Üniversite Öğrencilerinin Mikrobiyota Farkındalık Düzeylerinin Değerlendirilmesi: Erzurum İli Örneği

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 4, 1615 - 1622, 26.12.2023

Betül Kocaadam Bozkurt , Merve Arslan

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1226297

Öz

Son yıllarda, bağırsak mikrobiyotasının insan sağlığı üzerine önemli etkileri olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle sağlıklı bağırsak mikrobiyotası için mikrobioyota kavramı ile mikrobiyotayı etkileyen faktörlerin farkındalığının artması önem arz etmektedir. Bu araştırmada, Erzurum ilinde eğitim alan üniversite öğrencilerinin mikrobiyota farkındalık düzeyleri ile farkındalığı etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya, üniversitelerin çeşitli fakültelerinde eğitim gören 454 üniversite öğrencisi (%24,0 erkek; %76,0 kadın) dahil edilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 20,8±1,70 yıl olup %14,1’i hafif şişman veya obezdir. Öğrencilerin %48,9’unun mikrobiyota kavramını daha önceden duyduğu belirlenmiştir. Mikrobiyota hakkında bilgi kaynağı olarak %44,4’ü hekim/diyetisyen, %22,2’si sosyal medya, %16,0’ı okul dersleri, %14,2’si kitap/dergi, %3,1’i aile/çevre yanıtı vermiştir. Öğrencilerin %32,4’ünün düzenli olarak besin takviyesi kullandığı, bunların %15,0’inin ise düzenli olarak prebiyotik/probiyotik takviyesi aldığı belirlenmiştir. Kadınların ölçek skorları (69,5±8,51) erkeklere göre (64,7±10,47) daha yüksektir (p<0,05). Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin MFÖ skoru (69,9±9,03), diğer fakülte öğrencilerine göre (65,8±8,99) anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0,001). Birinci sınıftaki öğrencilerin MFÖ ölçeğinden aldıkları skor (65,3±8.13), üçüncü (69,5±10,72) ve dördüncü (71,5±7,93) sınıftaki öğrencilerin aldığı skordan anlamlı olarak düşük bulunmuştur (p<0,05). Çalışma sonuçları, mikrobiyota farkındalığının Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencilerinde daha yüksek olduğunu, eğitim yılı ile birlikte farkındalığın arttığını göstermektedir. Üniversite öğrencilerine erken dönemde, sağlık profesyonelleri tarafından mikrobiyota sağlığı hakkında ve sağlık-okuryazarlığına yönelik eğitimlerin verilmesinin önemli olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Farkındalık, Mikrobiyota, Prebiyotikler, Probiyotikler

Evaluation of University Students' Microbiota Awareness Levels: The case of Erzurum Province

Öz

In recent years, it has been shown that gut microbiota has important effects on human health. It is critical to raise awareness of microbiota and the factors influencing microbiota for healthy gut microbiota. This study aimed to evaluate the microbiota awareness levels of university students studying in Erzurum and the factors affecting awareness. 454 university students (24.0% men; 76.0% women) studying in various faculties were included. The participants’ age was 20.8±1.70 years, and 14.1% were overweight/obese. 48.9% of the students had previously heard of the microbiota term. As a source of information about microbiota, 44.4% of physicians/dietitians, 22.2% of social media, 16.0% of school lessons, 14.2% of books/journals, and 3.1% of family/environment responses were given. 32.4% of the students regularly used nutritional supplements, and 15.0% of them took prebiotic/probiotic supplements. The MFS scores of women (69.5±8.51) were higher than men (64.7±10.47) (p<0.05). The MFS score of the students of the Faculty of Health Sciences (69.9±9.03) was found to be significantly higher than the students of the other faculty (65.8±8.99) (p<0.001). The MFS scores of the students in the first grade (65.3±8.13) were found to be significantly lower than the scores of the students in the third (69.5±10.72) and fourth (71.5±7.93) grades (p<0.05). The study results show that microbiota awareness is higher among the Faculty of Health Sciences students, and the awareness increases with the education year. It will be important to educate university students about microbiota health and health literacy by health professionals in the early period.

Anahtar Kelimeler

Awareness, Microbiota, Prebiotics, Probiotics

Kaynakça

• 1. Kurtaran, B. (2021). “Mikrobiyom ve Mikrobiyota”. Ege Tıp Dergisi, 88-93.
• 2. Çatak, J, Yıldırım, E. ve Memiş, N. (2021). “Obezite ve Mikrobiyota Etkileşimlerine Genel Bakış”. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (31), 275-291.
• 3. Özdemir, A. and Demirel, Z.B. (2017). “Beslenme ve Mikrobiyota İlişkisi”. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, 1, 25-33.
• 4. Karatay, E. (2019). “Mikrobiyota, Prebiyotik ve Probiyotikler”. Anadolu Güncel Tıp Dergisi, 1 (3), 68-71.
• 5. Sanders, M.E, Merenstein, D.J, Reid, G, Gibson, G.R. and Rastall, R.A. (2019). “Probiotics and Prebiotics in Intestinal Health and Disease: from Biology to the Clinic”. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 16 (10), 605-616.
• 6. Sánchez, B, Delgado, S, Blanco‐Míguez, A, Lourenço, A, Gueimonde, M. and Margolles, A. (2017). “Probiotics, Gut Microbiota, and Their Influence on Host Health and Disease”. Molecular Nutrition & Food Research, 61 (1), 1600240.
• 7. Gibson, G.R, Hutkins, R, Sanders, M.E., Prescott, S.L, Reimer, R.A., Salminen, S.J., Scott, K, Stanton, C, Swanson, K.S, Cani, P.D, Verbeke, K. and Reid, G. (2017). “Expert Consensus Document: The International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP) Consensus Statement on the Definition and Scope of Prebiotics”. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 14 (8), 491-502.
• 8. Hill, C, Guarner, F, Reid, G, Gibson, G.R, Merenstein, D.J, Pot, B, Morelli, L, Canani, R.B, Flint, H.J, Salmien, S, Calder, P.C. and Sanders, M.E. (2014). “The International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics Consensus Statement on the Scope and Appropriate use of the Term Probiotic”. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 11 (8), 506-514.
• 9. Ağagündüz, D, Kocaadam-Bozkurt, B, Bozkurt, O, Sharma, H, Esposito, R, Özoğul, F. and Capasso, R. (2022). “Microbiota Alteration and Modulation in Alzheimer's Disease by Gerobiotics: The Gut-Health Axis for a Good Mind”. Biomedicine & Pharmacotherapy, 153, 113430.
• 10. Sharma, L. and Yadav, A. (2023). “Role of Functional Foods in Human Health and Disease Prevention”. In Bioactive Components (pp. 225-243). Springer, Singapore.
• 11. Hu, J, Zhang, L, Lin, W, Tang, W, Chan, F.K. and Ng, S. C. (2021). “Probiotics, Prebiotics and Dietary Approaches During COVID-19 Pandemic”. Trends in Food Science & Technology, 108, 187-196.
• 12. Altun, H.K, Ermumcu, M.S.K. and Kurklu, N.S. (2021). “Evaluation Of Dietary Supplement, Functional Food and Herbal Medicine Use by Dietitians During the COVID-19 Pandemic”. Public Health Nutrition, 24 (5), 861-869.
• 13. Khan, R, Roy, N, Ali, H. and Naeem, M. (2022). “Fecal Microbiota Transplants for Inflammatory Bowel Disease Treatment: Synthetic-and Engineered Communities-Based Microbiota Transplants are the Future”. Gastroenterology Research and Practice, 2022.
• 14. Selvakumar, D, Evans, D, Coyte, K.Z, McLaughlin, J, Brass, A, Hancock, L. and Cruickshank, S. (2022). “Understanding the Development and Function of the Gut Microbiota In Health and İnflammation”. Frontline Gastroenterology, 13 (e1), e13-e21.
• 15. Külcü, A. and Özgür, Ö. (2022). “Microbiota Awareness Scale Validity and Reliability Study”. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 29 (2), 205-212.
• 16. World Health Organization (WHO). (2006). “Global Database on Body Mass Index: BMI Classification”. WHO Switzerland.
• 17. Güllü, M. and Küçükkömürler, S. (2020). “Üniversite Öğrencilerinin Karbonhidrat Tüketimi ve BKİ Değerlerinin İncelenmesi”. Electronic Turkish Studies, 15 (3).
• 18. Özkan, İ, Adıbelli, D, İlaslan, E. and Taylan, S. (2020). “Üniversite Öğrencilerinin Obezite Farkındalıkları ile Beden Kitle İndeksleri Arasındaki İlişki”. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (1), 120-126.
• 19. Sharma, R, Gupta, S, Gupta, D. and Kushwaha, P.K. (2019). “Awareness and Knowledge about Probiotics Among College Students”. Journal of Pure and Applied Microbiology, 13 (4), 2201-2208.
• 20. Rahmah, P.A, Khairani, A.F, Atik, N, Arisanti, N. and Fatimah, S.N. (2021). “Correlation of Knowledge, Attitude, and Practice Toward Probiotics for the Digestive System Among Health Science Students”. Journal of Multidisciplinary Healthcare, 14, 1135.
• 21. Zemzemoğlu, T.E.A, Uludağ, E. ve Sevda, U. (2019). “Üniversite Öğrencilerinin Probiyotik Bilgi Düzeyi ve Tüketim Durumlarının Belirlenmesi”. Gıda, 44 (1), 118-130.
• 22. Patait, M.R, Saraf, K.V. and Wakchaure, P.M. (2022). “Assessment of Knowledge and Awareness of Probiotics Among the Dental Post-graduate Students-A Questionnaire Study”. Journal of Indian Academy of Oral Medicine and Radiology, 34 (1), 68.
• 23. Ayyash, M, Al-Najjar, M.A, Jaber, K, Ayyash, L. and Abu-Farha, R. (2021). “Assessment of Public Knowledge and Perception about the use of Probiotics”. European Journal of Integrative Medicine, 48, 101404.
• 24. Pradito, I.Y, Wardana, A.A, Waspodo, P. and Surono, I. S. (2020). “Determinants of Knowledge and Perception of Probiotic by Jabodetabek College Students”. Food Research, 4 (5), 1815-1819.
• 25. Hamurcu, P. ve İsmailoğlu, Ö. Mikrobiyota Farkındalığı: “Beslenme ve Diyetetik Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. Journal of Immunology and Clinical Microbiology, 7 (1), 5-18.
• 26. Kolady, D, Kattelmann, K, Vukovich, C. and Scaria, J. (2018). “Awareness and use of Probiotics Among the Millennials in the United States: Drivers and Implications”. Functional Foods in Health and Disease, 8 (10), 505-518.
• 27. Demirel, G. (2018). Beslenme Eğitimi Alan ve Almayan Üniversite Öğrencilerinin Probiyotik Besinler Hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Tüketme Durumları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Doğu Akdeniz Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, Gazimağusa/Kuzey Kıbrıs.