Tüketicilerin Destinasyon Seçim Tutumları ile Etnosentrik Tutumları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 175 - 201, 25.09.2019

Meltem Altınay Özdemir İsmail Kızılırmak

https://doi.org/10.32572/guntad.526885

Öz

Bu çalışmada tüketicilerin destinasyon seçim
tutumları ile etnosentrik tutumları arasındaki ilişkinin araştırılması
amaçlanmaktadır. Çalışma tüketicilerin destinasyon seçim tutumlarındaki
etnosentrik eğilimlerinin belirlenmesi açısından önemlidir. Araştırmada nicel
araştırma yöntemlerinden alan araştırması benimsenmiş, veri toplama aracı olan
anket kullanılmıştır. Veriler kolayda örnekleme yöntemiyle İstanbul’da bir
vakıf üniversitesinde görev yapan 188 akademisyenden yüz yüze toplanmıştır.
Destinasyon seçim tutumları kalite ve imaj önceliği, yurtdışı önceliği ve ülke
bağlılığı olarak ele alınmıştır. Etnosentrik tutum boyutları da milliyetçi
etnik tutum, yabancı yatırım kısıtlamaları ve liberal etnik tutum olarak
incelenmiştir. Çalışmada faktör analizi, t-testi, tek yönlü varyans analizi
uygulanmış, tüketicilerin etnosentrik tutumları ile tatile gitme sıklıkları ve
destinasyon seçim tutumları arasındaki ilişkiyi belirlemek için korelasyon
analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; tüketicilerin tatile gitme
sıklığı ile etnosentrik tutumları; destinasyon seçim tutumları ile etnosentrik
tutumları arasında ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tüketici etnosentrizmi, Destinasyon seçimi, Etnosentrik tutumlar, Cetscale

Evaluation of the Relationship Between Destination Choice Attitudes and Ethnocentric Attitudes of Consumers

Öz

This article aims to investigate the
relationship destination choice attitudes and ethnocentric attitudes of
consumers. The paper is important for determining ethnocentric attitudes of
consumers in destination choice. In the research, field research from
quantitative research methods was used and data were collected by questionnaire
technique. The samples were gathered face to face from academicians working in
a foundation university in Istanbul by convenience sampling method. Destination
choice attitudes were taken as; quality and image priority, foreign country
priority and country loyalty. Dimensions of ethnocentric attitudes examined as;
nationalist ethnic attitudes, foreign investment restrictions and liberal
ethnicity.  In the study factor analysis,
t-test, one-way analysis of variance were applied and correlation analysis was
used to determine the relationship between ethnocentric attitudes of the
consumers, the frequencies of going on holiday and destination choice.
According to the findings of the study, there are relationships between
consumers’ the frequency of going on vacation and ethnocentric attitudes;
destination choice attitudes and ethnocentric attitudes.

Anahtar Kelimeler

Consumer Ethnocentrism, Destination Choice, Ethnocentric Attitudes, Cetscale

Kaynakça

• Akhter, H. S. (2007). Globalization, expectations model of economic nationalism, and consumer behavior. Journal of Consumer Marketing and Management of Innovations, 24(3), 142–150.
• Aksu Armağan, E. ve Gürsoy, Ö. (2011). Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisinin CETSCALE Ölçeği ile Değerlendirilmesi. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 67-77.
• Arı, E. ve Madran, C. (2011). Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisinin Rolü. Öneri, 9 (35), 15-33.
• Asil, H. (2010). Değerler, Tüketici Etnosentrizmi ve Yerli/Yabancı Markalı Ürün Tercihi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Asil, H. ve Kaya, İ. (2013). Türk tüketicilerin etnosentrik eğilimlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42(1), 113-132.
• Aysuna, C. (2006). Tüketici Etnosentrizmi Etkisini Ölçmede CETSCALE Ölçeği ve Türkiye Uygulaması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Balabanis, G., Diamantopoulos, A., Mueller, R. D. ve Melewar, T. C. (2001). The Impact of Nationalism, Patriotism and Internationalism on Consumer Ethnocentric Tendencies. Journal of International Business Studies, 32(1), 157–175.
• Bawa, A. (2004). Consumer Ethnocentrism: CETSCALE Validation and Measurement of Extent. Vikalpa: The Journal for Decision Makers, 29(3), 43-57.
• Bozyiğit, S. ve Akkan, E. (2011). Tüketici Etnosentrizmi ile Satın Alma Niyeti ve Otoriter Tutumla Yetiştirilme Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Pilot Bir Çalışma. Cag University Journal of Social Sciences, 8(2), 98-118.
• Bruning, E. R. (1997). Country of Origin, National Loyalty and Product Choice: The Case of International Air Travel. International Marketing Review, 14(1), 59–74.
• Candan, B. ve Yamamoto, G. T. (2008). A Research on Measuring Consumer Ethnocentrism of Young Turkish Customers Purchasing Behaviors. Serbian Journal of Management, 3(1), 39–60.
• Caruana, A. ve Magri, E. (1996). The Effects of Dogmatism and Social Class Variables on Consumer Ethnocentrism in Malta. Marketing Intelligence ve Planning,, 14(4).
• Chang, Y. H. ve Cheng, C. H. (2011). Exploring The Effects of Consumer Ethnocentrism On Preference of Choosing Foreign Airlines: A Perspective of Chinese Tourists,. African Journal of Business Management, 5(34), 12966-12971.
• Cleveland, M., Laroche, M. ve Papadopoulos, N. (2009). Cosmopolitanism, Consumer Ethnocentrism, and Materialism: An Eight-Country Study of Antecedents and Outcomes. Journal of International Marketing,, 17(1), 116-146.
• Festervand, T. A., Lumpkin, J. R. ve Lundstrom, W. J. (1985). Consumer Perceptions of Imports: An Update and Extension. Akron Business and Economic Review, 16(1), 31-36.
• Good, L. K. ve Huddleston, P. (1995). Ethnocentrism of Polish and Russian Consumers: are Feelings and Intentions Related? International Marketing Review, 12(5), 35-48.
• Halis, M., Halis, M. ve Adilova, S. (2016). Turistik Ürün Tüketicilerinin Satın Alma Kararlarında Etnosentrik Tutumlar: Bakü’de Bir Araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(3), 6-22.
• Han, C. M. ve Terpstra, V. (1988). COO Effects for Uni- National and Bi-NationalProducts. Journal of International Business Studies, 19(2), 235-255.
• Hedvall, K. N., Garden, C., Ahlryd, S., Michnik, K., Carlen, U. ve Bystrom, K. (2017). Social Media in Serious Leisure: Themes of Horse Rider Safety. Information Research-an International Electronic Journal, 22(4).
• Herche, J. (1992). Note On The Predictive Validity Of The Cetscale. Journal of the Academy of Marketing Science, 20(3), 261-264.
• Hsu, J. L. ve Nien, H. P. (2008). Who are ethnocentric? Examining Consumer Ethnocentrism in Chinese Societies. Journal of Consumer Behaviour, 7, 436-447.
• İşler, D. B. (2012). Tüketici entrosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisi Ekseninde Satın Alma Kararlarındaki Rolü: CETSCALE Ölçeği ile Bir Uygulama. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(26), 93-122.
• Javalgi, R. G., Khare, V. P., Gross, A. C. ve Scherer, R. F. (2005). An Application of the Consumer Ethnocentrism Model to French Consumers. International Business Review of Policy Research, 14(3), 325–344.
• Josiassen, A., Assaf, A. G. ve Karpen, I. O. (2011). Consumer Ethnocentrism and Willingness to Buy: Analyzing the Role of Three Demographic Consumer Characteristics. International Marketing Review, 28(6), 627-646.
• Klein, J. (2002). Us Versus Them, Or Us Versus Everyone? Delineating Consumer A Version To Foreign Goods. Journal of International Business Studies, 33(2), 345-363.
• Klein, J. ve Ettenson, R. (1999). Consumer Animosity and Consumer Ethnocentrism: An Analysis of Unique Antecedents. Journal of International Consumer Marketing and Management of Innovations, 11(4), 5-24.
• Küçükaydın, S. (2012). Tüketici Etnosentrizimi ve Ülke Menşei Etkisinin Tüketicilerin Yabancı Markalı Ürün Tercihi ve Satın Alma Niyeti Üzerine Etkisi. Marmara Üniversitesi İstanbul.
• Küçükemiroğlu, O. (1999). Market Segmentation by Using Consumer Lifestyle Dimensions and Ethnocentrism. European Journal of Marketing, 33(5/6), 470-487.
• Lee, R. ve Lockshin, L. (2011). Halo Effects of Tourists’ Destination Image on Domestic Product Perceptions. Australasian Marketing Journal 19(1), 7-13.
• LeVine, R. A. ve Campbell, D. T. (1972). Ethnocentrism: Theories of Conflict, Ethnic Attitudes, and Group Behavior. New York: John Wiley.
• Nadiri, H. ve Tümer, M. (2010). Influence of Ethnocentrism on Consumers’ Intention to Buy Domestically Produced Goods: An Empirical Study in North Cyprus. Journal of Business Economics and Management, 11(3), 444–461.
• Özdemir, E. K., Güzeloğlu, E. B. ve Topsümer, F. (2018). Tüketici Etnosentrizmi, Marka Kişiliği Algısı ve Satın Alma Niyeti Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Türkiye’deki Beyaz Eşya Markalarına Yönelik Bir Uygulama. Global Media Journal TR Edition, 8(16), 354-372.
• Özden, A. (2018). Tüketicilerin Satın Alma Kararında Tüketici Etnosentrizminin Rolü: Yurt Dışında Yaşamış ya da Yaşamakta Olan Tüketicilerin Etnosentrik Tüketim Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. Uluslarası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 117-129. doi:10.21733/ibad.416531
• Peterson, R. A. (1994). A Meta-Analysis of Cronbach's Coefficient Alpha. Journal of Consumer Research, 21(2), 381-391.
• Ranjbarian, B., Barari, M. ve Zabihzade, K. (2011). Ethnocentrism among Iranian Consumer with Different Consumption Habits. International Journal of Marketing Studies, 3(3), 30-41.
• Ruyter, K., Birgelen, D. M. ve Wetzels, M. (1998). Consumer Ethnocentrism In International Services Marketing. International Business Review of Policy Research, 7(2), 185-202. doi:https://doi.org/10.1016/S0969-5931(98)00005-5
• Saffu, K. ve Walker, J. H. (2005). An Assessment of the Consumer Ethnocentric Scale (CETSCALE) in an Advanced and Transitional Country: The Case of Canada and Russia. International Jonrnal of Management, 22(4), 556-571.
• Sarıçam, T. (2009). Türkiye’de Yabancı Markalara İlişkin Algıların Tüketici Etnosentrizmi Kavramı İle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Sharma, S., Shimp, T. A. ve Shin, J. (1995). Consumer ethnocentrism: A test of antecedents and moderators. Journal of the Academy of Marketing Science, 23(1), 26-37.
• Shimp, T. A. (1984). Consumer Ethnocentrism: The Concept and A Preliminary Empirical Test. Advances in Consumer Research, 11, 285-290.
• Shimp, T. A. ve Sharma, S. C. (1987). Consumer Ethnocentrism: Construction and Validation of the CETSCALE. Journal of Marketing Research, 24(3), 280-289.
• Shoham, A. ve Brencic, M. M. (2003). Consumer Ethnocentrism, Attitudes, and Purchase Behavior: An Israeli Study. Journal of International Consumer Marketing, 15(4), 67-86.
• Stoel, M. D. ve Muhanna, A. W. (2009). It Capabilities and Firm Performance: A Contingency Analysis of The Role Of Industry and IT Capability Type. Informationve Management, 46(3), 181-189.
• Supphellen, M. ve Rittenburg, T. L. (2001). Consumer Ethnocentrism When Foreign Products Are Better. Psychology ve Marketing, 18(9), 907–927. doi:https://doi.org/10.1002/mar.1035
• Şahin, E. ve Sancı, T. (2017). Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisi: Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde Bir Uygulama. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17, 145-169.
• Tan, C. T. ve Farley, J. U. (1987). The Impact of Cultural Patterns on Cognition and Intention in Singapore. Journal of Consumer Research, 13(4), 540-544.
• Tayfun, A. ve Gürlek, M. (2014). Tüketici Etnosantrizminin Yerli Turistik Ürün Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 34-45.
• Turgut, B. A. (2010). Tüketici Etnosantrizminin Satın Alma Davranışlarına Etkisi: Hizmet Sektöründe Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi.
• Türkmen, S. ve Köroğlu, A. (2017). Tüketİcİ Etnosentrizmi Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlilik Çalışması. Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research, 1(1), 36-46.
• Uyar, K. ve Dursun, Y. (2015). Farklı Ürün Kategorilerinde Yabancı Markalama ve Tüketici Etnosentrizmi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 363-382.
• Vida, I. ve Fairhurst, A. (1999). Factors Underlying the Phenomenon of Consumer Ethnocentricity: Evidence from Four Central European Countries. The International Review of Retail, Distribution and Consumer Research in Developmental Disabilities, 9(4), 321-337.
• Wang, C. L. ve Zhen, X. C. (2004). Consumer Ethnocentrism and Willingness to Buy Domestic Products in A Developing Country Setting: Testing Moderating Effects. Journal of Consumer Marketing, 21(6), 391–400.
• Yapraklı, T. Ş. ve Keser, E. (2013). Tüketici Etnosentrizmi: Beyaz Eşya ve İçecek Sektörlerinde Karşılaştırmalı Bir Saha Araştırması. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(25), 385-419.
• Yoo, J. W., Jo, S. ve Jung, J. (2014). The effects of Television Viewing, Cultural Proximity and Ethnocentrism on Country Image. Social Behavior and Personality: an International Journal, 42(1), 89-96.