Güvenlik Çalışmaları Alanının Mevcut Durumu ve Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 49, 273 - 296, 26.12.2024

Erdem Özgür , Murat Yılmaz

https://doi.org/10.17752/guvenlikstrtj.1527914

Öz

Güvenlik, disiplinler arası nitelikte bir çalışma alanıdır. Güvenlik konusunda her geçen gün genişleyen perspektifle bilgi üretilmekte ve ilgili çalışmaların sayısı artmaktadır. Bu durum, “Güvenlik çalışmaları başlı başına bir bilim dalı/disiplin olarak değerlendirilebilir mi?” sorusunun irdelenmesini isabetli kılmaktadır. Bu bağlamda makale, bilim alanı ölçütleri bağlamında Türkiye'deki güvenlik çalışmalarının mevcut durumunu ve bir disiplin olarak konumunu tartışmaktadır. Güvenlik çalışmaları; ayrı bir literatüre sahip olma, belirli araştırma soruları ve metodolojisi oluşturma, eğitim programlarına konu olma, akademik bir topluluk oluşturma ve kurumsallaşma-akademik örgütlenme açısından ele alınmıştır. Buna koşut, güvenlik alanında Türkiye’de üretilen lisansüstü çalışmaların ilişkilendirildikleri konular, güvenlik çalışmalarının disipliner pozisyonunu saptamak açısından incelenmiştir. Ayrıca Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) ve Yükseköğretim Kurumu’nun (YÖK) güvenliğin bilim alanı olarak değerlendirilmesine yönelik çalışmaları ile birlikte Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) kapsamında eğitim-öğretim alanlarının sınıflandırmasına yönelik yapılan çalışmalar değerlendirilmiştir. Nihayetinde güvenlik çalışmalarının bir bilim alanı olarak kategorilendirilmesine ve akademik düzeyde örgütlenmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik Çalışmaları, Kamu Yönetimi, Yükseköğretim, Bilim Alanı, Disiplin

An Assessment of the Current Status and Future Direction of the Field of Security Studies

Öz

Security is an interdisciplinary field of study that produces a wealth of information daily from a broadening perspective. Concurrently, the volume of related research is on the rise. This prompts an essential inquiry: “Can security studies be regarded as a distinct discipline?” In this context, the article examines the current state of security studies in Türkiye, evaluating its standing as a discipline based on scientific criteria. Security studies are analyzed in terms of their established literature, the formulation of specific research questions and methodologies, their incorporation into educational programs, the development of an academic community, and the processes of institutionalization and academic organization. In this regard, the article reviews graduate-level research conducted in Türkiye within the field of security to assess its disciplinary status. Additionally, it considers the efforts of the Interuniversity Council (ÜAK) and the Council of Higher Education (YÖK) in evaluating security as a scientific domain, along with analyses of educational classifications under the Turkish Higher Education Qualifications Framework (TYYÇ). Ultimately, the article presents recommendations for categorizing security studies as a scientific field and for enhancing its organizational structure at the academic level.

Anahtar Kelimeler

Security Studies, Public Administration, Higher Education, Science Field, Field of Study

Kaynakça

• AKGÜL Öner (2019). “Uluslararası İlişkiler Çalışmalarında Laboratuvarlar: Metod, İşlev ve Kapsam”, Alternatif Politika Dergisi, 11:3, 474-501.
• AKSU, Muharrem ve TURHAN, Faruk (2012). “Yeni Tehditler, Güvenliğin Genişleme Boyutları ve İnsani Güvenlik”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4:2, 69-80.
• BALCI Ali ve KARDAŞ Tuncay (2015). Realizm, Uluslararası İlişkilere Giriş-Tarih, Teori, Kavram ve Konular, Küre Yayınları, İstanbul.
• BAKAN Selahattin ve ŞAHİN Sonay (2018). “Uluslararası Güvenlik Yaklaşımlarının Tarihsel Dönüşümü ve Yeni Tehditler”, The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 4:2, 135-152.
• BAYSAL Başar ve LÜLECİ, Çağla (2015), “Kopenhag Okulu ve Güvenlikleştirme Teorisi”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, 11:22, 61-96.
• BIGLAN Anthony (1973). “Relationship Between Subject Matter Characteristics And The Structure And Output of University Departments”, Journal of Applied Psychology, 57:3, 204-213.
• BLISS, Henry Evelyn (1935). “The System of the Sciences and the Organization of Knowledge”, Philosophy of Science, 2:1, 86-103.
• BRAUCH Hans Günter (2012). “Güvenliğin Yeniden Kavramsallaştırılması: Barış, Güvenlik, Kalkınma ve Çevre Kavramsal Dörtlüsü” (Çev. Z. Arkan Tuncel), Mustafa Aydın vd. (ed.), Uluslararası İlişkilerde Çatışmadan Güvenliğe Seçme Makaleler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 167-199.
• BROWN Neville (1989). “Climate, Ecology and International Security”, Survival, 31:6, 519-532.
• BULL Hedley (1968). “Strategic Studies and Its Critics”, World Politics, 20:4, 593-605.
• BUZAN Barry (1983). Peoples, States and Fear: The National Security Problem in International Relations, University of North Carolina Press, Chapel Hill.
• COT Institute for Safety (2007). Notions of Security: Shifting Concepts and Perspectives, The Hague.
• ÇETİNKAYA Şeref (2013). “Güvenlik Algılaması ve Uluslararası İlişkiler Teorilerinin Güvenliğe Bakış Açıları”, 21. Yüzyılda Sosyal Bilimler, 2, 241-260.
• ÇEVİRME Ayşe ve ASAL Yasin Uğur (2024). “Savaşın Değişen Yapısı ve Yeni Nesil Silah Teknolojileri: Hipersonik Silahlar Üzerine Bir İnceleme”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi, 2:3, 1-16.
• DAHNCKE Helmut DUIT Reinders GILBERT John ÖSTMAN Leif PSILLOS Dimitris ve PUSHKIN David B. (2001). “Science Education Versus Science in the Academy: Questions-Discussion-Perspectives” H. Behrendt vd. (ed.), Research in Science Education: Past, Present, and Future, Springer Press, Dordrecht, 43-48.
• ERDAĞ Ramazasn (2020). “Savaş ve Çatışmanın Değişen Yapısı: Silahların İmansızlaştırılması”, Güvenlik Çalışmaları Dergisi, 22:1, 3-22.
• ERTEM Helim Sarı ve DÜZGÜN Aslı Nur (2021). “Uluslararası İlişkiler Disiplininde Ontolojik Güvenlik Teorisi: Kavram ve Literatür Odaklı Bir İnceleme”, Güvenlik Stratejileri Dergisi. 17:37, 39-83.
• FENSHAM Peter J. (2004). Defining an Identity: The Evaluation of Science Education as a Field of Researh, Springer Science and Business Media, Dordrech.
• GADDIS John Lewis (1987) “Expanding the Data Base: Historians, Political Scientists, and the Enrichment of Security Studies”, International Security 12:1, 3-21.
• GIDDENS Anthony (1990), The Consequences of Modernity, Polity Press, United Kingdom.
• GÖZEN Ramazan (2015). İdealizm, Uluslararası İlişkiler Teorileri, İletişim Yayınları, İstanbul.
• GULBENKIAN KOMİSYONU (2003). Sosyal Bilimleri Açın: Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılandırılması Üzerine Rapor (Çev. Ş. Tekeli.), Metis Yayınları, İstanbul.
• İREN Adem Ali ve TAŞGETİREN Rüstem Bilal (2022). “Güvenlik ve Cinsiyet: Uluslararası İlişkiler Disiplininde Feminist Güvenlik Yaklaşımlar”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13:35, 1037-1055.
• KASACI Mustafa Atakan (2021) Siber Güvenlik Terimleri Sözlüğü, Abaküs Kitap, İstanbul.
• KOYUNCU Çiğdem Aydın (2012). “Feminist Uluslararası İlişkiler Yaklaşımları Açısından Güvenlik Konusunun Analizi” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67:1, 111-139.
• KRAUSE Keith ve WILLIAMS Michael (1996). “Broadening the Agenda of Security Studies: Politics and Methods”, Mershon International Studies Review, 40:2, 229-254.
• KRISHNAN Armin (2009). “What are Academic Disciplines? Some Observations on The Disciplinarity vs. Interdisciplinarity Debate”, National Centre for Research Methods Working Paper Series, University of Southampton.
• KUCHINKE K. Peter (2001). “Why HRD is Not an Academic Discipline”. Human Resource Development International, 4:3, 291-294.
• KUHN Thomas Samuel (1970). Bilimsel Devrimlerin Yapısı (Çev. Nilüfer Kuyaş), Alan Yayıncılık.
• LODAHL, Janice Beyer ve GORDON, Gerald (1972). “The Structure of Scientific Fields and the Functioning of University Graduate Departments”, American Sociological Review, 37:1, 57-72.
• MARTIN Laurence (1980). “The Future of Strategic Studies”, Journal of Strategic Studies 3:3, 91-99.
• MİŞ Nebi (2011). “Güvenlikleştirme Teorisi ve Siyasal Olanın Güvenlikleştirilmesi”, Akademik İncelemeler Dergisi, 6:2, 345-381.
• NYE Joseph S. ve LYNN-JONES Sean M. (1988). “International Security Studies: A Report of A Conference on the State of the Field”, International Security, 12:4, 5-27.
• ÖZGÜR Erdem (2019). Devlet ve Jandarma, Gazi Yayınevi, Ankara.
• ROBINSON Paul (2008) Dictionary of International Security, Polity Press.
• ROTSCHILD Emma (1995). “What is Security”, Daedalus, 124:3, 53-98.
• T.C. KAMU DÜZENİ VE GÜVENLİĞİ MÜSTEŞARLIĞI (2017). Güvenlik Terimleri Sözlüğü, T.C. Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı Yayınları, Ankara.
• TÖR Özgür (2022). Savaşın Değişen Yüzü: Vekalet Savaşları ve Hibrit Harekat, Yediveren Yayınları, İstanbul.
• TURNER Stephan (2000). “What are Disciplines? And How is Interdisciplinarity Different?” Peter W. ve Nico S. (ed.), Practising Interdisciplinarity, University of Toronto Press, 46-65.
• TÜRKEN Burak (2022). Türkiye Yükseköğretim Sistemi İçerisinde İstihbarat Eğitiminin Karşılaştırmalı Analizi ve Bir Model Önerisi, Yüksek Lisans Tezi, JSGA Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• WALT Stephan M. (1987) “The Search for a Science of Strategy”, International Security, 12:1, 140-165.
• WRIGHT-NEVILLE David (2010) Dictionary of Terrorism, 2010, Polity Press.
• ZABCI Filiz (2007) “Private Military Companies: ‘Shadow Soldiers’ of Neocolonialism”, Capital & Class, 31: 2, 1-10.
• ISCED-F 2013 (2013) International Standard Classification Of Education: Fields of Education and Training 2013–https://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/international-standard-classification-of- education-fields-of-education-and-training-2013-detailed-field-descriptions-2015-en.pdf., erişim 06.05.2024.
• Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi (JSGA) (2024). https://www.jsga.edu.tr/jandarma-ve-sahil-guvenlik- akademisi-5-temmuz-2023-tarihinde-ts-en-iso-90012015-kalite-yonetim-sistemi-sertifikasini- almaya-hak-kazanmistir, erişim 03.05.2024.
• ÖRMECİ Ozan (2015). Ukrayna Krizi ve Rusya’nın Batı ile Satrancı, Politika Akademisi, http://politikaakademisi. org/ukrayna-krizi-ve-rusyanin-bati-ile-satranci/ erişim 11.05.2024.
• Study Portal, (2024), https://www.studyportal.com, erişim 06.04.2024.
• Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) (2024). https://tyc.gov.tr, erişim 07.04.2024.
• US Office of Homeland Security, Homeland Security Act of 2002 (2002). https://www.dhs.gov/sites/default/ files/2023-11/03_0116_hr_5005_enr.pdf, erişim 24.03.2024.
• Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) (2024). https://www.uak.gov.tr/Documents/docentlik/2024/2024-mart- donemi/2024M_BilimAlaniAnahtarKelime_08032024.pdf, erişim 10.05.2024.