Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Nurses’ Behaviors Towards Patient Privacy: Northeast Anatolia Second Region Example

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 2, 776 - 787, 26.06.2025
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1560424

Öz

This study was conducted to determine the behaviors of nurses towards patient privacy and the factors affecting it.
The data of the study, which was conducted in descriptive and cross-sectional design, were conducted with 296 nurses who volunteered to work and worked in all clinics of hospitals in the Northeast Anatolian Second Region between July 19, 2021 and February 28, 2022. The data of the research were collected by face-to-face interview method. “Nurse Introductory Information Form” and “Patient Privacy Scale” were applied to the nurses. Mann Whitney U test, Kruskal Wallis H test, Bonferroni multiple comparison test, Logistic Regression analysis were used to evaluate the data.
It was found that 78% of the nurses were male, 61.5% had a bachelor's degree, and the mean age was 31.05±7.31 (min:20; max:56 years). It was found that 84.5% of the nurses think that in-service training is necessary about ensuring patient privacy. The mean score of the Nurses’ Patient Privacy Scale was determined as 4.60±0.38 (min:2.74; max:5.00). It was determined that among the nurses working in the surgical unit, those who received training on ensuring patient privacy, and those who read the privacy section of the patient rights regulation, the mean scores of the Patient Privacy Scale were significantly higher (p˂0,05).
In this study, it was determined that nurses’ behaviors towards patient privacy were at a very high level.

Kaynakça

  • 1. Hasta Mahremiyetini Koruma ve Sürdürme Durumları ile Etkileyen Faktörler”. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16 (4), 301-305. https://doi.org/10.5222/HEAD.2019.301.
  • 2. Aksoy, M. ve Balci Akpinar, R. (2020). “The Relationship Between Patients’ Perception of Nursing Care and Nursing Attitudes Towards Patient Privacy in Gynecology Clinics”. International Journal of Scientific Reports, 6 (12), 508-513. https://doi.org/10.18203/issn.2454-2156.IntJSciRep20205030.
  • 3. Yayla, A., Eskici Ilgın, V. ve Karaman Özlü, Z. (2022). “Development of The Perioperative Privacy Scale: A Validity and Reliability Study”. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 37 (2), 227-233. https://doi.org/10.1016/j.jopan.2021.06.005.
  • 4. Karabulut C. ve Tuğut, N. (2023). “Evaluation of The Behaviors of Nurses and Midwives Working in The Field of Obstetrics and Gynecology Towards Patient Privacy”. Journal of Health Sciences Institute, 8 (1), 11-17. https://doi.org/10.51754/cusbed.1102860.
  • 5. Özdinç, A., Aydin, Z., Calim, M., Özkan, A.S., Bakir, H. ve Akbas, S. (2023). “Privacy Awareness Among Healthcare Professionals in Intensive Care Unit A Multicenter, Cross-Sectional Study”. Medicine, 102 (6), e32930,1-9. https://doi.org/10.1097/MD.0000000000032930.
  • 6. Eskici Ilgın, V., Yayla, A. ve Karaman Özlü, Z. (2022). “Bir Ölçek Geliştirme Çalışması: Hasta Mahremiyet Ölçeği”. Karya Journal of Health Science, 3 (3), 193-198. https://doi.org/10.52831/kjhs.1137632.
  • 7. Tehrani, T.H., Maddah, S.S.B., Fallahi-Khoshknab, M., Ebadi, A., Shahboulaghi, F.M. ve Gillespi, M. (2018). “Respecting The Privacy of Hospitalized Patients: An Integrative Review”. Nursing Ethics, 1–13. https://doi.org/10.1177/0969733018759832.
  • 8. Öztürk, H., Torun Kılıç, Ç., Kahriman, İ., Meral, B. ve Çolak, B. (2021). “Assessment of Nurses’ Respect for Patient Privacy by Patients and Nurses: A Comparative Study”. Journal Clinical Nursing, 30 (7-8), 1079–1090. https://doi.org/10.1111/jocn.15653.
  • 9. Ceylan, S.S. ve Çetinkaya, B. (2020). “Attitudes Towards Gossip and Patient Privacy Among Paediatric Nurses”. Nursing Ethics, 27 (1), 289–300. https://doi.org/10.1177/0969733019845124.
  • 10. Demirsoy, N., Öztürk, H. ve Ergün Acar, N. (2021). “A Cross-Sectional Study: Patient Privacy According to Doctors and Nurses”. Nursing Science Quarterly, 34 (2), 114–122. https://doi.org/10.1177/0894318420987171.
  • 11. Özer, Ö., Özkan, O. ve Budak, F. (2020). “The Relationship Between The Nurses’ Perception of Electronic Health Records and Patient Privacy”. Hospital Topics, 98 (4), 155–162. https://doi.org/10.1080/00185868.2020.1799729.
  • 12. Ak, B., Tanrıkulu, F., Gündoğdu, H., Yılmaz, D., Öner, Ö., Ziyai, N.Y., Erol, F. ve Dikmen, Y. (2021). “Cultural Viewpoints of Nursing Students on Patient Privacy: A Qualitative Study”. Journal of Religion and Health, 60 (1), 188–201. https://doi.org/10.1007/s10943-020-01062-z.
  • 13. Demir, H., Özyaral, O., Biçer, İ. ve Aydın, O.A. (2021). “Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Hasta Mahremiyeti Konusundaki Tutumları”. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(1), 23-30.
  • 14. FallahMortezaNejad, S.H.R., Pourhabibi, Z., Mashayekhipirbazari, M. ve Delpasand, K. (2021). “Nursing Students’ Attitude Toward The Importance of Patient Privacy”. Nursing Midwifery Studies, 10(1), 52-56. https://doi.org/10.4103/nms.nms_96_19.
  • 15. Xia, Y., Chen, Q., Zeng, L., Guo, Q., Liu, H., Fan, S. ve Huang, H. (2022). “Factors Associated with The Patient Privacy Protection Behaviours of Nursing Interns in China: A Cross-Sectional Study”. Nurse Education in Practice, 65, 103479. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2022.103479.
  • 16. Yıldırım, D. ve Akın Palandöken, E. (2021). “Hemşirelikte İnsan Onuru Algılama ve Anlama Ölçeği Geliştirme”. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 13(3), 616-628. https://doi.org/10.5336/nurses.2020-79913.
  • 17. Erkuş Küçükkelepçe, G., Şimsek Küçükkelepçe, D. ve Aslan, S. (2021). “Investigation of The Relationship Between Nursing Students’ Privacy Consciousness and Attitudes Towards Patient Privacy”. International Journal of Caring Sciences, 14(3), 1713-1722.
  • 18. Kulakaç, N., Uzun Şahin, C., Özkan, E. ve Çilingir, D. (2021). “Privacy Awareness of Nursing Students”. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 13(2), 330-7. https://doi.org/10.5336/nurses.2020-78242.
  • 19. Barati, F., Atarodi, A., Asghari, B.A. ve Atarodi, A. (2019). “Awareness and Observation of Patients’ Rights from The Perspective of Patients and Nurses”. Journal of Research and Health, 9(4), 315–323. https://doi.org/10.29252/jrh.9.4.315.
  • 20. Tosun, H. ve Aksoy, N. (2019). “Ebelik Uygulamalarında Mahremiyet”. Journal of Health Professionals Research, 1(1), 21-27.
  • 21. Eklöf, N., Hupli, M. ve Leino-Kilpi, H. (2019). “Factors Related to Privacy of Somali Refugees in Health Care”. Nursing Ethics, 1-13. https://doi.org/10.1177/0969733019855748.
  • 22. Tajdari, S., Irajpour, A., Shahriari, M. ve Saghaei, M. (2022). “Identifying The Dimensions of Patient Privacy in Intensive Care Units: A Qualitative Content Analysis Study”. Journal of Medical Ethics and History Medicine, 15(6), 1-18. https://doi.org/10.18502/jmehm.v15i6.11048.

Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 2, 776 - 787, 26.06.2025
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1560424

Öz

Bu çalışma hemşirelerin hasta mahremiyetine yönelik davranışları ile etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Tanımlayıcı ve kesitsel tasarımda yapılan araştırmanın verileri, 19 Temmuz 2021- 28 Şubat 2022 tarihleri arasında Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölgesi’nde bulunan hastanelerin tüm kliniklerinde çalışan, çalışmayı gönüllü kabul eden 296 hemşire ile yapılmıştır. Araştırmanın verileri yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Hemşirelere, “Hemşire Tanıtıcı Bilgi Formu” ile “Hasta Mahremiyet Ölçeği” uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi, Bonferroni çoklu karşılaştırma testi, Lojistik Regresyon analizi kullanılmıştır.
Hemşirelerin %78’i erkek, %61,5’i lisans mezunu, yaş ortalaması 31,05±7,31 yıldır. (min:20; maks:56). Hemşirelerin %84,5’inin hasta mahremiyetinin sağlanması hakkında hizmet içi eğitiminin gerekli olduğunu düşündüğü bulunmuştur. Hemşirelerin Hasta Mahremiyet Ölçeği toplam puan ortalaması 4,60±0,38 (min:2,74; maks:5.00) olarak belirlenmiştir. Hemşirelerden cerrahi biriminde çalışanlarda, hasta mahremiyetinin sağlanmasına ilişkin eğitim alanlarda ve hasta hakları yönetmeliğinin mahremiyet ile ilgili bölümünü okuyanlarda Hasta Mahremiyet Ölçeği puan ortalamalarının anlamlı derecede daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05).
Bu çalışmada hemşirelerin hasta mahremiyetine yönelik davranışlarının çok yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır.

Etik Beyan

Etik Kurul Onayı: Bu çalışma için etik komite onayı Kafkas Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu’ndan alınmıştır (Tarih: 02.04.2021 ve Sayı No: 81829502.903/171).

Destekleyen Kurum

yoktur

Teşekkür

Araştırmacılar, araştırmaya gönüllü olarak katılan tüm hemşirelere teşekkür ederler.

Kaynakça

  • 1. Hasta Mahremiyetini Koruma ve Sürdürme Durumları ile Etkileyen Faktörler”. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16 (4), 301-305. https://doi.org/10.5222/HEAD.2019.301.
  • 2. Aksoy, M. ve Balci Akpinar, R. (2020). “The Relationship Between Patients’ Perception of Nursing Care and Nursing Attitudes Towards Patient Privacy in Gynecology Clinics”. International Journal of Scientific Reports, 6 (12), 508-513. https://doi.org/10.18203/issn.2454-2156.IntJSciRep20205030.
  • 3. Yayla, A., Eskici Ilgın, V. ve Karaman Özlü, Z. (2022). “Development of The Perioperative Privacy Scale: A Validity and Reliability Study”. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 37 (2), 227-233. https://doi.org/10.1016/j.jopan.2021.06.005.
  • 4. Karabulut C. ve Tuğut, N. (2023). “Evaluation of The Behaviors of Nurses and Midwives Working in The Field of Obstetrics and Gynecology Towards Patient Privacy”. Journal of Health Sciences Institute, 8 (1), 11-17. https://doi.org/10.51754/cusbed.1102860.
  • 5. Özdinç, A., Aydin, Z., Calim, M., Özkan, A.S., Bakir, H. ve Akbas, S. (2023). “Privacy Awareness Among Healthcare Professionals in Intensive Care Unit A Multicenter, Cross-Sectional Study”. Medicine, 102 (6), e32930,1-9. https://doi.org/10.1097/MD.0000000000032930.
  • 6. Eskici Ilgın, V., Yayla, A. ve Karaman Özlü, Z. (2022). “Bir Ölçek Geliştirme Çalışması: Hasta Mahremiyet Ölçeği”. Karya Journal of Health Science, 3 (3), 193-198. https://doi.org/10.52831/kjhs.1137632.
  • 7. Tehrani, T.H., Maddah, S.S.B., Fallahi-Khoshknab, M., Ebadi, A., Shahboulaghi, F.M. ve Gillespi, M. (2018). “Respecting The Privacy of Hospitalized Patients: An Integrative Review”. Nursing Ethics, 1–13. https://doi.org/10.1177/0969733018759832.
  • 8. Öztürk, H., Torun Kılıç, Ç., Kahriman, İ., Meral, B. ve Çolak, B. (2021). “Assessment of Nurses’ Respect for Patient Privacy by Patients and Nurses: A Comparative Study”. Journal Clinical Nursing, 30 (7-8), 1079–1090. https://doi.org/10.1111/jocn.15653.
  • 9. Ceylan, S.S. ve Çetinkaya, B. (2020). “Attitudes Towards Gossip and Patient Privacy Among Paediatric Nurses”. Nursing Ethics, 27 (1), 289–300. https://doi.org/10.1177/0969733019845124.
  • 10. Demirsoy, N., Öztürk, H. ve Ergün Acar, N. (2021). “A Cross-Sectional Study: Patient Privacy According to Doctors and Nurses”. Nursing Science Quarterly, 34 (2), 114–122. https://doi.org/10.1177/0894318420987171.
  • 11. Özer, Ö., Özkan, O. ve Budak, F. (2020). “The Relationship Between The Nurses’ Perception of Electronic Health Records and Patient Privacy”. Hospital Topics, 98 (4), 155–162. https://doi.org/10.1080/00185868.2020.1799729.
  • 12. Ak, B., Tanrıkulu, F., Gündoğdu, H., Yılmaz, D., Öner, Ö., Ziyai, N.Y., Erol, F. ve Dikmen, Y. (2021). “Cultural Viewpoints of Nursing Students on Patient Privacy: A Qualitative Study”. Journal of Religion and Health, 60 (1), 188–201. https://doi.org/10.1007/s10943-020-01062-z.
  • 13. Demir, H., Özyaral, O., Biçer, İ. ve Aydın, O.A. (2021). “Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Hasta Mahremiyeti Konusundaki Tutumları”. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(1), 23-30.
  • 14. FallahMortezaNejad, S.H.R., Pourhabibi, Z., Mashayekhipirbazari, M. ve Delpasand, K. (2021). “Nursing Students’ Attitude Toward The Importance of Patient Privacy”. Nursing Midwifery Studies, 10(1), 52-56. https://doi.org/10.4103/nms.nms_96_19.
  • 15. Xia, Y., Chen, Q., Zeng, L., Guo, Q., Liu, H., Fan, S. ve Huang, H. (2022). “Factors Associated with The Patient Privacy Protection Behaviours of Nursing Interns in China: A Cross-Sectional Study”. Nurse Education in Practice, 65, 103479. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2022.103479.
  • 16. Yıldırım, D. ve Akın Palandöken, E. (2021). “Hemşirelikte İnsan Onuru Algılama ve Anlama Ölçeği Geliştirme”. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 13(3), 616-628. https://doi.org/10.5336/nurses.2020-79913.
  • 17. Erkuş Küçükkelepçe, G., Şimsek Küçükkelepçe, D. ve Aslan, S. (2021). “Investigation of The Relationship Between Nursing Students’ Privacy Consciousness and Attitudes Towards Patient Privacy”. International Journal of Caring Sciences, 14(3), 1713-1722.
  • 18. Kulakaç, N., Uzun Şahin, C., Özkan, E. ve Çilingir, D. (2021). “Privacy Awareness of Nursing Students”. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 13(2), 330-7. https://doi.org/10.5336/nurses.2020-78242.
  • 19. Barati, F., Atarodi, A., Asghari, B.A. ve Atarodi, A. (2019). “Awareness and Observation of Patients’ Rights from The Perspective of Patients and Nurses”. Journal of Research and Health, 9(4), 315–323. https://doi.org/10.29252/jrh.9.4.315.
  • 20. Tosun, H. ve Aksoy, N. (2019). “Ebelik Uygulamalarında Mahremiyet”. Journal of Health Professionals Research, 1(1), 21-27.
  • 21. Eklöf, N., Hupli, M. ve Leino-Kilpi, H. (2019). “Factors Related to Privacy of Somali Refugees in Health Care”. Nursing Ethics, 1-13. https://doi.org/10.1177/0969733019855748.
  • 22. Tajdari, S., Irajpour, A., Shahriari, M. ve Saghaei, M. (2022). “Identifying The Dimensions of Patient Privacy in Intensive Care Units: A Qualitative Content Analysis Study”. Journal of Medical Ethics and History Medicine, 15(6), 1-18. https://doi.org/10.18502/jmehm.v15i6.11048.
Toplam 22 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hemşirelik Esasları
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Osman Ağdaş 0000-0002-4899-3609

Duygu Bayraktar 0000-0001-6790-6139

Yayımlanma Tarihi 26 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 3 Ekim 2024
Kabul Tarihi 30 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 14 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Ağdaş, O., & Bayraktar, D. (2025). Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 776-787. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1560424
AMA Ağdaş O, Bayraktar D. Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. Haziran 2025;14(2):776-787. doi:10.37989/gumussagbil.1560424
Chicago Ağdaş, Osman, ve Duygu Bayraktar. “Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14, sy. 2 (Haziran 2025): 776-87. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1560424.
EndNote Ağdaş O, Bayraktar D (01 Haziran 2025) Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14 2 776–787.
IEEE O. Ağdaş ve D. Bayraktar, “Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği”, Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 14, sy. 2, ss. 776–787, 2025, doi: 10.37989/gumussagbil.1560424.
ISNAD Ağdaş, Osman - Bayraktar, Duygu. “Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14/2 (Haziran2025), 776-787. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1560424.
JAMA Ağdaş O, Bayraktar D. Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2025;14:776–787.
MLA Ağdaş, Osman ve Duygu Bayraktar. “Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 14, sy. 2, 2025, ss. 776-87, doi:10.37989/gumussagbil.1560424.
Vancouver Ağdaş O, Bayraktar D. Hemşirelerin Hasta Mahremiyetine Yönelik Davranışları: Kuzeydoğu Anadolu İkinci Bölge Örneği. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2025;14(2):776-87.