İptal Kararlarının Etki ve Sonuçlarının Zaman Yönünden Yargıç Tarafından Sınırlandırılması

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 2, 31 - 38, 01.12.2013

Gürsel Kaplan

Öz

Tİptal kararı ile iptali istenilen idari işlemin tesis edildiği tarihten itibaren ortadan kalkacağı ve o işlemin tesisinden önceki hukuki duruma dönüleceği yolundaki içtihadi kural nedeniyle çeşitli hukuksal sorunlar ortaya çıkmaktadır. Sorunların başında, iptaline karar verilen düzenleyici işleme dayanılarak tesis edilen bireysel işlemlerin durumu ile bu düzenleyici işlem ile ilga edilen düzenleyici işlem varsa bunun kendiliğinden yürürlük gücü kazanıp kazanmayacağı gelmektedir. Bunlara, bireysel işlemler ile ihale sözleşmelerinden ayrılabilir işlemleri ve idari sözleşmeler hakkında verilen iptal kararlarını da eklemek gerekir. Her biri de hukuk devletinin gerekleri arasında sayılan ve öncelik bakımından aralarında bir hiyerarşi bulunmayan, idari işlemlerin yasallığı ilkesi ile hukuki istikrar ve güvenlik ilkelerinin nispi uzlaşmazlığının yol açtığı bu sorunları çözebilmek için formül arayışına giren Conseil dÉtat, çözümü, geleneksel olarak iptal kararlarına tanınan etki ve bağlanan hukuksal sonuçları yumuşatmakta bulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Geriye yürüme prensibi, yasallık ilkesi, hukuki güvenlik ve istikrar ilkesi, idari yargıç, yargısal içtihat

LIMITATION by the JUDGE as REGARDS TIME EFFECTS and RESULTS of ANNULMENT AWARDS

Öz

There are various legal problems encountered because of the judicial principle envisaging that in case of an award annulling an administrative action against which a suit has been filed for annulation, such administrative action would be null and void since its inception date and that the ex ante legal status prior to such inception date would be taking its place.  The following are the foremost issues concerned; when a regulatory act is annulled, what is the legal status of an administrative action of individual character that has been taken based on such regulatory act, and whether an earlier regulatory act which had been abolished by the same regulatory act annulled would be legally in place automatically after such annulation. Furthermore, on top of these issues the following should also be added: individual administrative actions together with administrative actions that can be separated from tender contracts and annulment awards regarding administrative contracts.All of these concerns stem from the relative incoherence between the principles of legality for administrative actions and legal stability and security, both of which are deemed as the prerequisites of rule of law in a legal system, and each having no privilege over the other. In search of a solution to these concerns, the Conseil d’État has reached at a conclusion by softening the effects and legal outcomes that had been traditionally acknowledged for and attributed to annulment awards

Anahtar Kelimeler

Principle of retroactive application, principle of legality, legal security and stability principle, administrative judge, juridical awards.

Kaynakça

• ARSLAN, Ahmet /DÜNDAR, Tuncay, Danıştay İçtihadları Birleştirme Kurulu Kararları, Seçkin, Ankara, 2002.
• BROYELLE, Camille, Contentieux administratif, L.G.D.J., Paris, 2011.
• CHAPUS, René , Droit du contentieux administratif, Montchrestien, Paris, 13. Baskı, 2008.
• CONSTANT, Anne-Laure, “La modulation dans le temps des effets de l’annulation contentieuse”, in Le nouveau droit du procès administratif (Sous la direction de
• Jacques Fialaire et Jerry Kimboo), L’Harmattan, Paris, 2013.
• COSTA, Delphine, Contentieux administratif, LexisNexis, Paris, 2011.
• GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref/TAN, Turgut, İdare Hukuku, Cilt II, İdari Yargılama Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 5. Baskı, 2012.
• LONG, Marceau/WEIL, Prosper/BRAIBANT, Guy/ DELVOLVÉ, Pierre /GENEVOIS, Bruno, Les grands arrêts de la jurisprudence administrative, Dalloz, Paris, 11. Baskı, 1996.
• PACTEAU, Bernard, Traité de contentieux administratif, Puf, Paris, 2008.
• PEISER, Gustave, Contentieux administratif, Dalloz, Paris, 14. Baskı, 2006.
• ROUQUETTE, Rémi, Petit traité du procès administratif, Dalloz, Paris, 2013.