DEPREM KAYNAKLI İKİNCİL TRAVMATİK STRESE GENEL BİR BAKIŞ

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 5, 37 - 60, 26.03.2024

Yaren Gülyol

https://doi.org/10.62156/habitus.1412564

Öz

Türkiye taşıdığı coğrafi özellikler bakımından bir deprem ülkesidir. Dolayısıyla belirli aralıklarla farklı bölgelerde depremler meydana gelmekte ve ekonomik, sosyolojik, psikolojik ve benzeri pek çok bağlamda ağır sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Saniyeler içerisinde oluşan tabloyu rehabilite etmek ise yıllarca sürebilmektedir. Bazen şiddeti yüksek depremlerde ortaya çıkan ölüm, yaralanma ve korkuya dayalı durumlar beraberinde yıllarca sürebilecek travmatik sonuçları doğurmaktadır. ‘Deprem Kaynaklı İkincil Travmatik Strese Genel Bir Bakış’ isimli çalışmada da deprem sonrası ortaya çıkan travmatik strese odaklanılarak bireyler üzerindeki etkisine dikkat çekilmektedir. Derleme kapsamında ele alınan çalışma sonucunda deprem sonrasında meydana gelen sonuçlar arasında ikincil travmatik stres ön plana çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İkincil Travmatik Stres, Depremin Psikolojik Etkileri, Travma

Kaynakça

• Adams, R. E., Boscarino, J. A. ve Figley, C. R. (2006). Compassion Fatigue and Psychological Distress Among Social Workers: A Validation Study, American Journal Of Orthopsychiarty, 76 (1), 103-108.
• Akbayrak, N., Oflat, F., Aslan, O. vd. (2005). Post-Traumatic Stress Disorder Symptoms Among Militarty Health Professionals in Turkey, Military Medicine, 170 (2), 125.
• Aker, A. T., Işık, E. (2017). Temel Sağlık Hizmetlerinde Ruhsal Travmaya Yaklaşım, F. Akdeniz (Ed.), Aile Hekimleri için Psikiyatri içinde (119-50), Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları.
• Aktaş- Ceyhan, E. (2023). İnsani Yardım Çalışanlarının İkincil Travmatik Stresleri ve Psikolojik Dayanıklılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi- Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Alkan, N. A. (1998). Distress Reaction of Victims of 1 October 1995 Dinar Earthquake: An Analysis within the Cognitive Theory of Stress and Coping, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi- Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Altınöz, A. E., Kaptanoğlu, C. (2018). İnsan Kaynaklı Kitlesel Travmatik Olaylar Ardından Gelişen Ruhsal Durumlar ve Bozukluklar, Psikiyatride Güncel, 8 (1), 1-8.
• Altun, F. (2018). Afetlerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme, Sosyal Çalışma Dergisi, 2 (1), 1-15.
• Amerikan Psychiatric Asociation (APA) (2013). Ruhsal Bozuklukların Tanımsal ve Sayımsal Elkitabı, DSM-5, Köroğlu, E. (Çev. Ed.), Boylam Psikiyatri Enstitüsü. Ankara.
• Arasan-Özbay, Z. (2015). Afet Müdahale Ekipleri İçin Psikososyal Beceri Kazanımı Programının Hazırlanması ve Etkililiğinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Fatih Üniversitesi- Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Arıca, F., Çakır, C. ve Kağnıcı, D. Y. (2023). Kırılgan Gruplar Özelinde Afetlerde Psikososyal Hizmetler, Afet ve Risk Dergisi, 6 (1), 176-187.
• Arvay, M. J. (2001). Secondary Traumatic Stress Among Trauma Counsellors: What does the research say?, International Journal fort he Advancement of Counselling, 23 (4), 283-293.
• Avcı, S. (2011). Türkiye’de Nüfusun Deprem Bölgelerine Göre Dağılışı (1935-2010), D. Ekinci (Ed.), Fiziki Coğrafya Araştırmaları: Sistematik ve bölgesel içinde (301-326), İstanbul: Türk Coğrafya Kurumu Yayınları.
• Aydın, M. (2023). Deprem Özelinde Afetleri ve Kitlesel Travmayı Anlamak, Türk Nöroşir Dergisi, 33 (2), 165-169. Aydoğdu, F., Fofana, A. (2023, February). Depremin Küçük Çocuklar Üzerindeki Etkileri ve Müdahale Programları, International Conference on Trends in Advanced Research 1 içinde (20-25), Türkiye.