Health Consumers' Perceptions of the Benefits of the Digital Platform

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 151 - 164, 30.12.2024

Ayşegül Turan

https://doi.org/10.54439/gupayad.1587231

Öz

Objective: The aim of this study is to determine the perception levels of health consumers towards healthcare services offered through digital platforms and to examine the differences in the facilitating effects of digital platforms on access to healthcare services according to demographic factors. Materials and Methods: In this study, how health consumers evaluate the effects of digital platforms on health service delivery in the dimensions of communication, recognition, trust, service quality and patient preferences were examined through descriptive analysis in SPSS 29 program. Within the scope of the research, 986 people consisting of patients and their relatives who receive services from Kırşehir Training and Research Hospital were selected as participants. Findings: It was revealed that the participants believed that digital platforms contributed most in the dimensions of patient preference (x: 3.42 ± 0.87) and communication (x: 3.44 ± 0.82) in the provision of health serviceser. Significant relationships were found between the perception of the facilitation of access to healthcare services by digital platforms and demographic variables (Education (x2 (4) = 26.08; p<0.05), gender (x2 (2) = 6.63; p<0.05), marital status (x2 (2) = 31.64; p< 0.05) and occupation (x2 (8) = 99.09; p< 0.05)). It was determined that the segment that pays the least attention to the content and sharing of the web pages of health service providers are individuals between the ages of 18-25. Conclusion: While digital platforms make significant contributions to guiding patient preferences and communication processes, their perceived contribution in terms of building recognition and trust is relatively lower. Authentic content needs to be produced to attract the attention of young people and other demographic groups. Health managers should use digital platforms more effectively to increase their impact on healthcare delivery.

Anahtar Kelimeler

healthcare consumer, digital platform, healthcare services

Sağlık Tüketicilerinin Dijital Platformun Faydalarına Yönelik Algıları

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, sağlık tüketicilerinin dijital platformlar aracılığıyla sunulan sağlık hizmetlerine yönelik algı düzeylerini belirlemek ve dijital platformların sağlık hizmetlerine ulaşımı kolaylaştırıcı etkilerinin demografik faktörlere göre farklılıklarını incelemektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, sağlık tüketicilerinin dijital platformların sağlık hizmeti sunumuna olan etkilerini iletişim, tanınırlık, güven, hizmet kalitesi ve hasta tercihleri boyutlarında nasıl değerlendirdikleri SPSS 29 programında tanımlayıcı analizler yoluyla incelenmiştir. Araştırma kapsamında Kırşehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden hizmet alan hasta ve yakınlarından oluşan 986 kişi katılımcı olarak seçilmiştir. Bulgular: Katılımcıların dijital platformların sağlık hizmetleri sunumunda en çok hasta tercihi (x: 3,42 ± 0,87) ve iletişim (x: 3,44 ± 0,82) boyutlarında katkı sunduğuna inandıkları ortaya çıkmıştır. Dijital platformların sağlık hizmetine ulaşımı kolaylaştırıcılığına yönelik algı ile demografik değişkenler arasında anlamlı ilişkiler (Eğitim (x2 (4) = 26,08; p<0,05), cinsiyet (x2 (2) = 6,63; p<0,05), medeni durum (x2 (2) = 31,64; p< 0,05) ve meslek (x2 (8) = 99,09; p< 0,05)) tespit edilmiştir. Sağlık hizmeti sunucularının web sayfalarının içerik ve paylaşımlarına en az dikkat eden kesimin 18-25 yaş aralığındaki bireyler olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Dijital platformlar hasta tercihlerini yönlendirme ve iletişim kurma süreçlerine önemli katkılar sağlarken, tanınırlık ve güven oluşturma açısından algılanan katkıları göreceli olarak daha düşüktür. Özellikle gençlerin ve diğer demografik grupların ilgisini çekmek amacıyla özgün içerikler üretilmesi gerekmektedir. Sağlık yöneticileri, dijital platformların sağlık hizmeti sunumundaki etkilerini artırmak için bu platformları daha etkili bir şekilde kullanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

sağlık hizmeti tüketicisi, dijital platform, sağlık hizmetleri

Etik Beyan

Bu çalışma, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Klinik Araştırmalar İzin Komisyonu’nun 02.09.2016 tarih ve 10670833 sayılı kararı gereğince kurul onayı alınarak yürütülmüştür.

Kaynakça

• Akdere, N., & Karamaz, H. İ. (2023). Sosyal medyanın tüketicilerin satın alma davranışına etkisi: Y ve Z kuşağı üzerine bir çalışma, Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 9(60), 2129-2143. http://dx.doi.org/10.29228/JOS HAS.67262
• Altuntaş, E. Y. (2019). Sağlık hizmetleri uygulamalarında dijital dönüşüm (1. Baskı). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Aytan, C., & Telci, E. E. (2014). Markaların sosyal medya kullanımının tüketici davranışı üzerindeki etkileri. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 4(4), 1-15.
• Boyd, D. & Ellison, N. (2008). Social network sites: Definition, history and scholarship. Journal of Computer Mediated Communication, 13, 210-230.
• Barutçu, S., & Tomaş, M. (2013). Sürdürülebilir sosyal medya pazarlaması ve sosyal medya pazarlaması etkinliğinin ölçümü. Journal of Internet Applications & Management/İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 4(1), 5-23.
• Çelik, H. (2015). Analitik hiyerarşi yöntemi ile elektronik hizmet kalitesi performans analizi: Mevduat bankaları üzerine bir uygulama (Yüksek lisans tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
• Dalkılıç, S., & Kurtoğlu, R. (2021). Hastaların tüketicileştirilmesi ve hasta güçlendirme. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 7(3), 456-471.
• Darı, B. (2017). Sosyal medya ve sağlık. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 6(18), 731-758.
• Demirci, Ş. (2018). Sağlığın dijitalleşmesi. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Social Sciences Institute, 10(26), 710-721. https://doi.org/10.20875/makusobed.383071
• Donmaz, A. (2014). E-perakendecilik hizmet kalitesi belirleyicilerinin tüketici davranışlarına etkisi üzerinde güven, tatmin ve itibar unsurlarının rolü (Yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• Gencer T., Z., Daşlı, Y., & Biçer, E. B. (2019). Sağlık iletişiminde yeni yaklaşımlar: Dijital medya kullanımı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 42-52. https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.466855
• Gökçe, O., & Bulduklu, Y. (2015). Sağlık hizmetlerinin sunumunda müşteri hasta ve etik sorunlar. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15(29), 38-61.
• Gürdap, Z., & Cengiz, Z. (2023). Sağlık bakım sisteminde hastayı güçlendirme: Fırsatlar ve zorluklar. Artuklu International Journal of Health Sciences, 3(1), 74-81. https://doi.org/10.58252/artukluder.1209933
• Invoca, (2024). Healthcare marketing statistics. Erişim adresi: https://www.invoca.com/blog/healthcare-marketing-statistics Erişim tarihi: 05.09.2024.
• Jansen, B. J., & Spink, A. (2006). How are we searching the world wide web? A comparison of nine search engine transaction logs. Information Processing and Management, 42(1), 248 263.
• Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media. Business Horizon, 53(1), 59 68.
• Kara, T. (2017). Instagram’ın sağlık iletişimi bağlamında kullanımı: Özel hastaneler üzerine bir inceleme. Global Media Journal TR Edition, 7(14), 7-22.
• Kurşun, A. (2021). Büyük veri ve sağlık hizmetlerinde büyük veri işleme araçları. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24(4), 921-940.
• Kurtuluş, K. (2006). Pazarlama araştırmaları. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Maifredi, G., Orizio, G., Bressanelli, M., Domenighini, S., Gasparotti, C., Perini, E., & Gelatti, U. (2010). Italian hospitals on the web: A cross-sectional analysis of official websites. BMC Medical Informatics and Decision Making, 10(17), 1-13. https://doi.org/10.1186/1472-6947-10-17
• Mersey, R. D., Malthouse, E. C., & Calder, B. J. (2010). Engagement with online media. Journal of Media Business Studies, 7(2), 37–56.
• Özen, H. (2021). Dijital kanallar ve sağlık hizmetlerinde hile. İşletme Akademisi Dergisi, 2(2), 143-154. https://doi.org/10.26677/TR1010.2021.783
• Özer, N. (2011). E-hizmet kalitesinin e-müşteri bağlılığına etkisi: Anadolu üniversitesi öğretim elemanları üzerine bir araştırma (Yüksek lisans tezi). Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Özer, A., & Çetinkaya, F. (2020). Sağlık hizmetleri ve postpandemik dönemde sağlık hizmetlerinin dönüşümü. M. Şeker, A. Özer ve C. Korkut (Edt). Küresel Salgının Anatomisi İnsan ve Toplumun Geleceği içinde, Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları. https://doi.org/10.53478/TUBA.2020.028
• Robledo, D. (2012). Integrative use of social media in health communication. Online Journal of Communication and Media Technologies, 2(4), 77-95. https://doi.org/10.29333/ojcmt/2400
• Sargutan, A. E. (2006). Karşılaştırmalı sağlık sistemleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Social Touch, (2013). Türkiye’de internetin sağlık bilgi ve hizmetlerine ulaşma amaçlı kullanım alışkanlıkları. Erişim adresi: http://www.socialtouch.com.tr/trend-bulteni/ turkiyede_internetin_saglik_amacli_kullanimi_eylul2013/index.html Erişim tarihi: 09.11.2024
• Sulik, G. A., & Eich-Krohm, A. (2008). No longer a patient: The social construction of the medical consumer. Chambre, S. and Goldner, M. (Eds.), In Patients, Consumers and Civil Society. Emerald Group Publishing Limited.
• Tengilimoğlu, D. (2020) Sağlık hizmetleri pazarlaması. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Timisi, N. (2003). Yeni iletişim teknolojileri ve demokrasi. Ankara: Dost Kitabevi.
• Tosyalı, H., & Sütçü, C. S. (2016). Sağlık iletişiminde sosyal medya kullanımının bireyler üzerindeki etkileri. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(2), 3-22.
• TÜİK, (2020). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması. Sayı: 33679, Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2020-33679 Erişim tarihi: 05.09.2024
• Turan, A. (2018). Sanal ortamda sağlık hizmetleri pazarlaması ve iletişim butonları: ahi evran üniversitesi eğitim ve araştırma hastanesinde bir uygulama (Doktora tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı.
• Uçar, T. (2020). Hastane tercihinde sosyal medyanın etkisine yönelik bir araştırma, Journal of Healthcare Management and Leadership, (1), 28-42.
• Uluç, G. (2008). Küreselleşen medya: İktidar ve mücadele alanı. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Yıldırım H. H. (2015). Sağlık hizmetlerinde tüketici davranışları Kuram ve Uygulama (1.Baskı). Ankara: ABSAM.