Onkoloji Kliniğinde Yatan 18-65 Yaş Arası Hastaların Ağrıyla Baş Etme Yöntemlerinin Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 3, 1252 - 1262, 26.09.2024

Yadigar Ordu

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1367604

Öz

Bu araştırmanın amacı, onkoloji kliniğinde yatan 18-65 yaş arası hastaların ağrıyla baş etme yöntemlerini incelemektir.
Araştırma, tanımlayıcı ve kesitsel tipte olup örneklemi çalışmaya dahil edilme kriterlerine sahip olan ve Temmuz-Eylül 2023 tarihleri arasında bir tıp fakültesinin onkoloji kliniğinde yatan 18-65 yaş arasındaki 180 hasta oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında; “Hasta Tanılama Formu”, “Ağrı Bilgi Formu” ve “Ağrıyla Başetme Envanteri” kullanılmıştır. Normal dağılmayan verilerin analizinde Mann Whitney U, Kruskal Wallis testleri kullanılmış ve p<0,05 anlamlı kabul edilmiştir.
Araştırmada, hastaların %54,4’ünün kadın, %88,9’unun evli ve yaş ortalamalarının 51,85±10,85 olduğu bulunmuştur. Hastaların; %78,3’ünün bölgesel ağrı yaşadığı, %42,2’sinin ağrı şiddetinin 3-6 puan arası olduğu, %48,9’unun ağrısının sabit ve %81,7’sinin sürekli ağrı yaşadığı bulunmuştur. Aktif baş etme stratejileri puan ortancasının 2,75 (2,13), pasif baş etme stratejileri puan ortancasına göre 2,46 (2,11) daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Hastaların, aktif ve pasif baş etme stratejileri puan ortancaları ile cinsiyet, eğitim durumu, çalışma durumu, mesleği, ağrının şiddeti, niteliği, ritmi, ağrıyı artıran ve azaltan faktörler, ağrı için ilaç tedavisi kullanma, ağrının sıklığı ve ağrının rahatsız etme derecesi arasında istatistiksel anlamlılık bulunmuştur (p<0,05).
Bu kapsamda, onkoloji hastalarının ağrıyla aktif baş etme stratejilerini etkileyen faktörlerin göz önüne alınması, sağlık profesyonelleri ve bakım vericilerin bu konuda gerekli desteği sağlaması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ağrı, Aktif ve Pasif Baş Etme, Onkoloji Hastaları

Etik Beyan

Bu çalışmanın Etik Kurul İzni Çankırı Karatekin Üniversitesi Etik Kurulu’ndan 20.06.2023 tarih ve 8 sayılı karar ile alınmıştır.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Determination of Pain Coping Methods of Patients Aged 18-65 in the Oncology Clinic

Öz

The purpose of this study is to examine the pain coping methods of patients aged 18-65 in the oncology clinic.
The research was descriptive and cross-sectional and the sample consisted of 180 patients between the ages of 18-65 who met the inclusion criteria and were hospitalized in the oncology clinic of a medical faculty between July and September 2023. In collecting data; “Patient Diagnosis Form”, “Pain Information Form” and “Pain Coping Inventory” were used. Mann Whitney U and Kruskal Wallis tests were used to analyze non-normally distributed data and p<0.05 was considered significant.
In the study, it was found that 54.4% of the patients were women, 88.9% were married and their average age was 51.85±10.85. Patients; It was found that 78.3% experienced regional pain, 42.2% had pain intensity between 3-6 points, 48.9% had constant pain, and 81.7% experienced continuous pain. It was determined that the median score for active coping strategies was 2.75 (2.13) and 2.46 (2.11) higher than the median score for passive coping strategies. Statistical significance was found between the patients' active and passive coping strategies score averages and gender, educational status, work status, occupation, severity of pain, nature, rhythm, factors that increase and decelerate pain, use of medication for pain, frequency of pain and degree of discomfort of pain (p<0.05).
In this context, it is recommended that factors affecting oncology patients' active coping strategies with pain be taken into consideration and that healthcare professionals and caregivers provide the necessary support in this regard.

Anahtar Kelimeler

Pain, Active and Passive Coping, Oncology Patients

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. Arslan, M, Albaş, S, Küçükerdem, H.S, Pamuk, G. ve Can, H. (2016). “Vizüel analog skala ile kanser hastalarında palyatif ağrı tedavisinin etkinliğinin değerlendirilmesi”. Family Practice & Palliative Care, 1 (1), 5-8.
• 2. LeVoir, A, Lee, M, Fitzgibbon, D, Hsu, M. and Posner, K. (2021). “Chronic opioid therapy in cancer survivors at a specialty oncology pain clinic: Opioid dosing, efficacy, and safety during five years of pain management”. Journal of Pain and Symptom Management, 61 (5), 1080-1087. https://doi.org/10.1016/j.jpainsymman.2020.11.002.
• 3. İnanç Yılmaz, B. ve Kanan, N. (2021). “Yenidoğanda ağrı yönetimi ve hemşirelerin rolleri”. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 3 (3), 273-285. https://doi.org/10.51123/jgehes.2021.36.
• 4. Demirağ, H, Hintistan, S, Doğan, E.S. ve Uçan, M.F. (2023). “The fear of pain in hospitalized patients in medical and surgical departments”. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 5 (1), 22-33. https://doi.org/10.51123/jgehes.2023.72.
• 5. Genç, F, Köçkar, Ç, Mutlu, F. ve Buğdaycı, M. (2018). “Kanser hastalarının ağrı için kullandıkları non-farmakolojik yöntemler”. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD), 15 (2), 88-93. doi:10.5222/HEAD.2018.088.
• 6. Bahar, A, Ovayolu, Ö. ve Ovayolu, N. (2019). “Onkoloji hastalarında sık karşılaşılan semptomlar ve hemşirelik yönetimi”. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6 (1), 42-58.
• 7. Makhlouf, S.M, Pini, S, Ahmed, S. and Bennett, M.I. (2020). “Managing pain in people with cancer—a systematic review of the attitudes and knowledge of professionals, patients, caregivers and public”. Journal of Cancer Education, 35, 214-240. https://doi.org/10.1007/s13187-019-01548-9.
• 8. Caraceni, A. and Shkodra, M. (2019). “Cancer pain assessment and classification”. Cancers, 11 (4), 510. https://doi.org/10.3390/cancers11040510.
• 9. Ruano, A, Garcia-Torres, F, Galvez-Lara, M. and Moriana, J.A. (2022). “Psychological and non-pharmacologic treatments for pain in cancer patients: a systematic review and meta-analysis”. Journal of Pain and Symptom Management, 63 (5), e505-e520. https://doi.org/10.1016/j.jpainsymman.2021.12.021.
• 10. Kang, H. (2021). “Sample size determination and power analysis using the G* Power software”. Journal of Educational Evaluation for Health Professions, 18, 17. https://doi.org/10.3352/jeehp.2021.18.17.
• 11. Hocaoğlu Uzunkaya, A. (2019). “Bir stres türü olarak kronik ağrı ve sağlık sonuçları arasındaki ilişkide ağrıyla başetme stratejilerinin aracı rolü: Özetkinlik inançlarının rolü”. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• 12. Schumacher, K.L, Clark, V.L.P, Rabow M.W, Paul, S.M. and Miaskowski, C. (2021). “The experience of complex pain dynamics in oncology outpatients: A longitudinal qualitative analysis”. Cancer Nursing, 44 (2), 136. https://doi.org/10.1097%2FNCC.0000000000000747.
• 13. Kraaimaat F.W. and Evers, A.W. (2003). “Pain-coping strategies in chronic pain patients: psychometric characteristics of the pain-coping inventory (PCI)”. International Journal of Behavioral Medicine, 10, 343-363.
• 14. Hocaoğlu, A, Sertel Berk, H.Ö. ve Ketenci, A. (2019). “Ağrıyla Başetme Envanteri'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Agri/Journal of the Turkish Society of Algology, 31 (1), 32-41. doi: 10.5505/agri.2018.46503.
• 15. Equador. (2023). “The Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology (STROBE) Statement: Guidelines for reporting observational studies”. Erişim adresi: https://www.equator-network.org/reportingguidelines/strobe/. (Erişim tarihi: 10.07.2023).
• 16. Can, G, Erol, O, Topuz, E. ve Aydıner A. (2009). “Quality of life and complementary and alternative medicine use among cancer patients in Turkey”. European Journal of Oncology Nursing, 13 (4), 287-294. doi: 10.1016/j.ejon.2009.03.007.
• 17. Afşar, F. ve Pınar, R. (2003). “Kanser hastalarında ağrı ve ağrı ile başetme yöntemlerinin değerlendirilmesi”. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (3), 19-28.
• 18. Sorge, R.E. and Strath, L.J. (2018). “Sex differences in pain responses”. Current Opinion in Physiology, 6, 75-81. https://doi.org/10.1016/j.cophys.2018.05.006.
• 19. Karaman, E, Sayın Kasar, K. ve Kankaya, H. (2021). “Yaşlı bireylerin kronik ağrıyla baş etme durumları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi”. Ege Tıp Dergisi, 60 (4), 375-383. https://doi.org/10.19161/etd.1037456.
• 20. Aydın, M, Bekar, E.Ö, Gören, Ş.Y. ve Sungur, M.A. (2016). “Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1), 223-242. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455842.
• 21. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2023). “İşgücü İstatistikleri, Ocak 2023”. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=%C4%B0%C5%9Fg%C3%BCc%C3%BC-%C4%B0statistikleri-Ocak-2023-49386&dil=1. (Erişim Tarihi: 14.09.2023).
• 22. Hiçyakmazer, E. ve Mete, M. (2022). “Bireylerde dijital okuryazarlık ve e-sağlık okuryazarlığının demografik özellikler açısından değerlendirilmesi”. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, 41, 120-134. https://doi.org/10.17740/eas.soc.2022.V41-08.
• 23. Bradt, J, Dileo, C, Magill, L. and Teague, A. (2016). “Music interventions for improving psychological and physical outcomes in cancer patients”. Cochrane Database Systematic Reviews, 15 (8), CD006911. doi:10.1002/14651858.CD006911.pub3.
• 24. Sheikh-Wu, S.F, Anglade, D, Gattamorta, K. and Downs, C.A. (2023). “Relationships between colorectal cancer survivors’ positive psychology, symptoms, and quality of life”. Clinical nursing research, 32 (1), 171-184. https://doi.org/10.1177/10547738221113385.