14060566
10. Carneiro-Barrera, A, Amaro-Gahete, F.J, Acosta, F.M. and Ruiz, J.R. (2020). “Body Composition Impact on Sleep in Young Adults: The Mediating Role of Sedentariness, Physical Activity, and Diet”. Journal of Clinical medicine, 9 (5), 1560-1575. doi:10.3390/jcm9051560
11. Lian, Y, Yuan, Q, Wang, G. and Tang, F. (2019). "Association between Sleep Quality and Metabolic Syndrome: A Systematic Review and Meta-analysis”. Psychiatry Research, 274, 66-74. https://doi.org/10.3389/fendo.2021.773646
12. Krittanawong, C, Kumar, A, Wang, Z, Jneid, H, Baber, U, Mehran, R, Tang, W.H.W. and Bhatt, D.L. (2020). “Sleep Duration and Cardiovascular Health in a Representative Community Population (from NHANES, 2005 to 2016)”. The American Journal of Cardiology, 127, 149-155. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.-2020.04.012
13. Barikani, A, Javadi, M. and Rafiei, S. (2019). “Sleep Quality and Blood Lipid Composition among Patients with Diabetes”. International Journal of Endocrinology and Metabolism, 17 (3), 1-7. doi: 10.5812/ijem.81062
14. Uluslararası Diyabet Liderler Zirvesi. (2013). “Türkiye’de ve Bölge Ülkelerinde Diyabet Sorunu”. Erişim adresi: http://www.diabetcemiyeti.org/c/turkiye-de-ve-bolge-ulkelerinde-diyabet-sorunu (Erişim tarihi: 22.11.2022).
15. Bener, A, Al-Hamaq, A.O, Agan, A.F, Öztürk, M. and Ömer, A. (2020). “Sleeping Disturbances and Predictor Risk Factors among Type 2 Diabetic Mellitus Patients”. Annals of African Medicine, 19 (4), 230-236. https://doi.org/10.4103/aam.aam_51_19
16. Barakat, S, Abujbara, M, Banimustafa, R, Batieha, A. and Ajlouni, K. (2019). “Sleep Quality in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus”. Journal of Clinical Medicine Research, 11 (4), 261-266. https://doi.org/-10.14740%2Fjocmr2947w
17. Polat Korkmaz, Ö. (2014). RomatoidArtrit, Behçet ve Takayasu Arteriti Hastalarında Uyku Kalitesinin Değerlendirilmesi ve Hastalık Aktivitesi ile İlişkisi. Uzmanlık Tezi. Marmara Üniversitesi Tıp Enstitüsü, İstanbul.
18. Gürbüz, S, Şahin, F. (2016). “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri”. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
19. Al-Rashed, F, Sindhu, S, Al Madhoun, A, Alghaith, A, Azim, R, Al-Mulla, F. and Ahmad, R. (2021). “Short Sleep Duration and its Association with Obesity and other Metabolic Risk Factors in Kuwaiti Urban Adults”. Nature and Science of Sleep, 13, 1225-1241. https://doi.org/10.2147%2FNSS.S311415
20. Ash, T, Kang, A, Hom, C. and Risica, P.M. (2020). “Association between Sleep Duration and Differences between Weekday and Weekend Sleep with Body Mass Index & Waist Circumference Among Black Women in Sistertalk”. II. Sleephealth, 6 (6), 797-803. doi: 10.1016/j.sleh.2020.05.005
21. Jurado-Fasoli, L, Amaro-Gahete, F.J, De-la-O, A, Dote-Montero, M, Gutiérrez, Á. and Castillo, M.J. (2018). “Association between Sleep Quality and Body Composition in Sedentary Middle-aged Adults”. Medicina, 54 (5), 91-105. https://doi.org/10.3390/medicina-54050091
22. Vargas, C.A, Guzmán-Guzmán, I.P, Caamaño-Navarrete, F, Jerez-Mayorga, D, Chirosa-Ríos, L.J. and Delgado-Floody, P. (2021). “Syndrome Metabolic Markers, Fitness and Body Fat is Associated with Sleep Quality in Women with Severe/Morbid Obesity”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (17), 9294-9304. doi: 10.3390/ijerph18179294
23. Balcı, K. (2019). “Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi”. İstanbul: Armoni Nüans Baskı Sanatları.
24. Sağlık Bakanlığı Yayını. (2019). “Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Koroner Arter Hastalığı İçin İzlem Klavuzu”. Erişim adresi: https://hsgmdestek.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli-db/hastaliklar/kalpvedamar/rehberler/Koroner_Arter_Hastaligi_Izlem_Kilavuzu.pdf (Erişim tarihi: 01.12.2022).
25. Barakat, S, Abujbara, M, Banimustafa, R, Batieha, A. and Ajlouni, K. (2019). “Sleep Quality in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus. Journal of Clinical Medicine Research, 11 (4), 261-266. https://doi.org/-10.14740%2Fjocmr2947w
26. Mattos, A.C.M.T.D, Campos, Y.S, Fiorini, V.O, Sab, Y, Tavares, B.L, Velarde, L.G.C, Lima G.A.B. and CruzFilho, R.A.D. (2020). “Relationship between Sleep Disturbances, Lipid Profile and Insulin Sensitivity in Type 1 Diabetic Patients: A Cross-Sectional Study”. Archives of Endocrinology and Metabolism, 64, 412-417.https://doi.org/10.20945/2359-3997000000228
27. Zheng, Y, Wang, A, Pan, C, Lu, J, Dou, J, Lu, Z, Ba, J, Wang, B, Mu, Y. (2015). “Impact of Night Sleep Duration on Glycemic and Triglyceride Levels in Chinese with Different Glycemic Status”. J Diabetes, 7(1), 24-30. https://doi.org/10.1111/1753-0407.12186
28. Lee, S.W.H, Ng, K.Y. and Chin, W.K. (2017). “The Impact of Sleep amount and Sleep Quality on Glycemic Control in Type 2 Diabetes: a Systematic Review and Meta-analysis”. Sleep Medicine Reviews, 31, 91-101. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2016.02.001
29. Park, S.K, Jung, J.Y, Oh, C.M, McIntyre, R.S. and Lee, J.H. (2018). “Association between Sleep Duration, Quality and Body Mass Index in the Korean Population”. Journal of Clinical Sleep Medicine, 14 (8), 1353-1360. https://doi.org/10.5664/jcsm.7272
30. Smiley, A, King, D, Harezlak, J, Dinh, P. and Bidulescu, A. (2019). “The Association between Sleep Duration and Lipid Profiles: The NHANES 2013–2014”. Journal of Diabetes &Metabolic Disorders, 18 (2), 315-322. https://doi.org/10.1007/s40200-019-00415-0
31. Kinyoki, D, Osgood-Zimmerman, A.E, Bhattacharjee, N.V, Kassebaum, N.J. and Hay, S.I. (2021). “Anemi Aprevalence in Women of Reproductive age in low-andmiddle-Income Countries between 2000 and 2018”.Nature Medicine, 27 (10), 1761-1782.https://doi.org/10.1038/s41591-021-01498-0
32. Kabel, A.M, Al Thumali, A.M, Aldowiala, K.A, Habib, R.D. and Aljuaid, S.S. (2018). “Sleep Disorders in a Sample of Students in Taif University, Saudi Arabia: The Role of Obesity, Insulin Resistance, Anemia and High Altitude”. Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, 12 (4), 549-554. https://doi.org/10.1016/j.dsx.2018.03.024
33. Ji, X, Compher, C.W, Irving, S.Y, Kim, J, Dinges, D.F. and Liu, J. (2021). “Serum Micro Nutrient Status, Sleep Quality and Neuro Behavioural Function among Early Adolescents”. Public Health Nutrition, 24 (17), 5815-5825. doi:10.1017/S1368980021002329
34. Xiong, S, Liu, Z, Yao, N, Zhang, X. and Ge, Q. (2022). “The Independent Association between vitamin B12 and Insomnia in Chinese Patients with Type 2 Diabetes Mellitus: A Cross-Sectional Study”. Nutrition & Diabetes, 12 (1), 1-6. https://doi.org/10.1038/s41387-022-00181-8

Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları ile Bazı Antropometrik Ölçüm ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 3, 1097 - 1105, 26.09.2023

Seyit Ramazan Karadoğan , Funda Pınar Çakıroğlu

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227272

Öz

Tip 2 diyabet, dünyada yaklaşık 190 milyon insanı etkileyen ve teşhisi konmuş diyabetli bireylerin %95’ini oluşturan metabolik ve kronik bir rahatsızlıktır. Tip 2 diyabetin genetik, beslenme, obezite, sedanter yaşam, stres vb. risk faktörleri bulunmaktadır. Yetersiz uyku ve uyku kalitesinde görülen olumsuzlukların da diyabet için önemli risk faktörleri olabileceği güncel yaklaşımlar arasındadır. Bu yüzden analitik ve kesitsel araştırma deseninde gerçekleştirilen bu çalışma Ocak 2021-Nisan 2021 tarihleri arasında Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi Dahiliye Polikliniği’ne kayıtlı Diyet Polikliniği’ne gelen çalışmaya katılmaya gönüllü tip-2 diyabeti olan bireylerin uyku kaliteleri ile bazı antropometrik ölçüm değerleri ve kan parametreleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Gerekli etik kurul ve kurum izinleri alındıktan sonra 30-65 yaş aralığındaki 127 kadın ve 64 erkek birey olmak üzere toplam 191 bireyin katılımıyla çalışma tamamlanmıştır. Katılımcıların uyku kalitelerini belirleyebilmek için geçerlilik ve güvenilirliği 1996 yılında Ağargün ve arkadaşları tarafından yapılan Pittsburg Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) kullanılmıştır. Sonuç olarak çalışmaya katılan kadınların uyku kalite durumları kötü olanların iyi olanlara göre vücut ağırlığı, BKİ, bel çevresi ve vücut yağ kütlesinin anlamlı derecede daha düşük; kan HbA1c, kreatin, LDL-kolesterol, HDL-kolesterol, ferritin ve Hb değerlerinin ise daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Çalışmaya katılan erkeklerin ise uyku kalite durumları kötü olanların iyi olanlara göre kan kreatin, insülin, total kolesterol ve LDL-kolesterol değerlerinin daha yüksek, vitamin B12 düzeylerinin ise daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmadaki tüm katılımcıların günlük uyku süreleri azaldıkça kan HbA1c ve TG değerlerinin arttığı, BKİ değerlerinin ise azaldığı saptanmıştır (p<0,05).

Anahtar Kelimeler

Antropometrik Ölçümler, Kan Parametreleri, Tip 2 Diyabet, Uyku Kalitesi, Uyku Süresi.

Kaynakça

1. Lunsford-Avery, J.R, Engelhard, M.M, Navar, A.M. and Kollins, S.H. (2018). “Validation of the Sleep Regularity Index in Older Adults and Associations with Cardio Metabolic Risk”. Scientific Reports, 8 (1), 1-11.
2. Sopalı, T. (2019). Yetişkinlerde Beslenme Durum ve Alışkanlıkları, Antropometrik Ölçümleri ile Uyku Kalite İlişkisinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
3. Şayık, D, Açıkgöz, A. ve Mutlu, F. (2021). “Koronavirüs Pandemisinde Sağlık Personellerinin Uyku Kalitesi: Meta-analiz”. Journal of Turkish Sleep Medicine, 8 (1), 1-6. https://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_46862/JTSM-8-1-En.pdf
4. Lin, L, Lu, C, Chen, W. and Guo, V.Y. (2021). “Daytime Napping and Night Time Sleep Duration with Incident Diabetes Mellitus: A Cohort Study in Chinese Older Adults”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (9), 5012-5024. doi: 10.3390/ijerph18095012
5. Sakman, Z. (2019). Koroner Arter Hastalığı Olan Bireylerde Uyku Kalitesi ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
6. Yazdanpanah, M.H, Farjam, M, Naghizadeh, M.M, Jedi, F, Mohebi, K. and Homayounfar, R. (2021). “Sleep Duration and Anthropometric Indices in an Iranian Population: The Fasa PERSIAN Cohort Study”. Scientific Reports, 11 (1), 1-10. https://doi.org/10.1038/s41598-021-95796-9
7. Tobaldini, E, Fiorelli, E.M, Solbiati, M, Costantino, G, Nobili, L. and Montano, N. (2019). “Short Sleep Duration and Cardiometabolic Risk: From Pathophysiology to Clinical Evidence”. Nature Reviews Cardiology, 16 (4), 213-224. https://doi.org/10.1038/s41569-018-0109-6
8. Al-Musharaf, S, Alabdulaaly, A, Bin Mujalli, H, Alshehri, H, Alajaji, H, Bogis, R, Alnafisah, R, Alfehaid, S, Alhodaib, H, Murphy, A.M, Hussain, S.D, Sabico, S, McTernan, P.G. and Al-Daghri, N. (2021). “Sleep Quality is Associated with Vitamin B12 Status in Female Arab Students”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (9), 4548-4560. https://doi.org/10.3390/ijerph18-094548
9. Peltzer, K. and Pengpid, S. (2017). “Sleep Duration, Sleep Quality, Body Mass Index, and Waist Circumference among Young Adults from 24 low-andmiddle Income and Two High-Income Countries”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14 (6), 566-577. https://doi.org/10.3390/ijerph-14060566
10. Carneiro-Barrera, A, Amaro-Gahete, F.J, Acosta, F.M. and Ruiz, J.R. (2020). “Body Composition Impact on Sleep in Young Adults: The Mediating Role of Sedentariness, Physical Activity, and Diet”. Journal of Clinical medicine, 9 (5), 1560-1575. doi:10.3390/jcm9051560
11. Lian, Y, Yuan, Q, Wang, G. and Tang, F. (2019). "Association between Sleep Quality and Metabolic Syndrome: A Systematic Review and Meta-analysis”. Psychiatry Research, 274, 66-74. https://doi.org/10.3389/fendo.2021.773646
12. Krittanawong, C, Kumar, A, Wang, Z, Jneid, H, Baber, U, Mehran, R, Tang, W.H.W. and Bhatt, D.L. (2020). “Sleep Duration and Cardiovascular Health in a Representative Community Population (from NHANES, 2005 to 2016)”. The American Journal of Cardiology, 127, 149-155. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.-2020.04.012
13. Barikani, A, Javadi, M. and Rafiei, S. (2019). “Sleep Quality and Blood Lipid Composition among Patients with Diabetes”. International Journal of Endocrinology and Metabolism, 17 (3), 1-7. doi: 10.5812/ijem.81062
14. Uluslararası Diyabet Liderler Zirvesi. (2013). “Türkiye’de ve Bölge Ülkelerinde Diyabet Sorunu”. Erişim adresi: http://www.diabetcemiyeti.org/c/turkiye-de-ve-bolge-ulkelerinde-diyabet-sorunu (Erişim tarihi: 22.11.2022).
15. Bener, A, Al-Hamaq, A.O, Agan, A.F, Öztürk, M. and Ömer, A. (2020). “Sleeping Disturbances and Predictor Risk Factors among Type 2 Diabetic Mellitus Patients”. Annals of African Medicine, 19 (4), 230-236. https://doi.org/10.4103/aam.aam_51_19
16. Barakat, S, Abujbara, M, Banimustafa, R, Batieha, A. and Ajlouni, K. (2019). “Sleep Quality in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus”. Journal of Clinical Medicine Research, 11 (4), 261-266. https://doi.org/-10.14740%2Fjocmr2947w
17. Polat Korkmaz, Ö. (2014). RomatoidArtrit, Behçet ve Takayasu Arteriti Hastalarında Uyku Kalitesinin Değerlendirilmesi ve Hastalık Aktivitesi ile İlişkisi. Uzmanlık Tezi. Marmara Üniversitesi Tıp Enstitüsü, İstanbul.
18. Gürbüz, S, Şahin, F. (2016). “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri”. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
19. Al-Rashed, F, Sindhu, S, Al Madhoun, A, Alghaith, A, Azim, R, Al-Mulla, F. and Ahmad, R. (2021). “Short Sleep Duration and its Association with Obesity and other Metabolic Risk Factors in Kuwaiti Urban Adults”. Nature and Science of Sleep, 13, 1225-1241. https://doi.org/10.2147%2FNSS.S311415
20. Ash, T, Kang, A, Hom, C. and Risica, P.M. (2020). “Association between Sleep Duration and Differences between Weekday and Weekend Sleep with Body Mass Index & Waist Circumference Among Black Women in Sistertalk”. II. Sleephealth, 6 (6), 797-803. doi: 10.1016/j.sleh.2020.05.005
21. Jurado-Fasoli, L, Amaro-Gahete, F.J, De-la-O, A, Dote-Montero, M, Gutiérrez, Á. and Castillo, M.J. (2018). “Association between Sleep Quality and Body Composition in Sedentary Middle-aged Adults”. Medicina, 54 (5), 91-105. https://doi.org/10.3390/medicina-54050091
22. Vargas, C.A, Guzmán-Guzmán, I.P, Caamaño-Navarrete, F, Jerez-Mayorga, D, Chirosa-Ríos, L.J. and Delgado-Floody, P. (2021). “Syndrome Metabolic Markers, Fitness and Body Fat is Associated with Sleep Quality in Women with Severe/Morbid Obesity”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (17), 9294-9304. doi: 10.3390/ijerph18179294
23. Balcı, K. (2019). “Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi”. İstanbul: Armoni Nüans Baskı Sanatları.
24. Sağlık Bakanlığı Yayını. (2019). “Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Koroner Arter Hastalığı İçin İzlem Klavuzu”. Erişim adresi: https://hsgmdestek.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli-db/hastaliklar/kalpvedamar/rehberler/Koroner_Arter_Hastaligi_Izlem_Kilavuzu.pdf (Erişim tarihi: 01.12.2022).
25. Barakat, S, Abujbara, M, Banimustafa, R, Batieha, A. and Ajlouni, K. (2019). “Sleep Quality in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus. Journal of Clinical Medicine Research, 11 (4), 261-266. https://doi.org/-10.14740%2Fjocmr2947w
26. Mattos, A.C.M.T.D, Campos, Y.S, Fiorini, V.O, Sab, Y, Tavares, B.L, Velarde, L.G.C, Lima G.A.B. and CruzFilho, R.A.D. (2020). “Relationship between Sleep Disturbances, Lipid Profile and Insulin Sensitivity in Type 1 Diabetic Patients: A Cross-Sectional Study”. Archives of Endocrinology and Metabolism, 64, 412-417.https://doi.org/10.20945/2359-3997000000228
27. Zheng, Y, Wang, A, Pan, C, Lu, J, Dou, J, Lu, Z, Ba, J, Wang, B, Mu, Y. (2015). “Impact of Night Sleep Duration on Glycemic and Triglyceride Levels in Chinese with Different Glycemic Status”. J Diabetes, 7(1), 24-30. https://doi.org/10.1111/1753-0407.12186
28. Lee, S.W.H, Ng, K.Y. and Chin, W.K. (2017). “The Impact of Sleep amount and Sleep Quality on Glycemic Control in Type 2 Diabetes: a Systematic Review and Meta-analysis”. Sleep Medicine Reviews, 31, 91-101. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2016.02.001
29. Park, S.K, Jung, J.Y, Oh, C.M, McIntyre, R.S. and Lee, J.H. (2018). “Association between Sleep Duration, Quality and Body Mass Index in the Korean Population”. Journal of Clinical Sleep Medicine, 14 (8), 1353-1360. https://doi.org/10.5664/jcsm.7272
30. Smiley, A, King, D, Harezlak, J, Dinh, P. and Bidulescu, A. (2019). “The Association between Sleep Duration and Lipid Profiles: The NHANES 2013–2014”. Journal of Diabetes &Metabolic Disorders, 18 (2), 315-322. https://doi.org/10.1007/s40200-019-00415-0
31. Kinyoki, D, Osgood-Zimmerman, A.E, Bhattacharjee, N.V, Kassebaum, N.J. and Hay, S.I. (2021). “Anemi Aprevalence in Women of Reproductive age in low-andmiddle-Income Countries between 2000 and 2018”.Nature Medicine, 27 (10), 1761-1782.https://doi.org/10.1038/s41591-021-01498-0
32. Kabel, A.M, Al Thumali, A.M, Aldowiala, K.A, Habib, R.D. and Aljuaid, S.S. (2018). “Sleep Disorders in a Sample of Students in Taif University, Saudi Arabia: The Role of Obesity, Insulin Resistance, Anemia and High Altitude”. Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, 12 (4), 549-554. https://doi.org/10.1016/j.dsx.2018.03.024
33. Ji, X, Compher, C.W, Irving, S.Y, Kim, J, Dinges, D.F. and Liu, J. (2021). “Serum Micro Nutrient Status, Sleep Quality and Neuro Behavioural Function among Early Adolescents”. Public Health Nutrition, 24 (17), 5815-5825. doi:10.1017/S1368980021002329
34. Xiong, S, Liu, Z, Yao, N, Zhang, X. and Ge, Q. (2022). “The Independent Association between vitamin B12 and Insomnia in Chinese Patients with Type 2 Diabetes Mellitus: A Cross-Sectional Study”. Nutrition & Diabetes, 12 (1), 1-6. https://doi.org/10.1038/s41387-022-00181-8

Toplam 34 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm	Araştırma Makaleleri
Yazarlar	Seyit Ramazan Karadoğan 0000-0001-5413-8484 Funda Pınar Çakıroğlu 0000-0003-2324-6874
Yayımlanma Tarihi	26 Eylül 2023
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2023 Cilt: 12 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA	Karadoğan, S. R., & Çakıroğlu, F. P. (2023). Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları ile Bazı Antropometrik Ölçüm ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(3), 1097-1105. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227272
AMA	Karadoğan SR, Çakıroğlu FP. Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları ile Bazı Antropometrik Ölçüm ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. Eylül 2023;12(3):1097-1105. doi:10.37989/gumussagbil.1227272
Chicago	Karadoğan, Seyit Ramazan, ve Funda Pınar Çakıroğlu. “Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları Ile Bazı Antropometrik Ölçüm Ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12, sy. 3 (Eylül 2023): 1097-1105. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227272.
EndNote	Karadoğan SR, Çakıroğlu FP (01 Eylül 2023) Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları ile Bazı Antropometrik Ölçüm ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12 3 1097–1105.
IEEE	S. R. Karadoğan ve F. P. Çakıroğlu, “Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları ile Bazı Antropometrik Ölçüm ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki”, Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 12, sy. 3, ss. 1097–1105, 2023, doi: 10.37989/gumussagbil.1227272.
ISNAD	Karadoğan, Seyit Ramazan - Çakıroğlu, Funda Pınar. “Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları Ile Bazı Antropometrik Ölçüm Ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12/3 (Eylül 2023), 1097-1105. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1227272.
JAMA	Karadoğan SR, Çakıroğlu FP. Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları ile Bazı Antropometrik Ölçüm ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12:1097–1105.
MLA	Karadoğan, Seyit Ramazan ve Funda Pınar Çakıroğlu. “Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları Ile Bazı Antropometrik Ölçüm Ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 12, sy. 3, 2023, ss. 1097-05, doi:10.37989/gumussagbil.1227272.
Vancouver	Karadoğan SR, Çakıroğlu FP. Tip 2 Diyabetli Bireylerin Uyku Durumları ile Bazı Antropometrik Ölçüm ve Kan Değerleri Arasındaki İlişki. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12(3):1097-105.

Kapak Resmi İndir

Makale Dosyaları

Tam Metin