Pazarlama Etiği Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 123 - 132

Korhan Kaptanoğlu , Ozan Emre Ufacık

https://doi.org/10.54439/gupayad.1534685

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, pazarlama etiği alanındaki araştırmaların evrimini ve trendlerini belirleyerek, bu konuda çalışmak isteyen araştırmacılara katkı sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda, Web of Science veri tabanında yer alan işletme alanındaki yayınlar incelenmiştir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, bibliyometrik analiz yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Web of Science (WOS) veri tabanında "marketing" ve "ethics" anahtar kelimeleri ile yapılan tarama sonucunda 1164 yayına ulaşılmıştır. Elde edilen veriler Vosviewer yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Anahtar kelime analizi ve yayınların ülkelere, yıllara, yayın evlerine ve dillere göre dağılımı incelenmiştir. Bulgular: İncelenen 1164 yayından elde edilen sonuçlara göre, pazarlama etiği ile birlikte en sık kullanılan anahtar kelimeler etik (243), pazarlama (108), iş etiği (81) ve kurumsal sosyal sorumluluk (79) olmuştur. Son yıllarda ise sürdürülebilirlik, makro pazarlama, sosyal medya ve İslami iş etiği gibi kavramların önem kazandığı görülmektedir. Yayınların ülkelere göre dağılımında ise en çok yayını Amerika Birleşik Devletleri (501), İngiltere (147) ve Avustralya’nın (102) yaptığı belirlenmiştir. Amerika Birleşik Devletleri, pazarlama ve işletme alanında öncülük eden bir ülke olup, bu alandaki araştırmaların odak noktasını oluşturmuştur. Sonuç: Bu çalışma, pazarlama etiği konusundaki araştırmaların giderek artan önemini ve bu alandaki bilgi birikiminin genişlediğini göstermektedir. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri, pazarlama etiği araştırmalarında yoğun bir şekilde öne çıkmaktadır. Ülkedeki hukuki ve etik hassasiyetlerin yüksek olması ve büyük çaplı tüketici pazarının varlığı, bu alandaki araştırmaların zenginliğini artırmaktadır. Çalışmanın sınırlılığı, yalnızca WOS veri tabanındaki işletme alanındaki yayınları içermesidir. İlerleyen araştırmalarda diğer veri tabanlarının da dâhil edilmesi, daha geniş ve kapsamlı bir analiz yapılmasına olanak sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Pazarlama Etiği, Bibliyometrik Analiz, WOS

A Research on Marketing Ethics

Öz

Purpose: The aim of this study is to determine the evolution and trends in research on marketing ethics, providing insights for researchers interested in this field. For this purpose, publications in the field of business listed in the Web of Science database were examined. Material and Method: This study was conducted using the bibliometric analysis method. A search in the Web of Science (WOS) database with the keywords "marketing" and "ethics" resulted in 1164 publications. The data obtained were analyzed using Vosviewer software. Parameters such as keyword analysis and the distribution of publications by country were examined. Findings: Based on the analysis of 1164 publications, the most frequently used keywords related to marketing ethics were ethics (243), marketing (108), business ethics (81), and corporate social responsibility (79). In recent years, concepts such as sustainability, macromarketing, social media, and Islamic business ethics have gained importance. In terms of the distribution of publications by country, the United States (501), the United Kingdom (147), and Australia (102) were the leading countries. The United States, being a pioneer in the fields of marketing and business, has been a focal point for research in this area. Results: This study demonstrates the increasing importance of research on marketing ethics and the expansion of knowledge in this field. The United States, in particular, stands out prominently in marketing ethics research. The country's high sensitivity to legal and ethical issues, as well as the presence of a large-scale consumer market, enhances the richness of research in this area. A limitation of this study is that it only includes publications in the field of business from the WOS database. Future research incorporating other databases will enable a broader and more comprehensive analysis.

Anahtar Kelimeler

Marketing Ethics, Bibliometric Analysis, WOS

Kaynakça

• Abela, A. V., & Murphy, P. E. (2008). Marketing with integrity: ethics and the service-dominant logic for marketing. Journal of the Academic Marketing Sciences, 36, 39–53. https://doi.org/10.1007/s11747-007-0062-0
• Aktaş, K. (2014). Etik-ahlâk ilişkisi ve etiğin gelişim süreci. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 30.
• American Marketing Association, (2024). AMA statement of ethics. Retrieved from: https://www.ama.org/ama-statement-of-ethics/ Retrieved date: October, 28th, 2024.
• Aytekin, İ. (2022). Kariyerin kavramsal yapısının sınıflandırılması: Ortak kelime analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 51(1), 412. https://doi.org/10.30794/pausbed.1124129
• Chonko, L. B., & Hunt, S. H. (1985). Ethics and marketing management: An empirical examination. Journal of Business Research, 13(4), 339-359.
• Chowdhury, R.M.M.I. (2023). Perceived income inequality, trust, and consumers’ ethical judgments. Journal of Macromarketing, 43(4), 476-493. https://doi.org/10.1177/02761467231187306
• Contreras, F. & Abid, G. (2022). Social sustainability studies in the 21st century: A bibliometric mapping analysis using VOSviewer Software. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 16(1), 167-203.
• Çağlıyan, V., & Akkaya, Ö. (2015). Tüketici bakış açısıyla işletmelerin etik davranışları üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 34, 186-196. Retrieved from: https://acikerisim.selcuk. edu.tr/items/548bc3f2-9705-4040-9389-62477d489cd5
• Davies, I. A., Lee, Z., & Ahonkhai, I. (2011). Do consumers care about ethical-luxury? Journal of Business, Ethics 106, 37-51. https://doi.org/10.1007/s10551-011-1071-y
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. N. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285–296. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2021.04.070 Dunfee, T. W., Smith, N. C., & Ross Jr, W. T. (1999). Social contracts and marketing ethics. Journal of Marketing, 63(7), 14-32. https://doi.org/10.1177/002224299906300302
• Dündar, S., & Göksel, T. (2006). Reklâmların pazarlama etiği ve sosyal sorumluluk bilincine göre değerlendirilmesi: Ampirik bir çalışma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, VIII(1), 123.
• Eşiyok, E. (2018). Türkiye’de reklamaların denetimi: Reklam kurulu kararları üzerinden bir inceleme. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi –İnÜHFD, 9(2), 594-606. https://doi.org/10.21492/inuhfd.483229
• Güler, Y. B. (2014). Perakendecilik sektöründe işletme ve müşteri pazarlama etik bakış açılarının karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 31, 65-75. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/en/pub/ susbed/issue/61811/924689
• Godin, S. (2018). This is Marketing: You can't be seen until you learn to see. Portfolio Penguin Hazels, T. (2015). Ethics and morality: what should be taught in business law? Academy of Educational Leadership Journal, 19(2), 77-90.
• Jobber, D., & Ellis-Chadwick, F. (2019). Principles and Practice of Marketing (8th ed.). McGraw-Hill Education. Kaya, F. (2022). Güncel tutundurma karması faaliyetlerinde etik ihlaller. Uslu, F. ve Boz, H. (Ed.), İktisadi ve idari bilimlerde güncel çalışmalar (s. 95) içinde. Palet Yayınları.
• Koçarslan, H. (2020). Reklamların pazarlama etiği açısından incelenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 18, 179-187. https://doi.org/10.31590/ejosat.678393
• Kotler, P., Armstrong, G., Harris, L., & Piercy, N. (2020). Principles of Marketing (8th European ed.). Pearson Education Limited.
• Kotler, P. & Keller, K. L. (2016). Marketing Management (15th Global ed.). Pearson Education Limited.
• Kuru, D & Koçer, L.L. (2021). Etik ve kurumsal sosyal sorumluluk–Çorum’da faaliyet gösteren otel yöneticilerinin görüşlerinin analizi. Erciyes Akademi Dergisi, 35(3), 1013-1039. https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.962562
• Laczniak, G. R. (2012). Ethics of marketing. Los Angeles: SAGE Publications, 308-311.
• Mahmutoğlu, A. (2009). Etik ve ahlak; benzerlikler, farklılıklar ve ilişkiler. Türk İdare Dergisi, 81(463-464), 225-249.
• Murphy, P. E., & Laczniak, R. N. (2006). Marketing ethics: A review with implications for managers, educators, and researchers. Journal of Business Ethics, 64(4), 369–395.
• Oyman, M. (2004). Tüketici etiği: Ülkelerarası karşılaştırmalara ve demografik faktörlere dayalı bir araştırma. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2). 77-90. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/en/pub/ogusbd/issue/10985/131469
• Özdemir E. (2009). Pazarlama araştırmasında etik karar alma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(2), 119-144. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002105
• Ries, A., & Trout, J. (2001). Positioning: The battle for your mind. The McGraw Hill Companies, Inc. Twentieth Anniversary Edition.
• Roman, S. (2007). The ethics of online retailing: A scale development and validation from the consumers’ perspective. Journal of Business Ethics, 72, 131–148. https://doi.org/10.1007/s10551-006-9161-y
• Saeed, M., Ahmed, Z. A., & Mukhtar, S. M. (2001). International marketing ethics from an islamic perspective: A value-maximization approach. Journal of Business Ethics, 32, 127-142. https://doi.org/10.1023/A:1010718817155
• Shamsudheen, S. V., Rosly, S. A., & Muneeza, A. (2023). Assessing ethical praxis of ethical (Islamic) financial institutions: A survey of empirical discoveries. International Journal of Law and Management, 65(5), 440-460. https://doi.org/10.1108/IJLMA-11-2022-0256
• Shahzad, K., Quresh, M., Ahmed, M., Khan, M. H. N., & Jamshed, K. (2023). The role of marketing ethics in ensuring clients' satisfaction. Journal of Social Sciences Review, 3(2), 871-882. https://doi.org/10.54183/jssr.v3i2.325
• Singhapakdi, A., Vitell, S., & Kraft, K. L. (1996). Moral intensity and ethical decision making of marketing professionals. Journal of Business Research, 36, 245-255. https://doi.org/10.1016/0148-2963(95)00155-7
• Singhapakdi, A., Kraft, K. L., Vitell, S., & Rallaaplli, K. C., (1994). The perceived importance of ethics and social responsibility on organizational effectiveness: A survey of marketers. Journal of Academy of Marketing Science, 23(1), 49-56. https://doi.org/10.1177/0092070395231006
• Singhapakdi, A., Vitell, S., & Franke, G. R. (1999). Antecedents, consequences, and mediating effects of perceived moral intensity and personal moral philosophies. Journal of the Academiy of Marketing Science, 27(1), 19-36. https://doi.org/10.1177/0092070399271002
• Smith, N. C., & Quelch, J. A. (1996). Ethics in marketing: International cases and perspectives. Irwin.
• Sparks, J. R., & Hunt, S. D. (1998). Marketing researcher ethical sensitivity: Conceptualization, measurement, and exploratory investigation. Journal of Marketing, 62(2), 92-109. https://doi.org/10.1177/002224299806200207
• Tsalikis, J., & Fritzsche, D. J. (2013). Business ethics: A literature review with a focus on marketing ethics. In: Michalos, A., Poff, D. (eds.), Citation Classics from the Journal of Business Ethics. Advances in Business Ethics Research (pp. 337-404), vol 2. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-007-4126-3_17
• Tan, G. W. H., Aw, E. C. X., Cham, T. H., Ooi, K. B., Dwivedi, Y. K., Alalwan, A. A., ... & Tan, T. M. (2023). Metaverse in marketing and logistics: The state of the art and the path forward. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 35(12), 2932-2946. https://doi.org/10.1108/APJML-01-2023-0078
• Van de Ven, B. (2008). An ethical framework for the marketing of corporate social responsibility. Journal of Business Ethics, 82, 339–352. https://doi.org/10.1007/s10551-008-9890-1
• Vitell, S. J. (1992). Consumer ethics research: Review, synthesis and suggestions for the future. Journal of Business Ethics, 43, 33–47. https://doi.org/10.1023/A:1022907014295
• Vitell, S. J., & Muncy, J. (1992). Consumer ethics: An empirical investigation of factors influencing ethical judgments of the final consumer. Journal of Business Ethics, 11, 585-597. https://doi.org/10.1007/BF00872270