Somali - Kenya Deniz Sınırı İhtilafı

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 35, 519 - 553, 07.10.2020

M. Cem Oğultürk

https://doi.org/10.17752/guvenlikstrtj.806979

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı Kenya ve Somali arasındaki deniz sınırı ihtilafına iki ülke arasında yaşanan kara sınırı sorunlarının etkisini incelemektir. Hint Okyanusu boyunca aynı kıyı şeridini paylaşan ve Afrika Kıtasının kuzey doğusunda bulunan iki ülke arasındaki mevcut deniz sınırı ihtilafı, iki devletin kara sınırından deniz sınırının uygun yönüne ilişkin farklı yorumlanmasından kaynaklanmaktadır. İki ülkenin deniz sınırı ihtilafını çözme konusundaki başarısız müzakere girişimlerinin ardından, Somali Uluslararası Adalet Divanı’na 28 Ağustos 2014 tarihinde Kenya aleyhinde dava açma başvurusunda bulunmuş ve mahkemenin nihai kararı beklenmektedir. Uluslararası Adalet Divanı’nın açıklayacağı karar benzer sorunlar yaşayan ülkeler için de önem arz etmektedir. Çalışmada Kenya içerisinde yaşayan Somalili nüfusun, Kenya’nın soruna yaklaşımında önemli bir faktör olduğu savunulmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden literatür taraması, içerik ve söylem analizi kullanılmıştır. Son yıllarda Somali-Türkiye ilişkilerinin geldiği nokta göz önüne alındığında çalışmanın Somali’nin yaşadığı deniz sınırı ihtilafının incelenmesi Türk literatürüne katkı yapması açısından çalışmanın önemli olduğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sınır Anlaşmazlığı, Deniz Güvenliği, Münhasır Ekonomik Bölge, Somali, Kenya

Somalia - Kenya Maritime Delimitation Dispute

Öz

The aim of this study was to examine the impact of land border issues between Kenya and Somalia over the disputes of maritime delimitation problems. The current maritime delimitation dispute between the two countries sharing the same coastline along the Indian Ocean and located in the north-east of the African Continent is due to the divergent interpretation of the two States from the land border as to the appropriate direction of the maritime border. Following the failed negotiations between the two countries on resolving the maritime border dispute, on 28 August 2014, Somalia filed a complaint before the International Court of Justice before Kenya, and the final judgment of the court is awaited. The decision to be announced by the International Court of Justice is also important for countries with similar problems. The study argues that the Somali population living in Kenya is an important factor in Kenya’s approach to the problem. In the study, literature review, content and discourse analysis, which are among the qualitative research methods, were used. In recent years, when considering the point where Somalia-Turkey relations, it is evaluated that the study is important in terms of contributing to the Turkish literature by examining maritime delimitation dispute experienced by Somalia.

Anahtar Kelimeler

Border Dispute, Maritime Security, Exclusive Economic Zone, Somali, Kenya

Kaynakça

• BROWN Micheal, “Internal Conflict: Causes and Implications”, The International Dimension of Internal Conflicts, Michael E. Brown (Ed.), Cambridge, MA: MIT Press, 1996.
• CEYHUN, G.Ç., ORAL, E.Z., “Türkiye’nin Deniz Alanlarındaki Sınır Anlaşmaları ve Güncel Durum”, Uluslararası Deniz Hukuku’nda Kıyı Devletinin Gemilere El Koyma Yetkisinin Sınırları Sempozyumu, Ersan Başar (Ed.), Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon, ORSAM Kitapları No: 2, Ankara, Mart 2011.
• ÇITAK, Emre, ŞEN, Osman, Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Teorik Değerlendirmeler, Uluslararası İlişkiler Kütüphanesi, İstanbul, 2014.
• ELMİ Afyare Abdi, Somali Kimlik İslami Hareketler ve Barış, Açılımkitap, 2012.
• HOSKYNS Catherina, Case Studies in African Diplomacy, Oxford University Press, 1969
• PAZARCI Hüseyin, Uluslararası Hukuk Dersleri, 2. Kitap, Ankara, 3. Bası, 1993.
• SPENCER John Hathaway, Ethiopia at Bay, A Personel Acount of the Haile Sellassie Years, Reference Publications,1984.
• GÜNGÖREN Bülent Okan, Türkiye’nin Deniz Yetki Alanları Üzerine Bir İnceleme, Dokuz Eylül Üniversitesi (Yayınlanmamış Tez), 2006.
• CAŞIN Mesut Hakkı, “Askeri̇ ve Strateji̇k Açıdan Montreux’nün Dünü ve Geleceği”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Milletlerarası Hukuk Ve Milletlerarası Münasebetler Araştırma Ve Uygulama Merkezi, Kültür Sanat Basımevi, Yıl 37, Sayı 1, 2017.
• ERTUĞRUL Ümmühan Elçin, “Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesine Göre Kıyı Devletinin Egemen Hakları”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XXI, Y. 2017, Sa. 1.
• GESHEKTER, Charles L., “Anti-Colonialism and Class Formation: The Eastern Horn of Africa before 1950”, The International Journal of African Historical Studies, 1985, Vol. 18, no. 1 s. 1-32.
• KARAPINAR Nuray, “Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi Ve Deniz Alanlarına İlişkin Bazı Kavramlar”, Doğal Kay. ve Eko. Bült. (2015) 20: 13-21.
• Maritime Delimitation in the Indian Ocean (Somalia v. Kenya) Report, American Model United Nations International Court of Justice, ARGUED: 19 November 2017 DECIDED: 19 November 2017, 2017.
• MUSAU Stephen, “Clans’ and Clannism’s Control Over Weak Political Institutions”, The ITPCM Vol. IX no. 34 ISSN. 2239-7949 International Commentary, 2013.
• ÖZKAN Arda, “Kıta Sahanlığının Sınırlandırılmasında Uluslararası Uygulamalar: Sözleşmeler, İçtihat Ve Doktrin”, The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 31, s. 367-386, Winter II, 2015
• VANDENBERG Paul, “Ethnic-Sectoral Cleavages and Economic Development: Reflections on the Second Kenya Debate”, The Journal of Modern African Studies, Vol. 41, No. 3 (Sep., 2003), ss. 437-455.
• WALLENSTEEN Peter ve SOLLENBERG Margereta, “Armed Conflict,1989-2000”, Journal of Peace Research 38, sayı.5, 2001.
• WENDT Alexander, “Constructing International Politics”, International Security, Cilt 20, No 1,1995.
• AYBAR Sedat, Değişen Afrika, Yeni Paylaşım Savaşı ve Türkiye’nin Stratejisi,7 Ocak 2020 https://www.dunyabulteni.net/afrika/degisen-afrika-yeni-paylasim-savasi-ve-turkiyenin-stratejisi-h457154.html (Erişim Tarihi: 17.08.2020)
• AYBAR Sedat, “Kenya’da Terör Kimin İşine Yarar”, Cumhuriyet Gazetesi, 7 Ekim 2013, https://www.cumhuriyetarsivi.com/monitor/index.xhtml?cid=2 (Erişim Tarihi: 17.08.2020)
• Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler Enformasyon Merkezi UNIC-Ankara, 1982. bkz. http://did.cevreorman.gov.tr/did/Files/ UNCLOS.pdf, erişim: 28 Mart 2011. Bozkurt E., 2006. Uluslararası Hukuk Bakımından Münhasır Ekonomik Bölge Kavramının Ortaya Çıkışı, Uluslararası Hukuk ve Politika Cilt 2, No: 5.
• BURBIDGE Dominic, The Kenyan State’s Fear of Somali Identity, 2015, http://www.accord.org.za/conflict-trends/the-kenyan-states-fear-of-somali-identity/ (Erişim Tarihi:23.04.2020)
• MUSAU Zipporah, “Kenya: Can Anyone Reconcile Somali Warlords?” AllAfrica - All the Time, 11 October 2002, http://allafrica.com/stories/200210100671.html (Erişim Tarihi: 23.04.2020);
• NJERİ Mũturi Wa, “Kenya That was Never Kenyan: The Shifta War & The North Eastern Kenya”, https://medium.com/@muturi/kenya-that-was-never-kenyan-the-shifta-war-the-north-eastern-kenya-e7fc3dd31865 (Erişim Tarihi: 23.04.2020)
• OPENDA Francis, OMBATİ Cyrus, “Kenya: Warlords Who Call Nairobi Home”, AllAfrica - All the Time, 16 October 2004, http://allafrica.com/stories/20041018 0169.html (Erişim Tarihi: 23.04.2020)
• SWAIN Ashok, “Grand Ethiopian Renaissance Dam: Catalyst for basin-wide water cooperation?”, The Africa Report, 4 Ağustos 2020. https://www.theafricareport.com/ 35797/grand-ethiopian-renaissance-dam-catalyst-for-basin-wide-water-cooperation/ (Erişim Tarihi: 17.08.2020)
• http://allthingssomali.com/somalia-sues-kenya-at-the-international-court-of-justice/ (Erişim Tarihi: 25.04.2020)
• Arusha Agreement on Ending of Kenyan-Somali Border Hostilities.Somali-Ethiopian Agreement.Keesing's Record of World Events(formerly Keesing's Contemporary Archives),Volume13, November, 1967 Kenya, Somalia, Ethiopia, Kenyan, Somali, Ethiopian, Page 22386 https://www.kenyatalk.com/index.php?threads/today-in-history-shifta-war-long-read.25037/(Erişim Tarihi: 23.04.2020)
• From ‘Shifta’ War to Al Shabaab: Why Kenya is her own worst enemy, http://owaahh.com/shifta-war-to-al-shabaab/(Erişim Tarihi:23.04.2020)
• Maritime Zones Act, 1989 (Cap. 371). http://extwprlegs1.fao.org/docs/pdf/ ken3534.pdf (Erişim Tarihi: 17.08.2020)
• Moi Spekas at the American Defence University, http://qaranka.com/ right/scan051a.pdf (Erişim Tarihi: 23.04.2020)
• Presidential Proclamation of 9 June 2005, pursuant to article 16, paragraph 2, and article 75, paragraph 2, of UNCLOS (L.N. No. 82 of 2005). http://extwprlegs1.fao.org/ docs/pdf/ken158811.pdf (Erişim Tarihi: 17.08.2020)
• Proclamation by the President of the Republic of Kenya of 28 February 1979, http://extwprlegs1.fao.org/docs/pdf/ken4655.pdf (Erişim Tarihi: 17.08.2020)
• Somalia Invites Energy Companies to Explore for Oil, BBC, Dec. 8, 2014, http://www.bbc.com/news/business-29993447(Erişim Tarihi: 27.04.2020)
• Somalia Takes Kenya to U.N. Court in Oil Rights Row, Reuters, Aug. 29, 2014, http://www.reuters.com/article/us-world-court-somalia-kenya idUSKBN0GT0FW201408298 (Erişim Tarihi: 27.04.2020)
• Territorial Waters Act 1972 (Act No. 2 of 1972) http://extwprlegs1.fao.org/ docs/pdf/ken3571.pdf (Erişim Tarihi: 17.08.2020)
• "UNCLOS Convention Overview”, https://www.un.org/depts/los/convention_ agreements/ convention_overview_convention.htm (Erişim Tarihi:23.04.2020)
• ‘Whose peace is it anyway? Connecting Somali and international peacemaking’, http://www.cr.org/downloads/AccordInsight_WomenBuildingPeace_Somalia.pdf (Erişim Tarihi: 22.04.2020)
• http://africanarguments.org/2014/05/09/wole-soyinka-we-must-respond-to-those-who-feel-they-have-a-divine-right-to-mess-up-our-lives-by-magnus-taylor/ (Erişim Tarihi: 27.04.2020)
• http://allafrica.com/stories/201712190270.html (Erişim Tarihi: 25.04.2020)
• https://www.dur.ac.uk/ibru/news/boundary_news/?itemno=28173&rehref=%2Fibru %2Fnews%2F&resubj=Boundary+news+Headlines(Erişim Tarihi: 27.04.2020)
• www.dw.com/en/kenya-or-somalia-who-owns-the-sea-and-what-lies-beneath/a-19557277 (Erişim Tarihi: 25.04.2020)
• https://www.kdhukuk.com/kita-sahanligi/ (Erişim Tarihi: 16.05.2020)
• http://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/kutuphane/ekonomi-bultenleri/2015_ 20/3.pdf (Erişim Tarihi: 23.04.2020)
• https://www.reuters.com/article/us-kenya-exploration/kenya-somalia-border-row-threatens-oil-exploration-idUSBRE83J0M120120420(Erişim Tarihi:27.04.2020)
• https://www.revolvy.com/main/index.php?s=Exclusive%20economic%20zone%20of%20Somalia (Erişim Tarihi: 23.04.2020)
• http://securefisheries.org/sites/default/files/SecuringSomaliFisheries-FullReport.pdf (Erişim Tarihi: 23.04.2020)
• http://www.statelaw.go.ke/press-statement-on-the-status-of-kenya-somalia-maritime-boundary-dispute-at-the-international-court-of-justice-in-the-hague-the-netherlands/ (Erişim Tarihi: 27.04.2020)
• http://www.theeastafrican.co.ke/news/Somalia-allowed-Kenya-border-case/2558-4302426-107tp64/index.html (Erişim Tarihi: 27.04.2020)
• https://www.theeastafrican.co.ke/tea/news/east-africa/un-top-court-sets-date-for-case-on-kenya-somalia-border-dispute-1350436 (Erişim Tarihi: 27.04.2020)