Sermaye Şirketlerinin Birleşmesinde Vergi Sorumluluğu

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 129 - 158, 10.06.2019

N. Nilay Dayanç Kuzeyli

https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.557884

Cited By: 1

Öz

Bu makale kapsamında sermaye şirketlerinin birleşmesi ve birleşme neticesinde birleşilen şirketin vergi sorumluluğu incelenecektir. Vergi sorumluluğu, vergi alacağına ilişkin maddi ve şekli ödevlerin, vergiyi doğuran olay kendi kişiliğinde gerçekleşmemiş olan üçüncü kişilerden talep edilebilmesi olarak tanımlanabilir. Şirketlerin birleşmesinde ise birleşilen şirketin, birleşen şirketin vergi ödevlerini yerine getirmemesinden doğan sorumluluğun kendisine atfedilip atfedilemeyeceği, birleşilen şirkete sorumluluk atfedilecek ise, bunun kapsamına ilişkin çeşitli kanunlarda yer alan ve birbirlerinden farklılık gösteren düzenlemeler, bu makale kapsamında değerlendirilecektir.  

Anahtar Kelimeler

Vergi sorumluluğu, birleşme, külli halefiyet

Kaynakça

• AKKAYA, Mustafa, “Vergi Sorumlusunun Vergi Yargısı ve Vergi İdaresi Karşısındaki Konumu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 46, Sayı 1-4, 1997, (s. 185-208).
• AKMAN, Sermet / BURCUOĞLU, Haluk / ALTOP, Atilla, Tekinay Borçlar Hukuku, Filiz Kitapevi, 7. Baskı, İstanbul, 1993.
• AL KILIÇ, Şengül, Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Ticaret Şirketlerinin Birleşmesi, Beta Basım Yayım, İstanbul, 2009.
• ALTAY, A. Eren, Şirket Birleşmeleri ve Devralmalarının Kurumlar Vergisi Yönünden İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Ankara, 2009.
• ARKAN, Sabih, Ticari İşletme Hukuku, 24. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü, Ankara 2018.
• BİLİCİ, Nurettin, Vergi Hukuku, 47. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2019.
• BOZKURT, Tamer, Ticaret Hukuku – Cilt II, Şirketler ve Kooperatifler Hukuku, 8. Baskı, XII Levha Yayınları, İstanbul, 2013.
• CANDAN, Turgut, Kanuni Temsilcinin Vergi ve Diğer Alacaklardan Sorumluluğu, Güncelleştirilmiş 3. Baskı, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara 2006.
• DİNÇ, Mutlu / BAHADIR, Çilem / ÜNER, Ezel, Türk Ticaret Kanunu (Gerekçeli- Karşılaştırmalı), 13. Baskı, Libra Mevzuat Dizisi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• DURAL, Mustafa / ÖZ, Turgut, Türk Özel Hukuku, Cilt 4, Miras Hukuku, Filiz Kitabevi İstanbul 2017.
• ERGİNAY, Akif, Vergi Hukuku, İlkeler – Vergi Tekniği Türk Vergi Sistemi, 16. Baskı, Savaş Yayınları, Ankara, 1998.
• ERGİNAY, Akif, “Vergi Hukuku ve Diğer Hukuk Branşlarıyla Münasebeti”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Ankara 1951, Cilt. VII, Sayı. 3-4, s.670-686. (http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/308/3049.pdf)
• EŞGİN, Osman, Ortaklıklarda Tasfiye İşlemlerinin Türk Vergi Sistemi Açısından Değerlendirilmesi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
• GERÇEK, Adnan, “Türk Vergi Hukukunda Vergi Sorumlusu, Sorumluluk Halleri ve Türlerinin İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 54, Sayı 3, 2005, s. 157-193.
• GÖKTUNA, H.D. Ege, Vergi Hukukunda Birleşme, Bölünme ve Hisse Değişimi İşlemleri, Legal Yayıncılık, İstanbul 2013.
• GÜNGÖR, Serkan, “5422 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Uyarınca Devir Olan Kurumlar Hakkında Geçmişe Yönelik Yapılacak Vergi İncelemelerindeki Usul ve İnceleme Sonucu Tarh Edilecek Verginin ve Kesilecek Cezanın Muhatabı”, Mali Çözüm Dergisi ISMMMO, Yıl 2008, Sayı:85.
• KANETİ, Selim, Vergi Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 1989.
• KARAKOÇ, Yusuf, Genel Vergi Hukuku, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2014.
• KARAKOÇ, Yusuf, Genel Vergi Hukuku Ders Kitabı, 8. Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara 2017.
• KARAYALÇIN, Yaşar, Bilanço Hukuku, Kavramlar – İlkeler – Başlıca Sorunlar – Yeni Gelişmeler, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1979.
• KAVAK, Ahmet, Sermaye Şirketlerinin Tasfiye, Birleşme, Devir ve Bölünme İşlemleri, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, 2009.
• KILIÇOĞLU, M. Ahmet, Türk Borçlar Kanunu’nda Kanuni Halefiyet, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No. 448, Ankara, 1979.
• KIZILOT, Şükrü, Kurumlar Vergisi Kanunu Şerhi ve Uygulaması, Cilt II, Yaklaşım Yayınları, Ankara 2000.
• Maliye Hesap Uzmanları Derneği: Beyanname Düzenleme Kılavuzu, MBHUD, İstanbul 2018. (Beyanname Düzenleme Kılavuzu)
• MİMAROĞLU, Sait Kemal, Ticaret Hukuku Cilt II, Sevinç Matbaası, Ankara 1972.
• MOROĞLU, Erdoğan, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Değerlendirme ve Öneriler, 8. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016.
• MUTLUER, M. Kamil / DAYANÇ, N. Nilay, Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 2014.
• NAZALI, Ersin, Vergisel ve Yeni TTK Yönüyle Anonim ve Limited Şirketlerde Tasfiye, Devir, Birleşme, Bölünme ve Tür Değişimi İşlemleri, Maliye Hesap Uzmanları Derneği, 4. Baskı, İstanbul, 2015.
• OĞUZMAN, Kemal / BARLAS, Nami, Medeni Hukuk, Vedat Kitapçılık, 24. Baskı, İstanbul, 2018.
• ORTAÇ, Fevzi Rıfat, Türk Vergi Hukukunda Sorumluluk, T.C. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 1990.
• ÖNCEL, Mualla, “Vergi Hukuku Açısından Sorumluluk”, Prof. Dr. Fadıl Hakkı Sur’un Anısına Armağan, AÜSBF Yayını No:552, Ankara 1983, s.39-55.
• ÖNCEL, Mualla, Bankaların Devir ve Birleşmelerinin Vergi Hukuku Açısından İncelenmesi ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar, Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, Ankara, 1978.
• ÖNCEL, Mualla / KUMRULU, Ahmet / ÇAĞAN, Nami, Vergi Hukuku, 27. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2018.
• ÖNER, Erdoğan, Vergi Hukuku, 10. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
• ÖZBALCI, Yılmaz, Kurumlar Vergisi Kanunu Yorum ve Açıklamalar, Oluş Yayıncılık, Ankara 2012.
• POROY, Reha / TEKİNALP, Ünal / ÇAMOĞLU, Ersin, Ortaklıklar Hukuku I, 14. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2019.
• SABAN, Nihal, Vergi Hukukunda Sorumluluk, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 1991.
• SARILI, Mustafa Ali, Türk Vergi Hukukunda Sorumluluk, Kazancı Hukuk Yayınevi, İstanbul 2004.
• ŞENYÜZ, Doğan / YÜCE Mehmet / GERÇEK Adnan, Türk Vergi Sistemi, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 16. Baskı, Bursa, 2019.
• TEKİNALP, Ünal, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, Anonim ve Limited Ortaklıklar, Tek Kişi Ortaklığı, Ortaklıklar Topluluğu, Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirme, Kuramdan Kurala Serisi:4, 4. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2015.
• TUNCER, Selahattin / ŞANVER, Salih, “Vergi Mükellefiyeti – Vergi Borcu – Vergi Mesuliyeti”, İktisat ve Maliye Dergisi, Cilt V, 1959, (s.525-537).
• YALTI, Billur, Kurumlar Vergisi Kanunu Açısından Sermaye Şirketlerinde Tasfiye, Birleşme, Nev'i Değiştirme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mali Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, 1987.
• YASAMAN, Hamdi, “Şirketlerin Birleşme ve Bölünmeleri”, Bilgi Toplumunda Hukuk-Ünal Tekinalp’e Armağan, Cilt I, Beta Yayınları, İstanbul, 2003.