Hemşirelik Öğrencilerinin COVID-19 Korku Düzeyleri ve Sağlık Davranışları: Türkiye'de Karşılaştırmalı Bir Çalışma

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 779 - 787, 29.06.2024

Gülhan Yiğitalp , Nilgün Ulutaşdemir , Vasfiye Bayram Değer

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1412684

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin iki bölgesinde eğitim gören hemşirelik öğrencilerinin pandemi sürecinde COVID-19 korku düzeylerini ve sağlık davranışlarını belirlemek ve bu konuda çözüm önerileri geliştirmektir. Kesitsel ve tanımlayıcı nitelikteki bu araştırmanın evrenini Ocak 2021-Mayıs 2021 tarihleri arasında Diyarbakır, Mardin, Trabzon ve Gümüşhane'deki devlet üniversitelerinde öğrenim gören hemşirelik öğrencileri oluşturmuştur. Her sınıftan minimum öğrenci sayısı 75 olup, tüm sınıflar Araştırmaya Mardin merkezli bu 4 ildeki üniversitelerden araştırmaya katılmayı kabul eden 1200 öğrenci dahil edilmiştir. Araştırmanın verilerine ilişkin sorular ile “Koronavirüs (COVID-19) Korku Ölçeği” ve “Sağlıklı Yaşam Tarzı Davranışları Ölçeği II” doğrudan gözetim altında yaklaşık 20 dakika süreyle uygulandı. Araştırma verilerinin analizinde frekanslar, ortalama değerler, standart sapmalar, t-testi, Mann Whitney U-testi, ANOVA, Kruskal Wallis ve korelasyon testleri kullanılmıştır. 1-2 ay içerisinde herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmayan, herhangi bir psikolojik rahatsızlığı bulunan, düzenli diyet ve düzenli egzersiz yapmadığını düşünen hemşirelik öğrencilerinin Koronavirus Korku Ölçeği puan ortalaması; yüksek ol. Herhangi bir psikolojik hastalığı olmayan, düzenli beslenme ve düzenli egzersiz yaptığını düşünen, uyku problemi olmayan hemşirelik öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Tarzı Davranışları Ölçeği II puan ortalamaları yüksek bulunmuştur. Araştırmada hemşirelik öğrencilerinin pandemi sürecinde COVID-19 korkuları ve sağlıklı yaşam tarzı davranışları yüksek düzeyde belirlendi. COVID-19 korkusunun en fazla olduğu hemşirelik öğrencileri Diyarbakır'da, sağlıklı yaşam tarzı davranışlarının en yüksek olduğu hemşirelik öğrencileri ise Trabzon'daydı.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik öğrencileri, COVİD-19 korkusu, Sağlık davranışları, Pandemi

COVID-19 Fear Levels and Health Behaviors of Nursing Students During the Pandemic Process: A Comparative Study Conducted in Turkey

Öz

The purpose of the present study was to determine the COVID-19 fear levels and health behaviors of nursing students studying in two regions of Turkey during the pandemic process and to develop solutions in this regard. The population of this cross-sectional and descriptive study consisted of nursing students studying at state universities in Diyarbakır, Mardin, Trabzon, and Gümüşhane between January 2021 and May 2021. The minimum number of students from each class was 75 students, and all of the 1200 students who agreed to participate in the study from the universities in these 4 cities based on Mardin were included in the study. The questions on the data of the study and the “Coronavirus (COVID-19) Fear Scale” and the “Healthy Lifestyle Behaviors Scale II” were administered under direct supervision for approximately 20 minutes. Frequencies, mean values, standard deviations, t-test, Mann Whitney U-test, ANOVA, Kruskal Wallis, and correlation tests were used in the analysis of the study data. The mean score on the Fear of Coronavirus Scale of nursing students who did not apply to any health institution in the last 1-2 months, who had any psychological disease, and who thought that they did not do regular diet and regular exercise was found to be high. The mean Healthy Lifestyle Behaviors Scale II scores of nursing students who did not have any psychological diseases, who thought that they had a regular diet and regular exercise, and who did not have sleep problems were found to be high. In the study, COVID-19 fears and healthy lifestyle behaviors of nursing students during the pandemic process were determined at high levels. The nursing students with the greatest fear of COVID-19 were in Diyarbakır, and the nursing students with the highest healthy lifestyle behaviors were in Trabzon.

Anahtar Kelimeler

Nursing students, COVID-19 fear, Health behaviors, Pandemic

Kaynakça

• 1. Baltacı, N.N. ve Coşar, B. (2020). “COVID-19 Pandemisi ve Ruh Beden İlişkisi”. In: B. COŞAR (Ed.). Psikiyatri ve COVID-19 (pp. 1-6). Ankara: Türkiye Klinikleri.
• 2. Budak, F. ve Korkmaz, S. (2020).” COVID-19 Pandemi Sürecine Yönelik Genel Bir Değerlendirme: Türkiye Örneği”. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, 1, 62-79.
• 3. Rajkumar, R.P. (2020). COVID-19 and Mental Health: A Review of The Existing Literature. Asian Journal of Psychiatry, 52, 102066.
• 4. Elli, U.E. (2020). “Pandemic and Its Psychological Effects”. Available at: http://acikerisim.gelisim.edu.tr/xmlui/bitstream/ handle/11363/2202/Pandemi%20ve%20Psikolojik%20Etkileri.pdf?sequence=1&isAllowed=y (Accessed 5 September 2020).
• 5. Ozatay, F. ve Sak, G. (2020). “COVID-19’un Ekonomik Sonuçlarını Yönetebilmek İçin Ne Yapılabilir?”. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV). Available at: https://tepav.org.tr/upload/files/1585023057-6.COVID_19un_ Ekonomik_Sonuclarini_Yonetebilmek_Icin_Ne_apilabilir.pdf (Accessed 5 September 2020).
• 6. Aslan, H. and Pekince, H. (2021). “Nursing Students’ Views on The COVID-19 Pandemic and Their Percieved Stress Levels”. Perspectives in Psychiatric Care, 57 (2), 695-701.
• 7. Karataş, Z. (2020). “COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme”. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 3-17.
• 8. Tunç, A.Ç, Zorba, E. ve Çingöz, Y.E. (2020). “COVID-19 Salgını Döneminde Egzersizin Yaşam Kalitesine Etkisi”. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 127-135.
• 9. Bozkurt, A. and Sharma, R.C. (2020). “Emergency Remote Teaching in A Time of Global Crisis Due To Coronavirus Pandemic”. Asian Journal of Distance Education, 1, 1-10.
• 10. Zulkifli, N.A, Sivapatham, S. and Guan, N.C. (2020). “Brief Psychotic Disorder in Relation To Coronavirus, COVID-19 Outbreaks: A Case Report”. Malaysian Journal of Psychiatry, 29 (1), 67-72.
• 11. Koçoğlu, E, Ulu Kalın, Ö, Tekdal, D. ve Yiğen, V. (2020). “COVID-19 Pandemi Sürecinde Türkiye’deki Eğitime Bakış”. International Social Sciences Studies Journal, 6 (65), 2956-2966.
• 12. Holman, E.A, Garfin, D.R. and Silver, R.C. (2014). “Media’s Role in Broadcasting Acute Stress Following The Boston Marathon Bombings”. Proceedings of the National Academy of Sciences, 111 (1), 93-98.
• 13. Klein, G.J, Krouse, M. and Lowe, K. (2014). “Using Healing Touch To Help Juniornursing Students With Their Anxiety”. 24-28 July 2014, 25th International Nursing Research Congress. Hong Kong.
• 14. Ahorsu, D.K, Lin, C.Y, Imani, V, Saffari, M, Griffiths, M.D. and Pakpour, A.H. (2020). “The Fear of COVID-19 Scale: Development and Initial Validation”. Int J Ment Health Addict, 1, 1-9.
• 15. Bakioğlu, F, Korkmaz, O. and Ercan, H. (2020). “Fear of COVID-19 and Positivity: Mediating Role of Intolerance of Uncertainty, Depression, Anxiety, and Stress”. Int J Ment Health Addict, 1-14.
• 16. Satici, B, Gocet-Tekin, E, Deniz, M.E. and Satici, S.A. (2020). “Adaptation of the fear of COVID-19 scale: Its Association with Psychological Distress and Life Satisfaction in Turkey”. Int J Ment Health Addict, 1, 1-9.
• . Artan, T, Meydan, S. ve Irmak, H.S. (2021). “COVID-19 Korkusu Ölçeği'nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması”. Arch Health Sci Res, 8 (2), 117-123.
• 18. Walker, S.N, Sechrist, K.R. and Pender, N.J. (1987). “The Health Promoting Lifestyle Profile Development and Psychometric Characteristics”. Nursing Research, 36 (2), 76-80.
• 19. Walker, S.N. and Hill-Polerecky, D.M. (1996). “Psychometric Evaluation of The Health Promoting Lifestyle Profile II”. Unpublished Manuscript, University Nebraska Medical Center.
• 20. Bahar, Z, Beşer, A, Gördes, N, Ersin, F. ve Kıssal, A. (2008). “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12 (1), 1-13.
• 21. Yiğitalp, G. and Gümüş, F. (2022). “The Relations Between Fear Of Covıd-19, Anxıety of Death, and Meanıng of Life among Nursing Students”. International Journal of Health Services Research and Policy, 7(2), 157-172.
• 22. Çalışkan, E, Kargın, M. ve Ersöğütçü, F. (2020). “Hemşirelik Öğrencilerinde COVID-19 Korkusu İle Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutum Arasındaki İlişki”. STED, 30 (3), 170-180.
• 23. Sögüt, S, Dolu, I. and Cangöl, E. (2021). “The Relationship between COVID-19 Knowledge Levels and Anxiety States of Midwifery Students during The Outbreak: A Cross-Sectional Web-Based Survey”. Perspectives in Psychiatric Care, 57 (1), 246-252.
• 24. Büyükbayraktar, Z, Karahan, S. ve Ağadayı, E. (2022). “Diş Hekimliği Öğrencilerinin COVID-19 Bilgi Düzeyleri, Koruyucu Davranışları ve Korku Seviyeleri”. Selcuk Dent J, 9, 119-125.
• 25. Saleem, Z, Majeed, M.M, Rafique, S, Siqqiqui, Z, Ghandhi, D, Tariq, H. and Zegarra-Valdivia J.A. (2020). “COVID-19 Pandemic Fear and Anxiety Among Healthcare Professionals in Pakistan”. Res Sq, 1-17.
• 26. Huang, L, Lei, W, Xu, F, Liu, H. and Yu, L. (2020). “Emotional Responses and Coping Strategies in Nurses and Nursing Students during COVID-19 Outbreak: A Comparative Study”. PloS One, 15 (8), e0237303.
• 27. Maheshwari, S, Gupta, P.K, Sinha, R. and Rawat, P. (2020). “Knowledge, Attitude, and Practice Towards Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) among Medical Students: A Cross-Sectional Study”. Journal of Acute Disease, 9 (3), 100-107.
• 28. Nguyen, H.T, Do, B.N, Pham, K.M, Kim, G.B, Dam, H.T.B, Nguyen, T.T. and Duong, T.V. (2020). “Fear of COVID-19 Scale-Associations of Its Scores with Health Literacy and Health-Related Behaviors among Medical Students”. Int J Environ Res Public Health, 17 (11), 4164-4170.
• 29. Doğan, M.M. ve Düzel, B. (2020). “COVID-19 Özelinde Korku-Kaygı Düzeyleri”. Electronic Turkish Studies, 15 (4), 739-752.
• 30. Ahi, S, Çıplak, B, Borlu, A, Aydemir, H. ve Ergün, F. (2022). “Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinde COVID-19 Korkusu”. Paramedik ve Acil Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3 (2), 84-94.
• 31. Duman, N. (2020). “Üniversite Öğrencilerinde COVID-19 Korkusu ve Belirsizliğe Tahammülsüzlük”. The Journal of Social Science, 4 (8), 426-437
• 32. Cao, W, Fang, Z, Hou, G, Han, M, Xu, X, Dong, J. and Zheng, J. (2020). “The psychological impact of the COVID-19 epidemic on college students in China”. Psychiatry Research, 287, 112934.
• 33. Flanagan, E.W, Beyl, R.A, Fearnbach N, Altazan A.D, Martin C.K. and Redman L.M. (2021). “The Impact of COVID-19 Stay-At-Home Orders on Health Behaviors in Adults”. Obesity, 29 (2), 438-445.
• 34. Temur, K, Ünver, G. ve Verimer, T. (2022). “Üniversite Örencilerinde COVID Korkusunun Yaşam Kalitesine Etkisinin İncelenmesi”. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 7 (1), 113-124.
• 35. Siddique, R.F, Ahmed, O. and Hossain, K.N. (2021). “Relationship between The Fear of COVID-19 Disease and Sleep Quality: The Mediating Role of Stress”. Heliyon, 7(5), e07033. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e07033
• 36. Brouwer, K.R, Walmsley, L.A, Parrish, E.M, McCubbin, A.K, Welsh, J.D, Braido, C.E.C. and Okoli C.T.C. (2021). “Examining The Associations between Self-Care Practices and Psychological Distress among Nursing Students during The COVID-19 Pandemic”. Nurse Educ Today, 100, 104864.
• 37. Kocevska, D, Blanken, T.F, Van Someren, E. and Rösler, L. (2020). “Sleep Quality during The COVID-19 Pandemic: Not One Size Fits All”. Sleep Medicine, 76, 86-88.
• 38. Savitsky, B, Findling, Y, Ereli, A. and Hendel, T. (2020). Anxiety and Coping Strategies among Nursing Students during The COVID-19 Pandemic”. Nurse Educ Pract, 46, 102809.
• 39. Ünal, E, Özdemir, A. ve Yüksel Kaçan, C. (2020). “COVID-19 Pandemisinin Hemşirelik Öğrencilerinin Beslenme Ve Hijyen Alışkanlıklarına Etkisi”. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 46 (3), 305-311.
• 40. Luo, J, Thomson, C.A, Hendryx, M, Tinker L.F, Manson J.E, Li Y, Nelson D.A, Vitolis M.Z, Seguin R.A, Eaton C.B, Wende J.W and Margolis, K.L. (2018). Accuracy of selfreported weight in the Women’s Health Initiative, 22 (6), 1019-1028.